އަންނަ އަހަރުގެ އޭޕްރީލް ހަތަރު ވަނަ ދުވަހު ބާއްވާ ލޯކަލް ކައުންސިލްތަކުގެ އިންތިހާބުގައި މާލޭގެ މޭޔަރުކަމުގެ ގޮނޑިއަށް ވާދަކުރައްވާނެ ކެންޑިޑޭޓުންގެ ނަންތައް އިދިކޮޅު އަދި ސަރުކާރު ހިންގާ ޕާޓީތަކުން އިޢުލާނުކުރަން ފަށައިފިއެވެ. ސަރުކާރު ހިންގާ ޕީއެންސީގެ ޓިކެޓުގައި ކުރިމަތިލައްވަން ނިންމަވާފައިވަނީ ކުރީގެ ޗީފް އޮފް ޑިފެންސް ފޯސް އަދި ޑިފެންސް މިނިސްޓަރުކަން ވެސް ކުރެއްވި މޭޖަރ ޖެނެރަލް ރިޓަޔާޑް މޫސާ އަލީ ޖަލީލެވެ. އަދި ކުރީގެ ރައީސް އަބްދުﷲ ޔާމީންގެ ޕީއެންއެފްގެ ޓިކެޓުގައި މާލޭގެ މޭޔަރުކަމަށް ނޭޝަނަލް ޓެންޑަ ބޯޑުގެ ކުރީގެ ޗެއާމަން އިސްމާއިލް ޒަރިޔަންދު ވާދަކުރައްވަން ނިންމަވައިފިއެވެ.ޕީއެންސީގެ ފަރާތުން ބޭއްވި މީޑިއާ ބްރީފިންގައި އެ ޕާޓީގެ ޕާލަމެންޓްރީ ގުރޫޕުގެ ލީޑަރު އިބްރާހިމް ފަލާހު ވިދާޅުވީ، ޕީއެންސީގެ ޓިކެޓު ހޯދުމަށް ކުރިމަތިލުމުގެ ފުރުސަތު މިދިޔަ ހޯމަ ދުވަހު ހަމަވިއިރު މާލޭގެ މޭޔަރުގެ މަގާމަށް ވާދަކުރައްވަން ނަން ހުށަހެޅުއްވީ އެންމެ ބޭފުޅެއް ކަމަށެވެ. ފަލާހު ނަން ހާމަނުކުރެއްވި ނަމަވެސް، އެނގިފައިވާ ގޮތުގައި އެއީ ނިޝާން އަސްކަރީ ވެރިކަމުގެ އިއްޒަތް ސަރުކާރުން މިދިޔަ އަހަރު އަރުވާފައިވާ މޫސާ އަލީ ޖަލީލެވެ. ރިޓަޔާޑް ޖެނެރަލެއް ސަރުކާރުގެ ފަރާތުން މާލޭ މޭޔަރުކަމަށް ނެރުއްވާއިރު މިހާރު ވެސް ސަރުކާރުގެ އިސް މަގާމުތަކާއި ކުންފުނިތަކުގެ އިސް މަގާމުތަކުގައި ރިޓަޔާޑް ޖެނެރަލުން ގިނަކަމަށް ބުނެ ފާޑުކިޔުން އަމާޒުވެފައިވެއެވެ.ރޭ ޕީއެންއެފުން އާޓިފިޝަލް ބީޗުގައި ބޭއްވި "ރިސެޓް" ގެ ނަމުގައި ބޭއްވި ޖަލްސާގައި ވަނީ އެ ޕާޓީގެ ފަރާތުން މާލޭގެ މޭޔަރުކަމަށް އިސްމާއިލް ޒަރިޔަންދު ވާދަކުރައްވާނެކަން އިއުލާނުކޮށްފައެވެ. އޮޑިޓް އަދި އެކައުންޓިން ދާއިރާގައި ގިނަ ދުވަސްތަކެއް ވަންދެން މަސައްކަތް ކުރައްވާފައިވާ ކުރީގެ މަޝްހޫރު ފުޓުބޯޅަ ކީޕަރު ޒަރިޔަންދު ވިދާޅުވީ، އޭނާ އަށް ހިތްވަރު ދެއްވީ ޔާމީން ކަމަށާއި އޭނާގެ ނަޒަރުގައި ޔާމީނަކީ ތަރައްގީގެ ތަސައްވުރެއް ގެންގުޅުއްވާ ލީޑަރެއް ކަމަށެވެ.ޒަރިޔަންދު މީގެ ކުރިން ކުރީގެ ރައީސް މުހައްމަދު ނަޝީދާ އެކު ސިޔާސީ މަސައްކަތްތަކުގައި އުޅުއްވާފައިވާއިރު، ޔާމީންގެ ފަހަތްޕުޅަށް އަރާވަޑައިގެން މާލޭގެ މޭޔަރުކަމަށް ވާދަކުރައްވަން ނިންމެވުމަކީ ގިނަ ބަޔަކަށް ލިބުނު ހައިރާން ކަމެކެވެ.

މާލޭ މޭޔަރުކަމަށް ޕީއެންއެފް އިން ޒަރިޔަންދު، ސަރުކާރު ފަރާތުން ރިޓަޔާޑް ޖަލީލް

ކޮރަޕްޝަނާ ގުޅުންހުރި ހިސާބުތަކާއި އިޤްތިޞާދީ މައުލޫމާތުތައް ހިއްސާކުރައްވަމުން، މިވަގުތު ރާއްޖޭގެ އިޤްތިޞާދު މިސްރާބު ޖަހާފައިވަނީ 'ބޯކޮޅު ވަތަށް' ކަމަށް ކުރީގެ ރައީސް އަބްދުﷲ ޔާމީން އަބްދުލްގައްޔޫމު ރޭ ވިދާޅުވެއްޖެއެވެ. މި ވާހަކަފުޅު އެމަނިކުފާނު ދެއްކެވީ އާޓިފިޝަލް ބީޗުގައި ބޭއްވި 'ރީސެޓް' ޖަލްސާގައެވެ.ރައީސް ޔާމީން ފާހަގަކުރެއްވީ، ރައީސް ޑރ. މުޙައްމަދު މުއިއްޒު ތަކުރާރުކޮށް ވިދާޅުވަމުން ގެންދަވަނީ، ކުރީގެ އެމްޑީޕީ ސަރުކާރުގައި އަޑިއަޅައިފައިވާ އިޤްތިޞާދު މިހާރު ކޮޅަށް ޖެހިފައިވާ ކަމަށެވެ. ނަމަވެސް އެކަމަށް ރައްދު ދެއްވަމުން ޔާމީން ވިދާޅުވީ، ހިސާބުތަކުން ދައްކާ ގޮތުގައި އިޤްތިޞާދު ކޮޅަށް ނޫން ކަމަށާއި، ހަޤީޤަތުގައި އިޤްތިޞާދު އޮތީ ބޯވަތަށް ކަމަށެވެ.އެންމެ ފުރަތަމަ ޔާމީންގެ ވާހަކަފުޅު އަލިއަޅުއްވައިލެއްވީ ކޮރަޕްޝަންގެ މައްޗަށެވެ. އެމަނިކުފާނު ވިދާޅުވީ، ކޮންމެ ވެރިއަކު ވެސް ކޮރަޕްޝަނާ ދެކޮޅު ކަމަށް ވިދާޅުވިޔަސް، ހިސާބުތަކުން ދައްކާ ގޮތުގައި މިދިޔަ އެމްޑީޕީ ސަރުކާރުގެ ތެރޭގައި 2020 ވަނަ އަހަރުން ފެށިގެން ރާއްޖޭގެ ކޮރަޕްޝަން އިންޑެކްސް ވަރަށް ބޮޑަށް ދަށްވަމުން އައިސްފައިވާ ކަމަށެވެ.ޔާމީން ވިދާޅުވީ އެމަނިކުފާނުގެ ވެރިކަމުގައި ކޮރަޕްޝަން އިންޑެކްސްގައި ރާއްޖެ އޮތީ 40 ވަނައިގައި ކަމަށާއި، އަދި އޭގެ ތެރެއިން އެއް އަހަރު 31 ވަނައިގައި ވެސް ރޭންކް ކުރެވުނު ކަމަށެވެ. މިއީ އޯއީސީޑީގެ ގައުމުތަކާއި އެއްވަނަ ދުނިޔޭގެ ގައުމުތައް ވެސް ހިމެނޭ ގޮތަށް ލިބުނު ފަޚުރުވެރިވާން ޖެހޭ ކަމެއް ކަމަށް ޔާމީން ވިދާޅުވިއެވެ. އެންމެ މަތީގައި ރޭންކް ކުރެވޭނީ އެންމެ ކޮރަޕްޝަން ފްރީ ގައުމުތައް ކަމަށް އެމަނިކުފާނު ފާހަގަކުރެއްވިއެވެ.ނަމަވެސް މިހާރު ރާއްޖެ އޮތީ ކޮރަޕްޝަން އިންޑެކްސްގައި 96 ވަނައިގައި ކަމަށް ޔާމީން ވިދާޅުވިއެވެ. މިކަމުގެ ސަބަބުން ރާއްޖޭގެ ކްރެޑިޓް ރޭޓިން ރަނގަޅުވުމަށް ހުރަސް އެޅި، އިންވެސްޓަރުން ވެސް ނުލިބޭނެ ކަމަށް އެމަނިކުފާނު ހާމަކުރެއްވިއެވެ. ކޮރަޕްޝަން އިންޑެކްސް މިވަރުގައި އޮވެގެން މޫޑީޒް ރޭންކިންއެއް ވެސް ނުލިބޭނެ ކަމަށާއި، ދުނިޔޭގެ އެއްވެސް ބަޔަކު މިތާ އިންވެސްޓުކުރާކަށް ނާންނާނެ ކަމަށް ޔާމީން ވިދާޅުވިއެވެ.ސަރުކާރަށް ފާޑު ވިދާޅުވަމުން ޔާމީން ވިދާޅުވީ، ކަމެއް ކުރާނަމަ އެކަމެއް ހިސާބުތަކުން ދައްކަން ޖެހޭނެ ކަމަށެވެ. ނަމަވެސް މި ސަރުކާރަށް އެކަން ނުދެއްކޭ ކަމަށާއި، މިއީ މޫނުމަތި އެކަނި ސާފުކޮށްގެން ބޭރަށް 'ޝާހީ' ކަމަށް ދައްކައިގެން ހިންގާ ސަރުކާރެއް ކަމަށް އެމަނިކުފާނު ސިފަކުރެއްވިއެވެ.މީގެ އިތުރުން އިންފްލޭޝަން ނުވަތަ ތަކެތީގެ އަގުބޮޑުވާ މިންވަރަށް އަލިއަޅުއްވައިލައްވަމުން ޔާމީން ވިދާޅުވީ، 2018 ވަނަ އަހަރާ ހަމައަށް އައިއިރު ތަކެތީގެ އަގުބޮޑުވާ ނިސްބަތް ދެ ޕަސެންޓަށް ވެސް ނާރާ ކަމަށެވެ. ނަމަވެސް މިހާރު އިންފްލޭޝަން ހުރީ 22 ޕަސެންޓުގައި ކަމަށް އެމަނިކުފާނު ފާހަގަކުރެއްވިއެވެ.މިހާ ހިސާބަށް ދިއުމުން ޑޮލަރު ރޭޓަށް ބޮޑެތި ނޭދެވޭ އަސަރުތަކެއް ކޮށްފައިވާކަމަށް ޔާމީން ވިދާޅުވިއެވެ. އެގޮތުން ޑޮލަރެއް 21 ރުފިޔާއަށް ގަންނަން ލިބެން ހުރުމަކީ ވަރަށް ބޮޑު ކަންބޮޑުވުމެއް ކަމަށް އެމަނިކުފާނު ވިދާޅުވިއެވެ.

ގައުމު މި ދަނީ ބޯކޮޅު ވަތަށް - ޔާމީން

ރާއްޖޭގެ ކަނޑުގެ ސަރަހައްދު ސަލާމަތީ ގޮތުން ބެލެހެއްޓުމުގައި ދިމާވާ މައްސަލަތައް ހައްލުކުރުމަށާއި، މަސްތުވާތަކެތީގެ ވިޔަފާރި ހުއްޓުވުމަށް ކުރާ މަސައްކަތުގައި ދެ ގައުމުގެ އެއްބާރުލުން ބަދަހިކުރުމާ ގުޅޭގޮތުން އިންޑިއާއާ އެކު މަޝްވަރާތައް ބާއްވައިފިއެވެ. މި މަޝްވަރާތަކުގައި މައިގަނޑު ގޮތެއްގައި ނިންމާފައިވަނީ ކަނޑުގެ ސަލާމަތީ ކަންކަމާ ގުޅޭގޮތުން ދިމާވާ ގޮންޖެހުންތައް ނައްތާލުމަށާއި، މި ދާއިރާއިން މީހުން ތަމްރީނު ކުރާ ޕްރޮގްރާމްތައް އިތުރުކުރުމަށް އެއްބާރުލުން ދިނުމަށެވެ.މި މަޝްވަރާތައް ކުރިއަށް ގެންދިޔައީ އިންޑިއާގެ ޑެޕިއުޓީ ޗީފް އޮފް ނޭވަލް ސްޓާފް، ވައިސް އެޑްމިރަލް ތަރުން ސޮބްތީ ރާއްޖެއަށް ކުރައްވަމުން ގެންދަވާ ދަތުރުފުޅުގެ ތެރެއިންނެވެ. އެގޮތުން، އިއްޔެ ވަނީ ޗީފް އޮފް ޑިފެންސް ފޯސް، މޭޖާ ޖެނެރަލް އިބްރާހިމް ހިލްމީގެ ދައުވަތަކަށް އޭނާއާ ބައްދަލުކުރައްވައި ޚިޔާލު ބަދަލުކުރައްވާފައެވެ.މީގެ އިތުރުން، ދެ ގައުމުގެ ދެމެދުގައި މިހާރުވެސް ހިންގަމުންދާ މަޝްރޫޢުތައް ކުރިއަށް ގެންދިޔުމާއި، ކަނޑުގެ ސަލާމަތީ މައުލޫމާތުތައް ބަދަލުކުރުމާ ގުޅޭގޮތުން ވެސް މި ބައްދަލުވުމުގައި މަޝްވަރާކުރެވުނެވެ.ވައިސް އެޑްމިރަލް ތަރުން ސޮބްތީގެ މި ދަތުރުފުޅުގެ ތެރެއިން، ކޯސްޓުގާޑުގެ ބޯޓު 'ހުރަވީ' އަށް ބޭނުންވާ ބައެއް ސްޕެއާރ ޕާޓްސް (އިތުރު ބައިތައް) އެމްއެންޑީއެފްއާ ހަވާލުކުރެއްވުމުގެ ރަސްމިއްޔާތެއް ވެސް އިއްޔެ ވަނީ ބާއްވާފައެވެ.

ޑްރަގް ޓްރެފިކިން ހުއްޓުވަން ރާާއްޖެއާއި އިންޑިއާއިން މަޝްވަރާކޮށްފި

ގއ. މާމެންދޫގައި ހިންގި ގުރޫޕް މާރާމާރީއެއްގައި އެ ރަށު އަހްމަދު އުދައްޔު (ލިލީ އޮފް ދަ ވެލީ) މަރާލުމުގެ ކުށް ސާބިތުވެ، ކްރިމިނަލް ކޯޓުން މަރުގެ ހުކުމް އިއްވި ދެ މީހުން އެ މައްސަލަ ހައިކޯޓުގައި އިސްތިއުނާފުކޮށްފި އެވެ.މީގެ ހަތަރު އަހަރު ކުރިން، 2021 ވަނަ އަހަރު މާމެންދޫގައި ހިންގި މި މާރާމާރީގައި އުމުރުން 17 އަހަރުގެ އުދައްޔު މަރާލި މައްސަލައިގައި، ތޫނު އެއްޗެއް ބޭނުންކޮށްގެން ގަސްތުގައި މީހަކު މެރުމުގައި ބައިވެރިވި ކަމުގެ ދައުވާ ލިބެނީ ގއ. މާމެންދޫ ރިހިފަރުދާގެ، އަހްމަދު ޝަމީމާއި، އެ ރަށު ބިލަތްމާގެ، ޝަރަފް ރަޝީދު އަދި ގުލްފާމުގެ، މުހައްމަދު މާޒިން އަށެވެ. މި މައްސަލައިގައި 18 އަހަރުން ދަށުގެ ކުޑަކުއްޖަކު ވެސް ހިމެނެ އެވެ. އެ ކުއްޖާގެ މައްޗަށް ޖުވެނައިލް ކޯޓުގައި ހިންގި ޝަރީއަތުގައި ވަނީ އުދައްޔު މަރާލިކަން ސާބިތުވެފަ އެވެ.މި މައްސަލަ ސާބިތުވުމާ ގުޅިގެން، މިދިޔަ ސެޕްޓެމްބަރު މަހުގެ 28 ވަނަ ދުވަހު ކްރިމިނަލް ކޯޓުން މަރުގެ ހުކުމް ކޮށްފައި ވަނީ މާޒިން އާއި ޝަމީމްގެ މައްޗަށެވެ. އެ ދެ މީހުންގެ ފަރާތުން މިމަހުގެ 12 ވަނަ ދުވަހު ވަނީ އެ ނިންމުން ހައިކޯޓުގައި އިސްތިއުނާފުކޮށްފަ އެވެ. ނަމަވެސް، އެ މައްސަލަ ބަލައިގަތުމާ މެދު ހައިކޯޓުން އަދި ވަކި ގޮތެއް ނުނިންމަ އެވެ.ކްރިމިނަލް ކޯޓުން މި މައްސަލައިގައި އިއްވި ހުކުމްގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ގޮތުގައި، އުދައްޔު މަރުވުމަށް ދިން ހަމަލާ ދިނީ މައްސަލައިގައި ހިމެނޭ ކުޑަކުއްޖާ ކަމަށް ވިޔަސް، ހެކިންގެ ހެކިބަހުން ސާބިތުވާ ގޮތުގައި މާޒިން އާއި ޝަމީމް ވަނީ އެ ކުއްޖާއާ އެކު އެއް ޖަމާއަތެއްގެ ގޮތުގައި، އެކަކު އަނެކަކަށް އެހީތެރިވެ، ވާގިދީގެން ހަރަކާތްތެރިވެފަ އެވެ.ނަމަވެސް، ދައުވާ ލިބޭ ޝަރަފްގެ މައްޗަށް މި މަރުގައި ބައިވެރިވި ކަމުގެ ދައުވާ ސާބިތުނުވާ ކަމަށް ވަނީ ކަނޑައަޅާފަ އެވެ. އޭނާގެ މައްޗަށް ސާބިތުވީ، އެރޭ ހިނގި މާރާމާރީގައި ތޫނު އެއްޗެއް ބޭނުންކޮށްގެން އުދައްޔުގެ ބޭބެ، ފިރުޝާން ޒާހިރަށް އަނިޔާކުރުމުގައި ބައިވެރިވި ކަމުގެ ދައުވާ އެވެ. މި ދައުވާ އަނެއް ދެ މީހުންގެ މައްޗަށް ވެސް އުފުލާފައިވެ އެވެ.

އުދައްޔުގެ ގާތިލުން މަރަން ކުރި ހުކުމް ހައިކޯޓުގައި އިސްތިއުނާފު ކޮށްފި

މޯލްޑިވް ގޭސްގެ ކުރީގެ މެނޭޖިން ޑިރެކްޓަރު އަބްދުﷲ މައުމޫންގެ މައްޗަށް ރިޝްވަތު ނެގުމުގެ ދެ ދައުވާއެއް ކްރިމިނަލް ކޯޓުން ސާބިތުކޮށް، ޖުމްލަ 12 އަހަރަށް ޖަލަށް ލުމަށް ކުރި ހުކުމް، ހައި ކޯޓުގައި އިސްތިއުނާފުކުރުމަށް ހުށަހަޅައިފި އެވެ.މައުމޫންގެ މައްޗަށް ދައުލަތުން ދައުވާކުރީ، ކުރީގެ ޕީޕީއެމްގެ ވެރިކަމުގައި، އޭނާ މޯލްޑިވް ގޭސްގެ މެނޭޖިން ޑިރެކްޓަރުގެ މަގާމުގައި ހުންނެވިއިރު، 2016 ވަނަ އަހަރު ރިޝްވަތުގެ ގޮތުގައި ފައިސާ ނަގާފައިވާ ކަމަށް ބުނެ އެވެ. އެ މައްސަލާގައި ދައުލަތުން ކުރި ހަތް ދައުވާގެ ތެރެއިން ކޯޓަށް ސާބިތުކުރެވުނީ ދެ ދައުވާއެވެ.އެ ދެ ދައުވާ ސާބިތުކުރުމަށް ފަހު، މައުމޫންގެ މައްޗަށް ކްރިމިނަލް ކޯޓުން އިއްވީ ޖުމްލަ 12 އަހަރާއި ނުވަ މަހާއި 18 ދުވަހުގެ ޖަލު ހުކުމެކެވެ. އެއީ ކޮންމެ ދައުވާއަކަށް ހަ އަހަރާއި ހަތަރު މަހާއި 24 ދުވަހުގެ ޖަލު އަދަބު ކަނޑައަޅައިގެންނެވެ.މި ހުކުމް އިސްތިއުނާފުކުރުމަށް މިދިޔަ ހަފުތާގައި ހައި ކޯޓަށް ހުށަހަޅާފައިވާއިރު، މައްސަލަ ބަލައިގަތުމާ މެދު އަދި ގޮތެއް ނިންމާފައެއް ނުވެ އެވެ.ސާބިތުވި ދެ ދައުވާއާ ގުޅިގެން ހުކުމް އިއްވި ނަމަވެސް، މައުމޫންގެ މައްޗަށް ކުރާ އިތުރު ފަސް ދައުވާއެއް އަދި ބާކީ އެބައޮތެވެ. އެހެން ނަމަވެސް، އެ މައްސަލަތަކުގެ ހުކުމެއް އަދި މިހާތަނަށް އިއްވާފައެއް ނުވެ އެވެ.ޕީޕީއެމްގެ ވެރިކަން ނިމުމަށް ފަހު، މައުމޫންގެ މައްޗަށް ކުރެވުނު ތުހުމަތުތަކާ ގުޅިގެން އެންޓި ކޮރަޕްޝަން ކޮމިޝަން (އޭސީސީ) އިން މައްސަލަ ބަލަމުން ދަނިކޮށް، މައުމޫން ވަނީ ގިނަ ދުވަސްތަކެއް ވަންދެން ރާއްޖެއިން ބޭރުގައި ހުންނަވައިފަ އެވެ. ނަމަވެސް، ދައުލަތުން އޭނާގެ މައްޗަށް ދައުވާކުރީ މިދިޔަ އަހަރުގެ ކުރީކޮޅު އެވެ. އަދި އޭނާ އަމިއްލައަށް މިދިޔަ އަހަރު ރާއްޖެ ވަޑައިގަތުމުން، ކޯޓު އަމުރެއްގެ ދަށުން އޭނާގެ ފުރައިގެން ދިއުން ވަނީ މަނާކޮށްފަ އެވެ.

މައުމޫން 12 އަހަރަށް ޖަލަށްލާން ކުރި ހުކުމް އިސްތިއުނާފުކޮށްފި

ރާއްޖޭގެ މަޝްހޫރު މޮޑެލް ފާތިމަތު ޒަޔާން އިބްރާހީމް (ކައިޒީން) އާއި އޭނާގެ ބައްޕައާ ދެމެދު ބޯޓެއްގެ މިލްކުވެރިކަމާ ގުޅޭގޮތުން ހިނގަމުންދާ ދިގު މައްސަލަ، ސުޕްރީމް ކޯޓަށް ހުށަހަޅައިފި އެވެ.މި މައްސަލާގައި ސިވިލް ކޯޓުން ކައިޒީންއާ ދެކޮޅަށް ކުރި ހުކުމެއް ބާތިލްކޮށް، އަލުން ބެލުމަށް ހައި ކޯޓުން ކުރި އަމުރު، ކައިޒީންގެ ފަރާތުން މިހާރު ވަނީ ސުޕްރީމް ކޯޓަށް އިސްތިއުނާފުކޮށްފަ އެވެ. މިދިޔަ އޮކްޓޯބަރު މަހު ހައި ކޯޓުން ނެރުނު ހުކުމާ ގުޅިގެން ހުށަހެޅި މި މައްސަލަ، ސުޕްރީމް ކޯޓުން ބަލައިގަތުމާ މެދު އަދި ގޮތެއް ނުނިމެ އެވެ.ކައިޒީން ސިވިލް ކޯޓަށް ދައުވާކުރީ، ތިން މިލިއަނަށް ވުރެ ގިނަ ރުފިޔާ ދީގެން އޭނާ ގަތް ބޯޓެއް، އޭނާގެ ހުއްދަ ނެތި ބައްޕަ އިބްރާހިމް އަލިފުޅުގެ ނަމުގައި ރަޖިސްޓަރީކޮށްފައިވާ ކަމަށް ބުނެ، އެ ބޯޓުގެ މިލްކުވެރިކަން އޭނާގެ ނަމަށް ބަދަލުކުރުމަށެވެ. ބައްޕަގެ ފަރާތުން ޖަވާބު ހުށަހަޅާފައި ނުވާތީ، މަދަނީ އިޖުރާއަތުގެ ގާނޫނުގެ ދަށުން ބައްޕަގެ ޣައިރު ހާޒިރުގައި މައްސަލަ ނިންމުމަށް ކައިޒީން އެދުނު ނަމަވެސް، ސިވިލް ކޯޓުން ފުރަތަމަ ފަހަރު ނިންމީ އެގޮތަށް ހުކުމް ކުރެވެން ނެތް ކަމަށެވެ.ސިވިލް ކޯޓުގެ އެ ނިންމުން އިސްތިއުނާފު ކުރުމުން، ހައި ކޯޓުން ވަނީ އެ ނިންމުން ބާތިލްކޮށް، ޣައިރު ހާޒިރުގައި ހުކުމްކުރުމަށް ކައިޒީން ހުށަހެޅި ހުށަހެޅުން އަލުން ބަލައި ގޮތެއް ނިންމުމަށް ސިވިލް ކޯޓަށް މައްސަލަ އަނބުރާ ފޮނުވާފަ އެވެ. ދެވަނަ ފަހަރަށް މައްސަލަ ބެލުމަށްފަހު، ސިވިލް ކޯޓުން ނިންމީ، ބޯޓު ގަތުމަށް ކައިޒީން ފައިސާ ދިންކަން މަދަނީ މިންގަނޑުން ސާބިތު ނުވާ ކަމަށެވެ. އެގޮތަށް ނިންމީ، ބޯޓު ގަތުމަށް ފައިސާ ދިން ގޮތާއި އަދަދާ މެދު ހެކީންގެ ބަސްތަކުގައި ފުށުއެރުންތަކެއް ހުރުމުގެ ސަބަބުންނެވެ. މި ހުކުމް ކުރިއިރު ވެސް ބައްޕަގެ ފަރާތުން ޖަވާބު ހުށަހެޅިފައިވަނީ މުއްދަތު ހަމަވުމަށްފަހު ކަމަށްވާތީ، ހުކުމް ކުރީ އޭނާގެ ޣައިރު ހާޒިރުގަ އެވެ.ކައިޒީންގެ ފަރާތުން ދެވަނަ ފަހަރަށް ސިވިލް ކޯޓުގެ ނިންމުން އިސްތިއުނާފު ކުރުމުން، ހައި ކޯޓުން ނިންމީ، ބައްޕަގެ ދިފާއު ލަހުން ހުށަހެޅުނު ނަމަވެސް، މިއީ ޝަރީއަތްކޮށްގެން ނިންމަން ޖެހޭ މައްސަލައެއް ކަމަށެވެ. އެހެންކަމުން، ބައްޕަގެ ދިފާއު ހިމަނައިގެން ދަށު ކޯޓުގައި މައްސަލަ ކުރިއަށް ގެންދިއުމަށް ހައި ކޯޓުން އަމުރުކުރި އެވެ. ހައި ކޯޓުގެ ހުކުމްގައި އިޝާރާތްކޮށްފައިވަނީ، ހަމައެކަނި އިޖުރާއީ ކަންކަމުގެ ތެރޭގައި މައްސަލަ ތާށިވެ، ދަށު ކޯޓާއި ހައި ކޯޓާ ދެމެދު ދައުރުވަމުންދާ މައްސަލައެއްގެ މައުޟޫއަށް ފުރަތަމަ ފަހަރަށް ހައި ކޯޓުން ވަނުމަކީ ކުރެވޭނެ ކަމެއް ނޫން ކަމަށެވެ.

ކައިޒީންގެ ބޯޓު މައްސަލަ އެންމެ ފަހުން ސުޕްރީމް ކޯޓަށް

އެއްވެ އުޅުމާއި އަދި ޚިޔާލުފާޅު ކުރުމުގެ މިނިވަންކަން ހަނިކުރުމަށް ސަރުކާރުން ކުރަމުންދާ މަސައްކަތްތައް ވަގުތުން ހުއްޓާލުމަށް ކުރީގެ ރައީސް މުހައްމަދު ނަޝީދު ގޮވާލައްވައިފި އެވެ.އެކްސްގައި ކުރެއްވި ޕޯސްޓެއްގައި ރައީސް ނަޝީދު ފާހަގަކުރެއްވި ގޮތުގައި، މަސްވެރިންގެ ދުވަހާ ގުޅިގެން ކެންދޫ ދާއިރާގެ މެންބަރު މައުރޫފް ޒާކިރާއެކު މަސްވެރިންގެ އަޑު އުފުލުމަށް ސުލްހަވެރިކަމާއެކު ތިއްބާ ހައްޔަރުކުރި މަސްވެރިން ވަގުތުން ދޫކޮށްލުމަށް ސަރުކާރަށް އެމަނިކުފާނު ގޮވާލައްވަ އެވެ.ނަޝީދު ވަނީ، މެންބަރު މައުރޫފާއެކު ހައްޔަރުކުރި މުހައްމަދު ޞާދިގާއި އަބްދުއްލަތީފް އަހްމަދު އަދި މުހައްމަދު މުސްތަފާ ވެސް ވަގުތުން ދޫކޮށްލުމަށް އެދިވަޑައިގެންފަ އެވެ. މި ތިން މަސްވެރިންނާއި މެންބަރު މައުރޫފްގެ ބަންދަށް ކްރިމިނަލް ކޯޓުން ހުކުރު ދުވަހު ފަސް ދުވަސް ޖެހި ނަމަވެސް، އާންމުންގެ ފާޑުކިޔުން ބޮޑުވެ ސަރުކާރަށް ޕްރެޝަރު އައިސްފައިވަނިކޮށް މެންބަރު މައުރޫފް ވަނީ ދޫކޮށްލާފަ އެވެ.މައުރޫފް ދޫކޮށްލި ނަމަވެސް، އޭނާ ބަންދުކުރި މައްސަލަ އިދިކޮޅު އެމްޑީޕީން ވަނީ އައިޕީޔޫ (IPU) އަދި އައިއެލްއޯ (ILO) އަށް ހުށަހަޅާފަ އެވެ. ރައީސް ނަޝީދު މި ގޮވާލެއްވުންތައް ކުރިއަށް ގެންދެވިއިރު، އިދިކޮޅު އެމްޑީޕީ އާއި ގިނަ ރައްޔިތުން ދަނީ މި އިހުތިޖާޖުތަކުން މީހުން ހައްޔަރުކުރަނީ ސަރުކާރުގެ ނާގާބިލު ސިޔާސަތުތަކަށް ފާޑުކިޔާ މީހުންގެ އަޑު ކަނޑުވާލުމަށްޓަކައި ބިރު ދެއްކުމުގެ ގޮތުން ކަމަށް ބުނަމުންނެވެ.ޑިސެމްބަރު 10 ވަނަ ދުވަހު ފާހަގަކުރެވޭ މަސްވެރިންގެ ދުވަހާ ގުޅިގެން، ބޮޑުކަންނެލި މަސްވެރިން ވަނީ 49 ދޯންޏާއެކު ކަނޑުމަތީގައި ސުލްހަވެރި އިހުތިޖާޖެއް ކޮށްފަ އެވެ. އެމީހުންގެ މައިގަނޑު އެދުމަކީ މި ސަރުކާރުން އެ މަސްވެރިންނަށް ވީ ވައުދުތައް އަވަހަށް ފުއްދައިދިނުމެވެ.މި އިހުތިޖާޖުގައި މަސްވެރިން ސަރުކާރަށް ހުށަހަޅާ މައިގަނޑު ތިން ޑިމާންޑަކީ: 1. ސަރުކާރުގެ މެނިފެސްޓޯގައިވާ ގޮތަށް މަސް ކުންފުނި މިފްކޯއިން ބޮޑުކަންނެލި ގަންނަން ފެށުން. 2. ކަންނެލި ގަނެވޭނެ އެންމެ ދަށް އަގު 80 ރުފިޔާއާއި 100 ރުފިޔާއާ ދެމެދުގައި ކަނޑައެޅުން. 3. މަސްވެރިންނަށް ތެލާއި އައިސް ބޭސް ރޭޓުގައި ލިބޭނެ އިންތިޒާމް ހަމަޖެއްސުމެވެ.

އެއްވެ އުޅުމާއި ޚިޔާލުފާޅު ކުރުން ހަނިކުރުން ސަރުކާރުން ވަގުތުން ހުއްޓާލުމަށް ނަޝީދު ގޮވާލައިފި

ރާއްޖެއަށް އައި އިންޑިއާގެ ރައްޔިތެއްގެ ލަގެޖުން މަސްތުވާތަކެތި ފެނުމާ ގުޅިގެން، އެ ލަގެޖަކީ އޭނާގެ ޓްރޮލީގައި ހުރި އެއްޗެއް ނޫން ކަމަށް ބުނެ، އޭނާ އެއާ ހަވާލުވުމަށް ދެކޮޅު ހަދައިފިއެވެ.އުމުރުން 22 އަހަރުގެ ފަސިމް ސަހަފް އޮޑަކުންނަތު ހައްޔަރުކުރުމަށް ފަހު ބަންދަށް ދެ ދުވަސް އިތުރުކުރުމަށް އިއްޔެ ނެރުނު އަމުރުގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ގޮތުގައި، މިއީ ރާއްޖެއަށް މުޅިން އަލަށް އައިސްފައިވާ މީހެކެވެ.ގާޒީ އަލީ އާދަމް ނެރުއްވި އަމުރުގައިވާ ގޮތުން، މަސްތުވާތަކެތި ހުރި ލަގެޖު ގެނައި ކަމަށް ފުލުހުން ތުހުމަތުކުރާ މީހާ ވަނީ އެ ލަގެޖަކީ އޭނާގެ ޓްރޮލީގެ ތެރޭގައި ހުރި އެއްޗެއް ނޫން ކަމަށް ބުނެފައެވެ. މީގެ އިތުރުން، އެ ލަގެޖު ހުޅުވީ އޭނާގެ އަތުގައި އޮތް ތަޅުދަނޑިއަކުންކަން މައްސަލަ ތަހުގީގުކުރާ ފަރާތަށް ސާބިތުކޮށްދެވިފައި ނުވާ ކަމަށާއި، އަދި އޭނާ މަސްތުވާތަކެތި ބޭނުންކޮށްފައި ވޭތޯ ބެލުމަށް ކުޑަކަމުދާ ތަކެތީގެ ޓެސްޓު ވެސް ހަދާފައި ނުވާ ކަމަށް އޭނާ ކޯޓުގައި ބުނެފައިވެއެވެ.އަމުރުގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ގޮތުން، އޭނާ ރާއްޖެއަށް އައިސްފައިވަނީ ކޮން ވީޒާއެއްގެ ދަށުން ކަމެއް ވެސް ފުލުހުން އޭނާއަށް ބުނެދީފައި ނުވެއެވެ.ތުހުމަތުކުރެވޭ މީހާގެ އަތުން ފެނުނު މަސްތުވާތަކެތީގެ އަދަދާއި، އެއީ ކޮން ބާވަތެއްގެ އެއްޗެއް ކަމެއް ވެސް ގާޒީގެ އަމުރުން އެނގޭކަށް ނެތެވެ.

ޑްރަގު ފެނުމުން ލަގެޖާއި ހަވާލެއްނުވި

މޯލްޑިވްސް އިންޑަސްޓްރިއަލް ފިޝަރީޒް ކޯޕަރޭޝަން (މިފްކޯ) އިން މަސް ގަންނަ އުސޫލަށް އާދިއްތަ ދުވަހުން ފެށިގެން ބަދަލުތަކެއް ގެނެސްފިއެވެ. އެގޮތުން، އެންމެ މަތީ އަގު ދޭނީ 1.5 ކިލޯގެ މަހުގެ ބަދަލުގައި، އެއް ކިލޯ ނުވަތަ އެއަށްވުރެ ބަރު މަހަށެވެ. މީގެ އިތުރުން، މަސްވެރިންނަށް މިފްކޯއިން ތެޔޮ ވިއްކަނީ އެވްރެޖްކޮށް 51 ލާރި ހެޔޮކޮށް ކަމަށް ރައީސް މުޙައްމަދު މުޢިއްޒު ވަނީ ހާމަކުރައްވާފައެވެ.ރައީސް މުޢިއްޒު މި ވާހަކަފުޅު ދެއްކެވީ، ހޮނިހިރު ދުވަހުގެ ރޭ، ރ. ދުވާފަރުގައި ބޭއްވެވި ދިވެހިރާއްޖޭގެ 45 ވަނަ މަސްވެރިންގެ ދުވަހުގެ ރަސްމީ ޖަލްސާގައެވެ.ކޯލްޑް ސްޓޯރޭޖްގެ ޤާބިލުކަން އިތުރުކުރުމުގެ މަސައްކަތްތަކުގެ ދަށުން، އިތުރު 200 ފަރާތަކަށް އާރް.އެސް.ޑަބްލިއު ލޯނު ދޫކުރުމަށް ހުޅުވާލާފައިވާކަން ރައީސް މުޢިއްޒު ފާހަގަކުރެއްވިއެވެ. އަދި ރާއްޖޭގެ އެކި ކަންކޮޅުތަކުގައި ޤާއިމުކުރާ ޕްރޮސެސިންގ ކާރުޚާނާތަކުގެ ޢަމަލީ މަސައްކަތް ފެށުމަށް ތައްޔާރުވަމުންދާކަން ވެސް އެމަނިކުފާނު ވިދާޅުވިއެވެ. މީގެ އިތުރުން، ފިއުލް ސްކިޑްތައް ޤާއިމުކުރުމުގެ މަސައްކަތް ބާރަށް ކުރިއަށްދާ ކަމަށާއި، ކަނޑައަޅާފައިވާ ހުރިހާ ސަރަޙައްދެއްގައި އަންނަ މާރިޗު މަހުގެ ނިޔަލަށް މި މަސައްކަތް ނިންމޭނެ ކަމަށް ވެސް ރައީސް ވިދާޅުވިއެވެ.މަސްވެރިންގެ އެންމެ ބޮޑު ކަންބޮޑުވުމަކީ މަސް ގަންނަ އަގުކަން ފާހަގަކުރައްވައި، އެކަމަށް ޙައްލު ހޯއްދަވައިދެއްވުމަށް މަސައްކަތް ކުރައްވަނީ ދެމެހެއްޓެނިވި ގޮތެއްގައި، ދުރު ރާސްތާއަށް ވިސްނަވައިގެން ކަމަށް މުޢިއްޒު ވިދާޅުވިއެވެ. ބޮޑުކަންނެލި ގަތުމުގެ އިންތިޒާމު ދެމެހެއްޓެނިވި ގޮތެއްގައި ހަމަޖެއްސެވުމަށް އިތުރު މަސައްކަތްތައް ކުރައްވަމުން ގެންދަވާ ކަމަށް ވިދާޅުވިއެވެ. އަދި ހުޅުމާލޭގައި ޤާއިމުކުރާ ފެސިލިޓީގެ މަސައްކަތްތައް ކުރިއަށްދާ ގޮތަށް ބަލާއިރު، ވަރަށް އަވަހަށް މިފްކޯއިން ބޮޑުކަންނެލި ގަންނަން ފެށޭނެ ކަމަށް އެމަނިކުފާނު ލަފާކުރެއްވިއެވެ.ރައީސް މުޢިއްޒު ވިދާޅުވީ، މަސްވެރިކަމުގެ ސިނާޢަތަކީ ހަމައެކަނި ދިވެހީން މަސައްކަތްކުރާ ސިނާޢަތަކަށް ވާނޭ ދުވަހެއް ފެނިވަޑައިގަތުމަކީ އެމަނިކުފާނު އެންމެ ބޭނުންފުޅުވާ ކަމެއް ކަމަށެވެ. އެގޮތުން، ދިވެހި ޒުވާނުން މި ދާއިރާއަށް ނެރޭ ފަރާތްތަކާއި، އޮޑިފަހަރުގައި ހަމައެކަނި ދިވެހި ފަޅުވެރިން ގެންގުޅޭ ފަރާތްތަކަށް ހިތްވަރުދެއްވުމުގެ ގޮތުން، ޤައުމީ ފެންވަރެއްގައި އެ ފަރާތްތަކުގެ އަގުވަޒަންކުރައްވާނެ ކަމަށް ވިދާޅުވިއެވެ.ރައީސް މުޢިއްޒުގެ ސަރުކާރަށް ދެ އަހަރު ފުރިގެން ދިޔަ އިރު، ބޮޑު ކަންނެލީގެ މަސްވެރިންނަށް ވެވަޑައިގެންނެވި ވައުދު ފުއްދާފައި ނުވާތީ، މިދިޔަ އަހަރުގެ މަސްވެރިންގެ ދުވަހާއި މި އަހަރުގެ މަސްވެރިންގެ ދުވަހު ވެސް މަސްވެރިން ވަނީ މުޒާހަރާކޮށްފައެވެ. މި ޑިސެމްބަރު މަހުގެ 10 ވަނަ ދުވަހު 49 ކަންނެލި އޮޑި މާލޭ ފަޅުން ބޭރުގައި ވައުދު ފުއްދުމަށް ގޮވާލާ އަޑު އުފުލާފައި ވެއެވެ. ފުލުހުން ވަނީ ބާރުގެ ބޭނުންކޮށްގެން މުޒާހަރާ ރޫޅާލައި ބައެއް ފަރާތްތައް ހައްޔަރުކޮށް، ބައެއް އޮޑިފަހަރު ވެސް ފުލުހުންގެ ބެލުމުގެ ދަށަށް ގެންގޮސްފައެވެ. ބޮޑު ކަންނެލި މަސްވެރިންގެ ޔޫނިއަން އިން ހޮނިހިރު ދުވަހު ބުނީ އެ މީހުންގެ އިޙްތިޖާޖަކީ ސިޔާސީ ކަމެއް ނޫން ކަމަށާއި، އެ މީހުން ބޭނުންވަނީ ވައުދާ އެއްގޮތަށް ކަންނެލި ކިރާ އަގު 80ރ. އާއި 100ރ. އާ ދެމެދުގެ އަގަކަށް ހެދުމަށާއި، ހެޔޮ އަގުގައި ތެލާއި އައިސް ލިބޭނެ ގޮތް ހަދައިދިނުމަށާއި، ސަރުކާރުން ކަންނެލި ކިރަން ފެށުމަށް ކަމުގައެވެ.

މަސްވެރިންނަށް އަގުހެޔޮ ކުރީ ތެޔޮ ލީޓަރަކުން 50 ލާރި

އއ. މާޅޮހުގައި އަބްދުއްރަހްމާން އާދަމް މަރާލި މައްސަލައިގެ ޝަރީއަތް ކްރިމިނަލް ކޯޓުގައި މިއަދު ފަށައިފިއެވެ.މިދިޔަ ޖުލައި މަހުގެ ދަންވަރުގެ ވަގުތެއްގައި، އަބްދުއްރަހްމާން އޭނާ ދިރިއުޅޭ ގޭގައި ނިދާފައި އޮއްވާ، ގެއަށް ވަދެ ދިން ނުރައްކާތެރި އަނިޔާތަކާ ގުޅިގެން އޭނާ މަރުވުމުގެ މި މައްސަލާގައި، ދައުލަތުން ދައުވާކުރަނީ މާޅޮހު ފިޔަ، އަހުމަދު އާޝިދާއި، އެ ރަށު ލިލީފެހި މުހައްމަދު ވިސާމް، އަދި ފިނިވާގޭ އަހުމަދު ފާރިސްގެ މައްޗަށެވެ. އޭގެ ތެރެއިން އާޝިދުގެ މައްޗަށް ގަސްދުގައި މީހަކު މެރުމުގެ ދައުވާ އުފުލާފައިވާ އިރު، ވިސާމާއި ފާރިސްގެ މައްޗަށް އެކަމުގައި ބައިވެރިވުމުގެ ދައުވާ ވަނީ ކޮށްފައެވެ.ކްރިމިނަލް ކޯޓުގައި މިއަދު ބޭއްވި ފުރަތަމަ އަޑުއެހުމުގައި، މައްސަލަ ބައްލަވާ ގާޒީ އިސްމާއިލް ޝަފީއު ވަނީ ދައުވާލިބޭ ފަރާތްތަކަށް ލިބިގެންވާ ހައްގުތަކުގެ މައްޗަށް އަލިއަޅުވާލައްވާފައެވެ. އޭގެ ފަހުން، މައްސަލައާ ގުޅޭ ލިޔެކިޔުންތައް ލިބިފައިވޭތޯ އެ ތިން މީހުންގެ ވަކީލާ ސުވާލު ކުރެއްވިއެވެ. ވަކީލު ވިދާޅުވީ ބައެއް ލިޔުންތައް ލިބިފައިނުވާ ކަމަށް ފާހަގަވާ ކަމަށެވެ. އަދި ދައުލަތުން ވެސް ހާމަކުރެއްވީ ޑީއެންއޭ ރިޕޯޓާއި ވީޑިއޯ އެނަލިސިސް ރިޕޯޓް އަދިވެސް ފުލުހުން ތައްޔާރުކުރަމުންދާތީ، އެ ރިޕޯޓްތައް މިހާތަނަށް ކޯޓަށް ހުށަހެޅިފައިނުވާ ކަމަށެވެ.މިކަމާ ގުޅިގެން، މަދުވާ ލިޔުންތައް ހޯދުމަށް ޕްރޮސެކިއުޓާ ޖެނެރަލްގެ އޮފީހަށް ފަސް ދުވަހުގެ ތެރޭގައި ހުށަހެޅުމަށް ގާޒީ ޝަފީއު ވަނީ ދިފާއީ ވަކީލަށް އަންގަވާފައެވެ. އަދި ދައުލަތަށް ނުދެވޭނެ ލިޔުމެއް އޮތް ނަމަ، އެކަމުގެ ސަބަބު ބަޔާންކޮށް ކޯޓަށް އެންގުމަށް ވެސް ގާޒީ އެންގެވިއެވެ. ގާޒީ ޝަފީއު ވަނީ ބައެއް ބޮޑެތި މައްސަލަތައް ކޯޓުން ނިމިގެން ދާއިރު ވެސް ރިޕޯޓްތައް ނުލިބި ހުންނަ ކަމަށް ފާހަގަ ކުރައްވައި، މިކަމާ މެދު ކަންބޮޑުވުން ފާޅުކުރައްވާފައެވެ.ދައުވާލިބޭ ތިން މީހުން އަދިވެސް ތިބީ ފުލުހުންގެ ބަންދުގައި ކަމަށް ވާތީ، ދިފާއީ ވަކީލް އެ މީހުން ގާނޫނާ އެއްގޮތަށް ރިމާންޑް ޖަލަކަށް ބަދަލުކުރުމަށް އެދިވަޑައިގަތުމުން، ގާޒީ ވިދާޅުވީ އެގޮތަށް އަމުރު ކުރައްވާނެ ކަމަށެވެ. ގާޒީ އިތުރަށް ވިދާޅުވީ، މައްސަލައިގެ ލިޔުންތައް ފުރިހަމައަށް ލިބުމުން ޖަވާބުދާރީވުމުގެ މަރުހަލާ ކުރިއަށް ގެންދެވޭނެ ކަމަށާއި، މި މަހުގެ ފަހުކޮޅު އިތުރު އަޑުއެހުމެއް ބޭއްވުމަށް ހަމަޖެހިފައިވާ ކަމަށެވެ.

އަބްދުއްރަހްމާންގެ މަރުގެ ޝަރީއަތް ފަށައިފި

ރައީސް ޑރ. މުހައްމަދު މުއިއްޒު މަސްވެރިންގެ ދުވަހުގެ ރަސްމީ ޖަލްސާގައި ބައިވެރިވުމަށް ރ. ދުވާފަރަށް ކުރައްވަމުން ގެންދަވާ ދަތުރުފުޅާ ގުޅިގެން، އެ ރަށުގައި 50 ހައުސިން ޔުނިޓް އެޅުމުގެ މަސައްކަތް ހައުސިން މިނިސްޓްރީން މިއަދު އެޗްޑީސީއާ ހަވާލުކޮށްފިއެވެ. މި އެއްބަސްވުމުގައި ސޮއިކުރެއްވީ ހައުސިން މިނިސްޓަރު ޑރ. އަބްދުﷲ މުއްތަލިބާއި އެޗްޑީސީގެ މެނޭޖިން ޑިރެކްޓަރު އަލީ ޒުހައިރެވެ.ނަމަވެސް، މި 50 ހައުސިން ޔުނިޓްގެ މަޝްރޫޢާ ގުޅޭ އިތުރު ތަފްސީލެއް އަދި ހާމަކޮށްފައެއް ނުވެ އެވެ. މީގެ އިތުރުން، ރައީސްގެ މި ދަތުރުފުޅުގެ ތެރެއިން ދުވާފަރުގެ ހިއްކާފައިވާ ސަރަޙައްދުގައި ފެނާއި ނަރުދަމާގެ ޚިދުމަތް ގާއިމްކުރުމުގެ މަސައްކަތް ވެސް ވަނީ އެމްޑަބްލިއުއެސްސީ އާ ހަވާލުކޮށްފަ އެވެ. މި އެއްބަސްވުމުގައި ސޮއިކުރެއްވީ މިނިސްޓަރު މުއްތަލިބާއި އެ ކުންފުނީގެ މެނޭޖިން ޑިރެކްޓަރު އަބްދުލްމަތީން މުހައްމަދެވެ.މީގެ އިތުރުން، ދުވާފަރުގައި ސްޕޯޓްސް ކޮމްޕްލެކްސް އެއް ތަރައްޤީކުރުމުގެ މަސައްކަތް ވެސް މިއަދު ވަނީ އެމްއޭސީއެލް އާ ހަވާލުކޮށްފަ އެވެ. މި އެއްބަސްވުމުގައި ސޮއިކުރެއްވީ ސްޕޯޓްސް މިނިސްޓަރު އަބްދުﷲ ރާފިއުއާއި އެމްއޭސީއެލްގެ މެނޭޖިން ޑިރެކްޓަރު އިބްރާހިމް ޝަރީފެވެ. ސްޕޯޓްސް މިނިސްޓްރީން ބުނި ގޮތުގައި، މި ކޮމްޕްލެކްސްގެ މަސައްކަތް ނިމުމުން، ވޮލީބޯޅަ، ހޭންޑްބޯޅަ، އަދި ނެޓްބޯޅަ ފަދަ ކުޅިވަރުތައް ކުޅެވޭނެ ވަސީލަތްތައް އެތަނުގައި ގާއިމްކުރެވޭނެ އެވެ.

ދުވާފަރުގައި 50 ހައުސިން ޔުނިޓް އިމާރާތްކުރުން އެޗްޑީސީއާ ހަވާލުކޮށްފި

ތަހުގީގެއްގެ ބޭނުމަށް ފުލުހުންގެ ބެލުމުގެ ދަށަށް ގެންދިޔަ ފޯނެއް އަނބުރާ ނުލިބިގެން ދައުވާ ކުރުމާ ގުޅިގެން، އެ ފޯނު އޭގެ ވެރިފަރާތާ ފުލުހުން ހަވާލުކޮށްފިއެވެ. ފުލުހުން އެ ފޯނު ހިފެހެއްޓީ ތަހުގީގަށް ބޭނުންވާތީ ކަމަށް ބުނެ، މިދިޔަ އޮކްޓޯބަރު މަހުގެ 21 ވަނަ ދުވަހުން ފެށިގެން 10 ދުވަހުގެ މުއްދަތަކަށެވެ.ނަމަވެސް، އެ މުއްދަތު ހަމަވުމަށް ފަހު ވެސް ފުލުހުން އެ ފޯނު އޭގެ ވެރިފަރާތާ ހަވާލެއް ނުކުރެ އެވެ. އަދި އެ މުއްދަތު އިތުރު ކުރުމަށް ވެސް ފުލުހުން އެއްވެސް މަސައްކަތެއް ކޮށްފައެއް ނުވެ އެވެ.މިކަމާ ގުޅިގެން، ފޯނުގެ ވެރިފަރާތުން ވަނީ މިދިޔަ ބުދަ ދުވަހު ކްރިމިނަލް ކޯޓަށް ހުށަހަޅައި، މުދާ ހޯދުމުގެ އަމުރަކަށް އެދިފަ އެވެ. އެ އަމުރަށް އެދުނު ދުވަހު ފުލުހުން ވަނީ އެ ފޯނު އަނބުރާ އޭގެ ވެރިފަރާތާ ހަވާލުކޮށްފަ އެވެ.ފޯނު ލިބުމާ ގުޅިގެން، އަމުރަށް އެދުނު ފަރާތުން އެ މައްސަލަ ބާތިލް ކޮށްދިނުމަށް އެދިފައިވާތީ، ކޯޓުން ވަނީ އެ މައްސަލަ މިހާރު ބޭރުކޮށްލައިފަ އެވެ.

ފުލުހުން ހިފެހެއްޓި ފޯނެއް ނުދީގެން ދައުވާކުރުމުން އަނބުރާ ދީފި

ކުރީގެ ރައީސް ޢަބްދުالله ޔާމީން، ރައީސް ޑރ.މުޙައްމަދު މުޢިއްޒުގެ ސަރުކާރުން އެހެން ސަރުކާރުތަކަށް ވުރެ މަސްވެރިންނަށް ބޮޑަށް އަޅާލާނެ ކަމަށް ވައުދުވި ނަމަވެސް، މަސްވެރިންގެ ޝަކުވާތައް އަޑުއަހާލަން ނުކެރި، މަސްވެރިންނަށް ދެއްވި އަނިޔާވެރި ހަދިޔާއެއް ކަމަށް ވިދާޅުވެއްޖެއެވެ. ޔާމީން މިފަދައިން ވިދާޅުވީ، ސަރުކާރުން މަސްވެރިންނަށް ވީ ވައުދުތައް ނުފުއްދާ ކަމަށް ބުނެ، ބޮޑު ކަންނެލި މަސްވެރިންގެ ޔޫނިއަނުން މާލެ ކައިރީގައި ކުރި އިހުތިޖާޖު ފުލުހުން ރޫޅާލައި، އެ ޔޫނިއަންގެ ސެކްރެޓަރީ ޖެނެރަލް އަދި ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ކެންދޫ ދާއިރާގެ އެމްޑީޕީ މެންބަރު މައުރޫފް ޒާކިރާއި އިތުރު ދެ މީހަކު ހައްޔަރުކޮށް، ތިން ދޯނި ފުލުހުންގެ ބެލުމުގެ ދަށަށް ގެންދިއުމާ ގުޅިގެންނެވެ.އެމަނިކުފާނުގެ އަމިއްލަ ޕާޓީ، ޕީއެންއެފްއިން ބާއްވަމުން އަންނަ ސިލްސިލާ ޖަލްސާތަކުގެ ތެރެއިން ރޭގެ ޖަލްސާގައި ވާހަކަފުޅު ދައްކަވަމުން ޔާމީން ވިދާޅުވީ، މަސްވެރިންގެ ދުވަސް މަސްވެރިންނާ ބައްދަލުކުރީ ވަރަށް 'އަނިޔާވެރި' ގޮތަކަށް ކަމަށެވެ.ޔާމީން ވަނީ، މި ސަރުކާރުން ބޮޑު ކަންނެލީގެ އަގު 80 ރުފިޔާއިން 100 ރުފިޔާއަށް ބޮޑުކުރާނެ ކަމަށް ވައުދުވެފައިވާކަން ފާހަގަކުރައްވައިފައެވެ.ބޮޑު ކަންނެލި މަސްވެރިންގެ އިހުތިޖާޖަށް އިޝާރާތްކުރައްވައި އެމަނިކުފާނު ވިދާޅުވީ، މަސްވެރިންގެ ކަންބޮޑުވުންތަކާއި ޝަކުވާތައް އަޑުއަހާލަން މި ސަރުކާރަށް ނުކެރުނު ކަމަށެވެ. މަސްވެރިން މާލެ އައީ އެމީހުންގެ އަޑުއުފުލުމަށް ކަމަށާއި، އެނޫން ގޮތަކަށް ރައީސް މުޢިއްޒުގެ ސަރުކާރަށް މަސްވެރިންގެ ކަންބޮޑުވުންތައް ނޭނގޭނެ ކަމަށް ވިދާޅުވެ، ސަރުކާރަށް ޔާމީން ވަރަށް ބޮޑަށް ފާޑުވިދާޅުވިއެވެ.ޔާމީން ވިދާޅުވީ، ފުލުހުން ބޮޑު ކަންނެލި މަސްވެރިންގެ އިހުތިޖާޖު ރޫޅާލީ، މުދަލަށް ގެއްލުން ދިނުމާއި ދަތުރުފަތުރަށް ހުރަސްއެޅުން ފަދަ ގާނޫނާ ޚިލާފު އެއްވެސް ކަމެއް އެ އިހުތިޖާޖުގެ ތެރެއިން ނުކުރަނީސް ކަމަށެވެ.އެމަނިކުފާނު ވިދާޅުވީ، "ދެން އަޅުގަނޑު ދަންނަވަން މި އުޅެނީ ބިރުގަތީމަ، ނޫނީ ހިސާބަށް ވުރެ ރަހުމްކުޑަ ވީމަ މަސްވެރިންނަށް މަސްވެރިންގެ ދުވަހު ދިން ހަދިޔާއެއް،" ކަމަށެވެ.މަޢުރޫފް ހައްޔަރުކުރި ކުރުމަށް އިޝާރާތްކުރައްވައި ޔާމީން ވަނީ، ބޮޑު ކަންނެލި މަސްވެރިންގެ ހައްގުގައި އަޑުއުފުލުމަކީ ހައްޔަރުކުރަން ޖެހޭ ސަބަބެއް ނޫން ކަމަށް ވިދާޅުވެ، މަސްވެރިންނަށް ދަތިވާ ކަންކަން ސަރުކާރުން އަޑުއެހުމަށް ގޮވާލައްވައިފައެވެ.ޔާމީން ވިދާޅުވީ، މަސްވެރިންގެ ދުވަސް މީގެ ކުރިން ފާހަގަކުރާއިރު ސަރުކާރުތަކުން އޭރު ދެނީ އުފާވެރި ޚަބަރުތައް ކަމަށާއި، މަސް ކިރުމުގައި ދިމާވާ ދަތިތަކާއި ތެޔޮ ލިބުމުގައި ދިމާވާ ދަތިތައް ހައްލުކުރުމަށް ސަރުކާރުތަކުން އޭރު ބުނާ ކަމަށެވެ. އެކަމަކު މި ސަރުކާރުން ކަންކުރީ މުޅިން އިދިކޮޅަށް ކަމަށް ޔާމީން ފާހަގަކުރެއްވިއެވެ.މި ސަރުކާރުގެ ފިޝަރީޒް މިނިސްޓަރު އަޙްމަދު ޝިޔާމަށް ވަރަށް ބޮޑަށް ފާޑުވިދާޅުވެ، ޔާމީން ވިދާޅުވީ ހައްޔަރުކުރި މަސްވެރިންގެ ހައްގުގައި ޝިޔާމް އެއްވެސް ވާހަކައެއް އަދި ވިދާޅުނުވާ ކަމަށެވެ. ޔާމީން ވިދާޅުވީ، އިހުތިޖާޖުން ހައްޔަރުކުރި މީހުން ދޫކޮށްލަން މަސައްކަތްކުރަން ޖެހޭ ކަމަށެވެ."މި ދާއިރާގަ ހުރި މައްސަލަތައް އަޑުއަހާލަން ކެރެންވާނެ، އެކަމަކު އޭގެ ބަދަލުގަ އެ މީހުން ހިފައި ހައްޔަރުކޮށް، ހުރަގެއަށް ލައި، މިހެންނޫން ދެއްތޯ ކަންކަން ކުރަންވާނީ،" ޔާމީން ވިދާޅުވިއެވެ.

މަސްވެރިންނަަށް ސަރުކާރުން ދިނީ އަނިޔާވެރި ހަދިޔާއެއް: ޔާމީން

ރާއްޖެއަށް ވަގަށް އެތެރެކުރަން އުޅެނިކޮށް ކަސްޓަމްސް އިން ހިފެހެއްޓި 13.6 މިލިއަނަށް ވުރެ ގިނަ ސިނގިރެޓް ވަގަށް ނެގި މައްސަލައާ ގުޅިގެން ބަންދުކޮށްފައި ތިބި ވިޔަފާރިވެރިން ކަމަށްވާ މުހައްމަދު ވަހީދު (ދިގަލި) އާއި އަހުމަދު އާރިފް (އާއްޓޭ) މިއަދު ބަންދުން ދޫކޮށްލައިފި އެވެ.އެމްޕީއެލްގެ ހުޅުމާލޭ ބަނދަރުގައި ހިފަހައްޓާފައި ހުރި ސިނގިރެޓް ހުރި ދެ ކޮންޓެއިނަރު ގެއްލުނު މައްސަލަ ފެންމަތިވުމާ އެކު، ޖުމްލަ 10 މީހަކު ހައްޔަރުކުރި އެވެ. އޭގެ ތެރޭގައި ލޮޓަސްގެ ވެރިޔާ އާރިފާއި އެޕޯލޯ ހޯލްޑިންގްސްގެ ވެރިޔާ ދިގަލި ހައްޔަރުކުރީ މި ކުށަށް ފައިސާގެ އެހީތެރިކަން ދިނުމުގެ ތުހުމަތުގަ އެވެ.މި ހުރިހާ ފަރާތްތަކުގެ މައްޗަށް ވެސް ދައުވާކޮށްދިނުމަށް އެދި ފުލުހުން ޕީޖީ އޮފީހަށް މައްސަލަ ފޮނުވާފައިވީ ނަމަވެސް، މިހާތަނަށް ދައުވާކުރުމާ މެދު ޕްރޮސިކިއުޓާ ޖެނެރަލްގެ އޮފީހުން ވަކި ގޮތެއް ނިންމާފައެއް ނުވެ އެވެ. ޕީޖީ އޮފީހުން ބުނި ގޮތުގައި، ގާނޫނުގައި ކަނޑައަޅާފައިވާ މުއްދަތުގެ ތެރޭގައި ދައުވާކޮށް މައްސަލަ ކޯޓަށް ހުށަހަޅާނެ އެވެ. އެނގިފައިވާ ގޮތުގައި ދައުވާކުރުމާ މެދު ގޮތެއް ނިންމުމުގެ މުއްދަތު ހަމަވާނީ މި މަހުގެ 17 ވަނަ ދުވަހަށެވެ.މައްސަލައިގެ ތަހުގީގު ނިންމައި، ދައުވާކޮށްދިނުމަށް އެދި ފުލުހުން ޕީޖީ އޮފީހަށް ފޮނުވާފައިވާތީ، އާރިފާއި ދިގަލި އާއި، ކޮންޓެއިނާ ވަގަށް ނަގައިގެން ގެންދިޔަ ތިލަފުށީ ސައިޓާ ހަވާލުވެގެން ހުރި ހަސަން އަބްދުއްރަހްމާން (ކ. ތުލުސްދޫ، ލިންކް ހައުސް) ބަންދުން ދޫކޮށްލުމަށް ޕްރޮސިކިއުޓާ ޖެނެރަލްގެ އޮފީހުން ވަނީ ކްރިމިނަލް ކޯޓުގައި އެދިފަ އެވެ.މި ހުށަހެޅުމާ އެއްގޮތަށް އެ ތިން މީހުން މިއަދު ވަނީ ދޫކޮށްލާފަ އެވެ. ޕީޖީ އޮފީހުން ބުނި ގޮތުގައި އެ މީހުން ބަންދުން ދޫކުރަން އެދުނީ، އެ މީހުންގެ މައްޗަށް ކުރެވޭ ތުހުމަތަކީ މި ކުށް ކުރުމަށް ރޭވުން ކަމަށް ވާއިރު، މި ވައްކަން ކުރުމުގައި އަމަލީ ގޮތުން ބައިވެރިވެފައިވާކަމުގެ ހެކި ލިބިފައި ނުވާތީ އެވެ.އަދި ހަސަން އަބްދުއްރަހްމާން ޝަރުތުކޮށް ބަންދުން ދޫކޮށްލުމަށް ނިންމާފައިވަނީ އޭނާއަކީ މި ވައްކަން ކުރުމުގައި އަމަލީ ގޮތުން ބައިވެރިވި ކަމަށް ތުހުމަތު ކުރެވޭ މީހަކަށް ނުވާތީ ކަމަށް ޕީޖީ އޮފީހުން ބުންޏެވެ.މިހާތަނަށް މި ތިން މީހުން ވެސް ތިބީ އެ މައްސަލާގައި ޝަރީއަތް ނިމެންދެން ބަންދުކޮށްފަ އެވެ. އެ މީހުން ދޫކޮށްލި ނަމަވެސް، އެ މައްސަލާގައި ހިމެނޭ އެހެން މީހުން ބަންދުން ދުލެއް ނުކުރެ އެވެ.އެހެން މީހުން ބަންދުން ދޫނުކުރާ ސަބަބެއް ކަމަށް ޕީޖީ އޮފީހުން ބުނީ، އެއީ ސިނގިރެޓް ވައްކަން ކުރުމުގައި އަމަލީ ގޮތުން ބައިވެރިވި ކަމަށް ތުހުމަތު ކުރެވޭ މީހުން ކަމަށް ވުމާއި، އޭގެ ތެރެއިން ބައެއް މީހުންނަކީ ދައުލަތުގެ މުވައްޒަފުންގެ ހައިސިއްޔަތުގައި ތިބެ މި ކުށް ކުރުމުގައި އެމީހުންގެ ރަސްމީ ބާރު ނާޖާއިޒު ގޮތުގައި ބޭނުންކުރި ކަމަށް ތުހުމަތުކުރެވޭ މީހުން ކަމަށް ވާތީ އެވެ.

ސިނގިރޭޓް ވައްކަމުގައި ހިމެނޭ އާއްޓޭ އާއި ދިގަލި ބަންދުން ދޫކޮށްލައިފި

މިފްކޯއިން ބޮޑުކަންނެލި ގަންނަން ފެށުމަށް ގޮވާލައި، ކަންނެލި މަސްވެރިން ކުރަމުންދާ މުޒާހަރާގައި އިސްކޮށް ހަރަކާތްތެރިވާ ބޮޑުކަންނެލި ޔޫނިއަންގެ ޖެނެރަލް ސެކްރެޓަރީ އަދި ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ކެންދޫ ދާއިރާގެ އެމްޑީޕީ މެންބަރު މައުރޫފް ޒާކިރު ހިމެނޭ ގޮތަށް ތިން މީހަކު ހައްޔަރުކޮށް އެ މީހުންނާ ގުޅުންހުރި ދެ ދޯންޏެއްވެސް ފުލުހުންގެ ބެލުމުގެ ދަށަށް ގެންގޮސްފިއެވެ.ފުލުހުންގެ މީޑިއާ އޮފިޝަލަކު ވިދާޅުވި ގޮތުގައި، މި ތިން މީހުން ހައްޔަރުކުރީ މުޒާހަރާގެ ތެރެއިން ފުލުހުން ދިން އަމުރަށް ނުކިޔަމަންތެރިވުމާއި، ފުލުހުންގެ ދައުރު އަދާކުރުމަށް ހުރަސް އެޅުމުގެ ތުހުމަތުގަ އެވެ. ނަމަވެސް، ފުލުހުންގެ ބެލުމުގެ ދަށަށް ގެންދިޔަ ދެ ދޯނި ގެންދިޔަ ސަބަބެއް އޮފިޝަލް ހާމައެއް ނުކުރައްވަ އެވެ.އޮފިޝަލް އިތުރަށް ވިދާޅުވީ، "މަސްވެރިން މިހާރު ކުރަމުންދާ އިހުތިޖާޖާ ގުޅިގެން ދެ ދޯނި ވަނީ ފުލުހުންގެ ބެލުމުގެ ދަށަށް ގެނެސްފައި. އަދި ފުލުހުންގެ އަމުރަށް ނުކިޔަމަންތެރިވެ، ފުލުހުންގެ މަސައްކަތަށް ހުރަސް އެޅިކަމުގެ ތުހުމަތުގައި ތިން މީހަކުވެސް ވަނީ ފުލުހުންގެ ބެލުމުގެ ދަށަށް ގެނެސްފައި،" މިފަދަ އިންނެވެ.ކަންނެލި ދޯނިތަކުގެ ކައިރިއަށް ފުލުހުން މިއަދު ފުރަތަމަ ދިޔައިރު، އެމީހުން ބުނެފައިވަނީ، އެ ދޯނިފަހަރުގައި ތިބި ބިދޭސީން މުޒާހަރާގައި ބައިވެރިވާތީ، އެ މީހުން ހޯދުމަށް އިމިގްރޭޝަނާ ގުޅިގެން ކުރިއަށް ގެންދާ އޮޕަރޭޝަނެއް ކަމަށެވެ.

އިހްތިޖާޖުގެ ތެރެއިން މެމްބަރު މައުރޫފް ހައްޔަރުކޮށް، ދެ ދޯނި ފުލުހުންގެ ބެލުމުގެ ދަށަށް

އިންދިރާ ގާންދީ މެމޯރިއަލް ހޮސްޕިޓަލް (އައިޖީއެމްއެޗް) ގެ ނާސިން ސްޓޭޝަނަކަށް ވަދެ ވައްކަން ކުރުމުގެ ތުހުމަތުގައި ހައްޔަރުކުރި މީހާ، ބަންދުގައި ބެހެއްޓުމަށް އަމުރުކޮށްފިއެވެ. މި މައްސަލައާ ގުޅިގެން ހައްޔަރުކޮށްފައިވަނީ 37 އަހަރުގެ ދިވެހި ފިރިހެނެކެވެ. އޭނާގެ މައްޗަށް ތުހުމަތު ކުރެވެނީ ހޮސްޕިޓަލުގެ ނާސިން ސްޓޭޝަނަކަށް ވަދެ ވައްކަން ކުރުމެވެ. ފުލުހުން ބުނާ ގޮތުގައި، މި މީހާއަކީ މީގެ ކުރިން ވެސް ގިނަ އަދަދެއްގެ ކުށުގެ ރެކޯޑު އޮތް ފަރާތެކެވެ.ވައްކަމުގެ ތުހުމަތުގައި ހައްޔަރުކުރި މި މީހާގެ ބަންދަށް ކޯޓުން އިއްޔެ ވަނީ ފަސް ދުވަހުގެ މުއްދަތެއް ޖަހައިފައެވެ.ބަންދު މުއްދަތު ކަނޑައެޅުމަށް ބޭއްވި މަޖިލީހުން ނެރުނު އަމުރުގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ގޮތުން، ތުހުމަތު ކުރެވޭ ކުށް އޭނާ ކޮށްފައިވާ ކަމަށް ދޭހަވާ ކޮންމެވެސް ވަރެއްގެ ހެކި ފުލުހުން ވަނީ ކޯޓަށް ހުށަހަޅާފައެވެ. މި ހެކިތަކުގެ ތެރޭގައި ސީސީޓީވީ ފުޓޭޖް ހިމެނެއެވެ.

އައިޖީއެމްއެޗުގެ ނާސިން ސްޓޭޝަނަކުން ވައްކަން ކުރި މީހަކު ހައްޔަރުކޮށްފި

ސްޓެލްކޯގެ ސުޕަވައިޒަރެއްގެ މަޤާމުގައި ހުންނެވި، އުމުރުފުޅުން 43 އަހަރުގެ އަހުމަދު އަޒްމީލް، ބެންކޮކް ހޮސްޕިޓަލުގައި ފަރުވާ ދެމުން ދަނިކޮށް ނިޔާވެއްޖެއެވެ.މިދިޔަ ނޮވެމްބަރު މަހުގެ 30 ވަނަ ދުވަހުގެ ރޭ، އިތުރު ފަރުވާއަށް އަޒްމީލް ތައިލެންޑަށް ގެންދެވުނެވެ. އެއީ ހުޅުމާލޭގައި ހުންނަ ބާ އިންޖީނުގޭގެ ސުވިޗު ގިއާއަކަށް ދިމާވި މައްސަލައެއް ހައްލު ކުރަމުން ދަނިކޮށް ހިނގި އަލިފާނުގެ ހާދިސާގައި، އޭނާގެ ހަށިގަނޑުގެ އެކި ތަންތަން ވަރަށް ބޮޑަށް ފިހިފައިވާތީއެވެ.ފުރަތަމަ އޭނާއަށް ފަރުވާ ދިނީ ހުޅުމާލޭ ހޮސްޕިޓަލުންނެވެ. އެއަށްފަހު އިތުރު ފަރުވާ ދިނުމަށް އޭޑީކޭ ހޮސްޕިޓަލަށް ބަދަލުކުރެވުނެވެ. މައުލޫމާތު ލިބިފައިވާ ގޮތުގައި އަޒްމީލްގެ ބޭސްފަރުވާއާ ގުޅޭ ހުރިހާ ކަމެއް ބަލަހައްޓާފައިވަނީ ސްޓެލްކޯއިންނެވެ. އޭގެ ތެރޭގައި، އިތުރު ފަރުވާއަށް އެއާ އެމްބިއުލާންސްގައި ތައިލެންޑަށް ގެންދިއުންވެސް ހިމެނެއެވެ. ސްޓެލްކޯއިން ކުރިން ވަނީ އަޒްމީލްގެ ފަރުވާގެ ކަންކަން ވަރަށް ގާތުން ބަލައި، ކުންފުނީގެ ފަރާތުން ދެވެން އޮތް ހުރިހާ އެހީތެރިކަމެއް އޭނާގެ އާއިލާއަށް ދޭނެ ކަމަށް ބުނެފައެވެ.މި ހާދިސާ ހިނގަން މެދުވެރިވި ސަބަބު ދެނެގަނެ، އެކަމާ ގުޅިގެން އަޅަންޖެހޭ ފިޔަވަޅުތައް އަޅާނެ ކަމަށް ވެސް ސްޓެލްކޯއިން ވަނީ މީގެ ކުރިން ބުނެފައެވެ.މި ހާދިސާއާ ގުޅިގެން، ހުޅުމާލޭގެ ބާ އިންޖީނުގޭގެ މީޑިއަމް ވޯލްޓޭޖް ޕެނަލަކަށް ދިމާވި މައްސަލައެއްގެ ސަބަބުން، މާލެއާއި ހުޅުމާލެއަށް ކަރަންޓު ފޯރުކޮށްދިނުމަށް ބޭނުންކުރާ ބައެއް ފީޑަރުތައް އޮފްވެ، މިދިޔަ ނޮވެމްބަރު 26 ވަނަ ދުވަހު ބައެއް ސަރަހައްދުތަކުން ކަރަންޓުގެ ހިދުމަތް ކެނޑިފައިވެއެވެ.

ކަރަންޓުގައި ޖެހި ފިހުނު ސްޓެލްކޯ މުވައްޒަފު ނިޔާވެއްޖެ

ވެލާނާ އިންޓަނޭޝަނަލް އެއާޕޯޓް (ވީއައިއޭ) ގެ އާ ޓާމިނަލަށް ވަންނަން ދިޔަ ބީއެމްއެލްގެ ދެ މުވައްޒަފެއްގެ އަތުން ބިރުދައްކައި ފޭރުނު 130،000 ޑޮލަރު ހުރި ސޫޓް ކޭސް ގެއްލުނުތާ ދެ މަސް ވާން ކައިރިވެފައިވާއިރު، މިހާތަނަށް އެ ފައިސާގެ އެންމެ ބައެއް ވެސް ފެނިފައި ނުވާކަން އެނގިއްޖެއެވެ. މި ފައިސާ ފޭރުމުގެ ހާދިސާ ހިނގާފައިވަނީ މިދިޔަ އޮކްޓޫބަރު މަހުގެ 27 ވަނަ ދުވަހުގެ ފަތިހުގެ ވަގުތެއްގަ އެވެ. ފޭރުނު ސޫޓް ކޭހުގައި ހުރި 130،000 ޑޮލަރަކީ، ރާއްޖެއިން ބޭރަށް ފުރާ ފަރާތްތަކަށް އާ ޓާމިނަލްގެ ކައުންޓަރުތަކުން ދޫކުރުމަށް ހަމަޖެހިފައިވާ ފައިސާ އެވެ. މޫނު ނިވާކޮށްގެން ތިބި ދެ މީހުން މި ފައިސާ ފޭރިގަތީ ކުރީގެ ޓާމިނަލްއާއި އާ ޓާމިނަލް ގުޅުވައިލާފައިވާ ވޯކްވޭގެ ތެރެއިން ބީއެމްއެލްގެ މުވައްޒަފުންނަށް ބިރުދައްކައިގެންނެވެ.މި މައްސަލައާ ގުޅޭގޮތުން ފުލުހުންގެ މީޑިއާ އޮފިޝަލާ ސުވާލުކުރުމުން ވިދާޅުވީ، މިހާރުގެ ވަގުތާ ހަމައަށް އިތުރު މައުލޫމާތެއް ލިބިފައި ނުވާ ކަމަށެވެ. ނަމަވެސް، މައުލޫމާތު ލިބިފައިވާ ބައެއް ފަރާތްތަކުން ބުނާ ގޮތުގައި، މި މައްސަލައާ ގުޅިގެން ތުހުމަތުގައި ހައްޔަރުކުރި އެއްވެސް މީހެއްގެ އަތުން ފޭރުނު ޑޮލަރުގެ އެއްވެސް ބައެއް ފެނިފައެއް ނުވެ އެވެ.ދެ މިލިއަނަށް ވުރެ ގިނަ ރުފިޔާއަށްވާ ޑޮލަރު ފޭރުނު މި މައްސަލައިގައި، ހާދިސާ ހިނގި ދުވަހު ހަތަރު މީހަކު ހައްޔަރުކުރި އެވެ. އަދި އޭގެ ފަހުން އިތުރު ތިން މީހުން ހައްޔަރުކުރުމާއެކު ޖުމްލަ ހަތް މީހުން ވަނީ މި މައްސަލައާ ގުޅިގެން ހައްޔަރުކޮށްފަ އެވެ. ހައްޔަރުކުރި ހުރިހާ މީހުން ވެސް މިހާރު ތިބީ ޝަރީއަތް ނިމެންދެން ބަންދުގައި ކަމަށް މައުލޫމާތު ލިބެ އެވެ.ފުލުހުން ވަނީ މި ވައްކަމަށް ބޭނުންކުރި ލޯންޗު ހޯދައި، މައްސަލައާ ގުޅިގެން މިހާތަނަށް ހަތަރު މީހަކު ފުރުން މަނާކޮށްފަ އެވެ. ތަހުގީގުގެ ތެރެއިން ފަސް އުޅަނދެއް ބަލައިފާސްކޮށް، މާލެއާއި އެހެނިހެން ރަށްތައް ހިމެނޭ ގޮތަށް ޖުމްލަ 20 ތަނެއް ވެސް ވަނީ ބަލައި ފާސްކޮށްފަ އެވެ.ޑޮލަރު ފޭރުނު މައްސަލާގައި ހައްޔަރުކުރި މީހުންގެ ތެރޭގައި ހިމެނެނީ: 1. މާޒިން މޫސާ، 25، / ރޭޝަމް، ލ. މާވަށް. 2. އަހުމަދު ރައިހާން ނައީމް، 20، / މ. ކޯރަސް، މާލެ. 3. އިބްރާހިމް އަނޫފް، 24، / އަޅިވިލާގޭ، ކ. ގުރައިދޫ. 4. ހުސައިން ޝަހުދު، 30، / އަޅިވިލާގޭ، ކ. ގުރައިދޫ. 5. އަބްދުލްއައްވަލް އިބްރާހިމް އަބޫބަކުރު، 27، ގއ. ވިލިނގިލި، ބިނާ. 6. އަހުމަދު މާހިދު، 44، ތ. ވިލުފުށި، އެހީވާގެ. 7. އަލީ އަފްޒަލް، 21، ސ. ހިތަދޫ، ވަށަގުލިމާގެ.

ޑޮލަރު ފޭރުނުތާ ދެމަސްވާއިރު ވެސް އެންމެ ޑޮލަރެއް ވެސް ނުހޯދުނު!

މާލެ އާއި ރާއްޖޭގެ ބައެއް އެހެން ސަރަހައްދުތަކުގައި މި ދުވަސްވަރު ވައިގެ ފެންވަރު ދަށްވެފައިވާ ކަމަށް، އެއާ ކޮލިޓީ އިންޑެކްސް މޮނިޓަރުތަކުން ދައްކާފައިވާތީ، ނޭވާލާ ނިޒާމުގެ ބަލިތައް ހުންނަ ފަރާތްތަކާއި ކުޑަކުދިންގެ ސިއްހަތަށް އިތުރު ސަމާލުކަމެއް ދޭން ޖެހިއްޖެ އެވެ."އައިކިއު އެއާ" އިން ލިބޭ މައުލޫމާތަށް ބަލާއިރު، ވައިގައި ހިމެނޭ "ފައިން ޕާޓިކިއުލޭޓް މެޓާ" (ހިރަފުސް ކުނޑި) ނުވަތަ ޕީއެމް2.5 ގެ މިންވަރު މިހާރު ހުރީ ކޮންމެ ކިއުބިކް މީޓަރެއްގައި 41.3 މައިކްރޯ ގްރާމްގަ އެވެ.މި މިންވަރަކީ ދުނިޔޭގެ ސިއްހަތު ޖަމިއްޔާ (ޑަބްލިއުއެޗްއޯ) އިން ރައްކާތެރި ކަމަށް ކަނޑައަޅާފައިވާ އެންމެ ދަށް މިންވަރަށް ވުރެ 8.3 ގުނަ މަތީ މިންވަރެކެވެ.މިފަދަ ހިމުން ކުނޑިތައް ނޭވާލާ ނިޒާމުގެ ތެރެއިން ފުއްޕާމެއަށް ވަދެ، އެތަނުން ލޭގެ ތެރެއަށް ވެސް ފަސޭހައިން އެތެރެވެ އެވެ.ވައިގައި މި މިންވަރަށް ހިމުން ހިރަފުސް ހުރުމުގެ ސަބަބުން ނޭވާލާ ނިޒާމުގެ މައްސަލަތައް ހުންނަ މީހުންނާއި ކުޑަކުދިންނަށް ކެއްސުމާއި ނޭވާލާން އުނދަގޫވުން ފަދަ ސިއްހީ މައްސަލަތައް ކުރިމަތިވުމުގެ ފުރުސަތު ބޮޑެވެ.އައިކިއުއެއާ އިން ލަފާކުރާ ގޮތުގައި، ކުރިއަށް އޮތް ދެތިން ދުވަހު ވައިގެ ނުސާފުކަން ކުޑަކޮށް ރަނގަޅުވިޔަސް، އަންނަ ހަފްތާގެ އަންގާރަ ދުވަހާ ހަމައަށް ދާއިރު މިހާރަށް ވުރެ ވެސް ވައިގެ ފެންވަރު ގޯސްވާނެ އެވެ.މިއަދު މާލެ ސަރަހައްދު ވަރަށް ބޮޑަށް ފުސްވެ، ދުރު ފެންނަ މިންވަރު ވަނީ ވަރަށް ބޮޑަށް ދަށްވެފަ އެވެ.ކޮންމެ އަހަރެއްގެ ހުޅަނގު މޫސުން ނިމި އިރުވައި މޫސުން ފެށޭ ދުވަސްވަރު ނުވަތަ ދިވެހިން "ދެ މޫސުން ބެދޭ" ދުވަސްވަރު ރާއްޖޭގެ ވައި އާންމުކޮށް ނުސާފުވެ، ބައެއް ފަހަރު މި މައްސަލަ ވަރަށް ބޮޑުވެ އެވެ.މޫސުމާ ބެހޭ އިދާރާތަކުން ބުނާ ގޮތުގައި، މި މޫސުމުގައި ރާއްޖޭގެ ވައި ނުސާފުވަނީ އިންޑިއާ، ޕާކިސްތާން އަދި ޗައިނާ ހިއްސާކުރާ ހިމާލަޔާ ފަރުބަދާ ޗޭނަށް ޖެހޭ ވައި ރާއްޖެއާ ދިމާލަށް ދަތުރުކުރާތީ އެވެ. އެ ވައިގައި ހިމެނެނީ ހިރަފުހާއި ފެކްޓްރީތަކުން އަރާ ދުންފަދަ ނުސާފުކަންތަކެވެ.މި މައުލޫމާތުތައް ގެނެސްދޭ ވެބްސައިޓްތަކާއި އެޕްލިކޭޝަންތަކުން ދައްކާ ގޮތުގައި، އިންޑިއާގެ މަތީގައި އުފެދިފައިވާ ހިރަފުސްގަނޑުގެ އަސަރު އެންމެ ބޮޑަށް މިހާރު ކުރަމުން ދަނީ މަލިކު ހިމެނޭ ލަކްޝަދީޕްގެ ރަށްތަކަށެވެ.އެކަމުގެ އަސަރު، ކުރިއަށް އޮތް ދެތިން ދުވަހުގެ ތެރޭގައި ރާއްޖޭގެ އުތުރުގެ ބޮޑު ބައަކަށް ކުރާނެ ކަމަށް ވެސް ލަފާކުރެވެ އެވެ.ދުނިޔޭގެ އެންމެ ނުސާފު ވައި ހުންނަ ވެރިރަށްތަކުގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭ އިންޑިއާގެ ނިއު ދިއްލީގައި ވެސް މި ދުވަސްވަރު ވައި ނުސާފުވުމުގެ މައްސަލަ ވަރަށް ބޮޑުވެފައިވާ އިރު، އެ ސަރަހައްދުގައި ވައިގެ ނުސާފުކަމުގެ ސަބަބުން ވައިގެ އަދި އެއްގަމު ދަތުރުފަތުރަށް ހުރަސްއެޅިފައިވެ އެވެ.

މާލެ ސަރަހައްދުގެ ވައި ނުރައްކާ މިންވަރަށް ނުސާފުވެއްޖެ

ރާއްޖޭގެ ޤައުމީ ވެކްސިން ޝެޑިއުލްއަށް ދެ ވެކްސިނެއް އިތުރުކޮށްފިއެވެ. މި ޝެޑިއުލްގައި މިހާރު ހިމަނާފައިވާ ދެ ވެކްސިނަކީ “ނިއުމޯ ކޮކަލް” ވެކްސިން އަދި “ރޯޓާ ވައިރަސް” ވެކްސިނެވެ.ވެކްސިން ޕްރޮގްރާމްގެ ޑިރެކްޓަރ ނާޝިޔާ އަބްދުލް ޣަފޫރު ޕީއެސްއެމް ނިއުސްއަށް މަޢުލޫމާތު ދެއްވަމުން ވިދާޅުވީ، މި ދެ ވެކްސިން މިއަދުން ފެށިގެން ޤައުމީ ވެކްސިން ޝެޑިއުލްގެ ދަށުން ދޭން ފަށާނެ ކަމަށެވެ. ކުރިން މި ދެ ވެކްސިނަކީ ބޭނުންވާ ފަރާތްތަކުން އަމިއްލައަށް ފައިސާ ދައްކައިގެން ޖަހަމުން އައި ވެކްސިންތަކެއް ކަމުގައިވީ ނަމަވެސް، ޤައުމީ ޝެޑިއުލްގެ ތެރެއަށް ހިމެނުމާއެކު، އެހެން ވެކްސިންތަކެކޭ އެއްފަދައިން މި ވެކްސިންތައްވެސް ހިލޭ ވެކްސިން ސެންޓަރުތަކުން ލިބޭނެ ކަމަށް އޭނާ ވިދާޅުވިއެވެ.“ނިއުމޯ ކޮކަލް” ވެކްސިނަކީ ނިއުމޯނިޔާ އަދި މެނިންޖައިޓިސް ފަދަ ބަލިތަކުން ރައްކާތެރިވުމަށް ދެވޭ ވެކްސިނެކެވެ. އަދި “ރޯޓާ ވައިރަސް” ވެކްސިނަކީ ބޭރަށް ހިންގުމާއި ގިނައިން ހޮނޑުލުން ފަދަ ކަންކަމުން ދުރުކޮށްދިނުމަށް ދެވޭ ވެކްސިނެކެވެ. މި ދެ ވެކްސިން ދޭން ހަމަޖެހިފައިވަނީ އުމުރުން 2 މަހާއި، 4 މަސް އަދި 6 މަހުގެ ކުދިންނަށެވެ.މީގެ ކުރިން ނިއުމޯ ކޮކަލް އަދި ރޯޓާ ވައިރަސް ވެކްސިނަކީ ޤައުމީ ޝެޑިއުލްގެ ބޭރުން އޮޕްޝަނަލްކޮށް ލިބެން ހުންނަ ދެ ވެކްސިނެވެ. ނަމަވެސް، ޤައުމީ ޝެޑިއުލްގައި ހިމެނުމުން މި ވެކްސިންތައް އާސަންދައިން ކަވަރު ކުރާނެއެވެ. ޤައުމީ ޝެޑިއުލްގެ ދަށުން މީގެ ކުރިން ދެމުން އައި މަޖުބޫރު ވެކްސިންތަކުގެ ތެރޭގައި އެމްއެމްއާރު، ޕޯލިއޯ، ހެޕަޓައިޓިސް، އަދި ޓެޓްނަސް ފަދަ ވެކްސިންތައް ހިމެނެއެވެ.

ވެކްސިންގެ ޤައުމީ ޝެޑިއުލްގައި އިތުރު ދެ ވެކްސިނެއް ހިމަނައިފި

ޖަޕާނަށް އަލަށް އައްޔަން ކުރެއްވި ދިވެހި ސަފީރު އަޙްމަދު މަޙްލޫފަށް، ރާއްޖޭގައި ހުންނަވާ ޖަޕާނުގެ ސަފީރާ އެކު ބޭއްވެވި ބައްދަލުވުމުގައި ތުރުކުރެއްވި ގަމީހުގެ ސަބަބުން އާންމުންގެ ފާޑުކިޔުން އަމާޒުވެއްޖެއެވެ. މި ބައްދަލުވުމުގެ ފޮޓޯއެއްގައި—ކުލަގަދަ، ގަމީހެއްގައި މަޙްލޫފް ހުންނަވާ މަންޒަރު ފެނެއެވެ. އެ ގަމީހަށް ފާޑުކިޔާ ފަރާތްތަކުން ވަނީ "ޓްރޮޕިކަލް ފްރޫޓް ސެލަޑް" ގެ ނަމުން ނަންދީފައެވެ. މިކަމުގެ ސަބަބުން ޑިޕްލޮމެޓިކް މިންގަނޑުތަކާއި ޕްރޮފެޝަނަލިޒަމްގެ ބަހުސެއް ސޯޝަލް މީޑިއާގައި ވަނީ ފެށިފައެވެ. ޖަޕާނުގެ ސަފީރު ހުންނެވީ ރަސްމީ، ކޮންޒަވޭޓިވް ހުދު ޖެކެޓަކާއި ކަޅު ޓްރައުޒާއެއްގައި ކަމަށްވާއިރު، ސަފީރު މަޙްލޫފް ހުންނެވީ ކުލަގަދަ، ޓްރޮޕިކަލް ޕްރިންޓް ޖަހާފައިވާ ގަމީހެއްގައެވެ.ފާޑުކިޔުން: "މަޖަލެއް، ލަދުވެތިކަމެއް"ފާޑުކިޔާ މީހުން ބުނާ ގޮތުގައި "މިއީ ޓްރޮޕިކަލް ފްރޫޓް ސަލަޑެއްހެން ހެދުން އަޅައިގެން، ރިޒޯޓެއްގެ ގިފްޓް ޝޮޕަކަށް ފޮނުވާފައި ހުރި މީހެއްހެން ހެދުން އަޅައިގެން ހުރުމަކީ ހަޤީޤީ ކާރިސާއެއް. ޑިޕްލޮމެސީއަށް ބޭނުންވަނީ ހާރިޖީ، ރަނގަޅު ގޮތް، ބާރު. އެކަންކަމެއް އޭނާގެ ކިބައިގައެއް ނެތް. މަޙްލޫފަކީ ޖޯކަރެއް. ލަދުވެތިކަމެއް."މި އިޙްސާސް ވަނީ ވަރަށް ބޮޑަށް ތަކުރާރުވެފައެވެ. ގިނަ ބަޔަކު ވަނީ މި ހެދުމަކީ ރަސްމީ ސަރުކާރުގެ ތަމްސީލުކުރުމަށް އެކަށީގެންނުވާ ހެދުމެއް ކަމަށް ބުނެ ފާޑުކިޔާފައެވެ. ޚާއްޞަކޮށް ޖަޕާނު ފަދަ ސަގާފަތެއް އޮންނަ ގައުމެއްގެ ސަފީރާއި ބައްދަލުކުރާއިރު ރަސްމީކަމާއި ޕްރޮޓޮކޯލަށް އިޙްތިރާމް ކުރުމަކީ އެންމެ މުހިންމު އެއްކަންތައްކަން މީހުން ފާހަގަކުރިއެވެ.އިތުރު މީހަކު ބުނީ "މިއީ ޗުއްޓީއެއް ނޫން. އޭނާ ތަމްސީލު ކުރައްވަނީ ޤައުމު. އޭނާ ހުންނަންވާނީ ސޫޓެއްގައި ނުވަތަ މަދުވެގެން ކަޅު ޖެކެޓަކާއި ޓައީއެއްގައެވެ." ތިން ވަނަ މީހަކު ބުނީ "މަހްލޫފަށް ޑިޕްލޮމެޓިކް މިޝަނަކާއި ރިޒޯޓެއްގެ ކޮކްޓެއިލް ޕާޓީއެއް އޮޅިފައިވަނީ. މިއީ އޭނާ ބައްދަލުކުރި ސަފީރަށް ވެސް އިޙްތިރާމް ކުޑަކުރިކަން ދައްކުވައިދޭ ކަމެއް." ކަމަށެވެ. އިތުރު މީހަކު ބުނީ "ފުރަތަމަވެސް މައްސަލަޖެހުނީ މަހްލޫފް މަގާމަށް އައްޔަން ކުރުމުން. މިހާރު ޑްރެސް ކޯޑް. މިއީ ދިވެހި ޑިޕްލޮމެސީއަށް ޕީއާރުގެ ގޮތުން ލިބުނު ބޮޑު ގެއްލުމެއް." ކަމަށެވެ. މަޙްލޫފަކީ ޑިޕްލޮމެޓިކް ތަޖުރިބާ ނެތުމުންނާއި އަދި ސިޔާސީ ގޮތުން ކުއްލިއަކަށް ޕާޓީ ބަދަލުކޮށް މަގާމު ހޯދި ބޭފުޅަކަށްވުމުގެ އިތުރުން މީގެ ކުރިން އެމްއެމްޕީއާރުސީގެ މައްސަލައާ ވެސް ގުޅުން އޮތް މީހަކަށްވުމުން އޭނާ ސަފީރުކަމަށް އައްޔަން ކުރުމުން ވެސް ބައެއް މީހުން އަންނަނީ ފާޑުކިޔަމުންނެވެ. ޑިޕްލޮމެޓިކް ގައިޑްލައިންތަކުން ބިޒްނަސް ޕްރޮފެޝަނަލް ހެދުމަށް ބާރުއަޅާރާއްޖޭގެ ފޮރިން މިނިސްޓްރީން ވަކި "ޔުނިފޯމް" ޑްރެސް ކޯޑެއް ނެރެފައި ނުވިޔަސް، ރަސްމީ ޑިޕްލޮމެޓިކް ބައްދަލުވުންތަކަށް ބައިނަލްއަޤްވާމީ އަދި ލޯކަލް މިންގަނޑުތަކުން ބަލާއިރު، ބިޒްނަސް އެޓަޔަރ (ރަސްމީ ހެދުން) އަށް ބޮޑަށް ބާރުއަޅައެވެ. ޢާންމު ޑިޕްލޮމެޓިކް ޕްރޮޓޮކޯލާއި، ޚާއްޞަކޮށް ދެފަރާތުގެ ބައްދަލުވުންތަކުގައި، ރާއްޖޭގެ އޮފިޝަލުން ބޭރުގައި ޢަމަލުކުރާނެ ގޮތުގެ މިންގަނޑުތަކަށް ބަލާއިރު ފިރިހެނުންގެ ހެދުމެއްގެ ގޮތުގައި އޮންނަނީ ދުވަހުގެ މަސައްކަތްތަކާއި ރަސްމީ ބައްދަލުވުންތަކަށް ދުނިޔޭގެ އެންމެ ގިނައިން ބޭނުންކުރާ ހެދުމަކީ ސޫޓާއި ޓައީ ނުވަތަ މަދުވެގެން ކަޅު، ސާދާ ސޫޓަކާއި ގަމީހަކާއި ޓައީއެކެވެ. ދިއްލޭ ކުލަތަކުގެ، ގަމީސް ހިމެނެނީ "އައިލެންޑް ކެޝުއަލް" ނުވަތަ ރަސްމީ ނޫން ހުސް ވަގުތުތަކަށް އެކަށީގެންވާ ހެދުމުގެ ތެރޭގައެވެ. އެއީ ސަފީރަކާ އެކު ބާއްވާ ރަސްމީ ބައްދަލުވުމަކަށް އެކަށީގެންވާ ހެދުމެއް ނޫނެވެ. މަޙްލޫފްގެ ހެދުމާއި ޖަޕާނުގެ ސަފީރުގެ ރަސްމީ ހެދުމާ ދެމެދު ހުރި ބޮޑު ތަފާތަކީ، ޤަބޫލުކުރެވޭ އުޞޫލުތަކުން އެއްކިބާވެފައިވާ މިންވަރު ހާމަކޮށްދޭ ކަމެކެވެ.މޯލްޑިވްސްގެ ފޮރިން ސަރވިސް އިންސްޓިޓިއުޓް (ފޮސިމް) އިން ސަފީރުންނަށް ބްރީފިންގ ޕްރޮގްރާމްތައް ހިންގައެވެ. އެ ޕްރޮގްރާމްތަކުގައި ޕްރޮޓޮކޯލް ފަދަ މުހިންމު މައުޟޫޢުތައް ހިމެނެއެވެ. އެއީ މިފަދަ ރަސްމީ ބައްދަލުވުންތަކަށް މަންދޫބުން ތައްޔާރުކުރުމަށްޓަކައެވެ. މަޙްލޫފް އަދި އެ ބްރީފިން ނުނަންގަވައެވެ.

މަހްލޫފް ރަސްމީ ބައްދަލުވުމަށް ނުރަސްމީ ގަމީހެއް ލައިގެން ދިޔުމުން ފާޑުކިޔައިފި

ކުރީގެ ނައިބު ރައީސް ޑރ.މުހައްމަދު ޖަމީލް އަހްމަދު، އެޗްޑީސީގެ ކުރީގެ މެނޭޖިން ޑިރެކްޓަރު އިބްރާހިމް ފަޒުލް ރަޝީދުގެ މައްސަލަ ޕްރޮސިކިއުޓާ ޖެނެރަލްގެ އޮފީހުން ފައިލް ކުރުމާއި ގުޅިގެން ރައީސް ޑރ.މުހައްމަދު މުއިއްޒުއަށް ވަރަށް ބޮޑަށް ފާޑުވިދާޅުވެ ވާހަކަ ދައްކަވައިފިއެވެ. ޖަމީލް ވިދާޅުވީ، ރައީސް މުއިއްޒު ފަޒުލްއަށް ދިން ހިމާޔަތުން އޭނާގެ މައްޗަށް ގާނޫނު ނުހިނގާނެކަން މާކުރިން ވެސް އެނގޭ ކަމަށެވެ.އެކްސްގައި ކުރެއްވި ޕޯސްޓެއްގައި ޑރ. ޖަމީލް ވިދާޅުވީ، "މާކުރިންވެސް ފަޒުލު ހުދު ގަމީހެއް ލައްވާ ދޮވެ ސާފުކޮށްގެން ރައީސް މުއިއްޒު ޕީއެންސީގެ މޫނުމަތި ރީތިކުރަން ފަޒުލް ނެރުނު ހިސާބުން އޭނާގެ މަައްޗަށް ގާނޫނު ނުހިންގާނެކަން އެނގެއެވެ. އެކަމަކު ރައްޔިތުން އެތިބީ ބަލަންށެވެ."ފަޒުލްގެ މައްޗަށް ތުހުމަތުކުރެވުނު މައްސަލައަކީ އެޗްޑީސީގެ ސާވާގައި ހުރި ލިޔުންތަކެއް ރިކަވާ ނުކުރެވޭ ގޮތަށް ޑިލީޓްކޮށްފައިވާ ކަމަށް ތުހުމަތު ކުރެވުނު މައްސަލައެވެ. މި މައްސަލާގައި ފަޒުލް ރަޝީދާއި އައިޓީ ހެޑް އަބްދުﷲ ޝުހޫދުގެ މައްޗަށް ދައުވާކުރާނެ ހެއްކެއް ނެތް ކަމަށް ޕްރޮސިކިއުޓާ ޖެނެރަލްގެ އޮފީހުން އިއްޔެ ވަނީ ބުނެފައެވެ. ޕީޖީ އޮފީހުގެ ވެބްސައިޓުގައިވާ ގޮތުން، ޖިނާއީ ދައުވާއެއްކޮށް، ކުށް ސާބިތުކުރެވޭ މިންވަރަށް ހެއްކާއި ގާރީނާ ލިބިފައި ނުވާތީ، އެ މައްސަލަ މިހާރު ވަނީ ފައިލްކޮށްފައެވެ.ޕީޖީން ބުނީ، އެޗްޑީސީގެ އައިޓީ ޑިޕާޓްމަންޓުން ތައްޔާރުކޮށްފައިވާ ރިޕޯޓުގައި އެ ކުންފުނީގެ ސާވާގެ ތެރެއިން އެއްވެސް ލިޔުމެއް ނުވަތަ ޑާޓާއެއް ޑިލީޓްކޮށްފައި ނުވަތަ ގެއްލިފައި ނުވާ ކަމަށް ބަޔާންކޮށްފައިވެއެވެ. އަދި ފުލުހުންގެ ތަހުގީގު ރިޕޯޓުގައި ވެސް ފަޒުލް އާއި ޝުހޫދު އެއްވެސް ލިޔުމެއް ނައްތާލާފައިވާކަން ތަހުގީގަށް ހޯދިފައި ނުވާ ކަމަށް ބަޔާންކޮށްފައިވާތީ، ތުހުމަތަށް ބާރުދޭ ހެއްކެއް ހޯދިފައި ނުވާ ކަމަށް ޕީޖީން ވަނީ ހާމަކޮށްފައެވެ.ޑރ.ޖަމީލްގެ ޕޯސްޓުގައި އިތުރަށް ވިދާޅުވެފައިވަނީ، "ފަޒުލު ދަމައިގަތްކަމަށް ތުހުމަތުކުރެވޭ ގޯތިތައް ހުރީ ފެންނަންށެވެ. ލަހީ މުއިއްޒުގެ ވެރިކަން ނިމުމެވެ. ނިކަން ބަންގްލާދޭޝްގެ ހަސީނާގެ އާއިލާއަށް ބަލާށެވެ. ތިޔަކަންތަކަށް ޙިމާޔަތް ދިން ޕްރޮސެކިއުޓަރުންނާ ފަޒުލު ހިމެނޭގޮތަށް އިންސާފުގެ ކުރިމައްޗަށް ރައްޔިތުން ހާޒިރު ކުރާނެކަން ޔަގީން ކުރައްވާށެވެ."

ފަޒުލްގެ މައްޗަށް ގާނޫނު ނުހިނގާނެކަން މުއިއްޒު ކަންކުރި ގޮތުން މާކުރިން ވެސް އެނގޭ - ޖަމީލް

މި ސަރުކާރުގެ ދަށުން ކުރިން ވެމްކޯގެ ޑެޕިއުޓީ މެނޭޖިން ޑިރެކްޓަރު (ޑީއެމްޑީ)ގެ މަގާމު ފުރުއްވާފައިވާ ޝަހީދު އިބްރާހިމް، މޯލްޑިވްސް ޕޯސްޓް ލިމިޓެޑްގެ ޑީއެމްޑީގެ މަގާމަށް އައްޔަންކުރައްވައިފިއެވެ.ޝަހީދު ޕޯސްޓްގެ ޑީއެމްޑީކަމަށް އައްޔަންކުރެއްވުމުގެ ކުރިން، ޕްރައިވަޓައިޒޭޝަން އެންޑް ކޯޕަރަޓައިޒޭޝަން ބޯޑު (ޕީސީބީ) އިން ވަނީ އޭނާ ޕޯސްޓްގެ ބޯޑަށް އައްޔަންކުރިކަން އިއްޔެ އިއުލާނުކޮށްފައެވެ.ޝަހީދު ވެމްކޯގެ ޑީއެމްޑީކަމަށް އައްޔަންކުރެއްވީ މިދިޔަ އަހަރުގެ އެޕްރީލް މަހުގެ 23 ވަނަ ދުވަހުއެވެ. ނަމަވެސް، އެ މަގާމުގައި އަހަރެއް ވެސް ހަމަނުވަނީސް، މިދިޔަ ޑިސެންބަރު މަހު އޭނާ ވަނީ އެ މަގާމުން ވަކިކޮށްފައެވެ.ޝަހީދު ވަނީ މީގެ ކުރިން އެމްއެންޑީއެފްގައި 17 އަހަރު ދުވަހުގެ ދިގު މުއްދަތެއްގައި ޚިދުމަތް ކުރައްވާފައެވެ. އަދި އޭގެ ފަހުން ޕީޕީއެމާއި ޕީއެންސީގެ އިސް ސަފުގައި ހަރަކާތްތެރިވެފައިވާއިރު، އޭނާއަކީ މިހާރު ވެސް ޕީއެންސީގެ ސެނެޓް މެންބަރުކަން ކުރައްވަމުން ގެންދަވާ ބޭފުޅެކެވެ.

ވެމްކޯގެ ކުރީގެ ޑީއެމްޑީ ޝަހީދު، ޕޯސްޓްގެ ޑީއެމްޑީއަކަށް އައްޔަނުކޮށްފި

ލޯކަލް ގަވަމެންޓް އޮތޯރިޓީ (އެލްޖީއޭ) އަށް ހުށަހެޅިފައިވާ މައްސަލަތަކެއް ބެލުމަށްފަހު، ހޯރަފުށީ ކައުންސިލްގެ ރައީސް މުހައްމަދު ވަހީދު މުސާރަ ނުހިނގާ ގޮތަށް ތިން މަސް ދުވަހުގެ މުއްދަތަށް ސަސްޕެންޑުކޮށްފިއެވެ. އެލްޖީއޭއިން ނެރުނު ބަޔާނެއްގައިވާ ގޮތުން، ވަހީދު ސަސްޕެންޑުކުރުމުގެ އިތުރުން، އެހެން ކައުންސިލަރުންނަށް ނަސޭހަތްތެރިވުމަށް ވެސް ވަނީ ނިންމާފައެވެ. އެލްޖީއޭއަށް ހުށަހެޅުނު ޝަކުވާތަކާ ގުޅިގެން ހިންގި އަށް މައްސަލައެއްގެ އިންކުއަރީއަށް ފަހު، މައްސަލަތަކުގެ ސީރިއަސްކަމަށް ބަލައި، މުސާރައާއި އެހެނިހެން އިނާޔަތްތައް ނުލިބޭ ގޮތަށް ސަސްޕެންޑުކުރުމުގެ ނިންމުން ނިންމީ ކަމަށް އެ ބަޔާނުގައި ބުނެފައިވެއެވެ.އެލްޖީއޭއިން ބެލި މައްސަލަތަކުގެ ތެރޭގައި ތިރީގައި މިވާ ކަންކަން ހިމެނެއެވެ:<ul class="list-disc" style="list-style-position: outside; padding-left: 1.5rem; margin-left: 0px;"><li>މި އަހަރު ބޭއްވި ތިލައުތުރު އަންހެނުންގެ ވޮލީ މުބާރާތާ ގުޅިގެން ހޯރަފުށީ ކައުންސިލުން މާލިއްޔަތު ގަވައިދާ ޚިލާފަށް ޚަރަދުކޮށްފައިވުން.</li><li>2023 ވަނަ އަހަރު، ހޯރަފުށީ ބަނދަރު ސަރަހައްދުގައި އިންދުމަށް ކަދުރު ރުށްތަކެއް ގަތުމުގައި މާލިއްޔަތު ގަވައިދާ ޚިލާފުވެފައިވުން.</li><li>ލޭންޑް ޔޫސް ޕްލޭނާ ޚިލާފަށް، ކައުންސިލުން ހޯރަފުށީގެ ގޯތިތަކާ ޖެހިގެން ހުރި ހުސްބިންތައް އެ ގޯތިތަކަށް އިތުރުކޮށްދީފައިވުން.</li><li>1446 ވަނަ އަހަރުގެ އަޟްހާ އީދުގެ ކުޅިވަރާއި ސްޓޭޖު ލައިޓާއި ސްޓޭޖުގެ ކަންކަމަށް މާލިއްޔަތު ގަވައިދާ ޚިލާފަށް ކައުންސިލުން ޚަރަދުކޮށްފައިވުން.</li><li>ކައުންސިލުގެ ޕްރޮކިއުމަންޓް މަސައްކަތްތަކުގައި އުޅޭ މުވައްޒަފުން ބިޑު ކޮމިޓީގައި ތިބޭ ކަމަށް ބުނެ އެލްޖީއޭއަށް ހުށަހެޅި މައްސަލަ.</li><li>މައުލޫމާތު ހޯދައި، ލިބިގަތުމުގެ ހައްގުގެ ގާނޫނުގެ ދަށުން ހޯދަން އެދޭ މައުލޫމާތު ހޯރަފުށީ ކައުންސިލުން ފޯރުކޮށްނުދޭ މައްސަލަ.</li><li>1446 ވަނަ އަހަރުގެ އަޟްހާ އީދަށް ރަށުތެރެ ދިއްލުމަށް ބޭނުންވާ ލައިޓު ގަތުމަށް، މާލިއްޔަތު ގާނޫނާ ޚިލާފަށް، ޚަރަދުތައް ބައިބަޔަށް ބަހާލައިގެން (ސްޕްލިޓުކޮށްގެން) ގިނަ އަދަދެއްގެ ފައިސާ ދޫކޮށްފައިވާއިރު، އެ ތަކެތި ކައުންސިލަށް ލިބިފައިނުވުން.</li></ul>އެލްޖީއޭއިން ބުނި ގޮތުގައި، ވަހީދު ސަސްޕެންޑުކުރީ، ގާނޫނާއި ގަވައިދުތަކާ އެއްގޮތަށް ކައުންސިލް ހިންގުމުގެ އެންމެ އިސް ޒިންމާ އޭނާއަށް އޮތްއިރު، އިދާރީ ދާއިރާތައް ލާމަރުކަޒީ އުސޫލުން ހިންގުމުގެ ގާނޫނާ ޚިލާފުވެފައިވާކަން އިންކުއަރީގައި ފާހަގަކުރެވިފައިވާތީއެވެ. މިފަދަ މައްސަލަތައް ބަލައި، މީގެ ކުރިން ވެސް އެލްޖީއޭއިން ވަނީ ކައުންސިލަރުން ސަސްޕެންޑުކޮށްފައެވެ.އިންކުއަރީ ރިޕޯޓުގައި ފާހަގަކޮށްފައިވާ ވަކިވަކި މައްސަލަތަކާ ގުޅޭގޮތުން ދީފައިވާ ލަފާތަކަށް ޢަމަލުކުރުމަށާއި، ކައުންސިލް އިދާރާގެ ސެކްރެޓަރީ ޖެނެރަލް ނުވަތަ އެހެން އިދާރީ މުވައްޒަފެއްގެ އިހުމާލެއްވާ ނަމަ، އެ ކަންކަމަށް ޒިންމާވާ މުވައްޒަފަށް ފިޔަވަޅު އެޅުމަށް، އެ މައްސަލައަކާ ގުޅުންހުރި ދައުލަތުގެ އިދާރާތަކަށް ހުށަހެޅުމަށް ވެސް އެލްޖީއޭއިން ވަނީ ނިންމާފައެވެ.

ހޯރަފުށީ ކައުންސިލްގެ ރައީސް ސަސްޕެންޑުކޮށްފި

ބޯ ބުރިކުރަންޏާ ކުރަންޖެހޭ މީހުން ވެސް އަދި އަތް ބުރިކުރަންޏާ ކުރަންޖެހޭ މީހުން މި ތިބީ ސަރުކާރުގައި ކަމަށް ކުރީގެ ރައީސް އަބްދުﷲ ޔާމީން ވިދާޅުވެއްޖެއެވެ. ރައީސް ޔާމީންގެ ޕީއެންއެފްއިން ސިލްސިލާކޮށް ބާއްވަމުން އަންނަ ބައްދަލުވުންތަކުގެ ތެރެއިން ރޭގެ ބައްދަލުވުމުގައި މަސްތުވާތަކެއްޗާއި ބެހޭ ގާނޫނަށް ދާދިފަހުން ގެނައި ބަދަލަށް އިޝާރާތް ކުރައްވާ ވާހަކަފުޅު ދައްކަވަމުން ޔާމީން ވިދާޅުވީ އެމަނިކުފާނު އެންމެ އުފާވާނީ ކޮރަޕްޝަން ޢަމަލު ހިންގާ މީހުންނާއި، ވައްކަންކުރާ މީހުންގެ މައްޗަށް އިސްލާމީ ޝަރީއާ ތަންފީޒު ކުރުމުން ކަމަށެވެ. "އަތްބުރިކުރަން، ފައިބުރިކުރަން، ކަރުބުރިކުރުމުން. އޭރަށް (މިސަރުކާރުގައި ތިބި) ގިނަ މީހުންގެ ހަށިގަނޑު ގެންދާނީ ވީލް ބަރޯއަށް ލައިގެން. އެވަރުގެ ބައެއް މި ތިބީ އަރާ." ޔާމީން ވިދާޅުވިއެވެ. ރައީސް މުއިއްޒު ރައްޔިތުންނާއިއެކު ބާއްވަވާ ބައްދަލުވުންތައް ސިޔާސީ ކުރަނީ ކަމަށް ބޭފުޅަކު ވިދާޅުވި ކަމަށާއި ސިޔާސީ ކުރަން ޖެހެނީ ރައީސަކަށް ހުންނަ މީހަކު ރައްޔިތުންގެ މަޞްލަޙަތު ހިމެނޭ، ރައްޔިތުން އެންމެ ބޮޑަށް އެދޭ ނުވަތަ އެންމެ ނަފުރަތުކުރާ ކަންތައް މި ތަނުން ފުހެލާނަމޭ، މި ތަނުން ނައްތާލާނަމޭ ބުނެފައި، އެކަން ނުވެ ދެ އަހަރު ވީމަ ރައްޔިތުންނާ ހަމައަށް އައިމާ އެމީހުންގެ އޮތް ނުރުހުން ހާމަކުރާނެ ކަމަށެވެ. ރޭގެ ބައްދަލުވުމުގައި ވެސް ހޯމް މިނިސްޓަރ އަލީ އިހްސާނަށް ފާޑުވިދާޅުވެ ޔާމީން ވަނީ އިހްސާންގެ އިސްތިއުފާއަށް އަނެއްކާވެސް ގޮވާލާފައެވެ. އިހްސާނަށް ފުލުހުންގެ މުއައްސަސާ ނުބެލެހެއްޓެވޭ ކަމަށް ދެންނެވީ ކުދިކުދި ކުށްކުށުގައި ހައްޔަރުކުރާ މީހުންނަށް "ވާނުވާ" ބަންދު ޖެހުން ފަދަ ސަބަބުތަކާ ހެދި ކަމަށް ޔާމީން ވިދާޅުވިއެވެ. މުޅި ފުލުހުންގެ އިސްވެރިން ސަސްޕެންޑްކުރަން ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ކޮމިޓީއަކުން ފާސްނުކުރެވޭނެ ކަމަށް ޔާމީން މިރޭވެސް ވިދާޅުވެ، އެމަނިކުފާނު ވަނީ އިހުސާނަށް ފުލުހުން ދިފާއުނުކުރެވޭ ނަމަ އިސްތިއުފާދެއްވުމަށް ގޮވާލައްވައިފައެވެ. ހަމައެއާއެކު ރައީސް ޑރ. މުޙައްމަދު މުޢިއްޒުގެ އިސްތިއުފާއަށްވެސް ޔާމީން ގޮވާލެއްވިއެވެ.

އަތާއި ބޯ ބުރިކުރަން ޖެހޭ މީހުން ތިބީ މިސަރުކާރުގައި - ޔާމީން

އެމްޑީޕީއަށް ދެން ވެރިކަމަށް އާދެވޭނީ ކިހިނެއް؟

ޖުޑިޝަލް ސަރވިސް ކޮމިޝަން (ޖޭއެސްސީ) އެކުލެވިގެންވާ ގޮތަށް ބަދަލު ގެންނަވާނެ ކަމަށާއި، އަދި އެ އިސްލާޙު ކުރިއަށް އޮތްތަނުގައި ހުށަހަޅުއްވާނެ ކަމަށް ރައީސް ޑރ. މުޙައްމަދު މުޢިއްޒު ރޭ އަނެއްކާވެސް ވިދާޅުވެއްޖެއެވެ. މީގެ ކުރިން ވެސް ރައީސް މުޢިއްޒު ވަނީ ޖޭއެސްސީ އިސްލާޙު ކުރައްވާނެ ކަމަށް ވިދާޅުވެފައެވެ. އެގޮތުން އެމަނިކުފާނު ވިދާޅުވެފައިވަނީ، ޖޭއެސްސީ އެކުލަވާލަންވާނީ ސިޔާސީ އެއްވެސް ފަރާތެއް އެ ކޮމިޝަންގައި ނުހިމެނޭ ގޮތަށް ކަމަށެވެ. އެ ވާހަކަފުޅު ދެއްކެވިތާ ދެ އަހަރު ފަހުން، ރޭ ހެންވޭރުގެ ރައްޔިތުންނާ ބައްދަލުކުރައްވައި ދެއްކެވި ވާހަކަފުޅުގައި ރައީސް މުޢިއްޒު ވިދާޅުވީ، މި ސަރުކާރުގެ ސުޕަ މެޖޯރިޓީ އޮންނަ 20 ވަނަ ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން ޤާނޫނަށާއި، ޤާނޫނުއަސާސީއަށް ގެންނަ ބަދަލުތައް ގެނެސްފައިވާނީ ރައްޔިތުންގެ ޚިޔާލާއި މަޝްވަރާގެ އަލީގައި ކަމަށެވެ. އަދި އެމަނިކުފާނުގެ ވައުދާ އެއްގޮތަށް ޝަރުޢީ ދާއިރާ މިނިވަންކޮށްފައިވާ ކަމަށާއި، އެއްވެސް ކޯޓަކަށް ނުފޫޒު ފޯރުވައިފައި ނުވާނެ ކަމަށް އެމަނިކުފާނު ތަކުރާރުކޮށް ވިދާޅުވިއެވެ. ޝަރުޢީ ދާއިރާއާ ގުޅޭގޮތުން ކުރެވޭ ތުހުމަތުތަކަށް ރައްދު ދެއްވަމުން، އެމަނިކުފާނު ވިދާޅުވީ ޖޭއެސްސީ އެކުލެވިގެންވާ ގޮތަށް ވެސް ކުރިއަށް އޮތް ދުވަސްތަކުގައި ބަދަލު ގެންނަވާނެ ކަމަށެވެ. އަދި އެކަމުގެ ޔަޤީންކަން ރައީސް ވަނީ ދެއްވާފައެވެ.ރައީސް މުޢިއްޒު ވިދާޅުވީ، "ޝަރުޢީ ދާއިރާ މިވަނީ މިނިވަންކޮށް. އެ ދާއިރާގައި މަސައްކަތްކުރައްވާ އެއްވެސް ބޭފުޅަކު އަޅުގަނޑު ނުފޫޒު ފޯރުވާކަމަކަށް ވިދާޅުނުވާނެ. ކޯޓުތަކަށް ނުފޫޒެއް ނުފޯރުވަން! އަޅުގަނޑުގެ އަންގިއަކަށް ކޯޓުތަކުން އެއްވެސް ކަމެއް ކޮށްފައެއް ނޯންނާނެ. އަޅުގަނޑަކީ ސިޔާސީ ގޮތުން މީހަކަށް ކަމެއް ކޮށްދޭނެ މީހެއް ނޫން،"އަދި އިތުރަށް އެމަނިކުފާނު ވިދާޅުވީ، "ޖޭއެސްސީގެ އެކުލެވުން ބަދަލުކުރާނަން. އަދި އެ އިސްލާޙު ވެސް ވަރަށް އަވަހަށް ހުށަހަޅާނަން،"

ޖޭއެސްސީ އެކުލެވިގެންވާ ގޮތް ބަދަލުކުރާނަން - ރައީސް

މިނިސްޓްރީ އޮފް ފިނޭންސް އެންޑް ޕްލޭނިންގ އިން ނެރެފައިވާ އެންމެ ފަހުގެ ހަފްތާގެ ފިސިކަލް ރިޕޯޓުން، ޤައުމުގެ މާލީ ހާލަތުން ކަންބޮޑުވާފަދަ މަންޒަރެއް ދައްކައިފިއެވެ. މާލީ އިސްލާޙުތައް ގެނައުމަށް ތަކުރާރުކޮށް ވައުދުތައް ވެފައިވީ ނަމަވެސް، ސަރުކާރުން އަދިވެސް ބޮޑަށް ބަރޯސާވަނީ ބޭކާރު ޚަރަދުތަކަށާއި ރިކަރެންޓް ހަރަދުތަކަށެވެ. ޚާއްޞަކޮށް މުސާރައާއި އިނާޔަތްތަކަށެވެ. ދިގު މުއްދަތުގެ މާލީ ހަމަޖެހުމަށްޓަކައި ކުރިއެރުމެއް ލިބިފައިނުވާކަން މި ރިޕޯޓުން ހާމަވެއެވެ. 1 ޖެނުއަރީ އިން 27 ނޮވެމްބަރު 2025 އާ ދެމެދުގެ މުއްދަތުގެ މައްޗަށް ބިނާކޮށްފައިވާ މި ރިޕޯޓުން ދައްކާ ގޮތުގައި، މައިގަނޑު ސްޓްރަކްޗަރަލް މައްސަލަތަކަށް އަދިވެސް އެއްވެސް ހައްލެއް ލިބިފައެއް ނުވެއެވެ. ސަރުކާރުގެ ޚަރަދު ވަނީ 36.4 ބިލިއަން ރުފިޔާއަށް އަރާފައެވެ. ނަމަވެސް، މީގެ ތެރެއިން ބޮޑު ބައެއް (31.1 ބިލިއަން ރުފިޔާއަށް ވުރެ ގިނަ ފައިސާ) ހޭދަވެފައިވަނީ ރިކަރެންޓް ޚަރަދުތަކަށެވެ. މުސާރައާއި، އުޖޫރައާއި، ޕެންޝަނާއި، މުވައްޒަފުންގެ އިނާޔަތްތަކަށް އެކަނި ވެސް 12.9 ބިލިއަން ރުފިޔާ ހޭދަވެފައިވާއިރު، މިއީ ރިކަރެންޓް ޚަރަދުތައް ކުޑަކުރުމަށްޓަކައި ދިގުލައިގެން ގޮސްފައިވާ އިސްލާޙުތައް ތަޢާރަފުނުކޮށް، ސަރުކާރުން ބޮޑު ސިވިލް ސަރވިސްއަކަށް ބަރޯސާވާކަން ހާމަކޮށްދޭ ކަމެކެވެ. ސަރުކާރުން ކުރިން ޚަރަދުތައް ރަނގަޅުކޮށް، އިނާޔަތްތައް ބަދަލުކުރުމަށް ވައުދުވެފައިވީ ނަމަވެސް، މިކަމަށްޓަކައި އެއްވެސް ޢަމަލީ ފިޔަވަޅެއް އަޅާފައެއް ނުވެއެވެ. އާމްދަނީގެ ގޮތުން ބަލާއިރު، މި އަހަރުގެ މިހާތަނަށް 34.97 ބިލިއަން ރުފިޔާ ވަނީ ލިބިފައެވެ. މީގެ މައިގަނޑު ސަބަބަކީ ޓޫރިޒަމް ގުޑްސް އެންޑް ސަރވިސަސް ޓެކްސް (ޓީޖީއެސްޓީ) އެވެ. ނަމަވެސް، އާމްދަނީ މިހާ ބޮޑުވުމަކީ ސަރުކާރުގެ ހިންގުން ހަރުދަނާވުމުގެ ނަތީޖާއެއް ނޫނެވެ. އެއަށްވުރެ ބޮޑަށް މިއީ ޤައުމު އަބަދުވެސް ބަރޯސާވާ ދާއިރާއެއް ކަމަށްވާ ފަތުރުވެރިކަމުގެ ދާއިރާގެ ކުރިއެރުމުގެ ނަތީޖާއެވެ. އާމްދަނީގެ މަޞްދަރުތައް ފުޅާކުރުމަށް ނުވަތަ އާ މާލީ ފިޔަވަޅުތައް ތަންފީޒުކުރުމަށް ސަރުކާރަށް ނުކުޅެދުމުގެ ސަބަބުން، އިޤްތިޞާދު ވަނީ ފަތުރުވެރިކަމަށް އިތުރަށް ބަރޯސާވެ، ނާޒުކު ޙާލަތަކަށް ވެއްޓިފައެވެ. މާލީ ޒިންމާދާރުކަން އަދާކުރުމަށް ސަރުކާރުން މަސައްކަތްކުރާ ކަމަށް ދައްކަން އުޅުނު ނަމަވެސް، މި މުއްދަތުގައި 1.44 ބިލިއަން ރުފިޔާގެ ޖުމްލަ ދަރަންޏެއް (ޑެފިސިޓެއް) ވަނީ ރެކޯޑުކުރެވިފައެވެ. ފަތުރުވެރިކަމުގެ ސީޒަނަލް އާމްދަނީ އިތުރުނުވިނަމަ، މި ދަރަނި މާ ބޮޑުވީސްކަން ޔަޤީނެވެ. ކެޕިޓަލް ޚަރަދު ވަނީ 5.21 ބިލިއަން ރުފިޔާއަށް ދަށްވެފައެވެ. މިއީ ކުރީ އަހަރާ އަޅާބަލާއިރު ވެސް އަދި ފާސްކޮށްފައިވާ އަހަރީ ބަޖެޓާ އަޅާބަލާއިރު ވެސް ވަރަށް ދަށް އަދަދެކެވެ. މީގެ ސަބަބުން މުހިންމު ތަރައްޤީގެ މަޝްރޫޢުތައް ވަނީ ލަސްވެ ނުވަތަ ބަޖެޓު ނުލިބި ހުއްޓިފައެވެ. މި ދަށްވުމަކީ ދިގު މުއްދަތުގެ ޤައުމީ ތަރައްޤީއަށް ދޭ ސަމާލުކަން ކުޑަވެ، ރިކަރެންޓް ޚަރަދުތައް ބެލެހެއްޓުމެއްނެތި އިތުރުވަމުންދާކަން ދައްކުވައިދޭ ކަމެކެވެ. ޕަބްލިކް ސެކްޓަރ އިންވެސްޓްމަންޓް ޕްރޮގްރާމް (ޕީއެސްއައިޕީ) ވެސް ދައްކުވައިދެނީ ކަންބޮޑުވާފަދަ ހުއްޓުމެކެވެ. ނޮވެމްބަރު މަހުގެ ފަހުކޮޅާ ހަމައަށް ވެސް ހޭދަކުރެވިފައިވަނީ އެންމެ 7.18 ބިލިއަން ރުފިޔާއެވެ. މިއީ ކުރީގެ އަހަރުތަކާ އަޅާބަލާއިރު ވަރަށް ބޮޑު ދަށްވުމެކެވެ. ޞިއްޙަތާއި، ތަޢުލީމާއި، ބޯހިޔާވަހިކަމާއި، ތިމާވެށި ރައްކާތެރިކުރުން ފަދަ މުހިންމު ދާއިރާތަކަށް ފާސްކޮށްފައިވާ ބަޖެޓާ އަޅާބަލާއިރު ވަނީ ވަރަށް ބޮޑަށް ކުޑަކުރެވިފައެވެ. މަގުތަކާއި، ބިން ހިއްކުމާއި، ޢާންމު ބޯހިޔާވަހިކަން ފަދަ ބޮޑެތި އިންފްރާސްޓްރަކްޗަރ މަޝްރޫޢުތައް ކުރިން ޤައުމީ އިސްކަންދޭ ކަންކަމުގެ ގޮތުގައި ފާހަގަކުރެވިފައިވާ މަޝްރޫޢުތައް މިހާރު ވަނީ މަޑުޖެހި ނުވަތަ ބަޖެޓުގެ ދަތިކަމާ ކުރިމަތިލާން ޖެހިފައެވެ. މީގެ އިތުރުން، މައިގަނޑު ޚިދުމަތްދޭ މުއައްސަސާތަކުގެ ޚަރަދުތަކުން ދައްކުވައިދެނީ ހަމަޖެހުމެއް ނެތުމާއި ހިންގުމުގެ ނުކުޅެދުންތެރިކަމެވެ. މިނިސްޓްރީ އޮފް ކޮންސްޓްރަކްޝަން، ހައުސިންގ އެންޑް އިންފްރާސްޓްރަކްޗަރ، ކުރިން ތަރައްޤީގެ ޕްލޭންތަކުގެ މައިގަނޑު ބަޔަކަށް ވީނަމަވެސް، މިހާރު ވަނީ ބަޖެޓް ބޭނުންކުރެވޭ މިންވަރު ވަރަށް ބޮޑަށް ދަށްވެފައެވެ. ޓްރެޜަރީ ބިލްތަކާއި ބޮންޑްތަކުގެ ބޮޑު ބައެއް ހިމެނޭ ގޮތަށް، ޖުމްލަ 97.18 ބިލިއަން ރުފިޔާގެ ސެކިއުރިޓީ ބާކީ ހުރިއިރު، ދަރަނި އިތުރުވުމަކީ ދައުލަތުގެ މާލީ ކަންކަމަށް އަންނަ ޕްރެޝަރު ބޮޑުވަމުންދާކަން ދައްކުވައިދޭ ކަމެކެވެ. ދަރަނި މެނޭޖްކުރުމުގެ ދިގު މުއްދަތުގެ، ސާފު ސްޓްރެޓެޖީއެއް ނެތުމަކީ ކުރިއަށް އޮތް އަހަރުތަކުގައި ދަރަނި އަނބުރާ ދެއްކުމުގެ ނުރައްކަލާއި ފައިސާގެ ދަތިކަމާ މެދު އިތުރު ކަންބޮޑުވުންތައް އުފައްދައެވެ. 2025 ވަނަ އަހަރު ނިމުމާ ގާތްވަމުން އަންނައިރު، ދިވެހިރާއްޖެއަށް ދަނީ މާލީ ގޮތުން އިތުރަށް އަވަސް ހައްލުތައް ބޭނުންވާ ގޮންޖެހުންތަކާ ކުރިމަތިލަމުންނެވެ.

ހަފްތާ ރިޕޯޓް: ސަރުކާރުގެ ޚަރަދު ބޮޑު، މާލީ އިސްލާޙުތައް ހުރީ ހުއްޓިފައި!

ކުރީގެ ނައިބު ރައީސް ޑރ.މުހައްމަދު ޖަމީލް އަހްމަދު، ބާރަށު ދާއިރާގެ މެންބަރު އިބްރާހިމް ޝުޖާއުއަށް ވަރަށް ބޮޑަށް ފާޑުވިދާޅުވެ، އޭނާއަކީ ޖަނަވާރުން ނުވެއްޓޭ ލެވެލްއަށް ވެއްޓިފައި ހުރި މީހެއް ކަމަށް ވިދާޅުވެއްޖެއެވެ. ޑރ.ޖަމީލް މިފަދަ ބަސްފުޅުތަކެއް ވިދާޅުވީ ޝުޖާއު، ކުރީގެ ރައީސް އަބްދުﷲ ޔާމީން އަބްދުލްގައްޔޫމަށް ފާޑުކިޔުމާ ގުޅިގެންނެވެ.ޑރ.ޖަމީލް އެކްސްގައި ކުރެއްވި ޕޯސްޓެއްގައި ޝުޖާއުއަށް ފާޑުކިޔާފައިވެއެވެ. ޖަމީލް ވިދާޅުވީ، ޝުޖާއަކީ ވަރަށް ދަށު ދަރަޖައިގެ، ޖަނަވާރުން ނުވެއްޓޭ ފެންވަރުގެ މީހެއް ކަމަށާއި، އަބަދުވެސް ވެރިޔަކަށް ހުންނަ ބޭފުޅެއްގެ ބޫޓުކިބައިގައި ދޫލައިގެން ނާޖާއިޒު ފައިދާ ދަމައިގަނެވޭތޯ އުޅޭ މީހެއް ކަމަށެވެ. ޑރ.ޖަމީލް ވަނީ ޝުޖާއު، ކުރީގެ ނައިބު ރައީސް އަހުމަދު އަދީބުއަތުން ކައިގެން އުޅެފައި މިހާރު ރައީސް މުހައްމަދު މުއިއްޒޫއާ އެއްފޮތަކުން ގައުމު ދަވާލަމުންދާ ކަމަށް ތުހުމަތު ކުރައްވާފައެވެ.ޑރ.ޖަމީލް ވަނީ ޝުޖާއުއަށް ހަނދާންކޮށްދެއްވާފައި، ވެރިކަން ހޯދުމަށްޓަކައި ދެއްކި ވާހަކަތަކާއި، ހުސްގޮނޑިއާ ބެހޭގޮތުން ދެއްކި ވާހަކަތައް ހަނދާން ނެތުނީ، ﷲ ވޮޑިގެންވާކަން ގަބޫލު ނުކުރެވޭތީތޯ ސުވާލު ކުރައްވާފައެވެ. އަދި، "ތިޔަގޮތަށް ބޮޑާވަނިކޮށް ދަރިފަސްކޮޅުވެސް ޚަރާބުވުމުގެ ބިރުވެތިކަން ނެތީތޯ؟ ވެރިކަންވެސް ނިމޭނެ، މުއިއްޒާ ޝުޖާވެސް ބިންމައްޗަށް އިރާދަ ކުރެއްވިއްޔާ ތިރިވާނެ" ކަމަށް ޑރ.ޖަމީލް ވަނީ އިންޒާރު ދެއްވާފައެވެ.މެންބަރު ޝުޖާއު ރައީސް ޔާމީނަށް ފާޑުކިޔަމުން ވިދާޅުވެފައިވަނީ، ރައީސް ޔާމީން 5 މިނެޓުން ވާނުވާ ބަންދުގެ ކަންކަން ހައްލުކޮށްދެއްވާނެ ކަމަށް ވިދާޅުވި ނަމަވެސް، އެމަނިކުފާނުގެ ވެރިކަމުގައި ކްރިމިނަލްކޯޓްގެ ސީލިންގ ވެއްޓުނީ ފަނޑިޔާރުންގެ ބޮލަށް ކަމަށެވެ. އަދި ރައީސް ޔާމީން 5 މިނެޓް އިންނެވީ ތާސްކުޅުމުގައި ކަމަށާއި، ކޯޓްތަކުގެ ފަނޑިޔާރުން މަސައްކަތްކުރާނެ ފަހި މާހައުލެއް ނެތި މައްސަލަތައް ހައްލުކުރުމަށް ދަތިތަކާ ކުރިމަތިލާން ޖެހުނު ކަމަށް ޝުޖާއު ވަނީ ފާހަގަކުރައްވާފައެވެ.

ޝުޖާއުއަކީ ޖަނަވާރުން ނުވެއްޓޭ ލެވެލްއަށް ވެއްޓިފައި ހުރި މީހެއް - ޖަމީލް

ފަގީރުންގެ ދަފުތަރުގައި ހިމެނޭ ފަރާތްތަކަށް ޚާއްސަކޮށްގެން، "ޒަކާތު ބެނެފިޝަރީ ކާޑު"ގެ ނަމުގައި ކާޑެއް ތައާރަފްކުރުމުގެ މަސައްކަތް މިހާރު ކުރިއަށްދާ ކަމަށް އިސްލާމިކް މިނިސްޓަރު ޑރ. މުހައްމަދު ޝަހީމް އަލީ ސައީދު ވިދާޅުވެއްޖެއެވެ. ދައުލަތުގެ މީޑިއާއަށް ދެއްވި ބަސްދީގަތުމެއްގައި ޝަހީމް ވިދާޅުވީ، މި ކާޑު ތައާރަފްކުރަނީ ޒަކާތް ހައުސްއާއި ބޭންކް އޮފް މޯލްޑިވްސް (ބީއެމްއެލް) އާއި ގުޅިގެން ކަމަށާއި، މި ކާޑު ލިބޭނީ ފަގީރުންގެ ދަފްތަރުގައި ރަޖިސްޓްރީވެފައިވާ ފަރާތްތަކަށް ކަމަށެވެ. ޒަކާތު ހައުސުން ކޮންމެ އަހަރަކު ވެސް އެ ފަރާތަކަށް ކަނޑައަޅާފައިވާ އެހީގެ ފައިސާ، މި ކާޑަށް ޖަމާކުރެވޭނެ އިންތިޒާމު ހަމަޖެހިގެންދާނެ ކަމަށް ވެސް އޭނާ ވިދާޅުވިއެވެ.މި ކާޑު މަސައްކަތްކުރާނެ ގޮތުގެ މިސާލެއް ދައްކަވަމުން ޝަހީމް ވިދާޅުވީ، "މިސާލަކަށް ރޯދަ މަހު އަޅުގަނޑުމެން ފަގީރު މީހާއަށް ދިން ކާބޯތަކެތި. އެކަމަށް ކަނޑައަޅާފައި އޮތް ބަޖެޓަކީ 5000 ރުފިޔާ ކަމަށް ބަލަމާތޯ. އެހެންވީމާ، އެ 5000 ރުފިޔާއަށް ކަނޑައަޅާފައި ހުންނަ ފިހާރަތަކުން ތަކެތި ގަނެވޭނެ. އެ ފިހާރަތަކަށް އެނގޭނެ އެއީ ފަގީރެއްކަން،" އެވެ.މި ކާޑު ތައާރަފްކުރުމުގެ މައިގަނޑު މަޤްސަދަކީ، ފަގީރުން އެކި އިދާރާތަކަށް ދާންޖެހޭ ދިއުން މަދުކޮށް، އެ މީހުންނަށް ފަސޭހަކޮށްދިނުން ކަމަށް ޝަހީމް ވިދާޅުވިއެވެ. އަދި މި ކާޑު ޖެނުއަރީ މަހު އިފްތިތާހްކުރުމަށް މަސައްކަތް ކުރަމުންދާ ކަމުގެ މައުލޫމާތު ވެސް އޭނާ ދެއްވިއެވެ.ޒަކާތުގެ ބިލު ރައީސް ޑރ.މުހައްމަދު މުއިއްޒު އިއްޔެ ތަސްދީގު ކުރެއްވުމާ ގުޅިގެން، މި ޤާނޫނުގެ ދަށުން، ރާއްޖޭގައި ޒަކާތް ނެގުމާއި ޒަކާތުގެ ގޮތުގައި ލިބޭ މުދަލާއި ފައިސާ ބެހުން ހިމެނޭ ގޮތަށް، ޒަކާތާބެހޭ ޤައުމީ ސިޔާސަތު ކަނޑައަޅުއްވާނީ، އިސްލާމްދީނާގުޅޭ ކަންކަން ހިންގައި ބެލެހެއްޓުމުގެ ޒިންމާ އެއިރެއްގައި ޙަވާލުކޮށްފައިވާ ސަރުކާރުގެ ވުޒާރާގެ ވަޒީރުގެ ލަފާފުޅާއެކު، ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ އެވެ.މީގެ އިތުރުން، ރާއްޖޭގެ ޒަކާތުގެ ނިޒާމު ހިންގައި ބެލެހެއްޓުމުގައި މިނިސްޓަރަށާއި ޒަކާތު ހައުސްއަށް ލަފާ ދިނުމަށާއި، އެ ނިޒާމުގެ ހިންގުން ވިލަރެސްކުރުމަށްޓަކައި "ޒަކާތު ކައުންސިލް" ގެ ނަމުގައި ކައުންސިލެއް ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ އެކުލަވާލަންޖެހޭނެ ކަމަށް ވެސް އެ ޤާނޫނުގައި ބަޔާންކޮށްފައިވެ އެވެ.އަދި ރާއްޖޭގެ ޒަކާތުގެ ނިޒާމު އެކުލަވައިލައި ހިންގުމާގުޅޭ ކަންކަމުގައި ޤާނޫނު ތަންފީޒުކުރާ ފަރާތްތަކަށް ޝަރުޢީ ލަފަޔާއި އިރުޝާދު ދިނުމަށްޓަކައި، ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ އެކުލަވާލާ "ޝަރީޢާ އެޑްވައިޒަރީ ކޮމިޓީ" އަކުން މަސައްކަތްކުރާނެ ކަމަށް ވެސް އެ ޤާނޫނުގައި ހިމެނެއެވެ.

ފަގީރުން އެހީ ހޯދަން ބޭނުންކުރާނެ ކާޑެއް ތައާރަފް ކުރަނީ

މާލޭގައި ހުރި ދެ ގެއެއް ބަލައިފާސްކުރުމަށްފަހު، ޖުމްލަ 544 ވޭޕް ކާޓްރިޖާއި އެހެނިހެން ސާމާނު ފުލުހުންގެ ބެލުމުގެ ދަށަށް ގެނެސްފި އެވެ.ފުލުހުން ހާމަކުރި ގޮތުގައި، ރާއްޖެއަށް އެތެރެކޮށް ވިއްކުން މަނާކޮށްފައިވާ ވޭޕް އަދި ވޭޕް ކާޓްރިޖްގެ ވިޔަފާރިކުރާ ކަމުގެ މައުލޫމާތު ލިބުމާ ގުޅިގެން އިއްޔެ ވަނީ އޮޕަރޭޝަނެއް ހިންގާފަ އެވެ. މި އޮޕަރޭޝަންގައި ކޯޓު އަމުރެއްގެ ދަށުން މާލޭގެ ދެ ތަނެއް ވަނީ ބަލައިފާސްކޮށްފަ އެވެ.މި އޮޕަރޭޝަނުގެ ތެރެއިން ކޯޓު އަމުރާ އެއްގޮތަށް ބަލައިފާސްކުރި ދެ ގެއާ ގުޅޭގޮތުން ފުލުހުން ބުނީ، އެއް ގެއިން 190 ފްލޭވާޑް ކާޓްރިޖާއި، 9 ނެނޯ ސްޓިކްގެ އިތުރުން ޑިސްޕޯސަބަލް ޕޮޑެއް ފެނިފައިވާ ކަމަށެވެ. އަނެއް ގެއިން 331 ފްލޭވާޑް ކާޓްރިޖާއި، 6 ރިފިލް ކާޓްރިޖާއި، 7 ޕޮޑް ފެނިފައިވެ އެވެ. މި ދެ ގެއިން ޖުމްލަ 544 އެއްޗެއް ފެނިފައިވާ ކަމަށް ފުލުހުން މައުލޫމާތުދެ އެވެ.އިއްޔެ ފުލުހުން ވަނީ މާލޭގެ އިތުރު ދެ ގެއާއި ދެ އުޅަނދު ވެސް ބަލައިފާސްކޮށް، ގިނަ އަދަދެއްގެ ވޭޕް ސާމާނު އަތުލައިގެންފަ އެވެ. މި ހުރިހާ މައްސަލަތަކެއް ފުލުހުން ދަނީ ތަހުގީގު ކުރަމުންނެވެ.

ދެ ގެއެއް ބަލައިފާސްކޮށް 544 ވޭޕް ސާމާނު އަތުލައިގެންފި

އެއްފަހަރާ 300 އަށްވުރެ ގިނަ މީހުންނާއެކު ރިސޯޓެއްގައި ފީނައިގެން ދުނިޔޭގެ ރިކޯޑެއް މިއަދު ރާއްޖޭގައި ގާއިމުކޮށްފިއެވެ. ސިޔާމް ވޯލްޑްގައި މިހަރަކާތް ކުރިއަށް ގެންދިޔައީ ފްރީޑައިވް މޯލްޑިވްސް އާއި ގުޅިގެންނެވެ. މި ރެކޯޑް ހެދީ މިއަދު ހެނދުނު ބޭއްވި "ސްނޯކަލް ވޯލްޑް 300" ނަމަކަށް ކިޔާ ހަރަކާތުގައެވެ.ފްރީ ޑައިވް މޯލްޑިވްސްއާ ގުޅިގެން ބޭއްވި މި އިވެންޓުގައި 13 ރަށަކުން މީހުން ބައިވެރިވެފައިވެއެވެ. އެގޮތުން ނ. އަތޮޅާއި ބ. އަތޮޅުގެ އިތުރުން ހއ. އަދި ހދ. އަތޮޅުގެ ބައިވެރިން ވެސް މި ރެކޯޑުގައި ހިމެނެއެވެ.<img class="w-32 h-32 object-cover rounded-lg" src="/images/1764951905861-629724632-IMG_6537.JPG">މި ރެކޯޑު ގާއިމުކުރުމަށް ކަނޑައެޅި ޓާގެޓަކީ ޖުމްލަ 250 މީހުންނެވެ. ނަމަވެސް، އާންމުންގެ ފަރާތުން ލިބުނު ބޮޑު ތަރުހީބާއެކު، ޖުމްލަ 307 ބައިވެރިންނާއެކު މި ރެކޯޑު ވަނީ ނިންމާލާފައެވެ.މިއިވެންޓްގައި ދުނިޔޭގެ ޑީޕެސްޓް ފްރީޑައިވަރ ރެކޯޑް ހަދާފައިވާ ހާބަޓް ނިޓްޝް އާއި މާލޭ ސިޓީގެ މޭޔަރު އާދަމް އާޒިމް ވެސް ބައިވެރިވެވަޑައިގެންނެވިއެވެ. އިވެންޓު އިންތިޒާމުކުރި ފްރީ ޑައިވް މޯލްޑިވްސްގެ ފަރާތުން އިސްކޮށް ހަރަކާތްތެރިވި ފަހުދު ފާއިޒް ވިދާޅުވީ، ސިޔާމް ވޯލްޑުން ދިން ފުރިހަމަ އެއްބާރުލުމުގެ ސަބަބުން މި ހަރަކާތް ކާމިޔާބުކަމާއެކު ނިންމާލެވުނު ކަމަށެވެ. އަދި މިއީ ގިނަ ބަޔެއްގެ އެހީތެރިކަމާއި އެއްބާރުލުން ލިބިގެން ކުރިއަށް ގެންދެވުނު ކާމިޔާބު މަސައްކަތެއް ކަމަށް ވެސް ފަހުދު ފާހަގަކުރެއްވިއެވެ.ސިޔާމް ވޯލްޑަކީ އަބަދުވެސް ތަފާތު ކަންކަން ކުރުމަށްޓަކައި ރިސްކު ނަގައިގެން މަސައްކަތްކުރާ މެނޭޖްމަންޓެއް އޮތް ތަނެއްކަން ފާހަގަކުރައްވައި، ފަހުދު ވިދާޅުވީ މި އިވެންޓު ބޭއްވުމަށް ފަސޭހަވީ ސިޔާމް ވޯލްޑާއި ފްރީ ޑައިވް މޯލްޑިވްސްއަށް އެއްއަމާޒަކަށް މަސައްކަތް ކުރެވެވުމުގެ ސަބަބުން ކަމަށެވެ.ފްރީޑައިވް މޯލްޑިވްސްއަކީ މިހާތަނަށް ތިން ވޯލްޑް ރެކޯޑެއް އޮގަނައިޒްކޮށް ދެ ވޯލްޑް ރެކޯޑެއް ދަމަހައްޓާފައިވާ ޑައިވިން ސްކޫލެކެވެ.<img class="w-32 h-32 object-cover rounded-lg" src="/images/1764951937557-158513531-IMG_6552.JPG">މި ހަރަކާތް ނިމުމާއެކު ހުރިހާ ބައިވެރިންނަށް ވަނީ ގިނިސް ވޯލްޑް ރެކޯޑުގެ ރަސްމީ މެޑަލް ވެސް ދީފައެވެ. މިއީ ރާއްޖޭގައި ބޭއްވި އިވެންޓަކުން ގިނިސް ވޯލްޑް ރެކޯޑުގެ ރަސްމީ ރަން މެޑަލް ދިން ފުރަތަމަ ފަހަރެވެ.މީގެ ކުރިން ރާއްޖޭގައި ބޭއްވީ ގިނިސްގެ މެޑެލް ނަކަލުކޮށްގެން މެޑެލް ދިން އިވެންޓެކެވެ. ގިނިސް އިން ވަނީ އެގޮތައް އިވެންޓެއް ބޭއްވުމުން އެއިވެންޓް އިންތިޒާމް ކުރި ފަރާތް ޖޫރިމަނާ ވެސް ކޮށްފައެވެ.

ފްރީޑައިވް މޯލްޑިވްސް އިން ރާއްޖޭގައި ދުނިޔޭގެ ރެކޯޑެއް ހަދައިފި

ދިވެހިރާއްޖެއިން ސިންގަޕޫރަށް ކަނޑައަޅާފައި ހުންނަވާ ޑެޕިއުޓީ އެމްބެސެޑަރ މުހުތާޒު މުހުސިން، ޝަރުޢީ ނިޒާމާ ގުޅޭގޮތުން އާންމުކޮށް ބޭނުންކުރާ ބައެއް ބަސްތަކާ މެދު ކަންބޮޑުވުން ފާޅުކުރައްވައިފިއެވެ. އެކްސްގައި ކުރެއްވި ޕޯސްޓެއްގައި މުހުތާޒު ވަނީ ޚާއްސަކޮށް، ޝަރީޢަތް ނިމެންދެން ބަންދުގައި ބައިތިއްބާ މީހުންނަށް އާންމުކޮށް ކިޔާ "ވާނުވާ ބަންދު" މި ބަސް ބޭނުންކުރުން ގޯސްކަމަށް ވިދާޅުވެފައެވެ.މުހުތާޒުގެ ޕޯސްޓުގައި ވިދާޅުވީ، "ވާނުވާ ބަންދަކީ ގާނޫނު ދަންނަ ބަހެއްނޫން. ގާނޫނު ދަންނަނީ "ޝަރީއަތް ނިމެންދެން ބަންދުގައި ބެހެއްޓުން" މިހެންނެވެ. އަދި ޖަލުގައި ގައިދީން އާންމުކޮށް ބޭނުންކޮށް އުޅޭ ބައެއް އެހެން ބަސްތައް ކަމަށްވާ "ވާނުވާ ޖެހުން"، "ފޮތިކަހާލުން"، "ޑާކުވުން" އަދި "ހާވާ ހާވާ" ފަދަ ބަސްތައް ދިވެހިބަހުގެ ތެރެއަށް ގެނައުމަކީ އޭނާ ދެކެވަޑައިގަންނަވާ ގޮތުގައި ހެދޭ ގޯހެއް ކަމަށް ވެސް ވިދާޅުވިއެވެ.ނަމަވެސް މުހުތާޒުގެ މި ޕޯސްޓަށް ވަރަށް ގިނަ ބަޔަކު ވަނީ ފާޑުކިޔާފައެވެ. އެގޮތުން، އެކަކު ބުނީ "ބަސްމަގަށްވުރެ ގޯހީ ބޭއިންސާފު. އިންސާފަށް ފައިން އަރައިގެން ހުރެ ދުލުގަ ހިފަން އުޅުނީމާ ވެއްޓޭނީ އަންނައެތި. އޭރުން މާ ގޯސްވާނެ." މިހެންނެވެ. މީގެ އިތުރުން، އެހެން މީހަކު ފާޅުކުރި ހިޔާލެއްގައި ބުނެފައިވަނީ، ގައުމުގެ އެންމެ އިސްވެރިޔާ ވެސް "ވާނުވާ ބަންދު" މި ބަސް ބޭނުންކުރާ ކަމަށެވެ. އަދި ޝަރީއަތެއް ޝެޑިއުލްވެ، ޝަރީއަތް ނިމޭނެ ތާރީޚެއް އެނގޭނަމަ، ޖަލުގައި ތިބޭ ގައިދީން ވެސް "ވާނުވާ ބަންދެކޭ" ނުކިޔާނެ ކަމަށް އޭނާ ފާހަގަކުރިއެވެ.އިތުރު މީހަކު ބުނީ ޑެޕިއުޓީ އެމްބެސެޑަރުގެ ވާހަކަތަކުން ދިވެހި ބަހުގެ ރަގަޅު ގޮތްތައް ބޭނުންކުރުމަށް ބާރުއަޅާފައިވާއިރު، އާންމުންގެ ޖަވާބުތަކުން ދައްކުވައިދެނީ، ބަހުގެ މައްސަލަތަކަށްވުރެ ބޮޑަށް، އިންސާފުގެ މައްސަލަތައް ހައްލުކުރުމަށް އޮތް ބޭނުންތެރިކަމެވެ.

ޑެޕިއުޓީ އެމްބެސެޑަރ މުހުތާޒަށް "ވާނުވާ ބަންދު" ކިޔުން ވެސް ގޯސްވެއްޖެ

ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ ޑރ.މުހައްމަދު މުއިއްޒު މާފަންނު ރައްޔިތުންނާއިއެކު ބޭއްވެވި ބައްދަލުވުމުގައި ގިނަ ބަޔަކު ސަރުކާރަށް ފާޑުކިޔައި، އެމީހުންގެ އިހްސާސްތައް ބަންޑުން ކޮށްލައިފިއެވެ. ބައްދަލުވުމުގައި ވާހަކަދެއްކި މީހުންގެ ތެރެއިން އެންމެ ގިނަ ބައެއްގެ ޝައުގުވެރިކަން ހޯދި އެކަކީ އަހްމަދު ޝަރީފް (އީގަލް ޝަރީފް) އެވެ. ކުރިން ޑީއާރްޕީގައި ވެސް ސިޔާސީ އެކްޓިވިސްޓެއްގެ ގޮތުގައި މަސައްކަތް ކުރި ޝަރީފް ބުނީ މިތިއްބެވި މަޖިލިސް މެންބަރުންނަށް ބަރޯސާވެގެން ރައީސް މުއިއްޒު ހުންނެވި ކަމަށް ވަންޏާ، ހަމަ ޔަޤީނުން ވެސް އެންމެ ގޮނޑިއެއް ވެސް އަދި ފަސް ޕަސެންޓް ވެސް ނުލިބޭނެ ކަމަށެވެ. ޝަރީފް އިތުރަށް ބުނީ "އަޅުގަނޑުމެންނަކީ އަމިއްލައަށް މަސައްކަތްކުރަމުންދާ މީހެއް. ސިޔާސީ މަޤާމަކަށް ދުވަހަކު ވެސް ނުދާނެ. އަދި ކުރިއަށް އޮތް ތަނުގައި މިއީ ވިކިގެން މަސައްކަތްކުރާނެ މީހެއް ނޫން. އަޅުގަނޑުމެން ޙައްޤު ބަސް ބުނަންޖެހޭ ހިސާބެއްގައި ވެއްޖެއްޔާ ޙައްޤު ބަސް ބުނަން ކެރޭނެ." ކަމަށެވެ. އޭނާ ވަނީ ރައްޔިތުންނަށް ރަނގަޅު ވެރިކަމެއް ކުރާ ތަން ދެކެލަން ބޭނުންފުޅުވާ ކަމަށްބުނެ، މިހާރު ދާ ގޮތަކީ ރަނގަޅު ވެރިކަމެއް ނޫން ކަމަށް ފާހަގަކޮށްފައެވެ. އަދި މަޖިލީހުގެ މެންބަރުންނަށް ކުރާ ހޭދަތަކަށް ފާޑުކިޔައި، ދިވެހި ރައްޔިތުންނަށް އަޅައިލެއްވުމަށް ރައީސް މުއިއްޒުގެ އަރިހުން އެދިވަޑައިގެންނެވިއެވެ.އަދި ސިއްޙީ ދާއިރާއިން ދަތުގެ ފަރުވާ އާސަންދައިގެ ތެރެއިން ލިބޭނެ ގޮތް ހައްދަވައިދެއްވުމަށް ވެސް ޝަރީފް ވަނީ ގޮވާލައްވާފައެވެ. އޭނާ ވިދާޅުވީ، "ދިވެހި ރައްޔިތުންނަށޭ ވެރިކަން ކުރަންވީ. ހަމައެކަނި ކެބިނެޓުގައި ތިއްބެވި މެންބަރުންނަކަށް ނޫނޭ. ހަމައެކަނި ކައުންސިލުގައި ތިއްބެވި ބޭފުޅުންނަކަށް ނޫނޭ." އެވެ. އޭނާ ވަނީ ސަރުކާރުގެ ތެރޭގައި ކަޅުފައިސާ އެނބުރުން ހުއްޓާލުމަށް ގޮވާލައްވާފައެވެ. އަދި މިކަން ހުއްޓާލެވޭނެ ގޮތެއް ނެތް ނަމަ، އެފަދަ ބޭފުޅުން ވަގުތުން އިސްތިޢުފާ ދެއްވުމަށް ވެސް އެދިވަޑައިގެންނެވިއެވެ.ޝަރީފް ވަނީ ސިޔާސީ ބިރުވެރިކަމުގެ މައްސަލަ ވެސް ފާހަގަކުރައްވާފައެވެ. އޭނާ ބުނީ މިފަދަ ބައްދަލުވުންތަކަށް އައުމަށް ވެސް ބިރު ހީވާ ކަމަށާއި، ބިރުވެރިކަން ނައްތާލަންޖެހޭ ކަމަށެވެ. ޝަރީފްގެ ވާހަކަފުޅު ނިންމަވާލައްވަމުން، ރައީސް މުއިއްޒު މޭޔަރުކަމަށް ގެންނެވުމަށް ވަރަށް މަސައްކަތް ކުރެއްވި ކަމަށް ބުންޏެވެ. ނަމަވެސް ކުރިއަށް އޮތް ތަނުގައި ވެސް ރައީސް މުއިއްޒަށް ވޯޓް ނުދޭނެ ކަމަށް އޭނާ ބުންޏެވެ.

ފާޑުކިޔުންތަކާއިއެކު އިހްސާސްތައް ބަންޑުންކޮށްލައިފި!

ޝަރީއަތް ނިމެންދެން ބަންދުކޮށްފައި ތިބޭ، ނަމަވެސް ޝަރީއަތް ނުނިމި ދިގުލައިގެން ގޮސް ވާނުވާ ބަންދުގައި އެތައް އަހަރެއް ވެފައިވާ މީހުންގެ މައްސަލަތައް ނުނިމެނީސް ދޫކުރެވެން ނެތް ކަމަށް ދެކެވަޑައިގަންނަވާ ސަބަބަކީ އެ މީހުންނަށް ކުރެވޭ ބޮޑެތި ތުހުމަތުތައް ކަމަށް ރައީސް ޑރ މުހައްމަދު މުއިއްޒު ރޭ ވިދާޅުވެއްޖެ އެވެ. މާފަންނު ރައްޔިތުންނާ ބައްދަލުކުރެއްވުމަށް ތާޖުއްދީން ސްކޫލްގައި ބޭއްވި ބައްދަލުވުމެއްގައި، ވާނުވާ ބަންދުގެ މައްސަލަތަކާ ގުޅޭގޮތުން ހުރި ކަންބޮޑުވުންތަކަށް ޖަވާބު ދެއްވަމުން ރައީސް މިކަން ހާމަކުރެއްވީ، އެފަދަ މީހުން ދޫކޮށްލުމަކީ ރައީސް އެދިވަޑައިގަންނަވާ ނަމަ ފަސް މިނިޓުގެ ތެރޭގައި ވެސް ކުރެއްވޭނެ ކަމެއް ކަމަށް ބައްދަލުވުމުގެ ބައިވެރިއަކު ދެންނެވުމާ ގުޅިގެންނެވެ.ވާނުވާ ބަންދުގެ މީހުންގެ މައްސަލަތަކާ ގުޅިގެން ރޭގައި ވަރަށް ބޮޑަށް ދިގުލައިގެން ދިޔަ މި ބައްދަލުވުމުގައި ކުރިމަތިވި ސުވާލުތަކަށް ޖަވާބު ދެއްވަމުން ރައީސް މުއިއްޒު ވަނީ އެ މީހުންގެ މައްޗަށް ކުރާ ތުހުމަތުގެ ބާވަތްތަކާއި އެ ގޮތަށް ބަންދުކޮށްފައި ތިބި މީހުންގެ އަދަދު ހާމަކުރައްވާފަ އެވެ. ރައީސް ވިދާޅުވީ، ކުޑަކުދިންނަށް ޖިންސީ ގޯނާ ކޮށްފައިވާ ކަމަށް ތުހުމަތު ކުރެވޭ މީހުންނާއި ޓެރަރިޒަމްގެ އަމަލެއް ހިންގާފައިވާ މީހުންނާއި މީހުން މެރުމާއި ޑްރަގް ޓްރެފިކިންގެ މީހުން ބަންދުން ދޫކުރުމަކީ އެ މަނިކުފާނަށް ލިބިވަޑައިގަންނަވާ ހައްގެއް ނޫން ކަމަށެވެ. "އަޅުގަނޑު ކޮށްގެން ވާނެ ކަމެއް ވެސް ނޫން އެއީ. އެހެންވީމާ އެކަން ނުވަނީ،" ވާނުވާ ބަންދު މީހުން ފަސްމިނިޓް ތެރޭގައި ވެސް ދޫނުކުރެވޭ ސަބަބު ހާމަކުރައްވަމުން ރައީސް ވިދާޅުވި އެވެ.ރައީސް މުއިއްޒު ވަނީ ވާނުވާ ބަންދުގައި ތިބި މީހުންނަށް ކުރާ ތުހުމަތުތަކުގެ ސީރިއަސްކަން ބަޔާންކުރެއްވުމުގެ ގޮތުން ތަފާސްހިސާބުތަކެއް ހިއްސާކުރައްވާފަ އެވެ. މިގޮތުން:<ul class="list-disc" style="list-style-position: outside; padding-left: 1.5rem; margin-left: 0px;"><li>ޖުމްލަ 314 މީހުން ވާނުވާ ބަންދުގައި އެބަތިއްބެވެ.</li><li>މަރުގެ މައްސަލަތަކުގެ ތުހުމަތުގައި 29 މީހުން.</li><li>ޓެރަރިޒަމްގެ ތުހުމަތުގައި 20 މީހުން.</li><li>ކުޑަކުދިންނަށް ޖިންސީގޯނާ ކުރުމުގެ ތުހުމަތުގައި 117 މީހުން.</li><li>މާރާމާރީގެ ތުހުމަތު ކުރެވޭ 70 މީހުން.</li><li>ޑްރަގް ޓްރެފިކިންގެ ތުހުމަތު ކުރެވޭ 116 މީހުން.</li></ul>ތަފާސްހިސާބުތައް ދެއްވުމަށް ފަހު ރައީސް ވަނީ ބައްދަލުވުމުގެ ބައިވެރިންނާ ސުވާލު ކުރައްވާފަ އެވެ. "ފަސް މިނެޓް ތެރޭގައި މިބޭފުޅުން މަގުމައްޗަށް ދޫކޮށްލަން ދިވެހި ރައްޔިތުން ބޭނުންވާނެތޯ؟" ރައީސް އެއްސެވިއެވެ. މި ސުވާލަކީ މިފަދަ ބޮޑެތި ޖަރީމާތަކުގެ ތުހުމަތުގައި ތިބި މީހުން ދޫކޮށްލުމުގެ ނަތީޖާއާ މެދު ވިސްނާލުމަށް ރައްޔިތުންނަށް ދެއްވި ފުރުސަތެކެވެ.އެ މަނިކުފާނު އިތުރަށް ވިދާޅުވީ ކޯޓުތަކުން ޝަރީއަތްތައް އަވަސްކުރަން ބޭނުންވާ ވަސީލަތްތައް މި ސަރުކާރުން ފުރިހަމަކޮށްދެމުން އަންނަ ކަމަށެވެ. މިގޮތުން ކްރިމިނަލް ކޯޓަށް ކޯޓް ރޫމްގެ ޖާގަ އިތުރު ކޮށްދިނުމަކީ ސަރުކާރުން ކުރަމުން އަންނަ މަސައްކަތެއް ކަމަށް ރައީސް ވިދާޅުވި އެވެ. ނަމަވެސް ޖުޑީޝަރީން ވަކި ގޮތަކަށް ކަމެއް ކުރަން ބުނުމަކީ ކުރައްވާނެ ކަމެއް ނޫން ކަމަށް ރައީސް ތަކުރާރުކޮށް ވިދާޅުވި އެވެ. "މިހާރު ވަރަށް ގިނަ މައްސަލަތައް އަވަސްކުރެވި، ނޫނިއްޔާ ވާނުވާ [ގައި] ފުނިޖެހިފައި ހުރި މައްސަލަތައް ބެލެމުން އެ ދަނީ. ކުރީގައި ކެޕޭސިޓީ ނެތީމާ، ޖާގަ ނެތީމާ ވަސީލަތް ނެތީމާ ނުބެލި ހުރި މައްސަލަތައް،" ރައީސް ވިދާޅުވިއެވެ.

ރައީސް މިހާރު ވިދާޅުވަނީ ވާނުވާ ބަންދު އުވާނުލެވޭނެ ސަބަބުތައް އެބަހުރިކަމަށް!

މާލޭގެ މޭޔަރު އާދަމް އާޒިމް، ރައްޔިތުންނަށް ދައުލަތުން ފޯރުކޮށްދޭންޖެހޭ ހިލޭ ސިއްޙީ ފަރުވާއާ ގުޅޭގޮތުން ބޮޑެތި ކަންބޮޑުވުންތަކެއް ފާޅުކުރައްވައިފިއެވެ. އޭނާ ވިދާޅުވީ، ބޭސްފަރުވާއަށް އެދި ރައްޔިތުން ސަލާންޖަހަންޖެހުމަކީ އެއްގޮތަކަށް ވެސް ބަލައިގަނެވޭނެ ކަމެއް ނޫން ކަމަށާއި، މިކަންކަން ހައްލުކުރުމަށް ކަމާބެހޭ މުއައްސަސާތަކަށް ގޮވައިލައްވާ ކަމަށެވެ.މޭޔަރު އާދަމް އާޒިމް ކުރެއްވި ޓްވީޓެއްގައި ވަނީ، ބޭސް ސިޓީއަށް ލިބެންޖެހޭ ބޭހާއި، ބައެއް ކަހަލަ ބަލިތަކަށް ދާއިމީ ފަރުވާ ހޯދާ މީހުން ޖަހަންޖެހޭ އިންޖެކްޝަންއާއި އަދި ޚާއްޞަ އެހީއަށް ބޭނުންވާ ފަރާތްތަކުގެ ބަލި ޙާލަތު ހުންނަ ގޮތުން، ކޮންމެހެން ބޭނުންވާ އާލާތްތައް ނުލިބިގެން، ވަރަށް ގިނަ ރައްޔިތުންގެ ޝަކުވާއާއި، ކަންބޮޑުވުމާއި އުދާސްތައް އޭނާއާ ހިއްސާކުރަމުންދާކަން ހިތާމައާއެކު ފާހަގަކުރައްވާފައެވެ.އާޒިމް ވިދާޅުވީ، ރާއްޖޭގެ ވެރިކަމުގެ ނިޒާމަށް ގެނުވުނު ބޮޑު ބަދަލާ ގުޅިގެން، ރައްޔިތުންނަށް ކަށަވަރުކޮށްދިން މުހިއްމު އަސާސީ ޙައްޤުތަކުގެ ތެރެއިން އެއް ޙައްޤަކީ، ދައުލަތުން ހިލޭ ޞިއްޙީ ފަރުވާ ފޯރުކޮށްދިނުން ކަމަށެވެ.އަދި މި އަސާސީ ޙައްޤު ކަށަވަރުކޮށްދިނުމުގެ އެންމެ މުހިއްމު އުންސުރަކީ، ފަރުވާއާ ގުޅޭ ބޭހާއި އާލާތްތައް، ރައްޔިތުންނަށް ފަސޭހައިން ލިބިދިނުން ކަމަށް އޭނާ ފާހަގަކުރެއްވިއެވެ.މޭޔަރުގެ ޓްވީޓްގައި އިތުރަށް ވިދާޅުވިއެވެ. "ލޮބުވެތި ރައްޔިތުން މި ކަންކަމަށް އެދި ސަލާންޖަހަންޖެހުމަކީ، އެއްގޮތަކަށް ވެސް ބަލައި ގަނެވޭނެކަމެއްނޫން." އެހެންކަމުން ރައްޔިތުންގެ މި ކަންބޮޑުވުންތައް ޙައްލުކޮށްދިނުމަށް ދައުލަތުގެ ކަމާބެހޭ މުއައްސަސާތަކަށް އޭނާ ވަނީ ގޮވައިލައްވާފައެވެ.

ބޭސްފަރުވާއަށް ސަލާންޖަހަންޖެހުމަކީ، އެއްގޮތަކަށް ވެސް ބަލައި ގަނެވޭނެކަމެއްނޫން - މޭޔަރު އާޒިމް

ޓޫރިޒަމް މިނިސްޓްރީން ޓޫރިޒަމް ތަރައްޤީކުރުމުގެ ހުއްދަ ދިނުމުގެ ކަންކަން އައުޓްސޯސް ކުރަން ތައްޔާރުވަމުންދާ ކަމަށް ބުނާ ތުހުމަތުތަކާ ގުޅިގެން، އާންމުންގެ ފާޑުކިޔުންތައް އިތުރުވެއްޖެއެވެ. މިކަން ހަވާލުކުރަން އުޅެނީ މިނިސްޓަރު ތޯރިޤް އިބްރާހިމްގެ ދަރިފުޅު، ރާޢިދު ތޯރިޤް އިބްރާހިމްއާ ގުޅުންހުރި ކަމަށް ބުނާ ޕްރައިވެޓް ކުންފުންޏެއް ކަމަށްވާ "ގެޑޯ ކޮންސަލްޓިންގ" އާއެވެ. ސަރުކާރުން މިކަން ރަސްމީކޮށް ކަށަވަރުކޮށްދީފައި ނުވީ ނަމަވެސް، މަސްލަހަތު ފުށުއެރުމުގެ ފުރުޞަތު ބޮޑުވުމާއި، ދެފުއްފެންނަ ގޮތަކަށް މިކަމާއި ގުޅޭ ކަންކަން ކުރިއަށް ގެންގޮސްފައި ނެތުމާއި، އަދި އިންވެސްޓަރުންގެ އިތުބާރަށް އޭގެ ސަބަބުން ކުރާނެ ނޭދެވޭ އަސަރުތަކާ މެދު ވަނީ ބޮޑެތި ކަންބޮޑުވުންތައް އުފެދިފައެވެ. ސޯޝަލް މީޑިއާގައި މީހަކު ކޮށްފައިވާ ޕޯސްޓެއްގައި ބުނެފައިވަނީ، 2026 ވަނަ އަހަރުގެ ޖެނުއަރީ މަހުން ފެށިގެން، މިނިސްޓްރީގެ މައިގަނޑު ރެގިއުލޭޓަރީ މަސައްކަތް (ޓޫރިޒަމް ތަރައްޤީކުރުމުގެ ހުއްދަތައް ދިނުން) ގެޑޯ ކޮންސަލްޓިންގ އާ ހަވާލުކުރަން ނިންމާފައިވާ ކަމަށެވެ. މި ޓްވީޓުގައި، މި މަޝްރޫޢުގައި "މިލިއަނުން ދިވެހި ރުފިޔާ" ހިމެނޭ ކަމަށް ބުނެފައިވާއިރު، މިއީ އާންމުންނާއި، މި ދާއިރާގެ ބައިވެރިންނާއި، އިދިކޮޅު ފަރާތްތަކުގެ ކަންބޮޑުވުން އޮތް މައްސަލައެކެވެ. ސަރުކާރުގެ ކޮންޓްރެކްޓްތައް ސިޔާސީ ގުޅުންތައް ހުރި ފަރާތްތަކަށް ދެމުންދާ މަންޒަރު ފެންނަކަން ފާހަގަކޮށް އިތުރު މީހަކު ކުރި ޓްވޯޓެއްގައި ބުނީ "މިހާރު ހުރިހާ ކަމެއް ހަވާލުކުރަނީ އާއިލާގެ މީހުންނާ ނުވަތަ ރައްޓެހިންނާ،" ކަމަށެވެ. މިހާރުގެ ސަރުކާރު ވެރިކަމަށް އައި ފަހުން ފުރުޞަތުތައް ވަރަށް ބޮޑަށް ހަނިވެފައިވާ ކަމަށް އޭނާ ބުންޏެވެ. ސަރުކާރުން މި އައުޓްސޯސް ކުރުމުގެ ޕްލޭން ދޮގުކޮށް ނުވަތަ ކަށަވަރުކޮށްދީފައި ނުވީ ނަމަވެސް، ފާޑުކިޔާ ފަރާތްތަކުން ބުނާ ގޮތުގައި، މިފަދަ ކަމެއްގެ ސަބަބުން ސިޔާސީ ގުޅުންތައް ހުރި ޕްރައިވެޓް ފަރާތަކަށް ބިލިއަން ޑޮލަރުގެ ޓޫރިޒަމް ތަރައްޤީކުރުމުގެ މަޝްރޫޢުތަކަށް ނުފޫޒު ފޯރުވުމާއި، އަވަސްކުރުމާއި، ނުވަތަ ހުއްޓުވުމުގެ ބާރު ލިބިގެންދާނެއެވެ. އިދިކޮޅު ފަރާތްތަކުން ވަނީ ސަރުކާރުން އާންމުކޮށް ބީލަން ނުލައި، ވާދަވެރިކަމެއް ނެތި، ނުވަތަ ކުރިން އިއުލާނުކުރުމެއް ނެތި ބޮޑެތި ކޮންޓްރެކްޓްތައް ދެމުންދާ ކަމުގެ ތުހުމަތުކޮށްފައެވެ. އެމީހުން ބުނާ ގޮތުގައި، މި އައުޓްސޯސް ކުރުމުގެ ޕްލޭނަކީ ސުވާލު އުފެދޭ މުޢާމަލާތްތަކުގެ ދިގު ލިސްޓަކަށް އިތުރުވާ ކަމެކެވެ. އަދި މިކަމުގެ ސަބަބުން މިހާރުގެ ސަރުކާރުން އިޤްތިޞާދީ ފައިދާތައް އެކުވެރިންނާއި، އާއިލާގެ މެންބަރުންނާއި، ޕާޓީގެ ވަފާތެރިންގެ މަދު ބަޔަކަށް ޖަމާކުރަމުންދާ ކަމުގެ ތުހުމަތުތައް ވަނީ ބޮޑުވެފައެވެ.ކަންބޮޑުވުންތަކުގެ ތެރޭގައި ސިޔާސީ ގޮތުން ގުޅުންހުރި ޑިވެލޮޕަރުންނަށް އިސްކަންދީގެން ހުއްދަ ދިނުމާއި، ވާދަވެރިންނަށް ހުއްދަ ނުދިނުމާއި، ކޮންސަލްޓެންސީ ފީ ބޮޑުކުރުމާއި، މިނިވަން ނިޒާމުތައް އެއްފަރާތްކުރުން ހިމެނެއެވެ. އެކަކު ފާހަގަކުރި ގޮތުގައި، "މިފަދަ ސްޓްރަކްޗަރަލް ބަދަލަކުން އިންސާފުވެރިކަން ކުޑަވެ، ރެގިއުލޭޓަރީ ހަމަޖެހުން ނާޒުކުވެ، ރައްކާތެރި އިންވެސްޓްމަންޓް މަންޒިލެއްގެ ގޮތުގައި ރާއްޖޭގެ މަޤްބޫލުކަމަށް ގެއްލުން ލިބިގެންދާނެއެވެ."

ޓޫރިޒަމްގެ ހުއްދަތައް މިނިސްޓަރުގެ އާއިލީ ކުންފުންޏަކާ ހަވާލުކުރަން އުޅޭކަމަށް ބުނެފި

ފުޓުބޯޅައާ ބެހޭ ރާއްޖޭގެ އިދާރާ، އެފްއޭއެމްގައި ހުންނާނީ ދިވެހީންގެ ފައިސާ ކަމަށާއި އެ ފައިސާއަށް ހިޔާނާތްތެރިވާ މައްސަލައެއް ރާއްޖޭގައި ބަލަން ދުނިޔޭގެ ފުޓުބޯޅައިގެ ރަސްމީ އިދާރާ، ފީފާގެ ހުއްދަ ބޭނުން ނުވާނެ ކަމަށް ކުރީގެ ޕްރޮސެކިއުޓަ ޖެނެރަލް (ޕީޖީ) ހުސެން ޝަމީމް މިއަދު ވިދާޅުވެއްޖެ އެވެ. މިކަން އޭނާ ފާހަގަކުރެއްވީ އެފްއޭއެމްގެ ކުރީގެ ރައީސް ބައްސާމް އަދީލް ޖަލީލްގެ މައްޗަށް ހިޔާނާތާއި މަނީ ލޯންޑަރިންގެ ދައުވާކޮށްފައިވާ މައްސަލައާ ގުޅިގެންނެވެ.ބައްސާމްގެ ދިފާއުގައި ނަގާ ނުކުތާއަކީ ފީފާއިން ދޭ ފައިސާގެ މައްސަލައެއް އެ އިދާރާގެ ހުއްދަ ނެތި ނުބެލޭނެ ކަމަށް ބުނާ ނުކުތާއެކެވެ. ކްރިމިނަލް ކޯޓުން މި ދިފާއު ބަލައިނުގަތުމުން، ބައްސާމްގެ ފަރާތުން ދަށު ކޯޓުގެ އެ ނިންމުން މިހާރު ވަނީ ހައި ކޯޓުގައި އިސްތިއުނާފު ވެސް ކޮށްފަ އެވެ. ބައްސާމްގެ މައްޗަށް މި ދައުވާތައް ކުރިއިރު، ޕްރޮސެކިއުޓަ ޖެނެރަލްގެ މަގާމުގައި ހުންނެވީ ޝަމީމް އެވެ. ޝަމީމް ވަނީ މި ކަމާ ގުޅޭ ގޮތުން އޭނާގެ ބްލޮގްގައި ލިއުއްވާފަ އެވެ.ޝަމީމްގެ ބްލޮގްގައި ފާހަގަކުރައްވާ ގޮތުގައި، މި މައްސަލައިގައި ހަގީގަތުގައި ބަލަން ޖެހޭ ކަމަކީ އެފްއޭއެމަށް ފީފާގެ މެންބަރަކަށް ވެވެނު ގޮތާއި ފީފާއިން އެފްއޭއެމަށް ފައިސާ ދޭން ޖެހޭ ސަބަބާ ގުޅޭ ގޮތުންނެވެ. ފީފާގެ އަސާސީ ގަވާއިދުގެ 11 ވަނަ މާއްދާގެ 1 ވަނަ ނަންބަރު ބުނާ ގޮތުން، ފީފާގެ މެންބަރަކަށް ވެވެނީ ކޮންމެ ގައުމަކުން އެންމެ ޖަމިއްޔާއަކަށް ކަމަށާއި، ރާއްޖޭގައި އެ ދައުރު އެފްއޭއެމަށް ލިބެނީ ދިވެހި ސަރުކާރުގެ ހުއްދައާ އެކު ކަމަށް އޭނާ ވިދާޅުވެ އެވެ. ސަރުކާރުގެ ޝަރުތަކީ ދިވެހި ރާއްޖޭގައި ފުޓުބޯޅަ ތަރައްގީކުރުން ކަމަށް ވެސް ޝަމީމް ފާހަގަކުރެއްވި އެވެ.އެހެންކަމުން، ޝަމީމް ވިދާޅުވާ ގޮތުގައި އެފްއޭއެމްއަށް ލިބޭ ފައިސާއަކީ ހަގީގަތުގައި ރާއްޖޭގެ ފުޓުބޯޅަ ތަރައްގީކުރަން، ދިވެހި ރައްޔިތުންނަށް ލިބޭ ފައިސާ އެވެ. ފީފާއަށް ފައިސާ ލިބޭ ގޮތްތަކުގެ ތެރެއިން، މުއްސަނދި ގައުމުތަކުންނާއި ވިޔަފާރިވެރިން، ކުދި ގައުމުތަކުގެ ފުޓުބޯޅަ ތަރައްގީކުރަންދޭ އެހީ ހިމެނޭ ކަމަށާއި، މި ފައިސާ ދޫކުރާނީ ވެސް ވަކި ގައުމަކަށް ދިނުމަށް ޝަރުތުކޮށްފަ ކަމަށް އޭނާ ވިދާޅުވެ އެވެ. ފީފާ މެދުވެރިކޮށް ލިބުނަސް ނުވަތަ އެ ނޫން ޖަމިއްޔާއެއް މެދުވެރިކޮށް ލިބުނަސް، އެ ފައިސާއަކީ ހަގީގަތުގައި ދިވެހި ރައްޔިތުންނަށް ލިބޭ ފައިސާ އެވެ. އެ ފައިސާގެ އަމާނާތްތެރިއަކީ ފީފާ އާއި އެފްއޭއެމް އެވެ. ހިޔާނަތްތެރިވެވެނީ އެ ފައިސާއަށެވެ. އެއީ ދިވެހި ރައްޔިތުންގެ ހައްގަކަށެވެ، ޝަމީމް ލިއުއްވާފައިވެ އެވެ.ޝަމީމް ދެކެވަޑައިގަންނަވާ ގޮތުގައި، ފީފާއިން ދިން ފައިސާއަށް ހިޔާނާތްތެރިވި ކަމަށް ތުހުމަތުކުރާ މައްސަލައެއް ރާއްޖެއަށް ނުބެލޭނެ ކަމަށް ބުނުމަކީ ބައިނަލްއަގުވާމީ ގޮތުން މަނީ ލޯންޑަރިންގެ އަމަލުތައް ހުއްޓުވުމަށް ގަބޫލުކޮށްފައިވާ އުސޫލުތަކާ ވެސް ހިލާފު ވާހަކަ އެކެވެ. ރާއްޖެއަކީ މަނީ ލޯންޑަރިން އާއި ޓެރަރިޒަމް ފައިނޭންސްކުރުން ހުއްޓުވަން ބައިނަލްއަގްވާމީ ފެންވަރެއްގައި މަސައްކަތްކުރަން އުފެއްދި، ފައިނޭންޝަލް އެކްޝަން ޓާސްކްފޯސް (އެފްއޭޓީއެފް) ގެ މެންބަރު ގައުމެއް ކަމަށާއި، ރާއްޖޭގައި އަމަލުކުރަމުންދާ މަނީ ލޯންޑްރިން އަދި ޓެރަރިޒަމަށް ފައިނޭންސް ކުރުން ހުއްޓުވުމުގެ ގާނޫނަކީ ވެސް އެ ޓާސްކްފޯސްގެ ނުފޫޒާ އެކު، އޭގެ އުސޫލުތަކާ ދާދި އެއްގޮތަށް އޮތް ގާނޫނެއް ކަމަށް ވެސް އޭނާގެ ބްލޮގްގައި ފާހަގަކުރައްވާފައިވެ އެވެ.

ފީފާގެ ހުއްދަ ނުހޯދާ ވެސް މައްސަލަ ބެލޭނެ: ޝަމީމް

ihusan

އިމިގްރޭޝަންގެ ކުރީގެ ކޮންޓްރޯލަރ ޖެނެރަލް މުހައްމަދު ޝަމްއާން ވަހީދުގެ ގެއަށް ދައުލަތުން އިއުތިރާފުގެ އެއްބަސްވުމެއް ހަދާފައިވާ އަހްމަދު ލައްސާން ގެންދިޔައީ ފައިސާ އަޅާފައި ހުރި ކޮތަޅެއްކަން އެނގޭނެ ވީޑިއޯއެއް ނެތް ކަމަށް މިއަދު ދައުލަތުން ހުށަހެޅި ހެއްކަކު ކްރިމިނަލް ކޯޓުގައި ބުނެފިއެވެ. ޝަމްއާންގެ މައްޗަށް ދައުލަތުން އުފުލާފައިވާ ދައުވާތަކުގެ ޝަރީއަތުގައި މިއަދު ވަނީ ވީޑިއޯތަކެއް އެނަލައިޒް ކުރި އެނަލިސްޓެއްގެ ހައިސިއްޔަތުން ފުލުހަކު ކޯޓަށް ހާޒިރުކޮށްފައެވެ. ފުލުސް މީހާ ކޯޓުގައި ހެކިބަސް ދެމުން ބުނީ ލައްސާން ހިފައިގެން ހުރި ކޮތަޅުގައި ހުރީ ފައިސާކަން ޔަގީންކަމާއިއެކު ބުނަން ނޭނގޭ ކަމަށެވެ. ލައްސާން ޝަމްއާންގެ އެޕާޓްމަންޓަށް ވަނުމަށްފަހު އިރުކޮޅެއް ފަހުން ނިކުތްއިރު އޭނާ އަތުގައި އޮތީ އެގެއަށް ވަތްއިރު އަތުގައި އޮތް ކޮތަޅުކަން ވެސް ނުވަތަ ނޫންކަން ވެސް ޔަގީންކަމަކާއިއެކު ބުނަން ނޭނގޭ ކަމަށާއި އެއީ އެއްކޮތަޅެއްކަން ކަށަވަރު ކުރަން ވީޑިއޯ ތަހްލީލް ކޮށްފައި ނުވާނެ ކަމަށް ހެކިވެރިޔާ ބުންޏެވެ. ޝަމްއާނަށް ތުހުމަތުކުރެވުނު މައްސަލާގައި އިމިގްރޭޝަންގެ ސީސީޓީވީ ފުޓޭޖުތަކެއް&nbsp;ފުލުހުންނާ ހަވާލުކުރުމަށް މިނިސްޓަރު އިހުސާން އެންގެވި&nbsp;ކަމަށް އެ ފުޓޭޖުތައް ފުލުހުންނާ ހަވާލުކުރި އިމިގްރޭޝަންގެ އޮފިސަރު މިއަދު ކޯޓުގައި ހެކިބަސް ދެމުން ބުނެފައި ވެއެވެ. ޝަރީއަތަކަށް ހެކިބަސް ދެމުން ހެކިވެރިޔާ ބުނި ގޮތުގައި، ސީސީޓީވީ ފުޓޭޖުތަކެއް ފުލުހުންނާ ހަވާލުކުރުމަށް އިރުޝާދު ދިނީ އޭނާ މަސައްކަތްކުރާ އައިސީޓީ ސެކްޝަންގެ ހެޑް އެވެ. އައިސީޓީ ސެކްޝަންގެ ހެޑް އެ އޮފިސަރަށް ގުޅާފައި&nbsp;މިނިސްޓަރު އިހުސާން&nbsp;ހެޑަށް ގުޅުއްވާފައި&nbsp;އެ ފުޓޭޖުތައް ފުލުހުންގެ ތަހުގީގަށް ހަވާލުކުރުމަށް އެދިވަޑައިގަތް ކަމަށް ބުނިކަމަށް ހެކިވެރިޔާ ބުންޏެވެ. އޭނާ އެ ގޮތަށް ބުނުމުން ޝަމްއާންގެ ދިފާއީ ވަކީލު ނޫރުއްސަލާމް ވަނީ، އެއީ އިމިގްރޭޝަނުން ފުލުހުންނަށް ހެކީގެ ގޮތުގައި އެއްޗެއް ދިނުމަށް އޮންނަ ރަސްމީ ޗެނަލްތޯ ސުވާލުކުރައްވައިފަ އެވެ. އޭގެ ޖަވާބުގައި&nbsp;ހެކިވެރިޔާ ފުރަތަމަ ބުނީ އާންމު ގޮތެއްގައި އަންގާނީ ސީދާ ފުލުހުން&nbsp;ކަމަށް ނަމަވެސް ވަގުތުގެ ގޮތުން އަވަހަށް ބޭނުންވާ ހާލަތެއްގައި މިނިސްޓަރު ނުވަތަ ފުލުހުންގެ އިސް ކޮމިޝަނަރު އަންގައިގެން ވެސް ދޭ ކަަމަށެވެ. ދެން ދިފާއީ ވަކީލު ނޫރުއްސަލާމް ސުވާލުކުރެއްވީ މިނިސްޓަރު އަންގަވައިގެން ފުލުހުންނަށް އިމިގްރޭޝަނުން ހެކީގެ ގޮތުގައި ސީސީޓީވީ ފުޓޭޖު&nbsp;ފަދަ ތަކެތި މީގެ ކުރިން ހަވާލުކޮށްފައިވާނަމަ އޭގެ ތަފުސީލެއް ދިނުމަށެވެ. އެ&nbsp;ސުވާލުގެ ޖަވާބުގައި ހެކިވެރިޔާ ބުނީ ވަކި ކަމެއް&nbsp;އެ ގޮތަށް&nbsp;މި ވަގުތު ހަނދާނުގައި ނެތް ކަމަށެވެ.

ޝަމްއާން ގެއަށް އިމިގްރޭޝަން އޮފިސަރު ގެންދިޔައީ ފައިސާކަން އެނގޭ ވީޑިއޯއެއް ނެތް

ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން މިއަދު ވަނީ ކުރީގެ ޒުވާނުންގެ ވަޒީރު އަޙްމަދު މަޙްލޫފް، ޖަޕާނަށް ދިވެހިރާއްޖޭން ކަނޑައަޅާ ސަފީރަކަށް ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ ޑރ.މުޙައްމަދު މުޢިއްޒު ހަމަޖެއްސެވުމުގެ ނިންމެވުން ފާސްކޮށްފައެވެ. ނަމަވެސް، މި މަޤާމަށް މަޙްލޫފް ހަމަޖެއްސެވުމާ ގުޅިގެން ވަނީ ވަގުތުން ފާޑުކިޔުންތައް އަމާޒުވެފައެވެ. މިކަމުގެ ސަބަބުން ސިޔާސީ މަޞްލަޙަތު އިސްކުރުމާއި، ޑިޕްލޮމެޓިކް ތަޖުރިބާއާއި ސާފު ރެކޯޑަކަށްވުރެ ސިޔާސީ ޑީލްތައް އިސްކުރެވޭކަމުގެ ސުވާލުތައް ވަނީ އުފެދިފައެވެ.ސިޔާސީ ގޮތުން ބަލާއިރު، މަޙްލޫފްގެ ވަފާތެރިކަން ވަނީ ސިޔާސީ ދާއިރާގެ އެކި ފަރާތްތަކަށް ބަދަލުވެފައެވެ. އެގޮތުން ޑީއާރުޕީއާއި ޕީޕީއެމް އިން ފެށިގެން އެމްޑީޕީއަށް، އަދި މިހާރު ވެރިކަން ކުރާ ޕީޕަލްސް ނެޝަނަލް ކޮންގްރެސް (ޕީއެންސީ) އަށް ވެސް ވަނީ ބަދަލުވެފައެވެ. އޭނާ ވަނީ "ދައުލަތުގެ މަޤާމެއްގައި ޚިދުމަތް ކުރުމަށް" މިދިޔަ ސެޕްޓެމްބަރު 8 ވަނަ ދުވަހު އެމްޑީޕީން އިސްތިޢުފާ ދެއްވާފައި، އަދި ނޮވެމްބަރު 14 ވަނަ ދުވަހު ޕީއެންސީއާ ގުޅިފައެވެ.މަޖިލީހުގެ ޖަލްސާގައި ބައިވެރިވި 60 މެންބަރުންގެ އިދިކޮޅު މޯލްޑިވިއަން ޑިމޮކްރެޓިކް ޕާޓީ (އެމްޑީޕީ) ގެ މެންބަރުން ވެސް ހިމެނޭ ގޮތަށް، މަޙްލޫފްގެ ނަމަށް ވަނީ އިއްތިފާޤުން ވޯޓު ދީފައެވެ. މުހިންމު ޑިޕްލޮމެޓިކް މަޤާމަކަށް މަޙްލޫފް ހޮވުމަކީ ރައީސް މުޢިއްޒުއަށް އަމާޒުވާ ފާޑުކިޔުންތައް އިތުރުކުރި ކަމެކެވެ. ފާޑުކިޔާ ފަރާތްތަކުން ބުނާ ގޮތުގައި، މި ނިންމެވުމަކީ މަޙްލޫފް ވެރިކަން ކުރާ ޕާޓީއާ ގުޅިވަޑައިގަތުމުގެ ސަބަބުން ދެއްވި ސިޔާސީ އިނާމެކެވެ. މިކަމުގެ ސަބަބުން ދިވެހިރާއްޖޭގެ ޚާރިޖީ ޚިދުމަތުގެ މަސައްކަތުގެ އިޚްލާޞްތެރިކަމަށް އަސަރުކުރާނެ ކަމަށް ބެލެވެއެވެ.މީގެ އިތުރުން، މަޙްލޫފްގެ މައްސަލަތައް ހިމެނޭ އާންމު ތާރީޚަކީ ވެސް ބޮޑު ކަންބޮޑުވުމެކެވެ. އޭނާގެ މައްޗަށް ވަނީ އެމްއެމްޕީއާރުސީގެ ހިޔާނާތުގެ މައްސަލައާ ގުޅިގެން ދަޢުވާ އުފުލާފައެވެ. ނަމަވެސް، މި މައްސަލަ ފަހުން ވަނީ އަނބުރާ ގެނެސްފައެވެ. ބައެއް މީހުން ބުނާ ގޮތުގައި މައްސަލަ އަނގުރާ ގެންދިޔައީ ސަރުކާރުގެ ނުފޫޒާއި ޕްރޮސިކިއުޓަރ ޖެނެރަލްއަށް ސީދާ ބިރު ދެއްކުމުގެ ސަބަބުންނެވެ. އޭނާގެ ނަމުގައި ހުރި މި ނުތަނަވަސްކަން ހައްލުނުވެ އޮތުމަކީ، ޖަޕާނު ފަދަ މުހިންމު ބައިނަލްއަޤްވާމީ ބައިވެރިއަކަށް ދިވެހިރާއްޖެއިން ދޭން ބޭނުންވާ މެސެޖާ މެދު ސީރިއަސް ކަންބޮޑުވުންތަކެއް އުފައްދާ ސަބަބެކެވެ. ޑިޕްލޮމެޓިކް ތަޖުރިބާ ނެތުމުގެ ސުވާލުމަޙްލޫފަކީ ޒުވާނުންގެ ވަޒީރެއްގެ ގޮތުގައި ވެސް އަދި ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ މެންބަރެއްގެ ގޮތުގައި ވެސް މަސައްކަތް ކުރެއްވި ސިޔާސީ ބޭފުޅެއް ނަމަވެސް، އޭނާގެ ކިބައިގައި ރަސްމީ ނުވަތަ ސީދާ ޑިޕްލޮމެޓިކް ތަޖުރިބާއެއް ނެތުމަކީ ވެސް ފާޑުކިޔުންތައް އިތުރުވާ ސަބަބެކެވެ. ޑިޕްލޮމެޓިކް ތަޖުރިބާއެއް ނެތް ބޭފުޅަކު މަތީ ފެންވަރުގެ ސަފީރުކަމުގެ މަޤާމަކަށް ހަމަޖެއްސުމަކީ، ބޭރުގައި ދިވެހިރާއްޖޭގެ ތަމްސީލުކުރުމުގެ ފެންވަރަށް ބަދަލު އަންނާނެ ކަމެއް ކަމަށް ގިނަ ބަޔަކު ދެކެއެވެ. ފާޑުކިޔާ ފަރާތްތަކުން ބުނާ ގޮތުގައި، ޖަޕާނަށް ސަފީރެއްގެ ގޮތުގައި މަސައްކަތް ކުރުމަށް ބޭނުންވަނީ ބައިނަލްއަޤްވާމީ ގުޅުންތަކާއި، ދެގައުމުގެ ވިޔަފާރިއާއި، ދިގު މުއްދަތުގެ ޚާރިޖީ ސިޔާސަތުތަކާ މެދު ކަންކަން ހިނގާ ގޮތް ދެނެވަޑައިގަންނަވާ ބޭފުޅެކެވެ. މިފަދަ އެއްވެސް ހާރިޖީ ތަޖުރިބާއެއް މަހްލޫފްގެ ނެތެވެ.

ހަތަރުވަނަ ޕާޓީއަށް ބަދަލުވެ ޑިޕްލޮމެޓިކް ތަޖުރިބާއެއް ނެތް މަހްލޫފް ހޯދި ސަފީރުކަމަށް މަޖިލީހުން ރުހުން ދީފި

ހައުސިންގ ޑިވެލޮޕްމަންޓް ކޯޕަރޭޝަން (އެޗްޑީސީ) އަކީ ބޮޑު ހަރަދުތަކެއް ކުރާ ކުންފުންޏެއް ކަމަށް ވިދާޅުވެ، އެ ކުންފުންޏަށް ވަރަށް ބޮޑަށް ފާޑު ވިދާޅުވި، ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ހުޅުމާލެ އުތުރު ދާއިރާގެ ޕީއެންސީ މެންބަރު ހުސެއިން ޝަރީފުގެ އަނބިކަނބަލުންނަށް، މަހަކު ފަންސާސް ހާހަށް ވުރެ ގިނަ ރުފިޔާގެ މުސާރަ ލިބޭ މަގާމެއް އެ ކުންފުނިން ދީފައިވާކަން ހާމަވެއްޖެ އެވެ.ލިބިފައިވާ މައުލޫމާތުތަކަށް ބަލާއިރު، މެންބަރު ޝަރީފުގެ އަނބިކަނބަލުން ޝިނާ ވަޖީހު ވަނީ އެޗްޑީސީގެ މެނޭޖިން ޑިރެކްޓަރުގެ ބިއުރޯގެ ޗީފްގެ މަގާމަށް އައްޔަން ކުރައްވާފަ އެވެ. އެއީ ޑިރެކްޓަރެއްގެ ފެންވަރުގެ މަގާމެއް ކަމަށްވާއިރު، މަހު މުސާރައަކީ 55،000 ރުފިޔާ ކަމަށްވެ އެވެ. މިދިޔަ ދުވަސްތަކުގައި މި މަގާމާ ހަވާލުވެވަޑައިގެންނެވި ޝިނާ ވަނީ، ސްރީ ލަންކާއަށް އެހީވުމަށް ޕީއެސްއެމްއިން ހިންގި ޓެލަތޯނުގައި، އެޗްޑީސީގެ ފަރާތުން ފައިސާ ހަދިޔާކުރުމަށް އެ ކުންފުނީގެ މެނޭޖިން ޑިރެކްޓަރު އަލީ ޒުހައިރާއެކު ބައިވެރިވެފަ އެވެ.ގިނަ ބަޔަކު ދެކޭ ގޮތުގައި، މެންބަރު ޝަރީފު އޭރު އެޗްޑީސީއަށް އެހާ ބޮޑަށް ފާޑު ވިދާޅުވުމުގެ ސަބަބަކީ އެކަމަނާއަށް ވަޒީފާ ހަމަޖެހިފައި ނެތުމެވެ. ނަމަވެސް، ސަރުކާރަށް އެކި ގޮތްގޮތުން ޕްރެޝަރ ކުރުމަށް ފަހު، މެންބަރު ޝަރީފު ވަނީ އަނބިކަނބަލުންގެ ވަޒީފާ ކަށަވަރުކޮށްދެއްވާފަ އެވެ. އަދި އޭގެ ފަހުން އެޗްޑީސީއަށް ކުރައްވާ ފާޑުކިޔުންތައް ވެސް ވަނީ ހުއްޓާލައްވާފަ އެވެ.މި ސަރުކާރުގައި ސިޔާސީ މަގާމުތައް ކުރީގެ ހުރިހާ ސަރުކާރަކަށް ވުރެ އިތުރުވެފައިވާ އިރު، ސިޔާސީ ނުފޫޒުގެ ދަށުން ސަރުކާރުގެ ކުންފުނިތަކަށް އައްޔަން ކުރާ މީހުންގެ އަދަދު ވެސް ވަނީ ވަރަށް ބޮޑަށް އިތުރުވެފަ އެވެ.ރައީސް ޑރ. މުހައްމަދު މުއިއްޒުގެ ރިޔާސީ ވައުދުފުޅެއްގެ ތެރޭގައި ހިމެނެނީ ސަރުކާރުގެ ސިޔާސީ މަގާމުތައް 700 އަށް ވުރެ އިތުރު ނުކުރުމެވެ. ރިޔާސީ ކެމްޕޭންގެ ތެރޭގައި ރައީސް މުއިއްޒު ވައުދުވެވަޑައިގެންފައިވަނީ ސަރުކާރުގެ ހަރަދުތައް ކުޑަ ކުރައްވައި، ސިޔާސީ މަގާމުތައް މަދު ކުރައްވާނެ ކަމަށެވެ. ނަމަވެސް މިހާރު ފެންނަމުންދާ މަންޒަރަކީ އެ ވައުދުތަކާ ޚިލާފު މަންޒަރެކެވެ.ސަރުކާރުން މިދިޔަ ޖުލައި މަހު އާންމުކުރި ހިސާބުތަކުން ދައްކާ ގޮތުގައި، އޭރު ސަރުކާރުގައި 922 ސިޔާސީ މުވައްޒަފުން ތިއްބެވެ. ނަމަވެސް އިދިކޮޅު ފަރާތްތަކުން ތުހުމަތު ކުރާ ގޮތުގައި މި ސަރުކާރުގެ ސިޔާސީ މަގާމުތަކުގެ އަދަދު 3000 އަށް ވުރެ މަތިވެފައިވެ އެވެ.

މަތިބަރުކަމުން އެޗްޑީސީއަށް އެމްޕީ ހުސެއިން ފާޑުކިޔުމުން އަނބިކަނބަލުންނަށް ބައިލައްކަ ރުފިޔާގެ ވަޒީފާއެއް

ފުލުހުންގެ އޮޕަރޭޝަނެއްގައި ކުރުނބާ ވިއްކާ ބިދޭސީންތަކިެއް ހައްޔަރުކުރުމުން އާންމުންގެ ފާޑުކިޔުންތަކާއި ވަޒީރަށް ފާޑުކިޔުންތައް އަމާޒުވެއްޖެއެވެ. ފުލުހުންނާއި އިމިގްރޭޝަނާ ގުޅިގެން އިއްޔެ ހިންގި ޖޮއިންޓް އޮޕަރޭޝަނެއްގައި، ހުއްދަނެތި ކުރުނބާ އާއި ފުޅީގައި ކުރުނބާ ފަނި ވިއްކާ ކަމަށް ތުހުމަތުކުރެވޭ ދެ ބަންގްލަދޭޝްގެ ފިރިހެނަކު ހައްޔަރުކުރުމާ ގުޅިގެން، ސޯޝަލް މީޑިއާގައި އަންނަނީ ފުލުހުންނަށް ފާޑުކިޔަމުންނެވެ. ފުލުހުން މިއަދު އެކްސްގައި ކުރި ޕޯސްޓެއްގައި ވަނީ ބިދޭސީން ދިރިއުޅޭ ގެއަކަށް ވަދެ ހިންގި ރެއިޑްގެ ތަފްސީލު ހާމަކޮށްފައެވެ. އެ ތަނުން "ގިނަ އަދަދެއްގެ ކުރުނބާ އާއި ހުސް ފުޅި" ފެނިފައިވާ ކަމަށް ފުލުހުން ރިޕޯޓުކޮށްފައިވެއެވެ. އަދި އެތަން ބޭނުންކުރަމުން ދިޔައީ ކުރުނބާ އާއި ފުޅީގައި ކުރުނބާ ފަނި ތައްޔާރުކޮށް، ހޮޓާ ކެފޭތަކަށް ފޯރުކޮށްދިނުމަށް ކަމަށް ވެސް ފުލުހުން ބުނެއެވެ. މި ދެ މީހުން ވަނީ އޭގެ ފަހުން އިމިގްރޭޝަންގެ ބެލުމުގެ ދަށަށް ގެންގޮސްފައެވެ.ކުރުނބާ ވިއްކާ މީހުންނަށް އަމާޒުކޮށް ހިންގި މި އޮޕަރޭޝަނަށް ވަނީ ފާޑުކިޔުން އަމާޒުވެފައެވެ. ފާޑުކިޔާ ފަރާތްތަކުން ދަނީ ފުލުހުންނާއި ގާނޫނު ތަންފީޒުކުރާ އިދާރާތައް ހިމެނޭ ހޯމްލޭންޑް ސެކިއުރިޓީ އެންޑް ޓެކްނޮލޮޖީ މިނިސްޓްރީގެ އިސްކަންދޭ ކަންކަމާ ސުވާލު އުފައްދަމުންނެވެ.އެކްސްގައި ޕޯސްޓެއް ކުރި މީހަކު ވަނީ ބޮޑެތި ކުށްތަކެއް ފާހަގަކޮށް އެމައްސަލަތަކުގައި ކުށްވެރިން ނުހޯދޭތީ ހޯމް މިނިސްޓަރ އަލީ އިހްސާނަށް ފާޑުކިޔާފައެވެ. "އޮކްޓޯބަރާއި ނޮވެމްބަރު މަހު ޖުމްލަ 500 ކިލޯގެ މަސްތުވާތަކެތި ރާއްޖެއަށް އެތެރެކޮށްފައިވޭ. އެއް ޝިޕްމަންޓެއްގައި ޕިސްތޯލެއް ވެސް ފެނުނު. ބީއެމްއެލްގެ ޑޮލަރު ފޭރިއްޖެ. ފައިސާ އަދިވެސް ނުފެނޭ. 13 މިލިއަން ސިނގިރޭޓު ވަގަށް ނަގައިފި، އަދިވެސް ސިނގިރޭޓް ނުފެނޭ. ފުލުހުންގެ އެވިޑެންސް ރޫމުން 30،000 ޑޮލަރަށް ވުރެ ގިނަ ފައިސާ ވަގަށް ނަގައިފި، އަދިވެސް އެ ފައިސާ ނުފެނޭ. ޒަކިއްޔާގެ ގާތިލު އަދިވެސް ނުފެނޭ. ނަމަވެސް އިހުސާން ހީކުރީ ކުރުނބާ ވިއްކާ ބިދޭސީއެއްގެ ފަހަތުން ދިއުމަކީ ފުލުހުންގެ މެންޕަވަރާއި ވަސީލަތްތައް އެންމެ ރަނގަޅަށް ބޭނުންކުރެވޭނެ ގޮތް ކަމަށް. އާދަޔާއި ހިލާފަށް މޮޔަ އިހްސާން ކަހަލަ މީހަކު ހުރީމަ ވާނީ މިހެން." އޭނާ ބުންޏެވެ. ކުރުނބާ ވިއްކާ ބަޔަކު ހައްޔަރުކުރީ އިކޮނަމިކް މިނިސްޓްރީން އިއުލާނެއްކޮށް ގަވައިދާއި ހިލާފަށް ބިދޭސީން ކުރާ ވިޔަފާރި ހުއްޓުވާނެކަން އިއުލާން ކުރުމަށްފަހުއެވެ.

ބޮޑެތި ކުށްވެރިން ނުހޯދި، ކުރުނބާ ވިއްކާ ބަޔަކު ހައްޔަރު ކުރުމުން ފާޑުކިޔުން އަމާޒުވެއްޖެ

ރައީސް މުހައްމަދު މުއިއްޒު މާފަންނު އަވަށުގެ ރައްޔިތުންނާއެކު ބާއްވާ ބައްދަލުވުމުގައި ހިޔާލުފާޅުކުރަން އެދި މެސެޖު ފޮނުވި މާފަންނު ދެކުނު ދާއިރާގެ މެންބަރު އަބްދުﷲ ރިފާއު (ބޮޗޭ) އަށް އެއްވެސް ފިޔަވަޅެއް އަޅުއްވާފައި ނުވާކަން އެނގިއްޖެއެވެ. މީގެކުރިން، ހަމަ މި ބައްދަލުވުމާ ގުޅިގެން ހިޔާލު ފާޅުކުރަން އެދި މެސެޖު ފޮނުވި މާފަންނު މެދު ދާއިރާގެ މެންބަރު އަސްމާ ރަޝީދަށް ވަނީ ރައީސް މުއިއްޒުގެ ފަރާތްޕުޅުން ނުރުހުމުގެ މެސެޖުތަކާއި ހަރުކަށި ފިޔަވަޅުތަކާ ކުރިމަތިލާން ޖެހިފައެވެ.ޑިސެމްބަރު 4 ގައި ބާއްވާ މި ބައްދަލުވުމުގައި ސުވާލުކުރަން ބޭނުންވާކަން އަންގައި އަސްމާ ފޮނުއްވި މެސެޖާ ގުޅިގެން، މުއިއްޒު ވަނީ އޭނާ މަޖިލީހުގެ އިޖުތިމާއީ ކޮމިޓީގެ މުގައްރިރުކަމުންނާއި ޔޫކޭ-މޯލްޑިވްސް ފްރެންޑުޝިޕް ގްރޫޕްގެ ޗެއާގެ މަގާމުން ވަކިކުރައްވާފައެވެ. މީގެ އިތުރުން، އެމަނިކުފާނު މިހާރު އިނގިރޭސިވިލާތަށް ކުރައްވަމުން ގެންދަވާ ދަތުރުގައި އަސްމާ ބައިވެރިވާން އޮތް އޮތުން ވެސް ވަނީ ކެންސަލް ކުރައްވާފައެވެ.ޕީއެންސީގެ މަސްދަރުތަކުން މައުލޫމާތު ދޭ ގޮތުގައި، އަސްމާއަށް މިފަދަ ހަރުކަށި ފިޔަވަޅުތައް އަޅުއްވާފައިވާއިރުވެސް، ބޮޗޭއާމެދު އެއްވެސް ފިޔަވަޅެއް އަޅުއްވާފައި ނުވެއެވެ. އަދި މިކަމާ ގުޅޭގޮތުން ޕީއެންސީގެ ޕީޖީ ގްރޫޕުގައި ރައީސް ނުވަތަ ލީޑަޝިޕްގެ އެއްވެސް ބޭފުޅަކު އެއްވެސް ވާހަކައެއް ދައްކަވާފައި ނުވާކަމަށް ނުވަތަ ނުރުހުމެއް ފާޅުކުރައްވާފައި ނުވާކަމަށް މައުލޫމާތު ލިބެއެވެ.މުއިއްޒު ވަނީ އަސްމާއަށް ވަކިންނާއި ޕީއެންސީގެ ޕީޖީ ގްރޫޕުގައި ވެސް ނުރުހުމުގެ މެސެޖުތަކެއް ފޮނުއްވާފައެވެ. އެ މެސެޖުތަކުގައި، އަސްމާގެ މެސެޖުގެ ސަބަބުން އެމަނިކުފާނުގެ އިސްތަށިފުޅުގައި "ބަދުނާމެއް" އެޅިއްޖެ ކަމަށް ވިދާޅުވެ، ދާއިރާގެ ރައްޔިތުންގެ ކިބައިން މައާފަށް އެދި، އެ މެސެޖަކީ އަމިއްލައަށް، އެމަނިކުފާނުގެ އެއްވެސް މަޝްވަރާއެއް ނެތި ކުރި މެސެޖެއް ކަމަށް އާންމުކޮށް އިއުލާންކުރަން ސީދާ އެންގެވިއެވެ.އަދި މުއިއްޒު ވިދާޅުވީ، އެމަނިކުފާނަކީ ކޮންމެ ސުވާލެއް ކުރިޔަސް ކަންބޮޑުވާނެ ބޭފުޅެއް ނޫން ނަމަވެސް، އަސްމާގެ މެސެޖުގެ ސަބަބުން ރައްޔިތުންނާއެކު ބާއްވާ އޯޕަން ބައްދަލުވުންތައް "ހަޑިކޮށްލައިފި" ކަމަށެވެ. ނަމަވެސް، ޕީއެންސީގެ އިސް ހަރަކާތްތެރިއަކު ބުނެފައިވަނީ، އަސްމާގެ މެސެޖަކީ މިހާ ހަރުކަށި ފިޔަވަޅުތަކެއް އަޅަންޖެހޭ އަދި ރައީސް މުއިއްޒު އެވަރަށް ކޯފާ އިސްކުރައްވަންޖެހޭ ކަމެއް ނޫން ކަމަށެވެ.

އަސްމާއަށް އަދަބު ދިން ނަމަވެސް ރިފާއުއަށް އެއްވެސް ފިޔަވަޅެއް ނާޅާ

ރައީސް ޑރ.މުޙައްމަދު މުޢިއްޒުގެ ފަރާތްޕުޅުން ސޯޝަލް މީޑިއާ ޕްލެޓްފޯމް އެކްސްގައި ޝާއިޢުކޮށް، އަދި ފަހުން ޑިލީޓްކޮށް، މެސެޖުތަކެއްގެ ސަބަބުން މިއަދު ފާޑުކިޔުން އަމާޒުވެއްޖެއެވެ. މިއަދު ރައީސްގެ ފަރާތްޕުޅުން ޔުނައިޓެޑް އަރަބް އެމިރޭޓްސް (ޔޫއޭއީ) ގެ 54 ވަނަ ޤައުމީ ދުވަހުގެ ތަހުނިޔާ އާންމުކޮށް ދެންނެވުމަށް ކުރެއްވި މަސައްކަތް ކާމިޔާބުވީ ތިން ފަހަރެއްގެ މަތިން ޕޯސްޓް ކޮށްގެންނެވެ. ރައީސްގެ ރަސްމީ އެކައުންޓުން ތިން ފަހަރަށް މެސެޖު ޕޯސްޓްކޮށް، ޑިލީޓްކޮށް، އަލުން ޕޯސްޓްކުރުމަށްފަހު، އެންމެ ފަހުން ރަނގަޅު ފޯމެޓެއްގައި ޝާއިޢުކުރުމަށް ވަގުތުތަކެއް ނެގިއެވެ. ފުރަތަމަ ޕޯސްޓް ކުރި ތަހުނިޔާގެ މެސެޖުގެ ލިޔުން ހިމެނުނު ނަމަވެސް، އެ މެސެޖު އެޑްރެސްކުރެވުނު ފަރާތް ކަމަށްވާ ޔޫއޭއީގެ ރައީސް ޝައިޚް މުޙައްމަދު ބިން ޒައިދު އަލް ނަހްޔާން ޓެގްކޮށްފައި ނުވެއެވެ. ދެވަނަ ވާޝަންއެއް ޝާއިޢުކުރެވުނުއިރު، މިފަހަރު ޔޫއޭއީގެ ރައީސް ވަނީ ރަނގަޅަށް ޓެގްކޮށްފައެވެ. ނަމަވެސް، މި އިސްލާޙުކުރުންވެސް އެވަރަކުން ނުފުދުނެވެ. އެންމެ ފަހުގެ، ތިންވަނަ ޕޯސްޓް ވަނީ އޭގެ ފަހުން ޝާއިޢުކޮށްފައެވެ. މި ވާޝަންގައި ޝައިޚް މުޙައްމަދު ބިން ޒާއިދު އާލް ނަހްޔާން ޓެގްކޮށްފައިވުމުގެ އިތުރުން، ކުރީގެ ދެ ޕޯސްޓްގައި ނެތް، ޔޫއޭއީގެ ޤައުމީ ދުވަހާ ގުޅުންހުރި ފޮޓޯއެއްވެސް ވަނީ ހިމަނާފައެވެ.މި ހިނގި ކަންތައްތަކާ ގުޅިގެން ސިޔާސީ ފަރާތްތަކާއި އާންމުންގެ ފަރާތުން ވަނީ ފާޑުކިޔުން އަމާޒުވެފައެވެ. އެމީހުން ބުނާ ގޮތުގައި މިފަދަ ގޯސްތަކަކީ ދައުލަތެއްގެ ވެރިއަކަށް އެކަށީގެންވާ ކަންކަމެއް ނޫނެވެ. ފާޑުކިޔާ މީހުން ބުނާ ގޮތުގައި މިޒަމާނުގެ ޑިޕްލޮމެސީގެ ދުނިޔޭގައި، ސޯޝަލް މީޑިއާ ޕޯސްޓުތަކަށް ބަލަނީ ރަސްމީ މުވާސަލާތުތަކެއްގެ ގޮތުގައެވެ؛ ތަކުރާރުކޮށް ޕޯސްޓުތައް ޑިލީޓުކޮށް އެޑިޓުކުރުމަކީ ތައްޔާރުވުމާއި ތަފްސީލުތަކަށް ސަމާލުކަން ނުދޭކަން ހާމަކޮށްދޭ ކަމެކެވެ."މިކަމުން ރައީސް މުޢިއްޒުގެ ޕީ.އާރު ޓީމުގެ ތެރޭގައި ވަރަށް ބޮޑު ނުކުޅެދުންތެރިކަމެއް ހުރިކަން ދައްކުވައިދޭ،" އެކަކު އެކްސްގައި ބުނެފައި ވެއެވެ. އިތުރު މީހަކު ބުނީ "ރައީސެއްގެ ސޯޝަލް މީޑިއާ ފީޑަކީ ޑްރާފްޓު ބޯޑެއް ނޫނެވެ. ޕޯސްޓެއް ލައިވްކުރާ އިރަށް، ޓެގުތަކާއި، މީޑިއާއާއި، ސްޕެލިންގް ރަނގަޅަށް ޗެކުކޮށްފައި ހުންނަންވާނެއެވެ. އެއް ޕޯސްޓެއްގައި ދެ ފަހަރަށް ގޯސް ހެދުމަކީ އެތެރޭގެ ކަންކަން ވަރަށް ތާކުންތާކުނުޖެހޭކަން ދައްކުވައިދޭ ކަމެކެވެ." ފާޑުކިޔާ ފަރާތްތަކުން ފާހަގަކުރާ ގޮތުގައި، ޓެގެއް ނުވަތަ ފޮޓޯއެއް ނެތުމަކީ އާދައިގެ ބޭނުންކުރާ މީހަކަށް ކުޑަކަމަކަށް ވިޔަސް، ގައުމީ ލީޑަރަކަށް އެކަމަކީ އިދާރާގެ ފަންނީ ކަމަށް ނޭދެވޭ އަސަރުކުރާ ކަމެކެވެ. ޔޫ.އޭ.އީ އަކީ ދިވެހިރާއްޖޭގެ ތަރައްޤީގެ މުހިންމު ބައިވެރިއެކެވެ. އެހެންކަމުން، ސާފު އަދި އިޙްތިރާމާއެކު މުވާސަލާތުކުރުމުގެ މުހިންމުކަން ވަރަށް ބޮޑުކަމަށް އިތުރު މީހަކު ބުނެފައި ވެއެވެ. މިއީ މިހާރުގެ ސަރުކާރުގެ މުވާސަލާތީ ޓީމަށް ސޯޝަލް މީޑިއާގެ ގޯސްތަކާ ގުޅިގެން ފާޑުކިޔުން އަމާޒުވި ފުރަތަމަ ފަހަރެއް ނޫނެވެ. ނަމަވެސް، މި ގޯސް ފެނިގެން ދިޔައީ ބޮޑު ބައިނަލްއަޤްވާމީ ބައިވެރިއެއްގެ ގައުމީ ދުވަހު ކަމަށްވުމުން، ކަންބޮޑުވުންތައް ވަނީ އިތުރުވެފައެވެ.ޑިލީޓުކުރި ޕޯސްޓުތަކާ ގުޅޭގޮތުން ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާގެ އޮފީހުން އެއްވެސް ކޮމެންޓެއް ދީފައެއް ނުވެއެވެ.

ރައީސް މުޢިއްޒަށް ޔޫއޭއީގެ ޤައުމީ ދުވަހުގެ ތަހުނިޔާ ކިޔުނީ ތިން ފަހަރު ޕޯސްޓްކޮށްގެން!

ދުނިޔޭގެ އޭޑްސް ދުވަހު، ދިވެހިރާއްޖެ މިވަނީ ރައްކާތެރިކަމުގެ އިޙްސާސަކާއި ނުފެންނަ ނުރައްކަލެއްގެ މެދުގައިވާ ނާޒުކު ހަތަރެސްކަން މަގެއްގައެވެ. ރަސްމީ ތަފާސްހިސާބުތަކުން ދައްކަނީ، ރާއްޖެއަކީ އެޗް.އައި.ވީ. ޖެހިފައިވާ މީހުންގެ އަދަދު މަދު، ރައްކާތެރިކަމުގެ މާހައުލެއްކަމުގެ ހިތްހަމަޖެހޭ މަންޒަރެކެވެ. އެގޮތުން، ދިވެހި ރައްޔިތުންގެ ތެރެއިން އެޗް.އައި.ވީ. ޖެހިފައިވާކަން ކަށަވަރުވެފައިވަނީ ވަރަށް މަދު އަދަދެއްގެ ބަޔަކަށެވެ. ނަމަވެސް، މި އަދަދުތަކަށް ބަރޯސާވުމަކީ، ދިވެހިންގެ އާދަތަކާއި، އުޅުމާއި، އިޖުތިމާޢީ ޙަޤީޤަތްތަކަށް އަންނަމުންދާ އަވަސް ބަދަލުތަކަށް ސަމާލުކަން ނުދީ، ހީވާހީވުމުގައި ރައްކާތެރިކަމުގެ އިޙްސާސެއް ކުރުމެވެ. ރަސްމީ އަދަދުތައް މަދުކަމުގައި ވިޔަސް، ބަލިމަޑުކަމެއް ފެތުރިދާނެ މަގުތައް ވަނީ ގިނަވެފައެވެ. މިއީ، މިކަމަށް ސަމާލުކަން ނުދީ ދޫކޮށްލައިފިނަމަ، އޭޑްސް ކޭސްތައް ކުއްލިއަކަށް އިތުރުވެ، ބޮޑު ނުރައްކަލަކާއި ކުރިމަތިވެދާނެ "ފުރިހަމަ ނުރައްކަލުގެ ޙާލަތެއް" އުފައްދާފައިވާ ކަންކަމެވެ. ޙަޤީޤަތަކީ، މި ތަފާސްހިސާބުތައް މަދުކަމުން ދައްކަނީ ވައިރަސް ނެތްކަމަށްވުރެ ބަލި ދެނެނުގަނެވޭ މިންވަރުކަމާއި، މި ނުރައްކާ އަޅުގަނޑުމެންގެ މުޖުތަމަޢުގެ ސިއްރުތަކުގެ ތެރޭގައި ބޮޑުވަމުންދާ ކަމެވެ.ބަލި ފެތުރިދާނެކަމުގެ އެންމެ ފާޅުކަން ބޮޑު ނަމަވެސް ނުދައްކާ ވާހަކައަކީ، ޤާނޫނީ ވިޔަފާރީގެ ނަމުގައި ފުޅާވަމުންދާ ޖިންސީ ވިޔަފާރިއެވެ. މާލެ ސަރަޙައްދާއި ބައެއް އެހެން ރަށްރަށުގައި "މަސާޖު ޕާލަރ" ތަކާއި ސްޕާތައް ވަނީ ޖިންސީ ވިޔަފާރީގެ މަރުކަޒުތަކަކަށް ބަދަލުވެފައެވެ. މި ތަންތަނަށް ގިނަގިނައިން ޒިޔާރަތްކުރާ މީހުންގެ އަދަދު ރަސްމީކޮށް ރިކޯޑުކުރެވިފައި ނެތް ނަމަވެސް، އެތަންތަނުގެ ހަރަކާތްތައް ހިނގާކަން ދެބަސްވެވޭކަށް ނެތެވެ. ފުލުހުންގެ ރިޕޯޓުތަކުން ކަށަވަރުވާ ގޮތުގައި، މިފަދަ ތަންތަނަށް އަމާޒުކޮށް ހިންގާ އޮޕަރޭޝަންތަކުގައި ގާތްގަނޑަކަށް ކޮންމެ ފަހަރަކުވެސް ތިން ނުވަތަ ހަތަރު މީހަކު ހައްޔަރުކުރެވެއެވެ. މިއީ، ކަސްޓަމަރުން ހުއްޓުމެއްނެތި ހިދުމަތް ހޯދާކަށް ދައްކުވައިދޭ ކަމެކެވެ. މިފަދަ ޤަވާޢިދަކަށް ނުހިނގާ އަދި ސިއްރުވެފައިވާ މާހައުލުތަކުގައި، ރައްކާތެރިކަމުގެ އުޞޫލުތައް ގިނަ ފަހަރަށް ނޯވެއެވެ. އަދި، ރައްކާތެރިކަމެއްނެތި ޖިންސީ ގުޅުން ހިންގުމުގެ ފުރުޞަތު ބޮޑުވެއެވެ. މި ނެޓްވޯކްތަކުގައި މަސައްކަތްކުރާ އެންމެ މީހަކު އެޗް.އައި.ވީ. ޕޮޒިޓިވް ވެއްޖެނަމަ، އެ ވައިރަސް ނޭނގި އެތައް ދިވެހި ކަސްޓަމަރުންނަށް ފެތުރިދާނެއެވެ. އެ ކަސްޓަމަރުން އެ ވައިރަސް އެމީހުންގެ އަނބިންނާއި އާއިލާތަކަށް ގެންގޮސް، ސިއްރު ޖިންސީ ވިޔަފާރިއާއި އާންމު ގެތަކާ ދެމެދުގައިވާ ފަރަގު ނައްތާލައެވެ. އަޅުގަނޑުމެންގެ ސަރަހައްދުން ބޭރުގައި، މި ނުރައްކާ އިތުރަށް ބޮޑުވަނީ ބޭރުގެ ގައުމުތަކަށް ދަތުރުކުރާ ދިވެހިންގެ އުޅުމުގެ ސަބަބުންނެވެ. ދިވެހިންގެ ތެރެއިން ގިނަ އަދަދެއްގެ ބަޔަކު ޖިންސީ ވިޔަފާރި އާންމުކޮށް ހިނގާ ބެންކޮކް ފަދަ ސަރަހައްދީ މަރުކަޒުތަކަށް ގިނައިން ދަތުރުކުރާކަމީ ސިއްރުކުރެވޭނެ ކަމެއް ނޫނެވެ. މިފަދަ ދަތުރުވެރިންގެ މެދުގައި އާންމުކޮށް އޮންނަނީ ނުރައްކާތެރި ވިސްނުމެކެވެ. އެއީ ބޭރުގައި ކުރާ ނުރައްކާތަކުގެ އަސަރު ގައުމަށް ނާންނާނެ ކަމުގެ ޔަގީންކަމެވެ. ގިނަ ބަޔަކު ބޭރުގައި އެކަށީގެންވާ ރައްކާތެރިކަމެއް ނެތި ޖިންސީ ވިޔަފާރިކުރާ މީހުންނާ ގުޅުން ހިންގަނީ، އެމީހުންގެ ނަން ނޭނގޭކަމުގެ ސަބަބުން އެމީހުންނަށް މިކަމުން ސަލާމަތް ވާނެކަމަށް ހީކޮށެވެ. ނަމަވެސް، އެޗް.އައި.ވީ އަކީ ސަރަހައްދުތަކަށް އިހުތިރާމްކުރާ އެއްޗެއް ނޫނެވެ. ޗުއްޓީއެއްގައި މި ވައިރަސް ޖެހޭ ދަތުރުވެރިއަކު އެތައް އަހަރެއް ވަންދެން އެއްވެސް އަލާމާތެއް ނުފެނި ހުރެދާނެއެވެ. އެމީހާ ފުރިހަމައަށް ދުޅަހެޔޮކޮށް ހުރެ، ދިވެހިރާއްޖޭގައި ހުންނަ އެހެން މީހުންނަށް ސިއްރުކޮށް ވައިރަސް ފަތުރަމުންދާނެއެވެ. މި "އިމްޕޯޓްކުރެވޭ" ނުރައްކަލަކީ ގައުމުގެ ސިއްހީ ދިފާއީ ނިޒާމުގައި އޮތް ވަރަށް ބޮޑު ބަލިކަށިކަމެކެވެ.ދެން އޮތް އެންމެ ބޮޑު ނުރައްކަލަކީ އަދި ބޮޑު ބަލިމަޑުކަމެއް ފެށިދާނެ އެންމެ ނުރައްކާތެރި ސަބަބަކީ އިންޖެކްޝަން ޖަހައިގެން މަސްތުވާތަކެތި ބޭނުންކުރާ މީހުންގެ އަދަދު އިތުރުވުމެވެ. ދިވެހިރާއްޖޭގައި މަސްތުވާތަކެއްޗަށް ދެވިހިފުމުގެ މަންޒަރު ބަދަލުވެފައިވާއިރު، ސިރިންޖު ބޭނުންކޮށްގެން އިންޖެކްޝަން ޖަހައިގެން މަސްތުވާތަކެތި ބޭނުންކުރުން ވަނީ ވަރަށް ބޮޑަށް އިތުރުވެފައެވެ. މިކަމުގެ ސަބަބުން ޖިންސީ ގުޅުމުގެ ޒަރީއާއިން ފެތުރުމަށްވުރެ މާ ބޮޑު ނުރައްކަލެއް ވަގުތުން ކުރިމަތިކުރުވައެވެ. އެއީ ސީދާ ލޭގެ ގުޅުމުގެ ޒަރީއާއިން އެޗް.އައި.ވީ ވަރަށް ބާރަށް ފެތުރޭތީއެވެ. މަސްތުވާތަކެތި ބޭނުންކުރާ މީހުންގެ ވަރަށް ގާތް ނެޓްވޯކްތަކުގައި، އެންމެ ސިލިންޖެއް ބޭނުންކުރުމުގެ ސަބަބުން މަސްތުވާތަކެތި ބޭނުންކުރާ މުޅި ގްރޫޕަށް މަދު ދުވަސްކޮޅެއްގެ ތެރޭގައި ބަލި ޖެހިދާނެއެވެ. މަސްތުވާތަކެއްޗަށް ދެވިހިފުމަކީ ސިއްރުކަމަކަށް ވުމާއި، ގާނޫނީ ގޮތުން ކުރިމަތިވާ ދަތިތަކުގެ ސަބަބުން، މި ނެޓްވޯކްތައް އޮންނަނީ ސިއްރުކޮށެވެ. މާނައަކީ މި ކޮމިއުނިޓީގެ ތެރޭގައި ބަލިމަޑުކަމެއް ފެށިއްޖެނަމަ، ސިއްހީ އިދާރާތަކަށް އެކަން އެނގުމުގެ ކުރިން ވެސް ނުރައްކާތެރި ހާލަތަކަށް ގޮސްދާނެއެވެ.މި ހާލަތުގެ އެންމެ ބިރުވެރި އެއް ކަމަކީ ޓެސްޓުކުރުމާ ބެހޭ ގޮތުން އެނގެން ނެތް ވަރަށް ގިނަ ކަންކަމެވެ. ދިވެހިން އެޗް.އައި.ވީއަށް ޓެސްޓުކުރާ މިންވަރު ވަރަށް މަދެވެ. އެއިޑްސްއަކީ "ނުބައި" އުޅުމާ—މިސާލަކަށް ކައިވެނީގެ ބޭރުން ޖިންސީ ގުޅުން ހިންގުން، ހޯމޯސެކްސުއަލިޓީ، އަދި މަސްތުވާތަކެތި ބޭނުންކުރުމާއި އިޖުތިމާޢީ ގޮތުން ގުޅިފައިވާ ކަމަކަށް ވާތީ، ޓެސްޓުކުރާ މަރުކަޒަކަށް ވަނުމަށް ބިރުގަނެއެވެ. ނުވަތަ ޖެހިލުންވެއެވެ. އެއީ އެމީހުންނާއިމެދު ތަފާތުކޮށް ދެކިދާނެތީއެވެ. ނުވަތަ ޒާތީ މައުލޫމާތު ނަގައި މީހުންގެ ތެރޭގައި އެވާހަކަ ދެކެވިދާނެތީއެވެ. ނުވަތަ ފުލުހުންނަށް ރިޕޯޓުކުރާނެ ކަމަށް ބިރުގަންނާތީއެވެ. ނަތީޖާއެއްގެ ގޮތުން، ރަސްމީކޮށް ހާމަކުރާ ކޭސްތަކުގެ އަދަދު މަދުކަމަށް ވިޔަސް، އެ އަދަދުތައް ސައްޙަވުމުގެ ފުރުޞަތު ވަރަށް ކުޑައެވެ. އެއަށްވުރެ ބޮޑަށް އެކަށީގެންވަނީ އަޅުގަނޑުމެންގެ ތެރޭގައި ބަލި ދެނެނުގަނެވޭ އެތައް ބަޔަކު އުޅޭ ކަމެވެ. މި ޑޭޓާގެ ހުސްކަމުގެ ސަބަބުން ޤައުމު ދަތުރުކުރަނީ ލޯ މަރައިގެންނެވެ. އަދި އެއިޑްސް ކޭސްތަކުގެ އަދަދު ކުއްލިއަކަށް އުފުލިގެން ދިއުމަކީ ޑެމޮގްރަފިކް ގޮތުން ވަރަށް ޙަޤީޤީ ފުރުޞަތެކެވެ.އަމިއްލަ ނަފްސާއި ޤައުމު ރައްކާތެރިކުރުމަށްޓަކައި، ދިވެހިން އަވަހަށް އެމީހުންގެ ވިސްނުން ބަދަލުކުރަން ޖެހެއެވެ. އެއީ އިހުމާލުވުމުގެ ބަދަލުގައި އިސްނަގައިގެން ޒިންމާދާރުވުމަށެވެ. ރައްކާތެރިކަން ފެށެނީ ބަލިކަމެއް ނެތްކަމަށް ހީވާ ސިފައަކީ ވައިރަސް ނެތްކަމުގެ ގެރެންޓީއެއް ނޫންކަން ޤަބޫލުކުރުމުންނެވެ. ދިގު މުއްދަތެއްގެ، ޓެސްޓުކުރެވިފައިވާ އެއްބަޔަކާ އެކަނި ގުޅުން ބާއްވާ ގުޅުމެއްގެ ބޭރުން ހިންގާ ކޮންމެ ޖިންސީ ގުޅުމެއްގައި، އެއީ ލޯކަލް މީހެއްކަމަށް ވިޔަސް ނުވަތަ ބިދޭސީއެއްކަމަށް ވިޔަސް، ރައްކާތެރިކަމަށް ހަރުކަށިކަމާއެކު ތަބާވާން ޖެހެއެވެ. މީގެ އިތުރުން، މަސްތުވާތަކެތީގެ މައްސަލަތައް ހުރި މީހުންގެ މެދުގައި ސިރިންޖު ބޭނުންކުރުމުގެ ނުރައްކާތަކަށް އެޑްރެސް ކުރެވެން ޖެހެއެވެ. އެންމެފަހުން، އެއިޑްސްއާ ދެކޮޅަށް ހުރި އެންމެ ބާރުގަދަ ހަތިޔާރަކީ އަމިއްލަ ހާލަތު ދެނެގަތުމެވެ. އަޅުގަނޑުމެން އެޗް.އައި.ވީ ޓެސްޓުކުރުމާ ގުޅިފައިވާ ކަންކަން ނައްތާލަން ޖެހެއެވެ. އެއީ ކުށެއް ޤަބޫލުކުރުމެއްގެ ގޮތުގައި ނުދެކި، އާދައިގެ ސިއްޙީ ޚިދުމަތެއްގެ ބައެއްގެ ގޮތުގައި އަދި އަމިއްލަ އާއިލާއަށްޓަކައި އަދާކުރާ ވާޖިބެއްގެ ގޮތުގައި ދެކެން ޖެހެއެވެ. މި ސިއްރުކުރެވިފައިވާ އުޅުންތައް އަލިކަމުގެ ތެރެއަށް ގެނެސް، ސިއްރުކުރުމަށްވުރެ ސަލާމަތަށް އިސްކަން ދިނުމުން ނޫނީ، އެއިޑްސްގެ ސިއްރު ރާޅެއް ދިވެހި ކަނޑުތަކަށް އަރައިގަތުން ހުއްޓުވުމަކީ ނުވާނެ ކަމެކެވެ.

ކުއްލިއަކަށް ރާއްޖެއަށް އެއިޑްސްގެ "ބޮޑު ރާޅެއް އަރާފާނެ"

ރާއްޖޭގެ ޝަރުއީ ނިޒާމުގައި ހުރި މައްސަލަތައް ދިގުލައިގެން ގޮސް ހައްލުނުވެ އޮންނަނީ، އެ ނިޒާމަށް ބަދަލުތައް ގެނެސް ޖަވާބުދާރީ ކުރުވުމަށް ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހަށް މަތިކުރެވިފައިވާ ޒިންމާ އެދެވޭ ގޮތެއްގައި އަދާނުކުރެވޭތީ ކަމަށް ވައިކަރަދޫ ދާއިރާގެ މެންބަރު ހުސައިން ޒިޔާދު (ފިއްޓޭ) ވިދާޅުވެއްޖެ އެވެ.އޭނާ މިފަދައިން ވިދާޅުވީ، އަދުލު އިންސާފުގެ ނިޒާމުގައި ބޮޑެތި މައްސަލަތައް ހުރި ކަމަށާއި ރައްޔިތުންގެ މެދުގައި ތަފާތުކުރުންތައް ގެންގުޅޭ ކަމަށް ވިދާޅުވެ، ގަލޮޅު ދެކުނު ދާއިރާގެ މެންބަރު މީކާއިލް ނަސީމް ހުށަހެޅުއްވި ގަރާރަށް ބަހުސް ކުރައްވަމުންނެވެ.ފިއްޓޭ ވިދާޅުވި ގޮތުގައި ޝަރުއީ ނިޒާމުގެ މައްސަލަތައް ހައްލުވާނީ ވަކި ވެރިއަކު ހުރެގެން ނޫނެވެ. އެކަމަށް ދާއިމީ ހައްލެއް ލިބޭނީ ހަދާފައި ހުރި ގާނޫނުތަކާއި އުސޫލުތައް އެންމެ އެކަށީގެންވާ ގޮތުގައި ބޭނުންކުރަން އެނގިގެން ކަމަށް އޭނާ ފާހަގަކުރެއްވި އެވެ.އޭނާ ވިދާޅުވީ، "މި ހުރިހާ ކަމެއްގެ އެންމެ ބޮޑު ޒިންމާ ނަގަން ޖެހެނީ ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން. ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުން ގާނޫނުތައް ހަދަނީ. ސަރުކާރު ޖަވާބުދާރީ ކުރުވަނީ. ކޯޓުތައް ވެސް ޖަވާބުދާރީ ކުރުވުމުގެ ބާރު ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހަށް ލިބިގެންވޭ،"ޝަރުއީ ނިޒާމާ ގުޅޭގޮތުން މަޖިލީހުގައި އެންމެ ގިނައިން ދެކެވޭ ވާހަކައަކީ ޖުޑީޝަލް ސާވިސް ކޮމިޝަން (ޖޭއެސްސީ) އެކުލެވިގެންވާ ގޮތް (ކޮމްޕޮޒިޝަން) ބަދަލުކުރުމުގެ ވާހަކަ ކަމަށާއި، ނިމިދިޔަ މަޖިލީހުގައި ވެރިކަންކުރާ ޕީއެންސީގެ މެންބަރުން އެކަމަށް ދެތިން ފަހަރު ގަރާރު ހުށަހެޅި ނަމަވެސް، މިހާރުގެ މަޖިލީހުގައި އެކަމަށް އެއްވެސް މަސައްކަތެއް ކުރެވިފައިނުވާކަން ފިއްޓޭ ފާހަގަކުރެއްވި އެވެ.ޖޭއެސްސީގެ ކޮމްޕޮޒިޝަން ބަދަލުކުރުމަކީ ރައީސް މުހައްމަދު މުއިއްޒުގެ ރިޔާސީ ވައުދެކެވެ. އެކަން މަޖިލީހަށް ހުށަހަޅާނެ ކަމަށް ސަރުކާރުން ތަކުރާރުކޮށް ބުނެފައިވީ ނަމަވެސް، މިހާތަނަށް އެކަން ހުށަހަޅާފައެއް ނުވެ އެވެ.ފިއްޓޭ ވިދާޅުވި ގޮތުގައި، ޖޭއެސްސީގެ ކޮމްޕޮޒިޝަން ބަދަލުކުރުމުގެ އިތުރުން ވެސް، މަޖިލީހުން ބޭނުން ނަމަ ޝަރުއީ ނިޒާމުގައި ހުރި މައްސަލަތައް ހައްލުކުރެވޭނެ އެވެ. އަދި ޝަރުއީ ނިޒާމުގައި މައްސަލައެއް ނެތް ކަމަށް ބައެއް މަޖިލީސް މެންބަރުން ވިދާޅުވާތީ އޭނާ ވަނީ ކަންބޮޑުވުން ފާޅުކުރައްވައިފަ އެވެ."މި ގަރާރާ ދޭތެރޭ ބައެއް މެންބަރުން، މިއީ ނެތް ކަމެއް ކަމަށް ބުނާ ބުނުމަކީ، ހަގީގަތުގައި މިކަން ރަނގަޅު ނުވެގެން އުޅޭ ސަބަބު. ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ މެންބަރުންނަށް މިކަން އިހުސާސްވާ ދުވަހަކީ، މިކަން ރަނގަޅުވާ ދުވަސް،" ފިއްޓޭ ވިދާޅުވި އެވެ.

ޝަރުއީ ނިޒާމުގެ މައްސަލަ ހައްލުނުވަނީ މަޖިލީހުން ޒިންމާ އަދާނުކުރެވޭތީ: މެންބަރު ޒިޔާދު

ކުރީގެ ނައިބު ރައީސް އަދި ޤާނޫނީ ވަކީލު ޑރ.މުޙައްމަދު ޖަމީލް އަޙްމަދު، ރާއްޖޭގެ ވެރިކަމުގެ ހާލަތާ ގުޅޭގޮތުން ވަރަށް ބޮޑަށް ފާޑުވިދާޅުވެއްޖެއެވެ. ޑރ.ޖަމީލް މިއަދު ކުރެއްވި ޓްވީޓެއްގައި ވިދާޅުވީ ރާއްޖޭގައި މިހާރު ގާނޫނުގެ ވެރިކަމެއް ނެތް ކަމަށާއި، އޮތީ ހަމައެކަނި "މުއިއްޒު ގާނޫނު" ކަމަށެވެ.ޖަމީލް ވަނީ ގާނޫނު ތަންފީޒު ކުރުމުގައި ރާއްޖެ އާއި ބޭރުގެ ޤައުމެއްގެ ހާލަތު އަޅާކިޔާފައެވެ. އޭނާ ފާހަގަކުރެއްވި ގޮތުގައި މެލޭޝިއާގެ ބޮޑުވަޒީރު އަންވަރު އިބްރާހިމްގެ އެންމެ އަރިސް ޕޮލިޓިކަލް ސެކްރެޓަރީ ވަނީ ކޮރަޕްޝަނުގެ ތުހުމަތުގައި މަގާމުން އިސްތިއުފާދީ އެންޓި ކޮރަޕްޝަނަށް ހާޒިރުކޮށްފައެވެ.ނަމަވެސް ރާއްޖޭގެ ހާލަތު ތަފާތުކަން ފާހަގަކުރައްވައި ޑރ. ޖަމީލް ވިދާޅުވީ، ރައީސް މުޢިއްޒުގެ އަރިސް ބޭފުޅުން ކަމަށްވާ ފަޒުލް، ބޯފަން އަބްލޯ، މުޢާޒް، ވަޖީހުގެ އިތުރުން ފަލާޙް އަދި ޝުޖާއު ވެސް ވަނީ "އެތެރެކޮއިލަށް ވައްދާފައި" ކަމަށެވެ. މިކަމުގެ ސަބަބުން ރާއްޖޭގައި ގާނޫނުގެ ވެރިކަމެއް ނެތް ކަމަށް ޖަމީލް ތަކުރާރުކޮށް ވިދާޅުވިއެވެ.ޑރ. ޖަމީލް ވަނީ ގާނޫނު ހިންގުމުގައި ތަފާތުކުރުންތައް ނެތް ވެރިކަމަކަށް ރައްޔިތުން އެދޭކަން ހާމަކުރައްވާފައެވެ. އޭނާގެ ޓްވީޓް ނިންމަވާލައްވަމުން ވިދާޅުވިއެވެ: "ރައްޔިތުން އެދޭގޮތަށް ދެން އުފެދޭ ވެރިކަމެއްގައި ތަފާތު ކުރުމެއް ނެތި ވެރިމީހާގެ ބިއްދޮށަށްވަދެ ފިލާތިބި މިމީސްމީހުންގެ މައްޗަށް ގާނޫނު ހިންގަން ރައްޔިތުން މިއަދު އެބައެދޭ!"

ރާއްޖޭގައި ގާނޫނުގެ ވެރިކަމެއް ނެތް، އޮތީ މުއިއްޒު ގާނޫނު - ޖަމީލް

ޔޫކްރޭނުގެ ލީޑަރު ވްލަޑިމިއަރ ޒެލެންސްކީގެ ގާތް އެކުވެރިޔާ އަދި ހުކުރު ދުވަހާއި ހަމައަށް ޗީފް އޮފް ސްޓާފްގެ މަގާމުގައި ހުރި އެންޑްރޭ ޔަރމަކް ވަނީ، ކޮރަޕްޝަނާ ދެކޮޅަށް ހިންގި އޮޕަރޭޝަނެއްގައި އޭނާގެ ގެ ރެއިޑް ކުރުމުން އޭނާއަށް ލިބުނު އެހީތެރިކަން ނުލިބުނު ކަމަށް ބުނެ ހިތްހަމަނުޖެހުން ފާޅުކޮށްފިއެވެ. މި ރެއިޑާ ގުޅިގެން އޭނާ ވަނީ ޗީފް އޮފް ސްޓާފްގެ މަގާމުން އިސްތިއުފާ ދީފައެވެ.ޔޫކްރޭނުގެ ހުޅަނގުގެ އެހީ ލިބޭ ކޮރަޕްޝަނާ ދެކޮޅު އޭޖެންސީތައް ކަމަށްވާ ނާބޫ އާއި ސާޕޯގެ ތަހުގީގުކުރާ ފަރާތްތަކުން ވަނީ ހުކުރު ދުވަހުގެ ހެނދުނު ޔަރމަކްގެ އެޕާޓްމަންޓް ބަލައިފާސްކޮށްފައެވެ. އޭނާގެ މައްޗަށް އެއްވެސް ކުށެއް އަދި ސާބިތު ނުވި ނަމަވެސް، ޔަރމަކް ވަނީ ގަޑިއެއްހާއިރު ފަހުން އިސްތިއުފާ ދީފައެވެ.މި ރެއިޑް ކުރިއަށް ގެންގޮސްފައި ވަނީ ނާބޫ އާއި ސާޕޯ އިން 100 މިލިއަން ޑޮލަރުގެ ކިކްބެކް ސްކީމެއް ހާމަކުރިތާ ދެ ހަފްތާ ފަހުންނެވެ. މި ސްކީމުގައި ޒެލެންސްކީގެ ވިޔަފާރި ބައިވެރިޔާ، ތިމޫރު މިންޑިޗް، ޝާމިލުވެފައިވާ ކަމަށް ތުހުމަތުކުރެވޭއިރު، މިކަމާ ގުޅިގެން ސަރުކާރު ދެ ވަޒީރަކު ވަނީ އިސްތިއުފާ ދީފައެވެ."އަހަރެން ވަނީ ބަދުނާމުކުރެވިފައި އަދި އަހަރެންގެ އަބުރަށް ހިމާޔަތެއް ލިބިފައެއް ނުވޭ، 2022 ވަނަ އަހަރުގެ ފެބްރުއަރީ 24 އިން ފެށިގެން ސަރުކާރުގައި އެންމެ އިސް އެއް މަގާމުގައި ހުރި ނަމަވެސް،" ޔަރމަކް ހުކުރު ދުވަހު ނިއު ޔޯކް ޕޯސްޓަށް ފޮނުވި މެސެޖެއްގައި ބުނެފައިވެއެވެ. މި ތާރީޚަކީ ރަޝިޔާއާ ދެކޮޅަށް މިހާރު ކުރިއަށްދާ ހަނގުރާމަ ފެށުނު ދުވަހެވެ."އަހަރެންނަށް ޒާތީ ގޮތުން އަމާޒު ކުރެވުނު ކަންކަމާއިމެދު އަހަރެން ހިތްހަމައެއް ނުޖެހޭ، އަދި ހަގީގަތް އެނގޭ ފަރާތްތަކުން އެހީތެރިކަން ނުދިނުމަކީ އެއަށްވުރެ ބޮޑަށް ހިތްހަމަނުޖެހޭ ކަމެއް،" އޭނާ އިތުރަށް ބުނެފައިވެއެވެ. ނަމަވެސް އޭނާ އިތުރު ތަފްސީލެއް ނުދެއެވެ.ޔަރމަކް ވަނީ އެއްވެސް ގޯސްކަމެއް ކޮށްފައިވާކަން ދޮގުކޮށް، ޒެލެންސްކީއަށް "މައްސަލަތައް" ކުރިމަތިކުރަން ބޭނުން ނުވާތީ އިސްތިއުފާ ދިން ކަމަށް ބުނެފައެވެ. "އަހަރެން މިދަނީ ހަނގުރާމައިގެ ކުރީ ސަފަށް އަދި ކޮންމެ ކަމަކަށް ވެސް ތައްޔާރު،" އޭނާ ބުނެފައިވެއެވެ. އޮޕޮޒިޝަންގެ މެންބަރުން ތުހުމަތުކުރާ ގޮތުގައި، މި މަހުގެ ކުރީކޮޅު ހާމަވި އެނަރޖީ ދާއިރާގެ ހިޔާނާތުގައި ޔަރމަކް ޝާމިލުވެފައިވެއެވެ. އަދި ޔޫރަޕިއަން ޔޫނިއަންގެ ޑިޕްލޮމެޓުން ވަނީ އޭނާ ވަކިކުރުމަށް ޒެލެންސްކީއަށް ޕްރެޝަރުކޮށްފައިވާ ކަމަށް ރިޕޯޓްތައް ބުނެއެވެ.މި ފަހުން "ސިޔާސީ ދެބަސްވުންތައް" ނިންމުމަށް އޮޕޮޒިޝަނަށް ގޮވާލެއްވި ޒެލެންސްކީ ވަނީ، ބޭރު ގައުމުތަކާ ޔޫކްރޭން މުއާމަލާތްކުރި އިރު ޔަރމަކް ދެއްކެވި "ޤައުމީ ލޯތްބަށް" ޝުކުރު އަދާކުރައްވާފައެވެ. އޭނާ ވަނީ ރައީސް އޮފީހުގެ މަސައްކަތްތައް އަލުން ތަރުތީބުކޮށް ކަންކަން ރަނގަޅު ކުރާނެ ކަމަށް ވައުދުވެ، އަދި އަވަހަށް ޔަރމަކްގެ ބަދަލުގައި އަންނާނެ މީހެއްގެ ނަން ހާމަކުރާނެ ކަމަށް ވިދާޅުވެފައެވެ.

ޒެލެންސްކީގެ ޗީފް އޮފް ސްޓާފް ކޮރަޕްޝަން ތަހުގީގުގައި ތާށިވުމުން ހިތްހަމަނުޖެހުނު!

ކުރީގެ ޑިފެންސް މިނިސްޓަރު މާރިޔާ އަހްމަދު ދީދީ، މާފަންނު މެދު ދާއިރާގެ މެންބަރު އަސްމާ ރަޝީދު (އަސްމާއްތަ) އެ ދާއިރާގެ ރައްޔިތުންނަށް ފޮނުއްވި މެސެޖަކީ، ރައްޔިތުންގެ ހިޔާލު ހޯދުމުގެ ޒިންމާ މެންބަރުން އަދާކުރެއްވުމުގެ ގޮތުން ކުރެއްވި ކަމެއް ކަމަށް ވިދާޅުވެއްޖެއެވެ. އަސްމާ މެސެޖު ކުރެއްވީ ޑިސެމްބަރު 4 ވާ ބުރާސްފަތި ދުވަހުގެ ރޭ މާފަންނު އަވަށުގެ ރައްޔިތުންނާއެކު މުއިއްޒު ބާއްވާ ބައްދަލުވުމުގައި ވާހަކަ ދައްކަން ބޭނުންވާ މީހުން އަންގައި ދިނުމަށެވެ. މާރިޔާ ވިދާޅުވެފައިވާ ގޮތުގައި، ވީހާވެސް ގިނަ ރައްޔިތުންގެ ސުވާލުތަކާއި ހިޔާލުތައް މުއިއްޒަށް އެރުވުމުގެ މަޤްޞަދުގައި އަސްމާ މިކަން ކުރެއްވީއެވެ.ނަމަވެސް، އެ މެސެޖު އާންމުވުމާއެކު މުއިއްޒަށް ރައްޔިތުންގެ ފާޑުކިއުންތައް އަމާޒުވިއެވެ. އެކަމާ ހިތްހަމަނުޖެހި، މުއިއްޒު ވަނީ އިއްޔެ އަސްމާ ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ އިޖުތިމާއީ ކޮމިޓީގެ މުގައްރިރުކަމުންނާއި، ޔޫކޭ-މޯލްޑިވްސް ފްރެންޑްޝިޕް ގްރޫޕުގެ ޗެއާކަމުން ވަކިކުރައްވާފައެވެ. އަދި އަސްމާ ޔޫކޭއަށް ވަޑައިގަތުމަށް ހަމަޖެހިފައި އޮތް މަޖިލީހުގެ ދަތުރުފުޅު ވެސް ކެންސަލްކުރެއްވިއެވެ.މިކަމާ ގުޅިގެން ކަންބޮޑުވުން ފާޅުކުރައްވަމުން މާރިޔާ ވިދާޅުވީ، އަމިއްލަ ޕާޓީގެ މެންބަރަކަށް މުއިއްޒު މިފަދަ އަނިޔާވެރިކަމެއް ދައްކައިގެން ނުވާނެ ކަމަށެވެ. މާރިޔާ ވަނީ މިއީ އަންހެނުންނަށް އިހުތިރާމް ކުޑަކުރުމުގެ އަމަލެއްގެ ގޮތުގައި ސިފަކުރައްވާފައެވެ.މާރިޔާ އިތުރަށް ވިދާޅުވީ، ދާއިރާގެ ރައްޔިތުންގެ މަޝްވަރާ ހޯދުމަކީ ކޮންމެ މެންބަރެއްގެ ވެސް ވާޖިބެއް ކަމަށާއި، އަސްމާ އަދާކުރެއްވީ ހަމަ އެ ޒިންމާ ކަމަށެވެ. ޕީއެންސީގެ މަޖިލީސް މެންބަރުންގެ ތެރެއިން އެންމެ ތަޖުރިބާކާރު އަދި އުމުރުން ދޮށީ މެންބަރުންގެ ތެރޭގައި ހިމެނިވަޑައިގަންނަވާ އަސްމާއަކީ، ޕާޓީގެ ތެރޭގައި ހިނގާ ނޭދެވޭ ކަންކަމަށް ފާޅުގައި ފާޑުވިދާޅުވާ ބޭފުޅެކެވެ.އަދި ޕީއެންސީއަށް މެންބަރުން އިތުރުކުރުމުގެ މަސައްކަތުގައި، މީހުންގެ ޒާތީ މައުލޫމާތު ވަގަށް ނަގައިގެން އިލެކްޝަންސް ކޮމިޝަނަށް ވަގު ފޯމު ހުށަހެޅުމުގެ އަމަލުތައް ހިންގާފައިވަނީ ޕާޓީގެ ޖަގަހައިގައި ކަމަށް ވެސް އަސްމާ މީގެ ކުރިން ވިދާޅުވެފައިވެ އެވެ.ކައުންސިލް އިންތިހާބުތައް ކައިރިވަމުން އަންނައިރު، މުއިއްޒު ވަނީ މާލޭގެ ދާއިރާތަކުގެ ރައްޔިތުންނާއެކު ބައްދަލުވުންތަކެއް ބާއްވަން ފަށާފައެވެ. މިގޮތުން ވިލިމާލެ އަދި މައްޗަންގޮޅީގެ ރައްޔިތުންނާއެކު ބައްދަލުވުންތައް މިހާރު ވަނީ ބާއްވާފައެވެ.

އަސްމާ އަދާކުރެއްވީ ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ މެންބަރެއްގެ ޒިންމާ: މާރިޔާ

ސަރުކާރުން ފުލެޓާ ބެހޭ މައުލޫމާތެއް ނުދީގެން އެންމެ ފަހުން ހައުސިންގ މިނިސްޓްރީގެ މުވައްޒަފުންތަކަކާ ދެކޮޅަށް ދައުވާ ކުރަން އިންފޮމޭޝަން ކޮމިޝަނަރުގެ އޮފީސް (އައިކޮމް) އިން ޕްރޮސެކިއުޓަރ ޖެނެރަލް (ޕީޖީ) އޮފީހަށް ފޮނުވައިފި އެވެ.ދައުވާ ކުރަން ނިންމީ އައިކޮމް ގެ އަމުރަށް ހައުސިންގ މިނިސްޓްރީގެ ކަމާ ބެހޭ މުވައްޒަފުން ނުކިޔަމެންތެރި ވުމުން ކަމަށް މައުލޫމާތު ލިބިފައިވެއެވެ.އައިކޮމް އިން ބުރާސްފަތި ދުވަހު ބުނީ، މައުލޫމާތު ހޯދައި ލިބިގަތުމުގެ ހައްގުގެ ގާނޫނުގެ ދަށުން ދައުވާކުރަން ފޮނުވީ، ހައުސިންގ މިނިސްޓްރީގެ މުވައްޒަފުންތަކެއް ގާނޫނާ ޚިލާފުވި ކަމަށް އިންފޮމޭޝަން ކޮމިޝަނަރު ނިންމި ނިންމުމާ މެދު، ގާނޫނު ގައިވާ ގޮތުގެ މަތިން އިސްތިއުނާފު ކުރަން ދިން 45 ފަސް ދުވަހުގެ މުއްދަތު ހަމަވި އިރު ވެސް އިސްތިއުނާފު ކުރަން ހުށަހަޅާފައި ނުވާތީ ކަމުގައެވެ.އައިކޮމް އިން ވަނީ މައްސަލަ ހުށަހެޅުމުގެ ގޮތުން ހައުސިންގ މިނިސްޓްރީގެ ކުރީގެ އިންފޮމޭޝަން އޮފިސަރ ޒަހާނަތު، އަދި މިހާރުގެ އިންފޮމޭޝަން އޮފިސަރު މިފްޒަލް އަދި ލީގަލް އޮފިސަރ އީމަން ގެ ބަޔާން ނަގާފައިވާ ކަމަށް ކުރިން ހާމަ ކޮށްފަ އެވެ.މައުލޫމާތު ހޯދައި ލިބި ގަތުމުގެ ހައްގުގެ ގާނޫނު ގެ 65 ވަނަ މާއްދާ ގައި ބަޔާން ކޮށްފައި ވަނީ އިންފޮމޭޝަން ކޮމިޝަނަރުގެ ނިންމުމަކާ މެދު އިސްތިއުނާފު ކޮށް އަދި އެ ނިންމުމަށް އަމަލު ވެސް ނުކޮށް ވަނިކޮށް 45 ދުވަސް ފާއިތުވެއްޖެ ނަމަ އެ ފަރާތަކާ މެދު ގާނޫނީ ގޮތުން ކޮށްފައިވާ އަމުރަށް ނުކިޔަމަންތެރިވުމުން އަމަލު ކުރާ އުސޫލުން އަމަލު ކޮށްދިނުމަށް ޓަކައި ޝަރުއީ ކޯޓަށް ފޮނުވައި ދިނުމަށް އެދި ޕީޖީ އޮފީހަށް އައިކޮމް އިން ހުށަހެޅިދާނެ ކަމަށެވެ.މި މައްސަލަ އަކީ މައުލޫމާތު ހޯދުމާއި ލިބިގަތުމުގެ ހައްގުގެ ގާނޫނު ގެ ދަށުން 04 އޮކްޓޯބަރު 2025 ގައި އައިކޮމް އަށް އަމިއްލަ ފަރާތަކުން ހުށަހަޅާފައިވާ މައްސަލަ އެކެވެ.އެ ފަރާތުން އެދިފައިވަނީ ގެދޮރުވެރިޔާ ސްކީމުގެ ދަށުން ފުލެޓް ލިބުނު މީހުންނާ ބެހޭ ގޮތުން އެންޓި ކަރަޕްޝަން ކޮމިޝަނުން ހިންގި ތަހުގީގުގައި އޭނާ އަކީ ފްލެޓް ލިބިފައިވާ މީހެއް ތޯ ނުވަތަ ނޫންތޯ ސާފު ކުރުމަށެވެ.ހައުސިންގ މިނިސްޓްރީން މި މައުލޫމާތު ދޭން ދެކޮޅު ހަދާފައިވާއިރު ރައީސް މުއިއްޒު ވެރިކަމަށް ވަޑައިގަތީ އެ މަނިކުފާނުގެ ސަރުކާރެއް ގައި ފޮރުވާނެ އެއްވެސް އެއްޗެއް ނޯންނާނެ ކަމަށާއި އާރުޓީއައި ހުށަހަޅަން ނުޖެހޭނެ ކަމަށް ވައުދުވެވަޑައިގަންނަމުންނެވެ.އެނގިފައިވާ ގޮތުގައި، މައުލޫމާތު ހޯދައި ލިބިގަތުމުގެ ހައްގުގެ ގާނޫނުގެ ދަށުން އާންމު ރައްޔިތަކު ސަރުކާރުގެ އޮފީހަކަށް މައުލޫމާތެއް ހޯދަން ހުށަހަޅައިގެން، އެކަމަށް ދެކޮޅު ހަދައި، ގާނޫނާ ޚިލާފު ވެގެން މުވައްޒަފުންތަކެއްގެ މައްޗަށް ގާނޫނުގެ ދަށުން ދައުވާ ކުރަން ފޮނުވި މިއީ ފުރަތަމަ ފަހަރެވެ.

ފުލެޓުގެ މައުލޫމާތު ނުދިން ހައުސިންގ މިނިސްޓްރީގެ މުވައްޒަފުންނަށް ދައުވާ ކުރަން ޕީޖީ އަށް ފޮނުވައިފި

ފުވައްމުލަކު ހޮސްޕިޓަލުގައި ބޭނުންކުރާ އެމްބިއުލާންސް ތަައް މަދުވުމާއެކު ކުރީ ސަރުކާރުން ދެ އެމްބިއުލާންސް އެއް ދީފައިވާ ކަމަށާއި އެހެން ނަމަވެސް އޭގެ ތެރެއިން އެއް އެންބިއުލާންސް އާއި ކަނޑު އުޅަނދު ވީނުވީ އެއް ނޭންގި ގެއްލިފައިވާ ކަމަށް ފުވައްމުލަކު ސޮސްޕިޓަލުގެ ކުރީގެ މެނޭޖަރު މުހައްމަދު ޟިރާރު ވިދާޅުވެއްޖެ އެވެ.ފުވައްމުލަކު ހޮސްޕިޓަލުގެ ހާލަތާމެދު ކަންބޮޑުވުން ފާޅުކުރައްވާ ދެއްވި އިންޓަވިއު އެއްގައި ޟިރާރު ވިދާޅުވީ، އެމްޑީޕީގެ ވެރިކަން ބަދަލުވީ އިރު ފުވައްމުލަކު ހޮސްޕިޓަލަށް ދީފައިވާ އެމްބިއުލާންސް އާއި މޯލްޑިވްސް ހެލްތް ލައިން އުފައްދަން ކޮންމެ ހޮސްޕިޓަލަކަށް ހަދިޔާކުރި ކަނޑު އުޅަނދު ވެސް މި ވެރިކަން އައިފަހުން އެ އުޅަނދަށް ވީނުވީ އެއް ނެންގި ގެއްލިފައިވާކަމަށެވެ. އަދި މި ނިޒާމު ރަނގަޅު ކުރުމަށް ފަށައިފަ ހުރި ސިޔާސަތުތައް ތަންފީޒު ކޮށްދެއްވާ ފުވައްމުލަކު ހޮސްޕިޓަލަށް ލިބިފައިވާ އުޅަނދުތައް ރައްދު ކޮށްދެއްވުމަށް ޟިރާރު ވަނީ މިސަރުކާރަށް ގޮވައިލާފަ އެވެ.މީގެ އިތުރުން ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ފުވައްމުލަކު މެދު ދާއިރާގެ ކުރީގެ މެންބަރު ހުސައިން މުހައްމަދު ވިދާޅުވީ ރައީސް މުޢިއްޒުގެ ސަރުކާރު އައިފަހުން އެއްްވެސް ބަދަލެއް ނާންނަ ކަމަށާއި ހިދުމަތެއް ވެސް އިތުރު ނުކުރެވޭ ކަމަށެވެ. އަދި 2018 ވަނަ އަހަރު އެމްޑިޕީ ވެރިކަމަށް އާއިރު ފުވައްމުލަކު ހޮސްޕިޓަލު އޮތް ހާލަތަކި ލެބޯޓްރީގެ ހާލަތު ދައްވެ އެތަނުގައި މަސައްކަތް ކުރާ މުވައްޒަފުން މަސައްކަތް ކުރަމުން އައީ ވަރަށް ހާލުގައި ކަމަށް ހުސައިން ވިދާޅުވި އެވެ.އަދި ސިޓީސްކޭން ގެ ހިދުމަތް ފެށުމަށްޓަކައި އެ އިމާރާތް އަޅައި 2023 ވަނަ އަހަރު މެޝިނަށް އޯޑަރ ވެސް ޖެހިކަމަށް ހުސައިން ވިދާޅުވި އެވެ. ނަމަވެސް ވެރިކަން ބަދަލުވުމާއެކު އެ މެޝިނަށް ވެސް ވީގޮތް ނޭންގޭ ކަމަށް އޭނާ ވިދާޅޫވި އެވެ. އޭގެ އިތުރުން ފުވައްމުލަކު ހޮސްޕިޓަލުގައި މެމޯގްރަފީ ގެ ހިދުމަތް ފެއްޓުމަށް އެ މަސައްކަތް ފައްޓަވާއި މިހާރު އެ ހިދުމަތް ދޭން ފަށާފައިވާކަމަށް ހުސައިން ވިދާޅުވި އެވެ.

ފުވައްމުލަކު ހޮސްޕިޓަލްގެ އެމްބިއުލާންސް އަކާއި ކަނޑު އުޅަނދެއް ވެރިކަން ބަދަލުވުން ގެއްލިއްޖެ

މާމިގިލީ ދާއިރާގެ މެންބަރު އަދި ޖުމްހޫރީ ޕާޓީ (ޖޭޕީ)ގެ ލީޑަރު ގާސިމް އިބްރާހިމް، ޤާނޫނު އަސާސީއަށް ގެނައި އިޞްލާޙެއްގެ ދަށުން އަތޮޅު ކައުންސިލްތައް އުވާލުމަށް ސަރުކާރުން މަޖިލީހަށް ހުށަހެޅި ބިލަށް ވަރަށް ބޮޑަށް ތާއީދުކުރައްވައިފިއެވެ. ގާސިމް ވިދާޅުވީ މިއީ ޤައުމުގެ ހިންގުން ހަރުދަނާކޮށް، ހަރަދު ކުޑަކުރުމަށް އެޅުނު ވަރަށް މުހިންމު ފިޔަވަޅެއް ކަމަށެވެ. މި އިޞްލާޙު މަޖިލީހުން ފާސްވެގެންދިޔައީ ބައިވެރިވި 87 މެންބަރުންގެ ތެރެއިން 75 މެންބަރުންގެ ވޯޓުންނެވެ.ގާސިމް ކުރެއްވި ޓްވީޓެއްގައި ވަނީ ޤާނޫނު އަސާސީގެ ލާމަރުކަޒީ ބާބުގެ 230 އަދި 231 ވަނަ މާއްދާގައި ހިމެނޭ އަތޮޅު ކައުންސިލްތަކާއި ގުޅޭ ބައި އުނިކޮށް އެ މާއްދާތައް އިޞްލާޙް ކުރުމަކީ ވަރަށް މުނާސަބު އިޞްލާހެއް ކަމުގައި ދެކެވަޑައިގަންނަވާ ކަމަށް ވިދާޅުވެފައެވެ. އޭނާ ފާހަގަކުރެއްވި ގޮތުގައި، 2011 ވަނަ އަހަރުން ފެށިގެން ލާމަރުކަޒީ ނިޒާމު ހިންގުމުގައި ކުރެވިފައިވާ ތަޖްރިބާއިން ބަލާއިރު، އަތޮޅު ކައުންސިލަކީ ރާއްޖޭގެ ހާލަތުގައި ކޮންމެހެން އޮންނަށް ޖެހޭ ލޭޔަރެއް ނޫންކަން ވަނީ ހާމަވެފައެވެ.އަތޮޅު ކައުންސިލްތައް އުވާލުމުގެ ސަބަބުން، ރަށު ކައުންސިލްތަކުން ނިންމާ ނިންމުންތައް ސީދާ ސަރުކާރުގެ ކަމާގުޅުންހުރި އިދާރާތަކަށް ހުށަހެޅިގެން ދިއުމުގެ ފުރުސަތު ފަހިވެގެންދާނެ ކަމަށް ގާސިމް ވިދާޅުވިއެވެ. މީގެ ނަތީޖާއެއްގެ ގޮތުން، ރަށު ކައުންސިލްތަކުން ދޭން ބޭނުންވާ ޚިދުމަތް އަވަސްވެ، ދައުލަތުގެ ހަރަދު ކުޑަވެ، އެފިޝެންސީ އިތުރުވެގެން ދާނެކަމީ ޝައްކެތް އޮތް ކަމެއް ނޫން ކަމަށް އޭނާ ވިދާޅުވިއެވެ. ޚާއްޞަކޮށް 2023 ވަނަ އަހަރު ސިޓީސް، ލޯކަލް ގަވަރމަންޓް އެންޑް ޕަބްލިކް ވަރކްސް މިނިސްޓްރީ އުފައްދާފައިވުމާއެކު، އަތޮޅު ކައުންސިލްތަކުގެ ދައުރެއް ޖުމުލަގޮތެއްގައި އޮތް ކަމަކަށް ދެކެވަޑައިނުގަންނަވާ ކަމަށް ގާސިމް ވިދާޅުވިއެވެ.މި ބިލް ފާސްކުރެއްވުމާ ގުޅިގެން ޕީއެންސީ ޕާލިމެންޓްރީ ގުރޫޕަށް މަރުހަބާ ދަންނަވައި، ގާސިމް ވަނީ ޤައުމު ކުރިއަށް ގެންދިއުމަށް އަޅުއްވާ މިފަދަ ކޮންމެ ފިޔަވަޅަކަށް ޖުމްހޫރީ ޕާޓީގެ ފުރިހަމަ އެއްބާރުލުމާއި ތާއީދު ލިބޭނޭކަމުގެ ޔަޤީންކަން ދެއްވާފައެވެ. އަދި އޭނާ ޤަބޫލުކުރައްވާ ގޮތުގައި ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ ޑރ. މުޙައްމަދު މުޢިއްޒު މި އިޞްލާޙް ވީހާވެސް އަވަހަކަށް ތަސްދީޤުކުރައްވާނެއެވެ. ގާސިމް ވަނީ މި ނިޒާމު ހަރުދަނާކުރެއްވުމަށް ރައީސް މުޢިއްޒު ކުރައްވަމުން ގެންދަވާ މަސައްކަތްޕުޅުތަކަށް ޝުކުރުވެސް ދަންނަވާފައެވެ.ސިޔާސީ މާހިރުން ދެކޭ ގޮތުގައި ގާސިމްގެ މިފަދަ ބޮޑު ތާއީދެއް ސަރުކާރަށް ލިބިގެން މިދަނީ، އޭނާގެ ވިލާ ކުންފުނި އަތުން ކާޑެއްދޫ އެއާޕޯޓް ނެގުމަށް ސަރުކާރުން ނިންމައި، އެކަމުގެ ބަދަލެއްގެ ގޮތުގައި 18 މިލިއަން ޑޮލަރު ދޭން ނިންމުމާ ގުޅިގެންނެވެ.

އަތޮޅު ކައުންސިލްތައް އުވާލުން ގާސިމަށް ވަރަށް މޮޅު ކަމަކަށްވެއްޖެ

މެންޗެސްޓަރ ސިޓީ ޗެމްޕިއަންސް ލީގުގައި ލަދުވެތިކަމާއެކު ބަލިވުމުން، އާލިން ހާލަންޑް އަދި އެހެނިހެން ކުޅުންތެރިން ބެންޗުގައި ބޭތިއްބުމުގެ އަގު ޕެޕް ގާޑިއޯލާ ދައްކަން ޖެހިއްޖެއެވެ. ޕެޕް ގާޑިއޯލާ މެންޗެސްޓަރ ސިޓީއާއެކު ޗެމްޕިއަންސް ލީގުގައި ކުޅުނު 100 ވަނަ މެޗުގައި ބޮޑާކަމާއެކު ޓީމު ހޮވުމުގެ ސަބަބުން އޭނާއަށް ލިބެންޖެހޭ އަދަބު ލިބުނެވެ. އެއީ ހުނަރުވެރި އަދި ތޫނުފިލި ބަޔާ ލެވަކޫސަން އަތުން 2-0 ގެ ނަތީޖާއަކުން ބަލިވުމެވެ. ޔޫރަޕްގެ އެންމެ މަތީ މުބާރާތް ތިން ފަހަރު ކާމިޔާބުކުރި ކޯޗު ގާޑިއޯލާ އޭނާގެ ޓީމުނ އާލިން ހާލަންޑް، ފިލް ފޯޑެން އަދި ރޫބެން ޑިއަސް ފަދަ ކުޅުންތެރިން ބޭރުކޮށް، އޭނާގެ ލައިން-އަޕަށް 10 ބަދަލު ގެނައެވެ.އެއީ ޗެމްޕިއަންސް ލީގަށްވުރެ ބޮޑަށް ކަރާބާއޯ ކަޕަށް އެކަށީގެންވާ ފެށުމުގެ 11 ކުޅުންތެރިންގެ ލިސްޓެކެވެ. އަދި ލެވަކޫސަންއިން އެކަމުގެ ފުރިހަމަ ފައިދާ ނެގިއެވެ. ފުރަތަމަ ހާފުގައި އެލެކްސް ގްރިމާލްޑޯ ފޮނުވާލި ބާރު ޝޮޓަކުން ލީޑު ނެގިއިރު، ދެވަނަ ހާފުގައި ނޭތަން އާކޭ ހެދި ގޯހެއްގެ ސަބަބުން ޕެޓްރިކް ޝިކް ބޮލުން ޖަހައި ދެވަނަ ލަނޑު ކާމިޔާބު ކުރިއެވެ. ފުރަތަމަ ހާފުގެ ނިމުން ނުތަނަވަސްކަމާއެކު ދެއްކުމަށްފަހު ގާޑިއޯލާ ދެވަނަ ހާފުގެ ފެށުމުގައި ތިން ބަދަލު ގެނައެވެ. ނަމަވެސް އޭނާ ހާލަންޑް އަދި ޗެރްކީ އެރުވީ ދެވަނަ ހާފްގެ ވެސް ބައެއް ކުޅެވުނު ފަހުންނެވެ. އޭގެ ކުރިން ޖެރެމީ ޑޮކޫ އަދި ފިލް ފޯޑެން ވެސް ވަނީ ކުޅެން އަރުވާފައެވެ. ހާލަންޑް ކުޅެން އެރިތަނާހެން ސިޓީއަށް އިތުރު ބާރާއި ހިތްވަރު ލިބުނު ނަމަވެސް އޭނާ ފޮނުވާލި ދެ ޝޮޓު ވެސް އަމާޒު ނުވިއެވެ.

ބެންޗް ޓީމް އެރުވުމުގެ އަގު ގާޑިއޯލާ ދައްކަން ޖެހިއްޖެ

އެންޒޯ މަރެސްކާއާއިއެކު ޗެލްސީގެ ރަނގަޅު ފޯމު އަންގާރަ ދުވަހު ޗެމްޕިއަންސް ލީގުގައި ބާސެލޯނާއާ ދެކޮޅަށް ކާމިޔާބުކުރި ބޮޑު މޮޅަކާއެކު ދަމަހައްޓައިފިއެވެ. ސްޕެއިނުގެ މި ވާދަވެރިންނާ ދެކޮޅަށް 'ދަ ބްލޫސް' ކުޅުން ރަނގަޅުކޮށް، ޖޫލްސް ކުންޑޭގެ އޯން ގޯލަކާއި، އެސްޓެވާގެ ހިތްގައިމު ސްޓްރައިކަކާއި، ސްޓެމްފޯޑް ބްރިޖްގައި ލިއަމް ޑެލަޕް ޖެހި ފުރަތަމަ ގޯލުގެ ސަބަބުން 3-0 ގެ ނަތީޖާއަކުން މޮޅުވިއެވެ. ނަމަވެސް އެންޒޯ މަރެސްކާގެ ޓީމުގެ ޑޮމިނެންސް ހުރި މިންވަރަށް ބަލާއިރު، ޕްރިމިއާ ލީގު ޓީމަށް ހަ ނުވަތަ ހަތް ގޯލު ޖެހިފައި އޮތުމަކީ އެކަށީގެންވާ ކަމެކެވެ.ފުރަތަމަ 25 މިނެޓުގެ ތެރޭގައި އޮފްސައިޑްގެ ސަބަބުން ޗެލްސީގެ ދެ ގޯލު ބާތިލުކުރިއިރު، އެންޒޯ ފެނާންޑޭޒްގެ އުފާފާޅުކުރުން ދެ ފަހަރެއްގެ މަތިން ކުރުކޮށްލަން ޖެހުނީ ފުރަތަމަ ވެސްލީ ފޮފާނާގެ ހޭންޑްބޯލަކާއި ދެން އޮފްސައިޑް ފްލެގުގެ ސަބަބުންނެވެ. ހަގީގަތުގައި، ފުރަތަމަ ކޮޅު ބާސާގެ މަދު ހަމަލާއެއްގެ ސަބަބުން 'ދަ ބްލޫސް' އަށް ގޯލެއް ވަނުމާ ގާތަށް ދިޔައީ، ލަމީން ޔަމާލްގެ ހުނަރުވެރި ކުޅުމެއްގެ ސަބަބުން ލާ މާސިއާގެ ވޮންޑަކިޑް ފެރާން ޓޮރޭސްއަށް ބޯޅަ ފޯރުކޮށްދިނުމުންނެވެ. ނަމަވެސް ކުރީގެ މެންޗެސްޓަރ ސިޓީ ކުޅުންތެރިޔާ ރޮބަޓް ސަންޗޭޒްގެ ގޯލާ ކައިރިން ބޯޅަ އަމާޒުކުރެވުނީ ބޭރަށެވެ. އެއަށްފަހު ގާތްގަނޑަކަށް 20 މިނެޓު ފަހުން، ބާސާއަށް އަދަބު ލިބުނެވެ. މިއީ މަރެސްކާގެ ކުޅުންތެރިންނަށް ތިންވަނަ ފަހަރަށް ނަސީބު ރަނގަޅުވި ވަގުތެވެ. މުޅި ރޭގައި ވެސް މޮޅު ކުޅުމެއް ދެއްކި މާކް ކުކުރެއްޔާ ބާސެލޯނާގެ ހައި ލައިން ހުރަސްކޮށް ހަ ޔާޑް ބޮކްސްގެ ތެރެއަށް ތިރި ކްރޮސްއެއް ދިނުމުން އެންމެ ފަހުން ސްޓެމްފޯޑް ބްރިޖްގެ ސަޕޯޓަރުންނާއެކު އުފާފާޅުކުރުމުގެ ފުރުސަތު ލިބުނެވެ. ޕެޑްރޯ ނެޓޯ ބެކްހީލްއަކުން ގޯލަށް ބޯޅަ ވައްދަން މަސައްކަތްކުރި ވަގުތުކޮޅެއްގެ ފަހުން، ބޯޅަ ޖޫލްސް ކުންޑޭގެ ގައިގައި ޖެހި ގޯލަށް ވަދެ، ޗެލްސީއަށް ހައްގު ލީޑެއް ލިބުނެވެ.ބާސާގެ ހާލަތު ގޯސްވެފައި ވަނިކޮށް، ފުރަތަމަ ހާފު ނިމުމުގެ ކުރިން ކެޕްޓަން ރޮނާލްޑް އަރައުޖޯއަށް ރަތް ކާޑު ދެއްކުމުން އެޓީމަށް އިތުރު އުނދަގުލެއް ކުރިމަތިވިއެވެ. ރެފްރީގެ ނިންމުމާއި ދެކޮޅު ހެދުމުގެ ސަބަބުން ލިބުނު ސިލީ ރީނދޫ ކާޑަކަށްފަހު، ކުކުރެއްޔާއަށް ދިން ރެކްލެސް ޓެކަލްއެއްގެ ސަބަބުން އޮފިޝަލަށް އުރުގުއޭގެ މި ބައިނަލްއަގްވާމީ ކުޅުންތެރިޔާ ދަނޑުން ބޭރުކުރުން ނޫންގޮތެއް ނެތެވެ. ޗެލްސީގެ ފުރިހަމަ ކޮންޓްރޯލްގެ ދަށުގައި، ދެވަނަ ހާފުގެ ގިނަ ވަގުތުތަކުގައި ކަންކަން ދިޔައީ ފަސޭހަކަމާއެކުގައެވެ. ރޭގެ އެންމެ ހާއްސަ ވަގުތުކޮޅު އައީ ވަރަށް ފޯމްގައި ހުރި އެސްޓެވާގެ ފަރާތުންނެވެ. އޭނާ ބާސެލޯނާގެ ޑިފެންސްގެ ތެރެއިން ގޮސް، އޭނާގެ ކަނާތު ފައިން ގޯލުގެ މައްޗަށް ބާރު ޖެހުމެއް ޖެހިއެވެ. މިއީ އޭނާގެ ކިބައިގައި ހުރި ހުނަރުގެ އަނެއް ސާފު ނިޝާނެކެވެ. އެންމެ މުހިންމު ވަގުތުގައި ޔަމާލްއަށް ވުރެ އޭނާ ފާހަގަކުރެވުނެވެ.ފްލިކްގެ ޓީމަށް ލިބުނު ވޭން އެހިސާބުން ނުނިމުނެވެ. މެޗް ނިމުމުގެ ކުރިން ތިންވަނަ ފަހަރަށް ޑިފެންސް ފޫއެޅިއެވެ. މި ފަހަރު ގޯލު ޖެހީ ޑެލަޕްއެވެ. ފެނާންޑޭޒް ދިން ޕާހަކުން ތިރިން ބޯޅަ ގޯލަށް ވައްދާލައި، ވަރަށް ފުރިހަމަ މޮޅެއް ޗެލްސީން ހޯދިއެވެ.

ޗެލްސީން ބާސެލޯނާގެ މައްޗަށް ފަސޭހަ މޮޅެއް

ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ ޑރ.މުހައްމަދު މުއިއްޒު ރައްޔިތުންނާ ބައްދަލުކުރެއްވުމަށް ބޭއްވެވި ޖަލްސާއަކީ ހުޅުވާލެވިގެން ބޭއްވި ބައްދަލުވުމެއް ނޫން ކަމަށާއި، އެއީ ވަކި ބަޔަކަށް ދައުވަތު ދީގެން ބޭއްވި ޖަލްސާއެއް ކަމަށް ކުރީގެ ސްޓޭޓް މިނިސްޓަރު އަކްރަމް ކަމާލުއްދީން ވިދާޅުވެއްޖެއެވެ. އަކްރަމް މިފަދައިން ވިދާޅުވީ ރޭގައި އަމީނިއްޔާ ސްކޫލުގައި ރައީސް މުއިއްޒު ބޭއްވެވި ރައްޔިތުންގެ ބައްދަލުވުމާ ގުޅިގެން ކުރެއްވި ޓްވީޓެއްގައެވެ.އަކްރަމްގެ ޓްވީޓުގައި ސުވާލު އުފައްދަވާފައިވަނީ ރައީސް މުއިއްޒު ވަކި ބަޔަކަށް ދައުވަތު ދެއްވައިގެން ބައްދަލުވުން ބޭއްވެވުމުން އެއީ ރައްޔިތުންނާ ބައްދަލުކުރެއްވީ ކަމަށް ވާނެތޯއެވެ. އޭނާ ފާހަގަކުރެއްވި ގޮތުގައި ރޭގައި އަމީނިއްޔާ ސްކޫލްގައި ބޭއްވި ޖަލްސާއަށް ދައުވަތު ކާޑު ފޮނުވީ ވަކި ބަޔަކަށް ކަމަށާއި، އެ ޖަލްސާއަށް ވަދެވޭނީވެސް ދައުވަތު ކާޑާއެކު ފޮނުވި ފާސް ހިފައިގެން ދިޔާމާ ކަމަށެވެ.އަކްރަމް ވިދާޅުވީ ރައްޔިތުންނާ ބައްދަލުކުރާ ބައްދަލުވުމަކަށް ވާންޖެހޭނީ އެ ދާއިރާއެއްގައި ހުޅުވާލެވިގެން ބޭއްވޭ ބައްދަލުވުމަކަށް ކަމުގައެވެ. އޭނާ ވަނީ މިކަމާ ގުޅިގެން ރައީސްގެ ބައްދަލުވުމަށް ވަރަށް ބޮޑަށް ފާޑުކިޔާފައެވެ. އަކްރަމް ވިދާޅުވީ ރައީސް ބިރުން އުޅުއްވާނަމަ، ބުލެޓް ޕްރޫފް ބިއްލޫރި ކޮއްޓެއް ހަދައި އެއަށް އެރިގެން ހުރެ ރައްޔިތުންނާ ބައްދަލުކުރިނަމަވެސް މިހާރު ބޭއްވި ޖަލްސާއަށް ވުރެ ރަނގަޅުވީސް ކަމަށެވެ.އަކްރަމް އިތުރަށް ވިދާޅުވީ ރޭގައި ބޭއްވުނީ ހަމައެކަނި ރައީސް މަޝްހޫރުކުރެއްވުމަށް ބޭއްވި ޖަލްސާއެއް ކަމަށާއި، އެއީ ރައްޔިތުންނާ ބައްދަލުކުރެއްވުން ކަމަށް ނުބެލެވޭނެ ކަމަށެވެ. މިފަދަ ބައްދަލުވުންތަކުގައި އާންމުކޮށް ހުޅުވާލެވިގެން ވާހަކަ ދެއްކުމުގެ ފުރުސަތު ދިނުމަކީ ރައްޔިތުންގެ ޝަކުވާތައް އަޑުއެހުމަށް މުހިންމު ކަމެއް ކަމަށް ގިނަ ބަޔަކު ދެކެއެވެ. ނަމަވެސް، ރައީސްގެ މި ބައްދަލުވުން ބާއްވާފައިވަނީ ވަރުގަދަ ސެކިއުރިޓީ އާއިއެކު ވަކި ބަޔަކަށް ޚާއްސަކޮށްގެންނެވެ.

ރައީސްގެ ރައްޔިތުންގެ ބައްދަލުވުމަށް ވަދެވެނީ ދައުވަތުދޭ މީހުންނަށް އެކަނި!

ކުރީގެ ސަރުކާރުން ޕްރިޒަންސް އޮފިސަރުންނަށް ދިނުމަށް ކަނޑައެޅި ފްލެޓްތައް ނުލިބިގެން އެ އޮފިސަރުން ކަންބޮޑުވުން ފާޅުކުރުމާ ގުޅިގެން، ހޯމް މިނިސްޓަރ އަލީ އިހުސާނު ރުޅިވެރިކަން ފާޅުކުރައްވައި، އެ އޮފިސަރުންނަށް އިންޒާރު ދެއްވައިފި އެވެ.ނިމިދިޔަ ވެރިކަމުގައި އެޕޯލޯ ހޯލްޑިންގްސް ޕްރައިވެޓް ލިމިޓެޑާ ހަވާލުކޮށްގެން އިމާރާތްކުރަން ނިންމި 1000 ފްލެޓުގެ ތެރެއިން ބައެއް ފްލެޓްތައް މޯލްޑިވްސް ކަރެކްޝަނަލް ސާވިސްގެ މުވައްޒަފުންނަށް ޚާއްސަކުރަން އެ ސަރުކާރުން ނިންމި އެވެ. އެ ފްލެޓްތައް ނުލިބުމުގެ އިތުރުން، މި ސަރުކާރުން އިއުލާނުކުރި ބޯހިޔާވަހިކަމުގެ ސްކީމުން ވެސް ފްލެޓު ލިބުމުގެ ފުރުސަތު ނެތުމުން، އޮފިސަރުން ވަނީ ކަމާބެހޭ ފަރާތްތަކަށް އެމީހުންގެ ކަންބޮޑުވުންތައް ހުށަހަޅާފަ އެވެ. އެކަމަށް ހައްލެއް ނުލިބުމުން، ނޮވެމްބަރު 18 ވަނަ ދުވަހު ބައެއް އޮފިސަރުން ވަނީ މީޑިއާ މެދުވެރިކޮށް އެ ޝަކުވާތައް އާންމުކޮށްފަ އެވެ. މީޑިއާގައި މި މައުލޫމާތުތައް ފެތުރިގެން ދިއުމާއެކު ސަރުކާރަށް ބޮޑު ޕްރެޝަރެއް ކުރިމަތިވި އެވެ.މީޑިއާގައި ކަންބޮޑުވުންތައް ހިއްސާކުރުމާ މެދު ރުޅިވެރިކަން ފާޅުކުރައްވައި، މިނިސްޓަރ އިހުސާނު ވަނީ މިދިޔަ ހަފްތާގެ ތެރޭގައި، ފަސްޓް ކްލާހުން މަތީގެ ޕްރިޒަންސް އޮފިސަރުންނާ ބައްދަލުކުރައްވާފަ އެވެ. ރާއްޖެޓީވީއަށް މައުލޫމާތު ދިން މީހަކު ބުނި ގޮތުގައި، އިހުސާނު ވަނީ ކޯފާ އިސްކުރައްވައި، ކަމެއް ދިމާވާހިނދު މީޑިއާއަށް މައުލޫމާތު ދިނުމަކީ ކުށްވެރިވާ ކަމެއްގެ ގޮތުގައި ސިފަކުރައްވާފަ އެވެ. އަދި މިފަދަ ކަންކަން ތަކުރާރުވެއްޖެނަމަ ފިޔަވަޅު އަޅުއްވާނެ ކަމުގެ އިންޒާރު ވެސް އޮފިސަރުންނަށް ދެއްވާފައިވެ އެވެ. މި ބައްދަލުވުމުގައި ކޮމިޝަނަރ އޮފް ޕްރިޒަންސް ޙަސަން ޒަރީރާއި ޑެޕިއުޓީ ކޮމިޝަނަރ އިބްރާހިމް މުޙައްމަދު ދީދީ ވެސް ބައިވެރިވެވަޑައިގަތެވެ.ނަން ނުޖެހުމަށް ޝަރުތުކޮށް ވާހަކަދެއްކި ފަރާތަކުން ބުނި ގޮތުގައި، މިނިސްޓަރ އިހުސާނު ވާހަކަދެއްކެވީ ވަރަށް ރުޅިވެރިކަމާއިއެކުއެވެ. އަދި އޮފިސަރުންނަކީ ޔުނިފޯމް އެޅި ބޮޑީއެއް ކަމަށް ވިދާޅުވެ، އިތުރަށް ޑިސިޕްލިން ވާން ޖެހޭނެ ކަމަށް ވިދާޅުވި އެވެ. ކޮމިޝަނަރާއި ޑީސީޕީ ތިއްބެވި ނަމަވެސް، އެއްވެސް ވާހަކައެއް އޮފިސަރުންގެ ދިފާއުގައި ދައްކާފައެއް ނުވެ އެވެ. މިނިސްޓަރ އިހުސާނު ރުޅިވެރިކަމާއިއެކު ވާހަކަދެއްކެވުމަށް ފަހު އަވަހަށް ބައްދަލުވުމުގެ ތަނުން ވަޑައިގަތުމަށް މަސައްކަތްކުރުމުން، އިސް އޮފިސަރުން ވަނީ އެކަމާ ނުރުހުން ފާޅުކޮށްފަ އެވެ.އޮފިސަރުންގެ ތެރެއިން ސީނިއާ ބައެއް މީހުން ވަނީ ޝަކުވާ އަޑުއަހަން ބޭނުން ނުވާނަމަ ނާންނަން އެދިފަ އެވެ. އަދި ޝަކުވާތައް އަޑުއެހުމަށް ވަގުތު ހޯދައިގެން އައުމަށް ވެސް އެދުނެވެ. އޮފިސަރުންގެ ނުރުހުން ފާޅުކުރުމާއެކު، މިނިސްޓަރ އިހުސާނު ވަނީ އެމީހުންގެ ކަންބޮޑުވުންތައް އަޑުއައްސަވާފަ އެވެ. އަދި މި ހަފްތާގެ ހޯމަ ދުވަހު އެ ޝަކުވާތަކަށް ޖަވާބު ދެއްވައި، އަލުން ބައްދަލުކުރައްވާނެ ކަމަށް ވެސް ވިދާޅުވެފައިވެ އެވެ. ނަމަވެސް ބައްދަލު ކުރައްވާފައެއް ނުވެއެވެ.

ފްލެޓް ނުލިބިގެން ޕްރިޒަންސް އޮފިސަރުން ކަންބޮޑުވުން ފާޅުކުރުމުން، އިހުސާން އިންޒާރު ދީފި

އައްޑޫ ސިޓީގައި ހުންނަ އިންޓަނޭޝަނަލް މެޑިކަލް އެންޑް ޑައިގްނޮސްޓިކް ސެންޓަރު (އައި.އެމް.ޑީ.ސީ) ގައި، ކުއްލި ހާލަތެއްގައި ސީޒޭރިއަން ހެދުމުގެ ތެރޭގައި ޒުވާން ބަލިވެއިން އަންހެނަކު ނިޔާވުމާ ގުޅިގެން، ސަރުކާރުގެ ފަރާތުން ފިޔަވަޅެއް ނާޅާކަމަށް ބުނެ، އާންމުން ނުރުހުން ފާޅުކޮށްފިއެވެ. މި ހާދިސާއާ ގުޅިގެން ރައީސް ޑރ.މުޙައްމަދު މުޢިއްޒު އެކްސްގައި ހިތާމަ ފާޅުކުރެއްވި ނަމަވެސް، ފާޑުކިޔާ ފަރާތްތަކުން ބުނަނީ، އެފަދަ ބަޔާންތައް، ހިތުގެ އަޑިން ނެރުނު ނަމަވެސް އަވަސް ތަޙުޤީޤީ ފިޔަވަޅުތަކާއި، ޝައްކުތައް ދުރުކުރުމާއި، ޖަވާބުދާރީވުމުގެ ބަދަލު އެ ޓްވީޓްތަކުން ނުލިބޭނެ ކަމަށެވެ. ލިބިފައިވާ މަޢުލޫމާތުތަކަށް ބަލާއިރު، ނިޔާވި އައިޝަތު ނަޒާހަތު އަޙްމަދު އަކީ ހިތަދޫގެ ޒުވާން އަންހެނެކެވެ. އޭނާ މަސައްކަތް ކުރަމުން ދިޔައީ އައްޑޫ ސިޓީ ކައުންސިލްގައެވެ. އޭނާ ހޮސްޕިޓަލަށް އެޑްމިޓް ކުރެވުނީ ވިހެއުމަށެވެ. އައި.އެމް.ޑީ.ސީން ބުނި ގޮތުގައި، އޭނާގެ ހާލަތު އާދައިގެ ގޮތެއްގައި ހުރީ އާދީއްތަ ދުވަހުގެ ފަތިހާއި ހަމައަށެވެ. ނަމަވެސް، ސީޒޭރިއަން އޮޕަރޭޝަން ކުރުމަށް ހަމަޖެހިފައި ވަނިކޮށް، ކުއްލިއަކަށް އޭނާގެ ހާލަތު ގޯސްވިއެވެ. ހޮސްޕިޓަލުން ބުނީ، އެމީހުންގެ ޓީމުން ކުއްލި ފަރުވާ ދިނުމަށް މަސައްކަތް ކުރި ނަމަވެސް، ސަލާމަތް ކުރެވުނީ ހަމައެކަނި އުފަންވި ކުއްޖާ ކަމަށެވެ. ހޮސްޕިޓަލުން ހިތާމަ ފާޅުކޮށްފައިވީ ނަމަވެސް، އެ ބަޔާނުގެ ސަބަބުން، އާންމުންގެ ތެރޭގައި ދައުރުވަމުންދާ އިހުމާލުގެ ތުހުމަތުތައް ކުޑަކުރުމަށް އެހާ ބޮޑު އެހީއެއް ވެފައެއް ނުވެއެވެ.މި ހާދިސާގެ ސީރިއަސްކަމާއި، އުފެދިފައިވާ ބޮޑެތި ތުހުމަތުތަކަށް ބެލި ނަމަވެސް، އަދިވެސް ފުލުހުންނާއި ހެލްތު މިނިސްޓްރީން ވެސް ތަޙުޤީޤެއް ފަށާފައިވާކަން ކަށަވަރުކޮށްދީފައެއް ނުވެއެވެ. މުހިންމު ބެލެނިވެރި މުއައްސަސާތަކުގެ މި ހިމޭންކަމުގެ ސަބަބުން، ބަލިމީހުން ރައްކާތެރިކުރުމަށް ހަދާފައިވާ ނިޒާމުތައް އަނެއްކާ ވެސް ފެއިލްވެއްޖެ ކަމަށް ގަބޫލުކުރާ ރައްޔިތުންގެ ހިތްހަމަނުޖެހުން އިތުރުވެފައިވެއެވެ. އާންމުކޮށް ބަލާއިރު އެހެން ބައްޔެއް ނެތް ޒުވާން އަންހެނެއް، މެޑިކަލް ސެޓިންގއެއްގައި ނިޔާވުމުން، ދުނިޔޭގެ ފެންވަރުގައި މިފަދަ ކަންކަމުގައި އަމަލުކުރާ ގޮތަށް، ކޮންމެހެން ކުރަންޖެހޭ ތަޙުޤީޤުތައް އަވަހަށް ފެށިފައި ނުވަނީ ކީއްވެތޯ ވެސް ސުވާލު އުފެދިފައިވެއެވެ.މިފަދަ ހާލަތެއްގައި، ރައީސް މުޢިއްޒު އެކްސްގައި ކުރެއްވި ޓްވީޓަށް ފާޑުކިޔުން އަމާޒުވެފައި ވަނީ، އެއީ ޢަމަލީ ފިޔަވަޅެއް ނޫން ކަމަށާއި، ހަމައެކަނި ރަމްޒީ ކަމެއް ކަމަށް ބުނެއެވެ. އެ މެސެޖުގައި ރައީސް ވަނީ ނިޔާވި މީހާއަށް ދުޢާ ކުރައްވައި، އުފަންވި ކުއްޖާއަށް އަވަސް ޝިފާއަކަށް އެދިވަޑައިގެންފައެވެ. ނަމަވެސް، ހެލްތު މިނިސްޓްރީއަށް، ދިވެހި ފުލުހުންގެ ޚިދުމަތަށް، ނުވަތަ ގުޅުންހުރި ރެގިއުލޭޓަރީ އިދާރާތަކަށް އެއްވެސް އަމުރެއް ނެރުއްވާފައެއް ނުވެއެވެ. ހިތާމަ ކުރަމުންދާ އާއިލާތަކަށާއި ކަންބޮޑުވާ ރައްޔިތުންނަށް ފެންނަ ގޮތުގައި، މިފަދަ ވަގުތެއްގައި އިސްނެގުން ބޭނުންވާ އިރު، މިކަން ނުކުރެއްވުމަކީ ޒިންމާއިން ބަރީއަވުމަށް ކުރެއްވި ކަމެކެވެ. ފާޑުކިޔާ ފަރާތްތަކުން ބުނަނީ، ޢަމަލީ ގޮތުން ފެއިލްވުމަށް ދޫކޮށްލާފައި، ސަރުކާރަށް އާންމުކޮށް ހިތާމަ ފާޅުކުރެވޭނެ ގޮތެއް ނޯންނާނެ ކަމަށެވެ.ރައީސްގެ ޓްވީޓް އައުމާ ހަމައަށް ވެސް މުއައްސަސާތައް ހިމޭނުން ތިބީ ކީއްވެތޯ އާއި، ޓްވީޓްގެ ސަބަބުން ކުއްލި ފިޔަވަޅު އެޅުމުގެ ބޭނުން ކުޑަވީ ނުވަތަ އެކަމަށް ހުރަސް އެޅުނީތޯ ގިނަ ބަޔަކު ސުވާލުކުރުމުން، އާންމުންގެ ޝުޢޫރު އިތުރަށް ވަރުގަދަވިއެވެ. ބައެއް މީހުން ބުނާ ގޮތުގައި، ރަސްމީ ތަޙުޤީޤެއް ނެތި، ރައީސްގެ މެސެޖަކީ ސިއްޙީ ދާއިރާގެ ނިޒާމީ މައްސަލަތަކާ ކުރިމަތިލުމުގެ ބަދަލުގައި، އާންމުންގެ ވިސްނުން ބަދަލުކުރުމަށް ކުރެވުނު މަސައްކަތެއްގެ ގޮތުގައި ތަރުޖަމާވުމުގެ ނުރައްކާ އެބައޮތެވެ.މި ހާދިސާއިން އަނެއްކާ ވެސް ސިއްޙީ ޚިދުމަތްތައް ބެލެހެއްޓުމާއި، ކުއްލި ހާލަތްތަކަށް ތައްޔާރުވުމާއި، ސަރަޙައްދީ ސިއްޙީ މަރުކަޒުތަކުގައި ޖަވާބުދާރީވުމުގެ ނިޒާމުތަކުގައި ހުރި ފޭލިއާތައް ފާހަގަވެގެން ހިނގައްޖެއެވެ. މިހާރު ރައްޔިތުން އިންތިޒާރު ކުރަމުންދަނީ ތަހުގީގެއް ފަށާފައިވާކަން ރަސްމީކޮށް ކަށަވަރުކޮށްދިނުމަށެވެ. ގިނަ ބަޔަކަށް، ސުވާލު އޮތީ ހިތާމަވެރި ގޮތަކަށް ވަރަށް ސާދާކޮށެވެ: ހުއްޓުވޭނެ މަރަކާ ގުޅިގެން ސަރުކާރުން އަވަހަށް ފިޔަވަޅު ނޭޅީ ކީއްވެ ހެއްޔެވެ؟

އައްޑޫގައި ޒުވާން މަންމައެއްގެ މަރު: ރައީސްގެ ޓްވީޓުން މައްސަލަ ނިމުނީ؟

އަދާލަތު ޕާޓީގެ ރައީސް އަދި ކުރީގެ ހޯމް މިނިސްޓަރު އިމްރާން އަބްދުﷲ ރައީސް ޑރ.މުހައްމަދު މުއިއްޒުގެ ވެރިކަމުގެ ސިޔާސަތުތަކަށް ވަރަށް ބޮޑަށް ފާޑުވިދާޅުވެ، އެމަނިކުފާނުގެ ހުރިހާ މަސައްކަތެއް ހުއްޓިފައިވަނީ ހަމައެކަނި ވެރިކަން ދިފާއު ކުރުމަށް ކަމަށް ތުހުމަތު ކުރައްވައިފިއެވެ. އަދާލަތު ޕާޓީގެ ރައީސް ވިދާޅުވި ގޮތުގައި، ވެރިކަން ދިފާއު ކުރުމަށްޓަކައި ރައީސް މުއިއްޒު ކުރައްވާ ކަންކަމަކީ ދީނާ ކިތައްމެ ފުށޫ އަރާކަމަކަށްވިޔަސް، ނުވަތަ ޤައުމާއި ރައްޔިތުންނަށް ކިތަންމެ ބޮޑު ގެއްލުމެއް ލިބޭ ކަމަކަށްވިޔަސް، އަދި ދައުލަތް ހިންގުމުގެ މުޅި ނިޒާމު ފުނޑިގެންދާ ވަރުގެ ކަމަކަށްވިޔަސް އެމަނިކުފާނު އެއްވެސް ފަރުވާލެއް ނުބަހައްޓަވައެވެ. އިމްރާން ވަނީ ރައީސް މުއިއްޒުގެ ހުރިހާވެސް ކަމަކީ ހަމައެކަނި ވެރިކަން ދިފާއު ކުރުން ކަމަށް ތަކުރާރުކޮށް ވިދާޅުވެފައެވެ.އިމްރާންގެ ޓްވީޓުގައި ވިދާޅުވެފައިވަނީ، "މިއަދު ދިވެހި ރާއްޖެއިން ފެންނަމުންދާ ސާފު އެއް މަންޒަރަކީ ރައީސް މުއިއްޒުގެ ވެރިކަން ދިފާއު ކުރުމަށްޓަކާ ކުރަށްވަން ޖެހޭ ކޮންމެ ކަމެއް އެއްވެސް ބަލާލުމެއް ފަސްޖެހުމެއް ނެތި ކުރަށްވަމުން ގެންދާ މަންޒަރު،" ކަމަށެވެ. މީގެ އިތުރުން އެމަނިކުފާނު ވިދާޅުވީ މިފަދަ ކަންކަމުގައި ރައީސް މުއިއްޒު ދީނާއި ޤައުމީ މަސްލަހަތަށް ފަރުވާލެއް ނުބަހައްޓަވާ ކަމަށެވެ.އިމްރާންގެ ޓްވީޓް ނިންމަވާލައްވަމުން ވަނީ ވަރަށް ހަރުކަށި ބަހުރުވައެއް ބޭނުންކުރައްވާ ރައީސް މުއިއްޒަށް ފާޑުވިދާޅުވެފައެވެ. އެގޮތުން އިމްރާން ވިދާޅުވީ، "ބުނާކަހަލަ ދިވެހި ރާއްޖޭގައި އިސްލާމް ދީން އޮންނާނީ ރައީސް މުއިއްޒު ވެރިކަމުގައި ހުންނަވައިގެންނޭ!" އެވެ.

މުއިއްޒުގެ ހުރިހާވެސް ކަމަކީ ވެރިކަން ދިފާއު ކުރުން - އިމްރާން

އެމްޑީޕީގެ ޗެއާޕާސަން ފައްޔާޒު އިސްމާއިލް އެ މަގާމުން މިރޭ އިސްތިއުފާ ދެއްވައިފި އެވެ.އޭނާ އެ މަގާމުން އިސްތިއުފާ ދެއްވިކަން އިއުލާން ކުރެއްވީ މީގެ އިރުކޮޅެއް ކުރިން ބޭއްވި އެމްޑީޕީގެ ގައުމީ މަޖިލިހުގެ ބައްދަލުވުމުގަ އެވެ. އެ ބައްދަލުވުން ނިންމަވާލައްވަމުން ފައްޔާޒު ވިދާޅުވީ، ޗެއާޕާސަންގެ މަގާމުން އިސްތިއުފާ ދެއްވާފައިވާ ކަމަށެވެ.ކުރިއަށް އޮތް ރިޔާސީ އިންތިހާބުގެ ކެމްޕެއިންގައި އެމްޑީޕީން ނުކުންނަވާ ކެންޑިޑޭޓުންނަށް ހަމަހަމަ ފުރުސަތު ހޯއްދަވައި ދެއްވާނެ ކަމަށް އެ އިންތިހާބުގައި ވާދަކުރައްވާނެ ކަން އިއުލާން ކުރައްވާފައިވާ ފައްޔާޒު ކުރިން ވިދާޅުވެފައި ވެ އެވެ."އެހެންވެ، އެ ވައުދު ފައްޔާޒު މިރޭ ފުއްދެވީ،" ފައްޔާޒުގެ ގާތް ބޭފުޅަކު ވިދާޅުވި އެވެ.އެމްޑީޕީގެ ޗެއާޕާސަންގެ މަގާމަށް ފައްޔާޒު އިންތިހާބުކުރީ އެ ޕާޓީގެ ތާރީހުގައި ބޭއްވި އެންމެ ވާދަވެރި އެތެރޭގެ އިންތިހާބުގައި މޭ 14، 2022 ގަ އެވެ. ގާތްގަނޑަކަށް 50،000 މީހުން ވޯޓު ދިން ޗެއާޕާސަންގެ އިންތިހާބު ފައްޔާޒު ކާމިޔާބު ކުރެއްވީ 27،900 އަށް ވުރެ ގިނަ ވޯޓާ އެކު އެވެ. އޭނާއާ ވާދަކުރެއްވި ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ މާފަންނު އުތުރު ދާއިރާގެ އޭރުގެ މެމްބަރު އިމްތިޔާޒް ފަހުމީ (އިންތި) އަށް ހޯއްދެވުނީ 20،425 ވޯޓެވެ.

ފައްޔާޒު، އެމްޑީޕީގެ ޗެއާޕަސަންގެ މަގާމުން އިސްތިއުފާ ދެއްވައިފި

ރާއްޖެއިން މުހިންމު ބޭސްތައް ނުލިބުމުގެ ޝަކުވާތައް ފަހަކަށް ވަނީ އިތުރުވެފައެވެ. ބެލެނިވެރިންނާއި އެހީތެރިން ދަނީ ބޭސް ހޯދުމަށް އެއް ފާމަސީއަކުން އަނެއް ފާމަސީއަކަށް ހިނގަން ޖެހިފައެވެ. އެމީހުންގެ ނުތަނަވަސްކަން ވަނީ ބޮޑުވެފައެވެ. މިއަދު ސޯޝަލް މީޑިއާގައި ފާހަގަކުރެވުނު އެންމެ ކަންބޮޑުވާފަދަ އެއް މައްސަލައަކީ، އެކަކު ބޭހެއް ހޯދަން 15 ފާމަސީއަށް ޒިޔާރަތްކުރި މައްސަލައެވެ. މީގެ ތެރޭގައި އެސްޓީއޯގެ މާލެއާއި ހުޅުމާލޭ ފާމަސީތަކާއި، ދަރުމަވަންތަ، ވިލިނގިލި، އަދި އައިޖީއެމްއެޗް ކައިރީގައި ހުންނަ އޭޑީކޭ ފާމަސީ ފަދަ ބޮޑެތި ފިހާރަތައް ހިމެނެއެވެ. މި ހުރިހާ ތަނަކުންވެސް ހޯދަން މަސައްކަތް ކޮށްފައި ވަނީ ތުއްތު ކުދިންނާއި ހަގު ކުދިންނަށް ދޭ ފިޓްޖެހުން ކޮންޓްރޯލްކުރުމަށް މުހިންމު ބޭހެއް ކަމަށްވާ ލެވެޓިރަސެޓަމް 100 މިލިގްރާމެވެ.މި ބެލެނިވެރިޔާ ބުނި ގޮތުގައި، އޭނާ ދިޔަ އެއްވެސް ތަނަކުން އެ ބޭސް ލިބިފައެއް ނުވެއެވެ. "ލެވެޓިރަސެޓަމް 100 މިލިގްރާމް ލިބޭނެ ތަނެއް އެނގޭނަމަ، އަޅުގަނޑަށް އަންގަވާލަދެއްވާ. މިހާރު މިހިރީ 16 ވަނަ ވާނާ ފާމަސީގައި،" އޭނާގެ ޕޯސްޓުގައި ލިޔެފައިވެއެވެ. ލެވެޓިރަސެޓަމް އަކީ ތުއްތު ކުދިންނާއި، ކުދިންނާއި، ބޮޑެތި މީހުން ވެސް ފިޓް ޖެހުން ކޮންޓްރޯލްކުރުމަށް ބޭނުންކުރާ މުހިންމު އެންޓި-އެޕިލެޕްޓިކް ބޭހެކެވެ. މި ބޭސް ނުލިބިއްޖެނަމަ، ފިޓް ޖެހުން ކޮންޓްރޯލް ނުވުން، ނާރުތަކަށް ގެއްލުން ލިބުން އަދި ހޮސްޕިޓަލަށް އެމަޖެންސީކޮށް އެޑްމިޓްކުރަން ޖެހުން ފަދަ ފުރާނައަށް ނުރައްކާވާފަދަ ނަތީޖާތަކެއް ކުރިމަތިވެދާނެއެވެ. ތުއްތު ކުދިންނަށް ފަރުވާ ދިނުމުގައި ކުރު މުއްދަތަކަށް ލަސްވިޔަސް، އެކުދިންގެ ހާލަތު ވަރަށް ބޮޑަށް ގޯސްވެދާނެތީ، ބޭސް ދެމެހެއްޓެނިވި ގޮތެއްގައި ލިބެން ހުރުން ވަރަށް މުހިންމެވެ.މުހިއްމު ގިނަ ބޭސްތަކެއް ނުލިބުމުގެ ޝަކުވާ އާއްމުން ކުރަމުން އަންނަތާ އެތައް ދުވަހެއް ވީއިރުވެސް އެމައްސަލަ ހައްލުކުރަން ސަރުކާރުން އެކަށީގެންވާ ފިޔަވަޅެއް އަޅާފައެއް ނުވެއެވެ.

ފިޓްޖެހޭ ކުދިންނަށް ދޭންޖޭހޭ މުހިއްމު ބޭހެއް ރާއްޖެއިން ނުލިބޭ!

ރަށެއްގެ ފުޓްސަލް ދަނޑެއްގައި ކުޅެން އުޅުނު ކުޑަކުއްޖަކަށް ފުލުހަކު ބިރުދައްކައި، އަނިޔާއެއް ވެދާނެ ފަދަ އަމަލެއް ހިންގިކަމުގެ ތުހުމަތު މައްސަލައެއް ފުލުހުން ތަހުގީގު ކުރަން ފަށައިފިއެވެ.ފުލުހުން މީޑިއާއަށް ފޮނުވި މެސެޖެއްގައި ބުނެފައިވާ ގޮތުގައި، މި މައްސަލަ ހުށަހެޅުނީ އިއްޔެ ހަވީރުގެ ވަގުތެއްގައި އެ ރަށުގެ ފުޓްސަލް ދަނޑުގައި ކުޅެން އުޅުނު ކުދިންތަކެއްގެ މެދުގައި ހިނގި ހަމަނުޖެހުމަކާ ގުޅިގެންނެވެ. ތުހުމަތު ކުރެވޭ ގޮތުގައި، އެ ކުދިންގެ ތެރެއިން ކުއްޖެއްގެ އާއިލީ ގުޅުން އޮންނަ ފުލުހަކު، އެހެން ކުއްޖަކަށް ޖިސްމާނީ އަނިޔާ ދިނުމުގެ ބިރު ދައްކައި، އަނިޔާ ވެދާނެ ފަދަ އަމަލެއް ހިންގާފައިވެއެވެ.ފުލުހުން ބުނީ މި މައްސަލައިގެ ޖިނާއީ ތަހުގީގު ފުލުހުން ކުރިއަށް ގެންދާ ކަމަށެވެ. އަދި ފުލުހަކާ ގުޅުންހުރި މައްސަލައަކަށް ވާތީ، އެ މައްސަލައިގެ އިދާރީ ކަންތައްތައް ބަލަމުން ގެންދަނީ ފުލުހުންގެ 'ޕްރޮފެޝަނަލް ސްޓޭންޑާޑްސް ކޮމާންޑް' އިންނެވެ.ކުޑަކުދިންގެ މަސްލަހަތު ހިމެނޭ މައްސަލައަކަށް ވާތީ، މިކަމާ ގުޅޭ އިތުރު ތަފްސީލެއް ފުލުހުން ހާމަކޮށްފައެއް ނުވެއެވެ.

ފުލުހަކު ކުއްޖަކަށް ބިރުދެއްކި މައްސަލައެއް ބަލަނީ

މާލޭ މޭޔަރަކަށް ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ މުހައްމަދު މުއިއްޒު ހުންނެވި ދުވަސްވަރު، 2023 ވަނަ އަހަރުގެ ރިޔާސީ އިންތިހާބުގެ ފުރަތަމަ ބުރާއި ދެ ވަނަ ބުރާ ދޭތެރޭގައި، އަލިމަސް ކާނިވާ ސަރަހައްދުން 10 ބިމެއް އަމިއްލަ ފަރާތްތަކަށް 20 އަހަރަށް ކުއްޔަށް ދޫކޮށްލާފައިވާކަން ހާމަވެއްޖެ އެވެ. މި ބިންތައް ދޫކޮށްފައިވަނީ "ސީއެސްއާރު" (ކޯޕަރޭޓް ސޯޝަލް ރެސްޕޮންސިބިލިޓީ) ގެ ނަމުގައި ގަނޑުކޮށް ގިނަ އަދަދެއްގެ ފައިސާ ނެގުމަށް ފަހު އެވެ.ރިޔާސީ އިންތިހާބުގެ ފުރަތަމަ ބުރު ބޭއްވީ 2023 ސެޕްޓެމްބަރު 9 ގަ އެވެ. ދެ ވަނަ ބުރު ބޭއްވީ އެ މަހުގެ 30 ވަނަ ދުވަހު އެވެ. މާލޭ ސިޓީ ކައުންސިލުން އާންމުކުރި ލިސްޓުން ހާމަވާ ގޮތުގައި، ކާނިވާ ސަރަހައްދުގެ މި 10 ބިމުގެ އެއްބަސްވުންތަކުގައި ސޮއިކޮށްފައިވަނީ ސެޕްޓެމްބަރު 27 އަދި 28 ގަ އެވެ. މިއީ ރިޔާސީ އިންތިހާބުގެ ދެ ވަނަ ބުރުގެ ވޯޓުލުމަށް ދެ ދުވަހަށް ވެފައި ވަނިކޮށް، މޭޔަރު މުއިއްޒުގެ އިސްދާރުން ނިންމާފައިވާ ކަމެކެވެ.މިދިޔަ ބުރާސްފަތި ދުވަހު ސިޓީ ކައުންސިލުން އާންމުކުރި ލިސްޓުން ހާމަވާ ގޮތުގައި، މީގެ ކުރިން ސީއެސްއާރުގެ ގޮތުގައި ގަނޑުކޮށް ފައިސާ ދައްކަންޖެހޭ ގޮތަށް އެއްވެސް ބިމެއް ސިޓީ ކައުންސިލުން ދޫކޮށްފައެއް ނުވެ އެވެ. ނަމަވެސް، މި 10 ބިމަށް 300،000ރ. އާއި 500،000ރ. އާ ދެމެދުގެ އަދަދަކަށް ސީއެސްއާރުގެ ފައިސާ ނަގާފައިވެ އެވެ. މި ފައިސާ ނެގި ސަބަބަކާއި، އެ ފައިސާ ބޭނުންކުރި ގޮތެއް ސިޓީ ކައުންސިލުން ހާމައެއް ނުކުރެ އެވެ. މީގެ އިތުރުން، ވިޔަފާރީގެ އުސޫލުން މާލެއިން ބިން ކުއްޔަށް ދޫކުރާ އަގަށް ވުރެ އެތައް ގުނައެއް ހެޔޮކޮށް މި ބިންތައް ދޫކޮށްފައިވަނީ 20 އަހަރަށެވެ. ސިޓީ ކައުންސިލުން އާންމުކުރި ތަފުސީލީ ލިސްޓުން އެނގޭ ގޮތުގައި، މޭޔަރު މުއިއްޒުގެ ދައުރުގައި މާލެ ސިޓީ ކައުންސިލުގެ ޖުމްލަ 157 ބިމުގެ ތެރެއިން 63 ބިން ކުއްޔަށް ދޫކޮށްފައިވެ އެވެ. މިއީ ކުއްޔަށް ދޫކޮށްފައިވާ ބިންތަކުގެ 40 ޕަސެންޓެވެ. މި 10 ބިމުގެ އިތުރުން، ކެފޭ، ރެސްޓޯރެންޓު އަދި ގުދަން ހިމެނޭ ގޮތަށް ވިއްސަށް ވުރެ ގިނަ ބިން ކާނިވާ ސަރަހައްދުން އަމިއްލަ ފަރާތްތަކަށް ދޫކޮށްފައިވާކަން ވެސް ހާމަވެފައިވެ އެވެ.

އިންތިހާބުގެ ދެ ބުރު ދޭތެރޭގައި ވެސް ކާނިވާ ސަރަހައްދުން 10 ބިމެއް 20 އަހަރަށް މުއިއްޒު ކުއްޔަށް ދޫކޮށްލި

ވަކި ދެ މައްސަލައެއްގައި ވިލިމާލެ ޕޮލިސް ސްޓޭޝަންގެ ބެލުމުގެ ދަށަށް ގެންގޮސްފައި ހުރި 31 ކާޓަންގެ ސިނގިރެޓް ގެއްލިއްޖެ އެވެ.ފުލުހުން މިއަދު ބުނީ ގާނޫނާ ހިލާފަށް ރާއްޖެއަށް އެތެރެކޮށްފައިވާ ކަމަށް ތުހުމަތުކުރެވިގެން ފުލުހުންގެ ބެލުމުގެ ދަށަށް ގެންދިޔަ 32 ކާޓަންގެ ސިނގިރެޓް ވިލިމާލެ ޕޮލިސް ސްޓޭޝަންގައި ބަހައްޓާފައި ހުއްޓައި، އޭގެ ތެރެއިން ހަ ކާޓަންގެ ސިނގިރެޓް މަދުވެފައިވާ މައްސަލައެއް ތަހުގީގުކުރަމުން އަންނަ ކަމަށެވެ.އެ 32 ކާޓަންގެ ސިނގިރޭޓަކީ ބިދޭސީއެއްގެ އަތުން ފުލުހުންގެ ބެލުމުގެ ދަށަށް މިދިޔަ މެއި މަހުގެ 23 ވަނަ ދުވަހު ގެނެސްފައިވާ ތަކެތި ކަމަށް ފުލުހުން ބުންޏެވެ.ފުލުހުން ބުނީ އެ ތަކެތީގެ ތެރެއިން ހަ ކާޓަންގެ ސިނގިރެޓް މަދުވެފައިވާކަން އެނގުނީ އެ ތަކެތި ކަސްޓަމްސްއާ ހަވާލުކުރުމަށް މި މަހުގެ 12 ވަނަ ދުވަހު ބެލުމުން ކަމަށެވެ.އެކަން ހިނގާފައިވާ ގޮތް ބަލަމުން ދަނިކޮށް، އެހެން މައްސަލައެއްގައި ވިލިމާލެ ޕޮލިސް ސްޓޭޝަންގެ ބެލުމުގެ ދަށަށް ގެންގޮސްފައިވާ 25 ކާޓަންގެ ސިނގިރެޓް މަދުވެފައިވާކަން ވެސް ފާހަގަކުރެވިފައިވާ ކަމަށް ފުލުހުން ބުންޏެވެ.ފުލުހުން ބުނި ގޮތުގައި، އެ 25 ކާޓަންގެ ސިނގިރޭޓަކީ ދެ ބިދޭސީއެއްގެ އަތުން މިދިޔަ އަހަރު ޑިސެމްބަރު މަހުގެ 23 ވަނަ ވިލިމާލެ ޕޮލިސް ސްޓޭޝަންގެ ބެލުމުގެ ދަށަށް ގެންދިޔަ ތަކެއްޗެވެ.އެ މައްސަލަތަކާ ގުޅޭ އިދާރީ މައްސަލަތައް ޕްރޮފެޝަނަލް ސްޓޭންޑާޑްސް ކޮމާންޑް ބަލަމުން އަންނަ ކަމަށް ފުލުހުން ބުންޏެވެ.ފުލުހުން ބުނީ އެ މައްސަލަތަކުގެ ޖިނާއީ ތަހުގީގު ވަކި މައްސަލައެއްގެ ގޮތުގައި ބަލަމުން އަންނަ ކަމަށެވެ.އެނގިފައިވާ ގޮތުގައި، މެންޗެސްޓާ ބްރޭންޑުގެ 31 ކާޓަންގެ އެ ސިނގިރޭޓަކީ ފުލުހުން ތިލަފުށިން ހޯދާފައިވާ ތަކެއްޗެވެ.

ފުލުހުން އަތުގައި ހުރި 31 ކާޓަންގެ ސިނގިރެޓް ގެއްލިއްޖެ

ކުރީގެ ރައީސް އަބްދުالله ޔާމީން، ރައީސް މުހައްމަދު މުއިއްޒުގެ ވެރިކަމުގެ ފުރަތަމަ ދެ އަހަރުގެ މަސައްކަތަށް 100 އިން ދޭން ޖެހޭނީ އެންމެ 20 މާކްސް ކަމަށް ވިދާޅުވެއްޖެއެވެ.ހުޅުމާލޭގެ ފޭސް ދޭއްގައި ރޭ ބޭއްވުނު "ރައިޒް އަޕް ޔޫތު" ޖަލްސާގައި ވާހަކަފުޅު ދައްކަވަމުން ޔާމީން ވަނީ މި ސަރުކާރަށް ވަރަށް ބޮޑަށް ފާޑުވިދާޅުވެ، މިހާރު ރާއްޖޭގެ ހާލަތު ފަސް ގަރުނު ކުރިއަށްވުރެ ފަހަތަށް ގޮސްފައިވާ ކަމަށް ސިފަކުރައްވާފަ އެވެ. ދުނިޔޭގެ ގައުމުތަކުގައި ސަރުކާރުތަކާއި ވެރިންގެ ކާމިޔާބީ ވަޒަންކުރާ އިންޑެކްސް ބޭނުންކުރައްވައިގެން ޔާމީން ވަނީ މި ސަރުކާރުގެ ފުރަތަމަ ދެ އަހަރުގެ މަސައްކަތްތައް ވަޒަންކުރައްވައި، ތިރީގައިވާ މާކްސްތައް ދެއްވާފަ އެވެ.ޔާމީން ދެއްވި ވަޒަންކުރުން:އިންޓެގްރިޓީ (ނަޒާހަތްތެރިކަން) - 60 އިން 10 މާކްސްރެސްޕޮންސިވްނެސް (ޖަވާބުދާރީވުން) - 10 އިން ފަސް މާކްސްއެކައުންޓަބިލިޓީ (ޒިންމާދާރުކަން) - 10 އިން 0 ޓްރާންސްޕޭރެންސީ (ދެފުއްފެނުން) - 10 އިން 2 އެފިޝެންސީ (ގާބިލްކަން) - 10 އިން 3ޔާމީން ވިދާޅުވީ، "މި ނަތީޖާ ޝީޓަށް 100 އިން އަޅުގަނޑަށް ދެވޭނީ 20 މާކްސް. މިއީ ވަރަށް ބޮޑު ނާކާމިޔާބީއެއް، ވަރަށް ބޮޑު ނާކާމިޔާބީއެއް އިނގޭތޯ. އަޅުގަނޑު މި ބޭނުންކުރީ ސައިންޓިފިކް މެތޮޑޮލޮޖީއެއް، އެކަމާ މެދު ސުވާލެއް ނުއުފެދޭނެ،" އެވެ.ޔާމީން އިތުރަށް ވިދާޅުވީ، މުއިއްޒުގެ ސަރުކާރަށް ރައްޔިތުން ދައްކާ ވާހަކަތަކުގެ އަޑު ނީވޭ ކަމަށާއި، އިގުތިސޯދު ދަށްވެ، ރާއްޖޭގައި އިންވެސްޓުކުރަން އަންނަ ބަޔަކު ވެސް ނެތް ކަމަށެވެ."މުޅި އިގުތިސޯދު ހަލާކުވެގެން ދިޔައީ މީހުން އަތުގައި ހަރަދުކުރާނެ އެއްވެސް ފައިސާއެއް ނެތި. ދެން ކިހިނެއްތޯ ކުލި ދައްކައިގެން އުޅޭނީ. ހާލަތު ވަރަށް ދެރަ. ހަގީގަތަކީ ހިސާބު އަކުރުތަކެއް ދޮގެއް ނަހަދާނެ،" ޔާމީން ވިދާޅުވިއެވެ.މުއިއްޒު އަންނަ އަހަރުގެ ބަޖެޓަކީ އުފާވެރި ބަޖެޓެއް ކަމަށް ވިދާޅުވި ނަމަވެސް، ޔާމީން ވިދާޅުވީ އަންނަ އަހަރުގެ ބަޖެޓަށް ފައިނޭންސް ހޯދުމަށް ފައިސާ ޗާޕުކުރަން ޖެހޭނެ ކަމަށެވެ. އަދި ދަރަނި ނަގައިގެން ކުރާ ކަންކަމުގެ ނަތީޖާ ރައްޔިތުންނަށް ފެންނަން ޖެހޭނެ ކަމަށް ވެސް އޭނާ ފާހަގަކުރެއްވި އެވެ."މުއިއްޒުއަށް އަޅުގަނޑު ހުށަހަޅަން، މިހާރު ތި ހިސާބު ޖައްސަވާ ގޮތް ރަނގަޅެއް ނޫން. ކަހީނަކު ހޯއްދަވާ. ކަހީނަކު ހޯއްދަވައިގެން ރައްޔިތުން އުފާވެރި ކަންކަން ކުރައްވާ ކަމަށް ވާނީ. އޮފުދާރު ނުކުރައްވާ ރައްޔިތުންނާ ހަމައަށް ތިރިއަށް ވަޑައިގަންނަވާ،" ޔާމީން އިރުޝާދު ދެއްވި އެވެ.

މުއިއްޒުގެ ސަރުކާރަށް ޔާމީން ދެއްވީ 20 މާކްސް!

ސަރުކާރުގެ ދެ އަހަރު ފުރުމުގެ ރަސްމިއްޔާތެއްގައި ވާހަކަފުޅު ދައްކަވަމުން ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ ޑރ.މުޙައްމަދު މުޢިއްޒު ވިދާޅުވީ، ސަރުކާރުގެ ސިޔާސަތުތަކުގެ ސަބަބުން ރާއްޖޭގައި ގޭންގު ކަލްޗަރ މުޅިން ނައްތާލެވިފައިވާ ކަމަށެވެ. އެމަނިކުފާނު އިޢުލާނު ކުރެއްވީ ދިވެހި ޒުވާނުން ގޭންގު ހަރަކާތްތައް ހުއްޓާލާފައި، އެ ބަދަލުގައި ޤާނޫނީ ވިޔަފާރިތަކާއި "ޝަރަފުވެރި، އާދައިގެ ދިރިއުޅުމެއް" ހޯދުމަށް މަސައްކަތް ކުރަމުންދާ ކަމަށެވެ.ރައީސް ހާމަކުރެއްވި ގޮތުގައި، އޮގަސްޓު މަހު "ގޭންގު ކުށްތަކާއި އެނޫންވެސް ސީރިއަސް ކުށްތައް ހުއްޓުވުމުގެ ޤާނޫނު" ފާސްކޮށްފައިވީ ނަމަވެސް، އަދިވެސް އެއްވެސް ގްރޫޕެއް ޤާނޫނީ ގޮތުން ގޭންގެއްގެ ގޮތުގައި ބެލެވިފައެއް ނުވެއެވެ. ހޯމް މިނިސްޓަރު ވިދާޅުވާ ގޮތުގައި، މިހާރު އެ ޤާނޫނުގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ގޮތައް ކޯޓުން އެފަދަ ގޮތަކަށް ކަނޑައެޅުމަށް ބޭނުންވާ ހަރުކަށި މިންގަނޑުތަކަށް ފެތޭ އެއްވެސް ގްރޫޕެއް ނެތެވެ. މުޢިއްޒު މިކަން ސިފަކުރެއްވީ ބޮޑު ކާމިޔާބީއެއްގެ ގޮތުގައެވެ. އަދި ޤާނޫނުގައި ހިމެނޭ ހަރުކަށި އަދަބުތަކަކީ ވަރަށް އަސަރުކުރާނެ ހުރަހެއް ކަމަށް ވިދާޅުވިއެވެ. އެމަނިކުފާނު ފާހަގަކުރެއްވީ މި ޤާނޫނުގެ މަޤްޞަދަކީ ހަމައެކަނި ކުށްވެރިކުރުމުގެ ބަދަލުގައި ކުށް ހުއްޓުވުން ކަމަށެވެ. ނަމަވެސް، އަލުން އެފަދަ ގްރޫޕެއް އުފެދިއްޖެނަމަ ވަގުތުން ޤާނޫނީ ފިޔަވަޅު އަޅާނެ ކަމުގެ އިންޒާރު ދެއްވިއެވެ.އިދިކޮޅު ފަރާތުގެ ރައްދުރައީސްގެ ވާހަކަފުޅަށްފަހު، ކުރީގެ މެންބަރު މުޙައްމަދު ވަޙީދު (ވައްޑޭ) އެކްސް މެދުވެރިކޮށް ރައީސްގެ ވާހަކަފުޅަށް ގޮންޖެއްސެވިއެވެ. ވައްޑޭ ވިދާޅުވީ "ގޭންގެއް ނެތް" ކަމަށް ސަރުކާރުން ދަޢުވާކުރުމަކީ، ޤާނޫނާ މެދު އޭނާ ކުރިން ފާޅުކުރެއްވި ކަންބޮޑުވުންތައް ރަނގަޅުކަން ހާމަކޮށްދޭ ކަމެއް ކަމަށެވެ. އޭނާ ތަކުރާރުކުރެއްވީ، ޤާނޫނު އަސާސީގެ އެކި ހައްޤުތައް ހަނިކުރާ ގޭންގު ޤާނޫނު ފަރުމާކުރެވިފައިވަނީ ކުށްކުރާ ގޭންގުތައް ނައްތާލުމަށް ނޫން ކަމަށާއި، އެއަށްވުރެ ބޮޑަށް ސިޔާސީ އިދިކޮޅު ފަރާތްތަކަށް ބާރުދައްކައި، އެމީހުން ބޯލެނބުމަށް މަޖުބޫރުކުރުމަށް ކަމަށެވެ. "އޭރުވެސް ބުނިން ގޭންގު ބިލެއް ހަދައިގެން، ޤާނޫނުއަސާސީން ކަށަވަރުކޮށްދީފައި ހުރި އެތައް ހައްޤެއް ހަނިކުރަނީ، ގޭންގު ފަހަތުން ދާކަށް ނޫނޭ، ސިޔާސީ އިދިކޮޅު މީހުން އެޔަށް ފައްތަން ކުރާ ކަމެކޭ!" ވައްޑެ ވިދާޅުވިއެވެ.

ގޭންގް ގާނޫނު އޮތީ ގޭންގްތަކަކަށް ނޫން، ސިޔާސީ މީހުންނަށް؟

އއ.މާޅޮހުގައި އަބްދުއްރަހްމާން އާދަމް މަރާލި ހާދިސާއާ ގުޅިގެން، ތިން މީހެއްގެ މައްޗަށް އިއްޔެ ދައުވާ އުފުލައިފިއެވެ. މި މައްސަލައިގައި ދައުވާ އުފުލާފައިވަނީ، މިދިޔަ ޖުލައި މަހުގެ 12 ވަނަ ދުވަހުގެ ރޭ ދަންވަރު ނިދާފައި އޮއްވައި އަބްދުއްރަހްމާނަށް ހަމަލާދީ މަރާލިކަމުގެ ތުހުމަތުގައި ހައްޔަރުކުރި ތިން މީހުންގެ މައްޗަށް ކަމަށް ޕްރޮސެކިއުޓާ ޖެނެރަލް (ޕީޖީ) އޮފީހުން ވަނީ ހާމަކޮށްފަ އެވެ.މި މައްސަލައިގައި ދައުވާ އުފުލާފައިވާ ތިން މީހުންނަކީ:އއ. މާޅޮސް، ފިޔަ، އަހުމަދު އާޝިދު އއ. މާޅޮސް، ލިލީފެހި، މުހައްމަދު ވިސާމްއއ. މާޅޮސް، ފިނިވާގެ، އަހުމަދު ފާރިސްއާޝިދުގެ މައްޗަށް އުފުލާފައިވާ ދައުވާއަކީ، ބިރުދެއްކުމާއި ނުރައްކާތެރި ހަތިޔާރާއި ތޫނު އެއްޗެހި ގެންގުޅުން މަނާކުރުމުގެ ގާނޫނުގެ ދަށުން ގަސްތުގައި މީހަކު މެރުމުގެ ކުށުގެ ދައުވާ އެވެ. މީގެ އިތުރުން، ވިސާމާއި ފާރިސްގެ މައްޗަށް ދައުވާކޮށްފައިވަނީ ހަމަ އެ ގާނޫނުގެ ދަށުން ގަސްތުގައި މީހަކު މެރުމުގެ ކުށުގައި ބައިވެރިވުމުގެ ދައުވާ އެވެ.އުމުރުން 65 އަހަރުގެ އަބްދުއްރަހްމާން މަރާލިކަމުގެ ތުހުމަތުގައި މި ތިން މީހުން ވަނީ މިދިޔަ އޮގަސްޓް މަހު ހައްޔަރުކޮށް، ޝަރީއަތް ނިމެންދެން ބަންދުކޮށްފައެވެ. އަބްދުއްރަހްމާން ނިޔާވީ އޭނާ އާއިލާއާއިއެކު ދިރިއުޅޭ ގޭގައި ނިދާފައި އޮއްވައި ދިން އަނިޔާވެރި ހަމަލާތަކާ ގުޅިގެން މާޅޮހުގެ ސިއްހީ މަރުކަޒުގައި ފަރުވާދެމުން ދަނިކޮށެވެ. މި ހާދިސާ ފުލުހުންނަށް ރިޕޯޓުކޮށްފައިވަނީ އެ ރޭ ދަންވަރު 1:50 ހާއިރު އެވެ.އެ ގެއަށް ދިޔަ ބައެއް ފަރާތްތަކުން ބުނެފައިވާ ގޮތުގައި، އަބްދުއްރަހްމާނަށް ދިން ހަމަލާގެ ސަބަބުން ކޮޓަރީގެ ސީލިންގާ ހަމައަށް ލޭ ބުރައިގެން ގޮސްފައި ހުއްޓެވެ.

އަބްދުއްރަހްމާންގެ މަރު: ތިން މީހަކަށް ދައުވާ އުފުލައިފި

ސަރުކާރުން ގެންގުޅޭ ސިޔާސަތުގެ ސަބަބުން ރާއްޖޭގައި ގޭންގުތަކުގައި ޒުވާނުން މިހާރު ނޫޅޭ ކަމަށާއި އެހެންކަމުން ކޯޓަށް ގޮސް ގޭންގުގެ ގޮތުގައި ކަނޑައަޅާނެ ބަޔަކު ނެތް ކަމަށް ރައީސް ޑރ. މުހައްމަދު މުއިއްޒު ރޭ ވިދާޅުވެއްޖެ އެވެ.ގޭންގުތަކާއި ރާވައިގެން ހިންގާ ކުށްތަކާ ދެކޮޅަށް ހަރުކަށި ފިޔަވަޅު އެޅޭ ގޮތަށް ހެދި ގޭންގް ކުށްތަކުގެ އާ ގާނޫނަށް މިދިޔަ އޮގަސްޓް މަހު އަމަލު ކުރަން ފަށާފައިވާއިރު އޭގެ ދަށުން މިހާތަނަށް އެއްވެސް ގޭންގެއް ކަނޑައަޅާފައެއް ނުވެ އެވެ.ގާނޫނުގައިވާ ގޮތުން ވަކި ގުރޫޕަކީ ގޭންގެއް ކަމަށް ކަނޑައަޅަން ހޯމް މިނިސްޓަރަށް ކޯޓަށް ދެވޭނެ އެވެ. ގޭންގެއް ކަމަށް ކަނޑައަޅާނީ ކޮން ބާވަތެއްގެ ބައެއް ކަން ގާނޫނުގައި ބަޔާންކޮށްފައިވެ އެވެ.ސަރުކާރަށް ދެ އަހަރު ފުރުމާ ގުޅިގެން ބާއްވާ ރަސްމިއްޔާތުގައި ރައީސް ވިދާޅުވީ އާ ގާނޫނުގެ ދަށުން ކިތައް ގޭންގް ކަނޑައެޅިއްޖެތޯ ހޯމް މިނިސްޓަރު އަލީ އިހުސާން ގާތުން އޮޅުންފިލުއްވި އިރު، ޝަރުތު ހަމަވާ އެއްވެސް ގޭންގެއް ނެތް ކަމަށް މިނިސްޓަރު ވިދާޅުވި ކަމަށެވެ."މިހާރު ގޭންގްތަކުގައި ކުރިން އުޅުނު ހުރިހާ ފަރާތްތަކުން އެކަން ހުއްޓާލައިފި. ގޭންގް ކުށް ހުއްޓާލައި މިހާރު އެ ބޭފުޅުން، އެ ކުދިން ޒުވާނުން މިހާރު ވިޔަފާރިކުރުމާއި އަބުރުވެރި ދިރިއުޅުމެއް އުޅެވޭތޯ ނޯމަލް ލައިފަކަށް ގޮސްފި،" ރައީސް ވިދާޅުވި އެވެ.

ރާއްޖެއަކީ ގޭންގެއް ނެތް ގައުމެއް ކަމަށް ސަރުކާރުން ކަނޑައަޅައިފި

-/450000 (ހަތަރު ލައްކަ ފަންސާސް ހާސް) ރުފިޔާ އިން ފެށޭ ބީލަމެއްގައި ވިނަރެސް ފްލެޓްތަކުން 94 ކާރު ޕާކިން ޖާގަ ވިއްކަން ނިންމައިފިއެވެ.އެޗްޑީސީން މިއަދު ކުރި އިއުލާނެއްގައި ބުނީ މިމަހުގެ 20 ވަނަ ދުވަހުން ފެށިގެން އަންނަ މަހުގެ 04 ވަނަ ދުވަހާއި ހަމައަށް ބީލަމުގެ ރަޖިސްޓްރީ ވުމުގެ ފުރުސަތު ހުޅުވާލާނެ ކަމަށެވެ. ބީލަމުގައި ރަޖިސްޓްރީވުމަށް ހުށަހަޅަން ޖެހޭ ފޯމް މިހާރު ވަނީ ދޫކުރަން ފަށާފައެވެ. ފޯމް ދޫކުރާނީ ޕާކިން ޖާގަ ގަތުމަށް ޝަރުތު ހަމަވާ ފަރާތްތަކަށެވެ. ބީލަމުގައި ބައިވެރިވުމަށް -/30000 ރުފިޔާގެ ބިޑް ސެކިއުރިޓީއެއް ހުށަހަޅަން ޖެހޭނެއެވެ.ޕާކިން ޖާގަ ބީލަމުގެ އުސޫލުން ވިއްކުމުގެ އުސޫލުގައި ބުނެފައިވާ ގޮތުގައި ބީލަން ފެށޭނީ -/450000 (ހަތަރު ލައްކަ ފަންސާސް ހާސް ރުފިޔާ) އިންނެވެ. ބީލަން ކާމިޔާބުކުރާ ފަރާތްތަކުން ޖުމްލަ އަގު ދެއްކުމަށް 14 ދުވަހުގެ މުއްދަތެއް ދޭނެއެވެ.އުސޫލުގައި ބުނެފައިވާ ގޮތުގައި ކޮންމެ ފަރާތަކަށްވެސް ކާރު ޕާކިންގް ޖާގަ ގަތުމަށް އެދި ހުށަހެޅޭނީ އެއް ފޯމެވެ. އުސޫލުގައި ބުނެފައިވާ ގޮތުގައި ކާރު ޕާކިނގް ޖާގައަކީ ވިނަރެސް ފުލެޓު ގަތުމުގެ އެއްބަސްވުމުގެ ދަށުން ވިއްކޭ ޖާގައެއްގެ ގޮތުގައި ހަމަޖެއްސޭނެއެވެ. އެހެންކަމުން ފުލެޓު ވިއްކާލާނަމަ، ނުވަތަ އެހެން މީހެއްގެ ނަންމައްޗަށް ބަދަލުކުރާނަމަ, އެފަރާތަކުން ގަނެފައިވާ ޕާކިނގް ޖާގަ ފުލެޓާއި އެކު ދޫކޮށްލަންޖެހޭނެއެވެ.ކާރު ޕާކިންގ ޖާގަ ގަތުމަށް ފުރުސަތު ދެވޭނީ އެފަރާތަކުން ފުލެޓް ގަނެފައިވާ ޓަވަރުގައި ހިމެނޭ ކާރު ޕާކިންގ ޖާގާއަކުންނެވެ. އަދި އެ ފަރާތެއް ވާން ޖެހޭނީ ވިނަރެސް މަޝްރޫޢުއިން ފުލެޓު ގަތުމުގެ އެއްބަސްވުމުގައި ސޮއިކޮށްފައިވާ މައި-އެޕްލިކަންޓަށެވެ. އޭގެ އިތުރުން 31 އޮކްޖޯބަރ 2025 ގެ ނިޔަލަށް އެޗްޑީސީއަށް އެއްވެސް ފައިސާއެއް ދައްކަންޖެހި، އެފައިސާ ނުދައްކައިވާ ފަރާތެއްކަމުގައި ނުވުމަކީ ވެސް ޝަރުތެކެވެ.

ހަތަރުލައްކަ ފަންސާސްހާސް ރުފިޔާއިން ފެށޭ ބީލަމެއްގައި ވިނަރެސްއިން 94 ޕާކިން ޖާގަ ވިއްކަނީ

ޑރ.މުހައްމަދު މުޢިއްޒު ރާއްޖޭގެ ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާގެ މަޤާމާ ހަވާލުވެވަޑައިގަތްތާ މިއަދަށް މިވަނީ ދެއަހަރު ދުވަސް ވެފައެވެ. އެހެންކަމުން ވީ ވައުދުތައް، ބޭނުންކުރި ސިޔާސަތުތަކުގެ ވަސީލަތްތައް، އަދި ދިވެހި ރައްޔިތުންނަށް ދިރިއުޅުމުގެ ތެރެއިން އިޙްސާސް ކުރެވޭ ނަތީޖާތައް ނުވަތަ ނަތީޖާއެއް ނުފެނި ދިގުލައިގެންދާ މައްސަލަތަކަށް ބަލާލުން އެއީ މިއަދު ހަމަ ކޮންމެހެން ކުރަން ޖެހޭ ކަމެކެވެ. ބޮޑެތި ވައުދުތައް ފުއްދުމުގައި "ޔޫ ރިޕޯޓެއް" ރައީސް މުޢިއްޒު އެމަނިކުފާނުގެ ކެމްޕޭނާއި ކުރީގެ ބަޔާންތަކުގައި ވަނީ ބޮޑެތި އިސްލާޙުތަކެއް ގެނައުމަށް ވައުދުވެވަޑައިގެންފައެވެ. އުމްރާނީ ތަރައްޤީއާއި ހައުސިންގ މައްސަލަ ހައްލުކުރުމާއި ޤައުމުގެ މިނިވަންކަމާއި ބޭރުގެ ސިޔާސަތުތަކުގައި މިނިވަންކަން ވަރުގަދަކުރުން، އިޤްތިޞާދު ޑައިވާސިފައިކުރުމާއި އަދި ދިވެހި ރުފިޔާގެ އަގު ހިފެހެއްޓުން ފަދަ ކިތައްމެ ވައުދެއް ބޮޑެތި ވައުދުތަކުގެ ގޮތުގައި އެބައޮތެވެ. އެމަނިކުފާނުގެ ރަސްމީ ޚިޠާބުގައި، ރައީސް ވަނީ 2025 ވަނަ އަހަރަށް %6.4 ގެ ކުރިއެރުމެއް (ގްރޯތް ރޭޓެއް) ލަފާކުރައްވާފައި އަދި ރުފިޔާގެ އަގު ހަމަޖެއްސުމަށްޓަކައި ބޭރު ފައިސާގެ ޤާނޫނެއްގެ (ފޮރިން އެކްސްޗޭންޖް ލޯއެއްގެ) ބޭނުންތެރިކަން ފާހަގަކުރައްވާފައެވެ.ނަމަވެސް މިއަދު، ގިނަ ރައްޔިތުންނަށް އިޙްސާސް ކުރެވެނީ މި ވައުދުތައް އަދިވެސް އެމީހުންގެ ދިރިއުޅުމަށް ފެންނަ ފަދަ ކުރިއެރުންތަކަކަށް ބަދަލުވެފައި ނުވާ ކަމަށެވެ. ހައުސިންގ: މުހިންމު ވައުދެއް، ހުސް ވާހަކަސަރުކާރުގެ އެންމެ މުހިންމު އެއް ވައުދަކީ ހައުސިންގެ މައްސަލަ ހައްލު ކުރުމެވެ. މިއީ ރާއްޖޭގެ އެންމެ ބޮޑު އެއް މައްސަލަ ކަމަށް ގިނަ ދުވަސްތަކެއް ވަންދެން އޮތް މައްސަލައެކެވެ. ކުރިން ހައުސިންގ މިނިސްޓަރުކަން ކުރައްވާފައިވާ ބޭފުޅެއްގެ ހައިސިއްޔަތުން، ރައީސް މުޢިއްޒު ރިޔާސަތާ ހަވާލުވެވަޑައިގަތީ މި ދާއިރާއަށް ބޮޑެތި އުންމީދުތަކަކާ އެކުގައެވެ.ނަމަވެސް، ދެ އަހަރު ފަހުން، މިއަދު ބަލާލާއިރުވެސް މިދާއިރާއިން އެއްވެސް ބޮޑު މަޝްރޫއެއް އަމަލީ ގޮތުން ނުފެނެއެވެ. ބޯހިޔާވަހިކަމަށް ހައްލެއް ގެންނަން ގެންގުޅޭ ރަސްމާލެ ޕްރޮޖެކްޓް އަދި އޮތީ ހިކޭނެ ދުވަހެއް ވެސް ނޭނގިއެވެ. ރަސްމާލެ ހިއްކާ އެތަކުގައި ފްލެޓް އަޅާ އެ ފްލެޓްތަކަށް މީހުން ވެއްދުމަކީ ކުރިއަށް މިއޮތް ދެއަހަރުގެ ތެރޭގައި ކުރެވޭ ކަމެއް ނޫންކަން ޔަގީނެވެ. އެހެންކަމުން އެހިއްކާ ސަރަހައްދުން ގޯތި ދިނުމުގެ ނަމުގައި ބިންތައް ބަހާލުމަށް އެދަނީ ތައްޔާރުވަމުންނެވެ. ނަމަވެސް އެއީ ދުރު މުސްތަގުބަލަށް ބަލާއިރު މުއިއްޒު ގައުމަށް ދޭނެ ބޮޑު ގެއްލުމެކެވެ. އިޤްތިޞާދު ރިޒާވް، ފައިސާ، ދަރަނިރައީސްގެ ތަޤްރީރުތަކުގައި އުފާވެރިކަމުގެ ވާހަކަތައް ދެއްކި ނަމަވެސް، ދިވެހިރާއްޖޭގެ އިޤްތިޞާދަށް ވަރަށް ބޮޑެތި މައްސަލަތައް ކުރިމަތިވެފައިވާ މަންޒަރު ކޮންމެ ދުވަހަކު ދަނީ ފެންނަމުންނެވެ. "ދިވެހިރާއްޖޭގެ އިޤްތިޞާދަށް ބުރަވުންތައް ކުރިމަތިވަމުންދާ ކަމަށާއި، ދަރަނިވެރިކަމުގެ ވަޅުގަނޑަކަށް ނުވަތަ ދަރަނި ނުދެއްކޭ ހާލަތަކަށް ވެއްޓުމުން ސަލާމަތްވުމަށްޓަކައި ބޭރުގެ ފައިސާ އަވަހަށް ލިބި، ސިޔާސަތުތަކަށް އިސްލާޙުތައް ގެންނަން ޖެހޭ." ކަމަށް ބައިނަލްއަޤްވާމީ ފަރާތްތަކުން ބުނެއެވެ. އެ ފަރާތްތަކުގެ ރިޕޯޓުތަކުން ރާއްޖޭގެ ރިޒާވްތައް ދަށަށްދާ ކަމާއި ރޭޓިންގް ދަށްކުރަމުންދާ ކަން ފާހަގަކުރެއެވެ.ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ އިޤްތިޞާދީ ކުރިއެރުމުގެ ލަފާކުރުންތަކާއި ރަސްމީ ރިޒާވްތައް އިތުރުވާނެ ކަމަށް (2025 ވަނަ އަހަރުގެ ނިޔަލަށް 673.2 މިލިއަން ޑޮލަރަށް) އިއުލާނު ކުރެއްވި ނަމަވެސް ގިނަ އިޤްތިޞާދީ މާހިރުން އިންޒާރުދެނީ ކަން އޮތީ އެހެން ނޫންކަމަށެވެ. އެ ރިޒާވްގެ ތެރެއިން ބޭނުންކުރެވޭނީ ކިހާ މިންވަރެއް ހެއްޔެވެ؟ ބޭރުގެ ދަރަނި ކިހާ މިންވަރަކަށް ޖަމާވެފައިވޭ ހެއްޔެވެ؟ އަދި ޕްރައިވެޓް ސެކްޓަރާއި، ފަތުރުވެރިކަމަށް ބަރޯސާވާ މޮޑެލް ދެމެހެއްޓެނިވި ހެއްޔެވެ؟ސަރުކާރުން ބޮޑެތި އާ ބޭރުގެ އިންވެސްޓްމަންޓްތައް މަދުކަމަށް އިޝާރާތްކޮށްފައިވާތީއާއި، ބޮޑެތި ހިލޭ އެހީތަކާއި އެހީގެ ޕެކޭޖްތައް އާންމުކޮށް ފެންނަން ނެތުމާއެކު، ޑޮލަރު ހޯދުމުގެ ޕްރެޝަރު (ފަތުރުވެރިކަމަށް، ރެމިޓެންސްއަށް) ވަރަށް ބޮޑެވެ. އަދި ފައިސާގެ އަގަށް ޕްރެޝަރު އަންނަ ހިނދު، އޭގެ ނޭދެވޭ އަސަރުތައް ހައުސިންގ، އިމްޕޯޓް، ކޮންސިއުމަރ މުދާ އަދި އެނޫންވެސް ކަންކަމަށް ކުރެއެވެ.ސިޔާސަތުގެ ގޯސްތައް: ސިނގިރޭޓް ޑިއުޓީ، ވޭޕިންގ، ކަޅު ބާޒާރުސަރުކާރުގެ ފާހަގަކުރެވޭ އެއް ސިޔާސަތަކީ ސިނގިރޭޓްގެ ޑިއުޓީ ބޮޑުކުރުމާއި ވޭޕިންގ މަނާކުރުމެވެ. މިއީ އާންމު ސިއްޙަތާއި އާމްދަނީ އިތުރުކުރުމުގެ ފިޔަވަޅެއްގެ ގޮތުގައި ސިފަކޮށްފައިވާ ކަމެކެވެ.ނަމަވެސް، މިކަމުގެ ނަތީޖާ ވަނީ ބުނެފައިވާ މަޤްޞަދުތަކާ ދިމާނުވާ ގޮތަށެވެ. ބޭނުންކުރުން މަދުކުރުމުގެ ނުވަތަ އާމްދަނީ އިތުރުކުރުމުގެ ބަދަލުގައި، ޑިއުޓީ ބޮޑުކުރުމާއި މަނާކުރުމުގެ ސަބަބުން ސިނގިރޭޓާއި ވޭޕް ވަގަށް އެތެރެކުރުން އަވަސްވެފައިވާ ކަމަށް ފެނެއެވެ. ނަތީޖާއެއްގެ ގޮތުން މިހާރު އަގުހެޔޮ ޤާނޫނާ ޚިލާފު އުފެއްދުންތައް ދަނީ ދައުރުވަމުންނެވެ. މިއީ އާންމު ސިއްޙަތުގެ ދަލީލާއި މާލީ ސަބަބުތަކަށް ވެސް ހީނަރުކަމެއް ގެނުވާ ކަމެކެވެ. ކަޅު ބާޒާރުގެ ހަރަކާތްތައް އިތުރުވުން، އާމްދަނީ ގެއްލުންވުން އަދި ރެގިއުލޭޓަރީ ކޮންޓްރޯލް ދަށްވެގެން ދެއެވެ. ބޭރުގެ އިންވެސްޓްމަންޓް، ހިލޭ އެހީ: އުންމީދުކުރި ވަރަށްވުރެ މަދުބޮޑެތި ބޭރުގެ އިންވެސްޓްމަންޓްތައް ވައުދުވެފައިވާއިރު، އިޤްތިޞާދީ ޒޯންތަކާއި، ދަނޑުވެރިކަމަށް ބިނާކޮށް އިޤްތިޞާދު ތަފާތުކުރުމާއި، އިޤްތިޞާދު ހިފަހައްޓާނެ ބޮޑެތި ބިނާތައް ޤާއިމުކުރުމަށް ވެސް ވައުދުވެފައިވެއެވެ. ރައީސް އޮފީހުން ވަނީ 2028 ވަނަ އަހަރުގެ ނިޔަލަށް ދަނޑުވެރިކަމުގެ އިޤްތިޞާދީ ޒޯނެއް އުފެއްދޭނެ ކަމަށް ބުނެފައެވެ. ނަމަވެސް އެ ޕްރޮޖެކްޓްގެ ހިލަމެއް ވެސް އަދި ނުވެއެވެ. ދެ އަހަރު ފަހުން، ބޮޑެތި ބޭރުގެ ސީދާ އިންވެސްޓްމަންޓްތައް ވަދެފައިވާ ކަމުގެ، ނުވަތަ ބޮޑެތި ހިލޭ އެހީގެ ޕްރޮގްރާމްތައް އިޢުލާނުކޮށްފައިވާ ކަމުގެ، ނުވަތަ ފަތުރުވެރިކަމާއި-އިމްޕޯޓް މޮޑެލްއިން އެހެން ގޮތަކަށް ބަދަލުތަކެއް އައިސްފައިވާ ކަމުގެ އެއްވެސް ހެއްކެއް ފެންނާކަށް ނެތެވެ. އެކަންކަން ނެތުމުގެ ސަބަބުން، އިޤްތިޞާދު އަދިވެސް މިއޮތީ މަރުމަތީގައި ނޭވާ ދަމަދަމައެވެ. ފައިސާގެ ކާރިސާރުފިޔާ ބަލިކަށިވެ، ބޭރު ފައިސާ މަދުވުމުން، ގިނަ ޢާންމު ދިވެހިންނަށް އެކަން އިޙްސާސް ކުރެވެނީ އަގުތައް އުފުލުމާއި، ދިރިއުޅުމުގެ ޚަރަދު ބޮޑުވުމުންނެވެ. ބައެއް ރިޕޯޓްތަކުން ފާހަގަކުރާ ގޮތުގައި ޤައުމު ދަނީ ބޭރު ފައިސާގެ ރިޒާވްސްގެ ކާރިސާއަކާ ދިމާލަށެވެ. މިކަމާ ގުޅިގެން، އިމްޕޯޓް ޑިއުޓީ ބޮޑުވުމުން، ނުވަތަ ސަރުކާރުން އެކްސައިޒް ޓެކްސް މެދުވެރިކޮށް އާމްދަނީ ހޯދަން މަސައްކަތްކުރާ ހިނދު، ވަރުގަދަ އިޖްތިމާޢީ ރައްކާތެރިކަމުގެ ނެޓްތަކަކާ އެއްގޮތް ނުވާނަމަ، އެ ޚަރަދު އުފުލަން ޖެހެނީ ގިނައިން ޢާންމު ކޮންސިއުމަރަށެވެ – އަދި އެ ނެޓްތައް ނުފުދޭ ނުވަތަ ލަސްކަމުގެ ހެކިތައް ދަނީ އިތުރުވަމުންނެވެ.ބޮޑެތި ބަދަލުތައް ކޮބައިތޯ؟ދެ އަހަރު ފަހުން، ކުރަން އޮތް ސުވާލަކީ: ޢާންމު ރައްޔިތަކަށް ފެންނަ މުހިންމު ބަދަލުތަކަކީ ކޮބައިތޯއެވެ؟ ސަރުކާރުން ދަނީ ކުރިއަށް އޮތް މަޝްރޫޢުތައް ފެށުމުގެ ވާހަކަ ދައްކަމުންނެވެ. ލައްކަ ގިނަ ޕްރޮޖެކްޓް ބިޑެއް ކުރުމެއްނެތި ގާތް މީހުންނަށް ބަހާވެސް ލައިފިއެވެ. ކޮރަޕްޝަނުން ރަނގަޅެއް ނިކުންނަނަމަ އެ ރަނގަޅުގެ ފައިދާ ކުރާނެއެވެ. ނަމަވެސް ކޮރަޕްޝަނުން ރަނގަޅެއް ނިކުތް ގައުމެއް އުޑުދަށުގައި ނެތެވެ. ދެން ކުރިއަށް އޮތީ ކޮންކަމެއް؟ ސަމާލުކަން ދޭންޖެހޭ މުހިންމު ދާއިރާތައްކުރިއަށް އޮތްތަނަށް ބަލާއިރު، "ވައުދުތަކުން" "ޢަމަލީ ނަތީޖާތަކަށް" ދިއުމަށްޓަކައި، ތިރީގައިވާ ދާއިރާތައް މުހިންމުވާނެއެވެ.ގެދޮރުގެ މަޝްރޫޢުތައް ހާމަކަމާއެކު ކުރިއަށް ގެންދިއުން: ޓައިމްލައިންތައް، ފައިދާ ލިބޭ ފަރާތްތަކުގެ ލިސްޓުތައް، ޚަރަދު ކޮންޓްރޯލްކުރުން، އަދި ގެދޮރުގެ ސްކީމްތަކުން ހަޤީޤީ ބޭނުންޖެހިފައިވާ ފަރާތްތަކަށް އަމާޒުކުރެވޭކަން ކަށަވަރުކުރުން.ހަޤީޤީ ބޭރުގެ އިންވެސްޓްމަންޓް ހިތްވަރުދިނުން: ހަމައެކަނި އިއުލާނުތަކަށްވުރެ ބޭރުގެ ފައިސާ ގެނެވޭނެ ގޮތް، ހޮވާފައިވާ ދާއިރާތައް، ޤާނޫނީ ހުރަސްތައް ނައްތާލެވޭނެ ގޮތް ސަރުކާރުން ޢަމަލީގޮތުން ދައްކަންޖެހޭ.ފައިސާ އަދި ރިޒާވް މެނޭޖްކުރުން: އެތެރެކުރާ ތަކެއްޗަށް ބަރޯސާވާ ކުޑަ އިޤްތިޞާދެއްގައި، ބޭރު ފައިސާގެ ރިޒާވް މެނޭޖްކުރުމާއި، އެކްސްޕޯޓްގެ އާމްދަނީ އެންމެ އިސްކަމެއް ދޭންޖެހޭ ކަމަށް ވާންޖެހޭ.ކަޅުބާޒާރުގެ ވިޔަފާރި އަދި ލީކޭޖް: ޑިއުޓީތަކާއި މަނާކުރުންތަކާ އެކު، އެންފޯސްމަންޓް، ކަސްޓަމްސް ވަރުގަދަކުރުން، އަދި އެހެނިހެން ހިތްވަރުދިނުންތައް ގެންނަންޖެހެއެވެ. ނޫންނަމަ އާމްދަނީ އިތުރުކުރުމަށް އަމާޒުކުރި މަޤްޞަދުތައް ނާކާމިޔާބުވާނެ.އިޖްތިމާޢީ ރައްކާތެރިކަން: ދިރިއުޅުމުގެ ޚަރަދު ބޮޑުވާއިރު، ސަރުކާރުން އެންމެ ބަލިކަށި ރައްޔިތުންނަށް އެހީތެރިކަން ފޯރުކޮށްދޭންޖެހެއެވެ. ނޫންނަމަ ނިކަމެތިކަމާއި އިޖްތިމާޢީ ހިތްހަމަނުޖެހުން އިތުރުވާނެ.ހިންގުން އަދި ޖަވާބުދާރީވުން: ރައްޔިތުން ބަލާނީ ހަމައެކަނި މަޝްރޫޢުތަކުގެ އިއުލާނުތަކަކަށް ނޫނެވެ. އެ މަޝްރޫޢުތައް ތަންފީޒުކުރުމާއި، ޚަރަދު އިތުރުވުމާއި، ފައިސާއަށް ލިބޭ އަގަށް ޖަވާބުދާރީވާ މިންވަރަށެވެ.ރައީސް މުޢިއްޒުގެ ސަރުކާރު ވެރިކަމާ ހަވާލުވީ ވަރުގަދަ ވާހަކަތަކާއި ބޮޑު އެޖެންޑާއަކާ އެކު ނަމަވެސް، ދެ އަހަރު ފަހުން ވެސް ޢަމަލީ ނަތީޖާ ނެރުމުގައި ހުރި ފަރަޤު ފެންނަން އެބަހުއްޓެވެ. ގެދޮރު އަދި އިޤްތިޞާދީ ބަދަލުތަކުގެ ވާހަކަތައް އަދިވެސް އޮތީ މުޅިންހެން މުސްތަޤްބަލުގެ ވާހަކަތަކެއްގެ ގޮތުގައެވެ. ގިނަ ދިވެހިންނަށް ކޮންމެ ދުވަހެއްގެ ޙަޤީޤަތަކީ ދިރިއުޅުމުގެ ޚަރަދު ބޮޑުވުމާއި، ފައިސާގެ އަގު ދަށްވުމާއި، އުންމީދުތައް ފުރިހަމަނުވުމެވެ. ކުރިއަށް އޮތް 12–18 މަސް ދުވަސް ވާނީ ވަރަށް މުހިންމު ދުވަސްތަކަކަށެވެ. ޢަމަލީ ނަތީޖާތައް ފެންނަން ނުފަށައިފިނަމަ، ސިޔާސީ އަދި އިޤްތިޞާދީ ނުރައްކާތައް އިތުރަށް ބޮޑުވެގެންދާނެއެވެ.

ރައީސް މުއިއްޒުގެ ދެއަހަރަށް ކޮން ރިޕޯޓެއް؟

މޯލްޑިވްސް މަނިޓަރީ އޮތޯރިޓީ (އެމްއެމްއޭ) ރިސާރޗް ކޮންފަރެންސް 2025 މިއަދު ވިލާ ނޯޓިކާ ޕެރެޑައިޒް އައިލޭންޑް ރިޒޯޓުގައި ފަށައިފިއެވެ. މިއީ މި ކޮންފަރެންސްގެ ތާރީޚުގައި އެންމެ ގިނަ ބައިވެރިން ބައިވެރިވި ފަހަރެވެ. ނޮވެމްބަރ 16-17 ގައި ބާއްވާ ދެ ދުވަހުގެ ކޮންފަރެންސްގައި 240 އަށްވުރެ ގިނަ ބައިވެރިން ބައިވެރިވެއެވެ. މިއީ ފާއިތުވި އަހަރަށްވުރެ ދެގުނައަށްވުރެ ގިނަ އަދަދެއް ކަމަށް އެމްއެމްއޭއިން ހާމަކުރެއެވެ.މިއަހަރުގެ ކޮންފަރެންސްގައި އެމްއެމްއިން އަލަށް ތާޢާރަފްކުރި އިކޮނޮމިކް އަދި ފައީނޭންޝިއަލް މެގަޒިން "ދި އައިލޭންޑް އިކޮނޮމިސްޓް" ވަނީ ތަޢާރަފްކޮށްފައެވެ. މި މެގަޒިން ލޯންޗްކޮށްދެއްވީ ކޮންފަރެންސްގެ ޝަރަފުވެރި މެހެމާނު އެޑިއުކޭޝަން މިނިސްޓަރ ޑރ. އިސްމާއިލް ޝަފީޢުއެވެ. އޭގެއިތުރުން އެމްއެމްއޭގެ ރިސާރޗް ޖާނަލް "މޯލްޑިވްސް ޖާނަލް އޮފް އިކޮނޮމިކްސް އެންޑް ފައިނޭންސް" ވަނީ ލޯންޗުކޮށްފައެވެ. މި ޖާނަލް ލޯންޗްކޮށްދެއްވީ މެލޭޝިއާގެ އިންސީފް ޔުނިވާސިޓީގެ ޕްރެފެސަރ އަދި އެސޯސިއޭޓް ޑީން ޑރ. އާއިޝަތު މުނީޒާއެވެ. މި ކޮންފަރެންސަގައި ވަނީ ތަމްވީލް ފިންލިޓް ފެސްޓިވަލް 2025 ގެ މުބާރާތްތަކުގެ ފައިނަލަށް ދިޔަ ފަރާތްތަކަށް ވަނަތަކާއި ފައިސާގެ އިނާމު ހަވާލުކޮށްފައެވެ.އެމްއެމްއޭއިން ހާމަކުރާގޮތުގައި ތަމްވީލް ފިންލެޓް ފެސްޓިވަލް ޕްރޮގްރާމްގައި 140 ބައިވެރިން ބައިވެރިވިއެވެ. މީގެ ތެރެއިން ގިނައީ ސްކޫލް ދަރިވަރުންނެވެ. މި ޕްރޮގްރާމްގެ މަޤްޞަދަކީ މާލީ ހޭލުންތެރިކަން އިތުރުކޮށް، އިޤްތިޞާދީ ގޮތުން ޒުވާނުންގެ ބައިވެރިވުން އިތުރުކުރުމެވެ.މިއަހަރުގެ އެމްއެމްއޭ ރިސާރޗް ކޮންފަރެންސްގައި އިލްމީ ދިރާސާ ކަރުދާސްތައް ފާހަގަކޮށްލެވޭ މިންވަރަށް އިތުރުވެފައިވެއެވެ. މި ކޮންފަރެންސްގައި 40 ދިރާސީ ޕޭޕަރު ހުށަހަޅާ ފަރާތްތައް ބައިވެރިވެފައިވެއެވެ. މީގެ ތެރޭގައި 20 އަށްވުރެ ގިނަ ބައިނަލްއަޤްވާމީ ދިރާސާވެރިން ހިމެނެއެވެ. މީގެއިތުރުން، އެމްއެމްއޭއަށް ރިސާރޗް ފަންޑްތަކަށް 39 ހުށަހެޅުމާއި، މިއަދު ލޯންޗުކުރި އެމްއެމްއޭ &nbsp;މަޖައްލާ ދި އަލއިލޭންޑް އިކޮނޮމިސްޓް މަޖައްލާއަށް 20 ލިޔުން ލިބިފައިވެއެވެ.އެމްއެމްއޭގެ ރިސާޗް ކޮންފަރެންސަކީ 2024 ވަނަ އަހަރުން ފެށިގެން ކޮންމެ އަހަރަކު ބާއްވާ ކޮންފަރެންސެކެވެ. މިއީ މި ކޮންފަރެންސް ބާއްވާ ދެވަނަ ފަހަރެވެ.

އެމްއެމްއޭގެ ރިސާރޗް ކޮންފަރެންސް ފަށައިފި

ކުއްލި މައްސަލަ ހުށަހަޅަން ޖެހޭނީ ހަގީގަތާ އެއްގޮތަށް ކަމަށް ވިދާޅުވެ، ފުވައްމުލަކުން ސާފު ފެން ނުލިބުމުގެ ސަބަބުން އެ ސިޓީގެ އާންމު ދިރިއުޅުމަށް ދަތިވާތީ ހުށަހެޅި ކުއްލި މައްސަލަ ބަލައިނުގަނެ ބޭރުކޮށްލައިފިއެވެ. ގަލޮޅު އުތުރު ދާއިރާގެ މެންބަރު މުހައްމަދު އިބްރާހީމް (ކުޑޫ) ހުށަހެޅުއްވި ކުއްލި މައްސަލައާ ގުޅޭގޮތުން މިއަދުގެ ޖަލްސާގެ ރިޔާސަތުގައި އިންނެވި ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ރައީސް އަބްދުއްރަހީމް އަބްދުالله ވިދާޅުވީ، ކުއްލި މައްސަލައެއްގައި ހިމެނޭ ޝަރުތު ކަމަށްވާ، އެ ކުއްލި މައްސަލަ ވާން ޖެހޭނީ ހަގީގަތާ އެއްގޮތަށް ހުށަހެޅޭ މައްސަލައަކަށް ކަމަށެވެ."ސާދަ ނޮވެމްބަރު 2025ގައި މޯލްޑިވްސް ފުޑް އެންޑް ޑްރަގް އޮތޯރިޓީ (އެމްއެފްޑީއޭ)އިން ނެރެފައިވާ ނޫސްބަޔާނުގައި، ފެނަކަ ފުވައްމުލަކު ބްރާންޗުން ދޫކުރަމުންދާ މުނިސިޕަލް ފެނުގެ މައްސަލައާ ގުޅިގެން އެ ސިޓީގެ އެކިއެކި ސަރަހައްދުތަކުން ފެން ނަގައި ތަހުލީލުކޮށްފައިވާ ކަމަށާއި މި ތަހުލީލުތަކުގެ ނަތީޖާ ދައްކާ ގޮތުން ފެނަކީ ސިއްހަތާ ބެހޭ ޖަމިއްޔާގެ ބޯފެނުގެ މިންގަނޑަށް ފެތޭ ފެނެއް ކަމަށް ވަނީ ބަޔާންކޮށްފަ،" ކުއްލި މައްސަލަ ބޭރުކުރި ސަބަބާ ގުޅޭގޮތުން އަބްދުއްރަހީމް ވިދާޅުވިއެވެ.ކުޑޫ ހުށަހެޅުއްވި ކުއްލި މައްސަލައިގައި ބުނީ، މި މަހުގެ 10ވަނަ ދުވަހުން ފެށިގެން ފުވައްމުލަކުގައި ފެނުގެ ޚިދުމަތް ކެނޑުމުން އެ ސިޓީގެ ރައްޔިތުންނަށް ދަތިވެފައިވާ ކަމަށާއި، ފެނުގެ ޚިދުމަތް މެދުކެނޑުމަށް ދިމާވި ސަބަބަކީ ފުވައްމުލަކުގެ ފެން ޕްލާންޓާއި ޑިސްޓްރިބިއުޝަން ނެޓްވޯކު މަރާމާތުކުރުމަށް ކުރަންޖެހޭ ކަންކަން ނުކުރުމުން ކަމަށް މައުލޫމާތު ލިބެމުން އަންނަ ކަމަށެވެ.ފުވައްމުލަކުގެ އާންމުންނަށް އަލުން ފެން ދޫކުރަން ފަށާފައިވާއިރު އެ ފެން ރައްކާތެރިކަމަށް އެމްއެފްޑީއޭއިން ބުނި ނަމަވެސް، އެ ފެނަކީ ތަޣައްޔަރުވެފައިވާ ފެނެއް ކަން ލެބޯޓަރީގެ ޓެސްޓަކާ ނުލައިވެސް، ފެނުގެ ވަހާއި ކުލައިން ހާމަވާ ކަމަށް އެ މައްސަލައިގައި ވެއެވެ.ވުމާއެކު ފުވައްމުލަކުގެ ގިނަ ބައެއްގެ ދިރިއުޅުމަށް ދަތިވާނެ ކަމަށާއި، އެ ސިޓީގައި ގިނަ ފަތުރުވެރިން ތިއްބައި މިފަދަ ކަމެއް ދިމާވުމަކީ އެ ސިޓީގެ ފަތުރުވެރިކަމަށް ގެއްލުންވާނެ ކަމެއް ކަމުގައި ވަނީ ފާހަގަކޮށްފައެވެ.ފާހަގަކުރެވޭ ގޮތުގައި ފުވައްމުލަކަށް ދޫކުރާ ފެން ރައްކާތެރިކަމަށް އެމްއެފްޑީއޭއިން ބުނި ނަމަވެސް، ބައެއް ގޭބިސީތަކަށް ލިބޭ ފެން ސާފުނޫން ކަމަށް ބުނެ، އެ ސިޓީގެ ކައުންސިލުން ވަނީ ކަމާ ގުޅުންހުރި އިދާރާތަކަށް ރަސްމީކޮށް ޝަކުވާ ހުށަހަޅައިފައެވެ.ގާތްގަނޑަކަށް 11،000 އަށްވުރެ ގިނަ މީހުންގެ އާބާދީއެއް އޮންނަ ފުވައްމުލަކުގެ ފެނުގެ ޚިދުމަތް ވަގުތީ ގޮތުން މެދުކެނޑި، ފެނަށް ޖެހުނީ މިދިޔަ ހަފުތާގެ ހޯމަ ދުވަހެވެ. ފެން ތަޣައްޔަރުވުމުގެ އިތުރުން ފެން ލީކުވުމުގެ މައްސަލަވެސް ފުވައްމުލަކުގެ ފެނުގެ ނެޓްވޯކަށް މެދުވެރިވެފައިވާ ކަމަށް އެރަށަށް ފެނުގެ ޚިދުމަތްދޭ ފެނަކައިން މީގެ ކުރިން ބުންޏެވެ.އޭގެ ފަހުން އެ ސިޓީއަށް ފެން ދޫކުރަން ފެށީ ބުރާސްފަތި ދުވަހެވެ. އެ ފެނުގެ ރައްކާތެރިކަމާ ގުޅޭ ގޮތުން ކަންބޮޑުވުން އުފެދިފައި ވަނިކޮށް އެމްއެފްޑީއޭއިން ހުކުރު ދުވަހު ނެރުނު ބަޔާނެއްގައި ބުނީ، ފުވައްމުލަކުގެ އެކި ސަރަހައްދުތަކުން ފެން ނަގައިގެން ތަހުލީލުކޮށްފައިވާ ކަމަށެވެ. އެ ތަހުލީލުތަކުގެ ނަތީޖާއާ ހަވާލާދީ ބަޔާނުގައި ބުނީ، އެ ފެނަކީ ސިއްހަތާ ބެހޭ ޖަމިއްޔާ، ޑަބްލިއުއެޗްއޯގެ ފެނުގެ މިންގަނޑަށް ފެތޭ ފެނެއް ކަމަށެވެ.

ފުވައްމުލަކަށް ސާފު ފެން ނުލިބޭތީ ހުށަހެޅި މައްސަލަ މަޖިލީހަށް ބަލައިނުގަތް

ހުޅުމާލޭ އެމްޕީއެލް ބަނދަރުން ސިނގިރޭޓް ވަގަށްނެގި މައްސަލައިގައި އިތުރު ބިދޭސީއަކު ހައްޔަރުކޮށް، އޭނާ ޝަރީއަތް ނިމެންދެން ބަންދުކޮށްފިއެވެ. މި މައްސަލައަކީ، ވަގަށް ރާއްޖެ އެތެރެކުރުމުން މިދިޔަ އޭޕްރީލް މަހު ހިފަހައްޓައި އެމްޕީއެލްގެ ހުޅުމާލެ ބަނދަރުގައި ބަހައްޓާފައި ހުރި 1،360 ކޭސް ސިނގިރޭޓު ހިމެނޭ ދެ ކޮންޓެއިނަރު އެ ބަނދަރުން ވަގަށް ބޭރުކުރި މައްސަލައެވެ.ފުލުހުން މިއަދު ބުނީ، މި މައްސަލައިގެ ތުހުމަތުގައި ހައްޔަރުކުރި 10 ވަނަ މީހަކީ ބަންގްލަދޭޝްއަށް ނިސްބަތްވާ މުހައްމަދު އަލަމިން މިއާ، 36، ކަމަށެވެ. އޭނާ ހައްޔަރުކުރީ މިދިޔަ ބުދަ ދުވަހުއެވެ. މުހައްމަދު އަލަމިން މިއާ ހައްޔަރުކޮށް ބަންދާ މެދު ގޮތެއް ނިންމުމަށް ކޯޓަށް ހާޒިރު ކުރުމުން، ކޯޓުން ވަނީ އޭނާ ޝަރީއަތް ނިމެންދެން ބަންދުކުރުމަށް އަމުރުކޮށްފައެވެ.މި ބޮޑު ވައްކަމާ ގުޅިގެން މިހާތަނަށް ޖުމްލަ 10 މީހަކު ވަނީ ހައްޔަރުކޮށްފައެވެ. އެއީ އެޕޯލޯ ކުންފުނީގެ ވެރިޔާ މުހައްމަދު ވަހީދު (ދިގަލި) އާއި، ލޮޓަސްގެ ވެރިޔާ އަހުމަދު އާރިފް (އާއްޓެ)ގެ އިތުރުން، ކަސްޓަމްސްގައި ކުރިން މަސައްކަތްކޮށް މިހާރު މިފްކޯގެ ޖެނެރަލް މެނޭޖަރެއްގެ މަގާމުގައި ހުރި މުއާޒު އަލީއެވެ. އަދި ކަސްޓަމްސްގެ ޑިޕާޓްމަންޓެއްގެ އިސް ވެރިއެއް ކަމަށްވާ ޒިވާރު އިސްމާއިލް އާއި، އެޕޯލޯގެ މުވައްޒަފެއް ކަމަށްވާ ހަސަން އަބްދުއްރަހްމާން ވެސް ހައްޔަރުކުރި މީހުންގެ ތެރޭގައި ހިމެނެއެވެ.މީގެ އިތުރުން ސިނގިރޭޓު ކޮންޓެއިނަރުތައް ވަގަށް ބޭރުކުރި ދޯނީގެ ކައްޕި އަދި އެޕޯލޯގެ މުވައްޒަފެއް ކަމަށްވާ އާދަމް ވަހީދު އާއި، އެމްޕީއެލްގެ ތިން މުވައްޒަފުން ކަމަށްވާ އަހްމަދު ޝަހީމް، ހުސެން ސާމިހު، އަދި އަހުމަދު ފިރުސާން ވެސް މި މައްސަލާގައި ހައްޔަރުކޮށްފައިވެއެވެ. ހައްޔަރުކުރި މީހުންގެ ތެރެއިން، އަހުމަދު އާރިފް (އާއްޓެ)، މުއާޒް އަލީ، ޒިވާރު އިސްމާއިލް، އަހުމަދު ފިރުޝާން، އާދަމް ވަހީދު، އަދި މުހައްމަދު ވަހީދު (ދިގަލި) ވެސް ވަނީ ޝަރީއަތް ނިމެންދެން ބަންދުކޮށްފައެވެ.ހައްޔަރުކޮށްފައިވާ ބައެއް މީހުން ވަނީ އެމީހުންގެ މައްޗަށް ތުހުމަތު ކުރާ ކުށްތަކަށް އިއުތިރާފުވެ، ތަހްގީގަށް އެއްބާރުލުންދޭން ފަށާފައި ކަމަށް ވެއެވެ. ނަމަވެސް މައްސަލައިގެ ތަހްގީގާއި ގުޅޭ ތަފްސީލްތައް ފުލުހުން އަދި ހާމައެއް ނުކުރެއެވެ.

ސިނގިރޭޓް ވައްކަމާއި ގުޅިގެން އިތުރު މީހަކު ހައްޔަރުކޮށްފި

ކުރީގެ ރައީސް ޑރ.މުޙައްމަދު ވަޙީދު ޙަސަން ވަނީ، ސިޔާސީ އަދި މާލީ ގިނަ ކަންކަމުގައި ޖެފްރީ އެޕްސްޓައިންގެ ކިބައިން ސިއްރު ސިއްރުން ލަފާ ހޯއްދަވާފައިވާކަން ކަށަވަރުކުރެވޭ އީމެއިލްތަކެއް ލީކްވެއްޖެއެވެ.މިކަންކަމުގެ ތެރޭގައި، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ސެންޓްރަލް ބޭންކަށް 4 ބިލިއަން ޔޫއެސް ޑޮލަރު ޖަމާކޮށްދިނުމަށް ހުށަހެޅި ސިއްރު ހުށަހެޅުމެއް ހިމެނެއެވެ. މި މުޢާމަލާތްތަކުން ދައްކާ ގޮތުގައި، 2013 ވަނަ އަހަރުގެ ރިޔާސީ އިންތިޚާބުގެ މަސްތަކެއް ކުރިން، އެޕްސްޓައިން ވަނީ ވެރިކަމުގައި ހުންނެވި ދައުލަތެއްގެ ވެރިއަކަށް ރަސްމީ ނޫން ލަފާދޭ ފަރާތެއްގެ ގޮތުގައި މަސައްކަތްކޮށްފައެވެ.ލީކުވި މެސެޖްތަކުގައި، ވަޙީދު ވަނީ އޭނާގެ ފިނޭންސް މިނިސްޓަރުގެ ފަރާތުން އާދަޔާ ޚިލާފު ހުށަހެޅުމެއް ލިބުމުން އެޕްސްޓައިންއަށް އަވަސް އަވަހަށް ގުޅާފައެވެ: ނަން ނޭނގޭ "ފަންޑު މެނޭޖަރެއް" ވަނީ ދިވެހިރާއްޖެއަށް 4 ބިލިއަން ޑޮލަރު ޖަމާކޮށް، އޭގެން ބައެއް ސަރުކާރަށް ލޯނެއްގެ ގޮތުގައި ދިނުމަށް ހުށަހަޅާފައެވެ. މި ހުށަހެޅުމުގެ ދަށުން، ރައީސްގެ ގަރާރަކުން ސަރުކާރުގެ ފުރިހަމަ މިލްކިއްޔާތުގައިވާ ކުންފުންޏެއް އުފެއްދުމަށް ވަޙީދަށް ޖެހުނެވެ. ވަޙީދު ވަނީ މިކަމާ ހިތްހަމަނުޖެހުން ފާޅުކުރައްވާ، ޤައުމުގެ ކްރެޑިޓް ރޭޓިންގ ނެތުމާއި، ދައުލަތުގެ ބޮޑު ދަރަނި އަދި ބައްދަލުވުންތައް ޤައުމުން ބޭރުގައި ބޭއްވުމަށް ތަކުރާރުކޮށް އެދޭތީ އެކަމުގެ ޝައްކު އުފެދޭކަން ފާހަގަކުރައްވާފައެވެ."މިކަމާ އަޅުގަނޑު ވަރަށް ބޮޑަށް ހިތްހަމަނުޖެހޭ،" ވަޙީދު ލިޔުއްވިއެވެ. އޭނާ އިތުރަށް ވިދާޅުވީ، ރިޔާސީ އިންތިޚާބުގައި ވާދަވެރިއަކަށް ވެދާނެ ކޯލިޝަންގެ އިސް ސިޔާސީ ބޭފުޅަކު މި ޕްލޭނަށް ވަރަށް ބޮޑަށް ބާރު އަޅުއްވާކަމަށެވެ.އެޕްސްޓައިންގެ ޖަވާބު ވަރަށް ސާފެވެ: "ތިއީ މަކަރެއް." އޭނާ ވަޙީދަށް އިންޒާރު ދެއްވީ، މި ސްކީމަކީ ބައިނަލްއަޤްވާމީ ފެންވަރުގައި މަޝްހޫރު "އެޑްވާންސް-ފީ ފްރޯޑް" އޮޕަރޭޝަންތަކާ އެއްގޮތް ކަމަށާއި، އެފަދަ މަކަރާ ހަދާ މީހުން އެހެން ފަރާތްތައް ހެއްލުންތެރިކުރުމަށް ސަރުކާރުތަކުން ރަސްމީ ލިޔެކިޔުންތަކާއި ބޭންކު އެކައުންޓް ތަފްސީލުތައް ހޯދާކަމަށެވެ. އެޕްސްޓައިން ވަޙީދަށް ލަފާ ދެއްވީ މި މުޢާމަލާތުން އެއްކޮށް ދުރުހެން ހުންނެވުމަށެވެ. ވަޙީދު ޖަވާބު ދެއްވިއެވެ: "ތިޔައީ އަޅުގަނޑުގެ ސަލާމަތްކުރާ މީހާ. ތިބުނި ގޮތަށް ހަމަ އެގޮތަށް އަޅުގަނޑު ކުރާނަން."މާލީ ކަންކަމުގެ އިތުރުން، މި އީމެއިލްތަކުން ދައްކާ ގޮތުގައި ވަޙީދު ވަނީ 2013 ވަނަ އަހަރުގެ އިންތިޚާބުގެ ކުރިން ކެމްޕޭނުގެ ގޮންޖެހުންތަކާއި، ބައިނަލްއަޤްވާމީ ނެގެޓިވް ނޫސް ރިޕޯޓްތަކާއި، ކޮމިއުނިކޭޝަންސް ޓީމެއް އެކުލަވާލުމުގައި ދިމާވި ދަތިތަކާ ބެހޭގޮތުން މަޝްވަރާކުރައްވާފައެވެ. އެޕްސްޓައިން ވަނީ އެހީތެރިކަން ހުށަހަޅާ، ލިސާ ސްވެންސަން ނަމަކަށް ކިޔާ ސްވިޑަންގެ ޑިޕްލޮމެޓެއް ލަފާދޭ ފަރާތެއްގެ ގޮތުގައި ހުށަހަޅާފައި އަދި އޭރު ކައުންސިލް އޮފް ޔޫރަޕްގެ ސެކްރެޓަރީ ޖެނެރަލްގެ މަޤާމުގައި ހުންނެވި ތޯބްޔޯން ޔާގްލަންޑްއާ އޭނާގެ ރަޙުމަތްތެރިކަން ފާހަގަކުރައްވާފައެވެ.މި މުޢާމަލާތްތަކުން ދައްކުވައިދެނީ އެޕްސްޓައިންއާއި ދިވެހިރާއްޖޭގެ އެންމެ އިސް ވެރިންނާ ދެމެދު އޮތް ގާތް އަދި އާދަޔާ ޚިލާފަށް ނުފޫޒުގަދަ ގުޅުމެކެވެ. އެދުވަސްވަރު، އެޕްސްޓައިންއަކީ ކުޑަކުދިންނާ ގުޅުންހުރި ޖިންސީ ކުށްތަކެއް ސާބިތުވެ 2008 ވަނަ އަހަރު ކުށްވެރިވެފައިވާ މީހެއްގެ ގޮތުގައި ބަހުސް އުފެދިފައިވާ ފަރާތެކެވެ. އޭނާ ފަހުން ޖުލައި 6، 2019 ގައި ފެޑެރަލް ޖިންސީ ވިޔަފާރީގެ ދަޢުވާތަކެއްގައި ހައްޔަރުކުރެވުނުއިރު، އޮގަސްޓް 10، 2019 ގައި ނިއުޔޯކްގެ ޖަލެއްގައި މަރުވެފައި އޮއްވާ ފެނުނެވެ. މެޑިކަލް އެގްޒެމިނަރ ނިންމާފައިވާ ގޮތުގައި އެއީ އަމިއްލައަށް މަރުވުމެކެވެ.ލީކުވި މި މުޢާމަލާތްތަކުގެ ސަބަބުން އެޕްސްޓައިންގެ ބައިނަލްއަޤްވާމީ ނެޓްވޯކާއި، އެމެރިކާއިން ބޭރުގެ ސިޔާސީ ކަންކަމުގައި އޭނާގެ ބައިވެރިވުމުގެ މިންވަރާ ބެހޭގޮތުން އާ ސުވާލުތަކެއް އުފެދެއެވެ.

ރައީސް ވަހީދުގެ އެޑްވައިޒަރަކީ ޖެފްރީ އެޕްސްޓައިން!

ކެލިފޯނިއާ ސެން ޑިއޭގޯ ޔުނިވަރސިޓީގެ އާ ދިރާސާއަކަށް ބަލާއިރު، ވެގޯވީ، އޯޒެމްޕިކް، އަދި މައުންޖާރޯ ފަދަ ބޭސްތަކަކީ ބަރުދަން ލުއިކުރުމާއި ލޭގެ ހަކުރު ކޮންޓްރޯލްކުރުމަށް އެނގިފައިވާ ފައިދާތަކުގެ އިތުރުން، ގޮހޮރުގެ ކެންސަރު ޖެހިފައިވާ މީހުންގެ ދިރިހުރުމަށް ވަރަށް ބޮޑު ފައިދާއެއް ލިބިދާނެ ބޭސްތަކެކެވެ."ކެންސަރ އިންވެސްޓިގޭޝަން" މަޖައްލާގައި ޝާއިއުކޮށްފައިވާ މި ދިރާސާގައި، ގޮހޮރުގެ ކެންސަރު ޖެހިފައިވާ 6,800 އަށް ވުރެ ގިނަ މީހުންގެ މައުލޫމާތު ވަނީ ދިރާސާކޮށްފައެވެ. މި ދިރާސާއިން ފާހަގަ ކުރެވުނު ގޮތުގައި، ގްލޫކަގޮން-ލައިކް ޕެޕްޓައިޑް-1 ރިސެޕްޓަރ އެގޮނިސްޓްސް (GLP-1 ބޭސްތައް) ބޭނުންކުރި މީހުން، އެ ބޭސްތައް ބޭނުންނުކުރި މީހުންނާ އަޅާބަލާއިރު، ފަސް އަހަރުގެ ތެރޭގައި މަރުވުމުގެ ފުރުސަތު ދެބައިކުޅަ އެއްބަޔަށް ވުރެ ކުޑައެވެ. އެގޮތުން، އެ ބޭސް ބޭނުންކުރި މީހުންގެ މަރުވުމުގެ ނިސްބަތަކީ %15.5 ކަމަށްވާއިރު، ބޭނުންނުކުރި މީހުންގެ ނިސްބަތަކީ %37.1 އެވެ. ދިރާސާކުރާ ފަރާތްތަކުން އުމުރު، ހަށިގަނޑުގެ ބަރުދަނުގެ އިންޑެކްސް (BMI)، ބަލީގެ ނުރައްކާތެރިކަން، އަދި ސިއްހީ އެހެނިހެން ކަންކަން ހިމަނައިގެން ބެލިއިރުވެސް، މި ރައްކާތެރިކަމުގެ އަސަރު ވަރަށް ވަރުގަދައެވެ. މިއީ އެހެން ކަންކަމާ ގުޅުމެއް ނެތި ލިބޭ ފައިދާއެއްކަން މިކަމުން ދައްކުވައެވެ. މިއީ އެމެރިކާގައި ކެންސަރާ ގުޅިގެން މަރުވާ މީހުންގެ ދެވަނައަށް އެންމެ ގިނަ ސަބަބު ކަމަށްވާ ކޮލޮރެކްޓަލް ކެންސަރަށް ލިބުނު ވަރަށް މުހިންމު ހޯދުމެކެވެ.ދިރިހުރުމުގެ މި ފައިދާ އެންމެ ބޮޑަށް ފެނިފައިވަނީ BMI 35 އަށް ވުރެ މަތީގައި ހުރި ބަލިމީހުންގެ ތެރެއިންނެވެ. ދިރާސާކުރާ ފަރާތްތަކުން ލަފާކުރާ ގޮތުގައި، GLP-1 ބޭސްތަކުން ކެންސަރުގެ ނަތީޖާ ގޯސްކުރާ އިންފްލެމޭޓަރީ އަދި މެޓަބޮލިކް ގޮންޖެހުންތަކާ ދެކޮޅަށް މަސައްކަތްކުރުމުގައި އެހީތެރިވެދެއެވެ. މި ބޭސްތަކުގެ މަޝްހޫރު އަސަރުތައް ކަމަށްވާ ސިސްޓަމިކް އިންފްލެމޭޝަން ކުޑަކުރުން، އިންސިއުލިން ސެންސިޓިވިޓީ ރަނގަޅުކުރުން، އަދި ބަރުދަން ލުއިކުރުން – މި ހުރިހާ ކަމަކީވެސް ކެންސަރުގެ ނަތީޖާ ރަނގަޅުވުމާ ގުޅިފައިވާ ކަންކަމެވެ. މީގެ އިތުރުން، ކުރީގެ ދިރާސާތަކުން ދައްކާ ގޮތުގައި GLP-1 ބޭސްތަކުން ކެންސަރުގެ ސެލްތައް ބޮޑުވުން ސީދާ ހުއްޓުވައި، ކެންސަރުގެ ސެލްތައް މަރާލައި، އަދި ޓިއުމަރުގެ މާހައުލު ކެންސަރަށް އެހާ ފަސޭހަ ނޫން ތަނަކަށް ބަދަލުކޮށްފާނެއެވެ. ނަމަވެސް، މި ސީދާ ކެންސަރާ ދެކޮޅު މެކޭނިޒަމްތައް ކަށަވަރުކުރުމަށް އިތުރު ދިރާސާތައް ބޭނުންވެއެވެ.މި އުއްމީދީ މެޑިކަލް ހަބަރުތައް އާންމު ސިއްހަތުގެ ފުޅާ ޓްރެންޑްތަކާ ދިމާވެއެވެ. ގަލަޕް އިން ހެދި އެންމެ ފަހުގެ ސަރވޭއިން ދައްކާ ގޮތުގައި، އެމެރިކާގައި ހަށިގަނޑު ފަލަވުމުގެ ނިސްބަތް 2022 ވަނަ އަހަރު ގާތްގަނޑަކަށް %40 އަށް އަރާ ރެކޯޑް މަތިކަމެއްގައި ހުރި ފަހުން، މިހާރު ވަނީ %37 އަށް ދަށްވެފައެވެ. ގާތްގަނޑަކަށް 7.6 މިލިއަން މީހުންގެ ފަލަވުން ކުޑަވުމުގެ މި ދަށްވުމުގެ ސަބަބަކީ GLP-1 ބޭސްތައް ބޭނުންކުރާ މިންވަރު އިތުރުވުން ކަމަށް ބެލެވެއެވެ. މި ރިޕޯޓުގައި ބުނެފައިވާ ގޮތުގައި، އެމެރިކާގެ ބޮޑެތި މީހުންގެ ތެރެއިން ކޮންމެ 8 މީހަކުން 1 މީހުން މިހާރު މި ބޭސްތަކުގެ ތެރެއިން ބޭހެއް ބޭނުންކުރެއެވެ. ގަލަޕްގެ ޕޯލްތަކަކީ އަމިއްލައަށް ރިޕޯޓުކުރާ އަދި ޕީއަރ-ރިވިއު ނުކުރާ ޕޯލްތަކެއްކަން ފާހަގަކުރަން ޖެހެއެވެ.GLP-1 ބޭސްތަކުގެ ބޭނުންތައް ބަރުދަން ލުއިކުރުމާއި ހަކުރު ބަލި މެނޭޖްކުރުމުގެ އިތުރުންވެސް ފުޅާވަމުން އެބަދެއެވެ. މިހާރު ކުރިއަށްދާ ދިރާސާތަކުން ދައްކާ ގޮތުގައި މި ބޭސްތަކުން ހިތާއި ނާރުތަކުގެ ސިއްހަތު ރަނގަޅުކޮށް، ގުރުދާގެ ބަލި އިތުރުވުން މަޑުޖައްސާލައި، ފުރަމޭގެ މަސައްކަތް ރަނގަޅުކޮށް، އަދި ނިދީގައި ނޭވާ ހުއްޓޭ ބައްޔަށް (sleep apnea) އެހީތެރިވެދާނެއެވެ. އެހެން ފައިދާތަކުގެ ތެރޭގައި ލޭގެ ޕްރެޝަރު ދަށްކުރުން، ކޮލެސްޓްރޯލް ރަނގަޅުކުރުން، އަދި ފެޓީ ލިވަރ ބަލި ކުޑަކުރުން ހިމެނެއެވެ.ކުރުކޮށް ބުނާނަމަ، މި ދިރާސާއިން GLP-1 ބޭސްތަކުގެ ދިރިއުޅުން ސަލާމަތްކުރެވިދާނެ އާ ދިމާލެއް ފާހަގަކޮށްދެއެވެ. ފަލަވުމާއި ހަކުރު ބައްޔާ ދެކޮޅަށް ކުރާ މަސައްކަތުގައި މި ބޭސްތަކަށް ތައުރީފު ލިބެމުންދާއިރު، ބޮޑު ގޮހޮރުގެ ކެންސަރު ޖެހިފައިވާ މީހުންގެ ދިރިހުރުމުގެ ނިސްބަތް ރަނގަޅުކުރުމުގެ ގާބިލުކަމަކީ މެޓަބޮލިކް ސިއްހަތާއި ދާއިމީ ބަލިތަކަށް މި ބޭސްތަކުގެ ފުޅާ އަސަރު ދައްކުވައިދޭ މުހިންމު މެޑިކަލް ކުރިއެރުމެކެވެ.

ބަރުދަން ލުއިކުރާ ބޭސްތައް ކެންސަރާއި ދެކޮޅަށް!

ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ ޑޮކްޓަރ މުޙައްމަދު މުޢިއްޒު، ދިވެހިރާއްޖެއާއި ފަލަސްޠީނުގެ 17 އަހަރުން ދަށުގެ ފުޓްބޯޅަ ޓީމާ ދެމެދު ކުޅެވޭ ފުޓްބޯޅަ މެޗުގެ ސްވެނިއާ ޓިކެޓް ބައްލަވައިގެންފިއެވެ.މި ރަމްޒީ ޓިކެޓު ރައީސްއާއި ޙަވާލުކޮށްދެއްވީ މިއަދު ހެނދުނު މިކަމަށްޓަކައި ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާގެ އޮފީހުގައި އޮތް ރަސްމިއްޔާތެއްގައި ފުޓްބޯލް އެސޯސިއޭޝަން އޮފް މޯލްޑިވްސް (އެފް.އޭ.އެމް) ގެ ރައީސް އަޙުމަދު ތާރިޤެވެ. ދިވެހިރާއްޖެއާއި ފަލަސްޠީނާ ދެމެދު މިރޭ ކުޅެވޭ އެކުވެރިކަމުގެ މި މެޗު ބައްލަވާލެއްވުމަށް ރައީސް ދަނޑަށް ވަޑައިގަންނަވާނެއެވެ. މި ދެ ޓީމު ކުޅޭ އެކުވެރިކަމުގެ ދެވަނަ މެޗު އަންނަ ހޮނިހިރު ދުވަހުގެ ރޭ ބޭއްވުމަށް ވަނީ ހަމަޖެހިފައެވެ.މި މެޗުތަކާ ގުޅިގެން ވިއްކާ ސްވެނިއާ ޓިކެޓްތަކަކީ ފަލަސްޠީނުގެ ފުޓްބޯޅައަށް އެހީތެރިވުމަށްޓަކައި އެފް.އޭ.އެމުން ވަކި އަދަދަކަށް ވިއްކާ ޓިކެޓްތަކެކެވެ. ޕްލެޓިނަމް އަދި ގޯލްޑް ކެޓަގަރީ ހިމެނޭ މި ޓިކެޓްތަކުގެ ތެރެއިން ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ ބައްލަވައިގެންނެވީ ޕްލެޓިނަމް ޓިކެޓެވެ. މި ޓިކެޓްތައް ވިއްކައިގެން ލިބޭ ފައިސާ ހަދިޔާކުރުމަށް ހަމަޖެހިފައި ވަނީ ހަނގުރާމައިގެ ހާލަތުގައި އޮތް ފަލަސްޠީނުގެ ފުޓްބޯޅަ އަލުން ދިރުވައި ތަރައްޤީކުރުމަށް ކުރާ މަސައްކަތުގައި އެހީތެރިވުމުގެ ގޮތުން ފަލަސްޠީނުގެ ފުޓްބޯޅަ އެސޯސިއޭޝަނަށް ކަމަށް އެފް.އޭ.އެމުން ހާމަކުރައްވާފައިވެއެވެ.

ރާއްޖެއާއި ފަލަސްޠީނު މެޗުގެ ސްވެނިއާ ޓިކެޓެއް ރައީސް ބައްލަވައިގެންފި

މަސްތުވާތަކެއްޗާ ދެކޮޅަށް ހާއްސަ އޮޕަރޭޝަނެއް ކުރިއަށް ގެންދަން ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ ޑރ.މުހައްމަދު މުއިއްޒު އެންގެވުމުން "އޮޕަރޭޝަން އަލިމަގު" ނަމުގައި ފަށާފައިވާ އޮޕަރޭޝަންގައި މިހާތަނަށް 90 މީހުން ހައްޔަރުކޮށްފައިވާ ކަމަށް ކޮމިޝަނަރ އޮފް ޕޮލިސް އިސްމާއިލް ނަވީން ވިދާޅުވެއްޖެވެ.ދައުލަތުގެ މީޑިއާ ޕީއެސްއެމްއަށް ދެއްވި އިންޓަވިއުއެއްގައި ޕޮލިސް ކޮމިޝަނަރު ވިދާޅުވީ ރޭ ފަތިހު 05:30 ގައި ފެށި މި އޮޕަރޭޝަންގައި 500 އަށްވުރެ ގިނަ ފުލުހުން ބައިވެރިވެ، ސްޕެޝަލައިޒްޑް ޑިޕާޓްމަންޓްތަކާއި ރީޖަންތަކުން ވިލަރެސްކުރެވިގެން އެކުލަވާލެވިފައިވާ ޓީމުތަކުން މުޅި ރާއްޖޭގެ 100 އަށްވުރެ ގިނަ ތަންތަނުގައި އެއްވަގުތެއްގައި ތަންތަން ބަލައި ފާސްކުރުން ކުރިއަށް އެބަދާ ކަމަށެވެ.ނަވީން ވިދާޅުވީ މިހާރުވެސް މިއޮޕަރޭޝަންގައި މަސްތުވާތަކެއްޗާއި މަސްތުވާތަކެތީގެ ވިޔަފާރިކުރުމަށް ބޭނުންކުރާ އެއްޗެހި ފެނިފައިވާކަމަށެވެ. ނަމަވެސް ފެނުނު މަސްތުވާތަކެތީގެ އަދަދެއް އަދި ހާމައެއް ނުކުރެއެވެ."މަސްތުވާއެއްޗެހި ފެނިފައި އެބަހުރި، ޑްރަގް ސްޓްރީޓް ލެވަލްގައި ވިއްކުމަށް ބޭނުންކުރާ އެއްޗެހި، ބަނގުރާ ކައްކަން ބޭނުންކުރާ އެއްޗެހި ފެނިފައި އެބަހުރި، ކުރިއަށް އޮތް ތަންތަނުގައި އޮޕަރޭޝަން އެހެން ރަށްރަށުގައިވެސް ކުރިއަށްދާނެ، އިތުރު މީހުންވެސް ހައްޔަރުވުމަކީ އެކަށީގެންވާ ކަމެއް،" ނަވީން ވިދާޅުވިއެވެ.އެކްސްގައި ކުރެއްވި ޕޯސްޓެއްގައި ރައީސް މުއިއްޒު ވިދާޅުވީ ރާއްޖެއަކީ ޑްރަގްގެ ވަބާއިން އެއްކޮށް ސަލާމަތްވެފައިވާ ގައުމަކަށް ހަދަން ސަރުކާރުން ކުރާ މަސައްކަތުގައި، ޑްރަގުގެ ވިޔަފާރީގައި ބައިވެރިވާ ފަރާތްތަކާ ދެކޮޅަށް ހާއްސަކޮށްގެން މިއަދު އޮޕަރޭޝަނެއް ހިންގުމަށް ފުލުހުންނަށް އަންގަވާފައި ވާނެ ކަމަށެވެ."އެއްވަގުތެއްގައި ރާއްޖޭގެ 100 އަށްވުރެ ގިނަ ތަންތަން ބަލައި ފާސްކުރެވޭ މިއޮޕަރޭޝަނުގައި 500 އަށްވުރެ ގިނަ ފުލުހުން ބައިވެރިވާނެ،" ރައީސް ވިދާޅުވިއެވެ.ފުލުހުން މިއަދު ނެރުނު ބަޔާނެއްގައި ބުނީ މި އޮޕަރޭޝަނަކީ މަސްތުވާތަކެތި ފެތުރުމުގައި ޒިންމާވާ ފަރާތްތައް ގާނޫނުގެ ކުރިމައްޗަށް ގެނައުމަށް ކުރެވޭ ދެމެހެއްޓެނިވި މަސައްކަތްތަކުގެ ތެރެއިން ހިންގޭ އޮޕަރޭޝަނެއް ކަމަށެވެ."މިއީ ދިވެހިރާއްޖޭގައި ހަރަކާތްތެރިވާ މަސްތުވާތަކެތީގެ ވިޔަފާރިކޮށް ޓްރެފިކްކުރާ ވިއުގަތައް ހުއްޓުވައި، މުޅިން ނައްތާލުމަށާއި މުޖުތަމައުގައި މަސްތުވާތަކެތި ފެތުރުމުގައި ޒިންމާވާ ފަރާތްތައް ގާނޫނުގެ ކުރިމައްޗަށް ގެނައުމަށް ކުރެވޭ ދެމެހެއްޓެނިވި މަސައްކަތްތަކުގެ ތެރެއިން ހިންގޭ އޮޕަރޭޝަނެއް،" ފުލުހުންގެ ބަޔާނުގައި ބުންޏެވެ.

ބޮޑު ޑްރަގް އޮޕަރޭޝަންގައި ގިނަ ބަޔަކު ހައްޔަރުކޮށްފި

ވިޔަފާރިވެރިޔާ އަދި ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ އޭދަފުށީ ދާއިރާގެ މެންބަރު އަހްމަދު ސަލީމް މާލީ ގޮތުން ތަނަވަސްކަން ހުރި ފަރާތްތަކަށް ދައުލަތުގެ ޚަރަދުގައި ފޯރުކޮށްދޭ ބޭސްފަރުވާގެ ޚިދުމަތް ކަމަށްވާ އާސަންދަ އާއި، 65 އަހަރުން މަތީގެ މީހުންނަށް ދޭ އިނާޔަތް ފަދަ އެހީތައް ދިނުން ހުއްޓާލަން ޖެހޭނެ ކަމަށް ވިދާޅުވެއްޖެއެވެ. އަންނަ އަހަރަށް ސަރުކާރުން ހުށަހަޅާފައިވާ ދައުލަތުގެ ބަޖެޓާ މެދު މަޖިލީހުގައި ކުރިއަށްދިޔަ ބަހުސްގައި ބައިވެރިވެވަޑައިގަންނަވަމުން، ސަލީމް ވަނީ ދައުލަތުގެ ފައިސާ ބޭކާރުކޮށް އިސްރާފުވަމުންދާ މިންވަރާ މެދު ކަންބޮޑުވުން ފާޅުކުރައްވައިފައެވެ. އަދި ޚަރަދުތައް ކުޑަކުރުމަށްޓަކައި އެންމެ މުހިންމު ކަންކަމަށް އިސްކަންދީގެން ހޭދަކުރުމާއި، ދައުލަތަށް އާމްދަނީ އިތުރުކުރެވޭނެ ގޮތްތަކާ މެދު ވެސް އޭނާ ވާހަކަދެއްކެވިއެވެ.ސަލީމް ވިދާޅުވި ގޮތުގައި، މި ސަރުކާރުން ދައުލަތުގެ ޚަރަދު ކުޑަކުރުމަށް މަސައްކަތްތަކެއް ކުރަމުންދާއިރު، ޚަރަދު ކުޑަކުރުމުގެ ކޮންމެ ފިޔަވަޅެއް ވެސް ގުޅިފައިވަނީ ރައްޔިތުންގެ ހާލަތާ ކަމަށެވެ. އޭނާ ފާހަގަކުރެއްވި ގޮތުގައި، ބޭސްފަރުވާގެ ދާއިރާއިން އާސަންދަގެ ޚަރަދު ކުޑަކުރެވޭކަށް ނެތެވެ. އެއީ ކުޑަކޮށްފިނަމަ ހާލަތު ގޯސްވާނެ ކަމެކެވެ. މީގެ ބަދަލުގައި ގެންނަންޖެހޭ ބަދަލުތަކެއް ހުރެއެވެ. ވަޒީފާގެ ދާއިރާއަށް ބަލާއިރު، ވަޒީފާ ނުދިނުމަކީ ވެސް ގޯސްކަމެކެވެ. އެހެންކަމުން އެންމެންނަށް ވަޒީފާގެ ފުރުސަތު ލިބެންޖެހެއެވެ. އަދި ޕްރައިވެޓް ސެކްޓަރަށް ބާރުދިނުމުގެ މަސައްކަތް ވެސް ސަރުކާރުން ކުރައްވަމުންދާ ކަމަށް އޭނާ ވިދާޅުވިއެވެ.އޭނާ އިތުރަށް ވިދާޅުވީ، ސިއްހީ ދާއިރާގެ ޚަރަދު ކުޑަކުރެވޭނެ ގޮތެއް ނެތް ކަމަށާއި، ހުރިހާ ރަށެއްގައި ހޮސްޕިޓަލް އަޅައި، އެތަންތަނުން ޚިދުމަތް ދޭންޖެހޭ ކަމަށެވެ. ސަރުކާރުން ހުރިހާ ޚިދުމަތެއް ހިލޭ ދިނުމަށްފަހު، އެކަންކަން ކުއްލިއަކަށް ހުއްޓާލައިފިނަމަ ރައްޔިތުން ހިތްހަމަނުޖެހޭނެ ކަމަށް ވެސް ސަލީމް ފާހަގަކުރެއްވިއެވެ. މިފަދަ ނިޒާމެއް ކުރީގެ ސަރުކާރުތަކުން ބައްޓަންކޮށްފައިވާތީ، ހިލޭ ލިބޭ އިނާޔަތްތަކާއި ޚިދުމަތްތައް ކުއްލިއަކަށް ކަނޑާލާނީ ކިހިނެއްތޯ އޭނާ ސުވާލު އުފެއްދެވިއެވެ. އެފަދަ ކަންކަން ކުއްލިއަކަށް ކުރަން އުޅެފިނަމަ ރައްޔިތުންނަށް ބޮޑެތި ގެއްލުންތަކެއް ލިބިގެންދާނެ ކަމަށް ވެސް އޭނާ އިންޒާރު ދެއްވިއެވެ.ސަލީމް ތަކުރާރުކޮށް ގޮވައިލެއްވީ އާސަންދަ އާއި 65 އަހަރުން މަތީގެ އިނާޔަތް ތަނަވަސް މީހުންނަށް ދިނުން ހުއްޓާލުމަށެވެ. އެއީ ނިކަމެތި ރައްޔިތުންގެ ހައްގެއް ކަމަށާއި، މުއްސަނދިންނަށް ލިބެންޖެހޭ އެއްޗެއް ނޫން ކަމަށް އޭނާ ވިދާޅުވިއެވެ. ތަނަވަސް މީހުންގެ އަތުން ޒަކާތް ނަގަން ޖެހޭނެ ކަމަށް ވިދާޅުވެ، ޒަކާތް ރަނގަޅަށް ނެގިއްޖެނަމަ މުޖުތަމަޢުގެ ތެރޭގައި ދަތި ހާލުގައި އުޅޭ މީހުންގެ ބޭނުންތައް ފުއްދިގެންދާނެ ކަމަށް ވެސް އޭނާ ވިދާޅުވިއެވެ.ޚަރަދުކުޑަކުރުމަށް ކުރަންޖެހޭ އަނެއް މުހިންމު ކަމަކީ ކޮރަޕްޝަން ހުއްޓުވުން ކަމަށް ސަލީމް ވިދާޅުވިއެވެ. ނަމަވެސް، ވޭތުވެދިޔަ 15 އަހަރުގެ ތެރޭގައި އައި އެއްވެސް ސަރުކާރަކުން މި މަސައްކަތް ނުކުރާކަން ފާހަގަކުރައްވައި، މި ސަރުކާރުން އެކަން ފަށާފައިވާ ކަމަށް އޭނާ ވިދާޅުވިއެވެ. ހަމައެއާއެކު، ތަރައްޤީވަމުން އަންނަ ގައުމަކަށް ދަރަނި ނެގުމަކީ ބޭނުންތެރި ކަމެއް ނަމަވެސް، ދަރަނި ނެގޭ މިންވަރު އިތުރަށް ހަރުކަށިކުރަން ޖެހޭ ކަމަށާއި، އެހެން ނޫންނަމަ ދަރަނި އަދާކުރުމުގެ ބުރަ ބޮޑުވާނެ ކަމަށް އޭނާ ވިދާޅުވިއެވެ. ސަލީމްގެ ވާހަކަ ނިންމަވާލައްވަމުން ވިދާޅުވީ، ދައުލަތުގެ ކަންކަން ރަނގަޅު އުސޫލުތަކެއްގެ މަތިން ހިންގާފައިވާނަމަ، މިއަދު ދިވެހި ރައްޔިތުން ތިބޭނީ މުއްސަނދިކަމުގައި ކަމަށެވެ.

ތަނަވަސް މީހުންނަށް އާސަންދަ ކަނޑައިލަންޖެހޭ: ސަލީމް

އިއްޔެ މަސްޖިދު އަލް ސުލްޠާން ހަސަން ޢިއްޒުއްދީން މިސްކިތަށް ގެއްލުންދިނުމުގެ ތުހުމަތުގައި ހައްޔަރުކުރެވުނު މީހާއަށް، މިހާރު ހޮސްޕިޓަލުގައި އެޑްމިޓްކޮށްގެން ފަރުވާ ދޭން ފަށައިފިއެވެ. މި ހާދިސާ ދުށް މީހެއްގެ މައުލޫމާތު ދޭ ގޮތުގައި، އިއްޔެ ހެނދުނު ގާތްގަނޑަކަށް 06:45 ގައި، އެ މިސްކިތް ކައިރީގައި ހުއްޓައި، ފިރިހެނަކު އެތަނަށް ހަމަލާދިން މަންޒަރު ފެނުނެވެ. އޭނާ ބުނި ގޮތުގައި، އެ ފިރިހެން މީހާ ވަނީ ގާގަޑެއްގެ އެހީގައި މިސްކިތުގެ ތިރީބައިގައި ހުރި ބައެއް ކުޑަދޮރުތަކުގެ ބިއްލޫރިތައް ތަޅާލާފައެވެ.މަންޒަރުދުށް މީހާ ބުނެފައިވާ ގޮތުގައި، ހަމަލާދިން މީހާގެ އަމަލުތައް ހުރި ގޮތުން، އޭނާއަކީ ބުއްދި ހަމަނުޖެހޭ މީހެއް ކަމަށް ބެލެވެއެވެ. ފުލުހުން ވަނީ ކުށުގެ ވެށިން 24 އަހަރުގެ ދިވެހި ޒުވާނާ އިއްޔެ ހައްޔަރުކޮށް، ފަހުން އާއިލާއާ ހަވާލުކޮށްފައެވެ.އެނގިފައިވާ ގޮތުގައި، މި ޒުވާނާއަކީ ކުރިން ވެސް ނަފްސާނީ ބޮޑެތި މައްސަލަތައް ހުންނަ މީހެކެވެ. އޭނާއަށް އިއްޔެއިން ފެށިގެން އެޑްމިޓްކޮށްގެން ފަރުވާ ދެމުންދާ ކަމަށް މައުލޫމާތު ލިބެއެވެ.މިފަދަ އިތުރު މައްސަލަތަކެއް ވެސް ދަނީ ތަހުގީގު ކުރަމުންނެވެ. އޭގެ ތެރޭގައި، ހޯމަ ދުވަހު އައްޑޫ ސިޓީ ހިތަދޫ މިސްކިތެއްގައި ބަހައްޓާފައި ހުރި މުސްހަފްތަކާއި ގޮނޑިތަކަކަށް ގެއްލުންދިން މައްސަލަ ހިމެނެއެވެ. މީގެ އިތުރުން މީގެ ކުރިން ވެސް މިސްކިތްތަކަށް ގެއްލުންދިން ހާދިސާތައް ފެންމަތިވެފައިވެއެވެ؛ މިސާލަކަށް، މި މަހުގެ އެއްވަނަ ދުވަހުގެ ދަންވަރު 02:20 ހާއިރު މާލޭގެ ފުރުޤާން މިސްކިތަށް ގެއްލުންދިން މައްސަލައެއް ފުލުހަށް ރިޕޯޓުކޮށްފައިވެއެވެ.

މިސްކިތަށް ގެއްލުން ދިން މީހާ އެޑްމިޓްކޮށް ފަރުވާ ދެނީ

1968 ވަނަ އަހަރުގެ ނޮވެމްބަރު މަހުގެ 11 ވަނަ ދުވަހަކީ ދިވެހިރާއްޖޭގެ ތާރީޚުގައި އެންމެ މުހިންމު އެއް ފިޔަވަޅު އެޅުނު ދުވަހެވެ. އެއީ ރަސްކަން ނިމި ޖުމްހޫރިއްޔާ ޤާއިމުކުރެވުނު ދުވަހެވެ. އެއީ ހަމައެކަނި ވެރިކަން ބަދަލުވުމެއް ނޫނެވެ؛ އެއީ ހަމަހަމަކަމާއި، އިންސާފާއި، ރައްޔިތުންގެ ސިޔާދަތުގެ މަތީގައި ބިނާކުރެވުނު އާ ޒަމާނެއްގެ ފެށުމެވެ.ޖުމްހޫރިއްޔާގެ ބާނީން ދެކެވަޑައިގަތް ހުވަފެނަކީ އެއްވެސް ރައްޔިތަކު އަނެއް ރައްޔިތެއްގެ މަތީގައި ނުވާނެ، އަދި ޢާންމު ޚިދުމަތަކީ ރައްޔިތުންނަށް ޚިދުމަތްކުރުން ކަމުގައިވާ، އަދި ބާރު ހުރިހާ ރައްޔިތުންގެ ވިންދުގެ ތެރޭގައި ހުންނަ ޤައުމެކެވެ.ފަންސާސް ހަތް އަހަރު ފަހުން، އެ ހުވަފެން ދަނީ ދުރުވަމުންނެވެ. ދިވެހިރާއްޖެއިން އަނެއް ޖުމްހޫރީ ދުވަސް ފާހަގަކުރާއިރު، މި ސުވާލު ނުކޮށް ނުހުރެވެއެވެ: ޖުމްހޫރިއްޔާ އޭގެ ވައުދު ފުއްދައިފި ހެއްޔެވެ؟ފަނޑުވެގެންދިޔަ ވައުދުޖުމްހޫރިއްޔާ ޤާއިމުވީ ޚާއްޞަ އިމްތިޔާޒުތައް ނިމުމަކަށް ގެނައުމަށެވެ. ނަމަވެސް ޙަޤީޤަތުގައި، ޚާއްޞަ އިމްތިޔާޒުތައް ދަނީ އާ ނަންނަމުގައި ފުޅާވަމުންނެވެ. 1968 ގައި ރަސްކަމެއްގެ ގޮތުގައި ނިމުމަކަށް ގެނެވުނު ނިޒާމު، މި ދިގު މުއްދަތުގެ ތެރޭގައި، ސިޔާސީ އިލީޓުންގެ ޖުމްހޫރިއްޔާއަކަށް ވަނީ ބަދަލުވެފައެވެ.މިއަދު، ގިނަ ސަރުކާރުގެ މުއައްސަސާތައް ހިންގަނީ އެތަންތަން ޤާއިމުވެފައިވަނީ ރައްޔިތުން ރައްކާތެރިކުރުމަކަށް ނޫނެވެ. އޭގެބަދަލުގައި ބާރުގަދަ ފަރާތްތައް ރައްކާތެރިކުރުމަށް ކަމަށް ހީވާ ގޮތަށެވެ. ކޮރަޕްޝަންގެ މައްސަލަތައް ކޮންމެ އަހަރަކުވެސް ފެންމަތިވަމުންދާއިރު، ސިޔާސީ މަޞްލަޙަތުތައް ދައުލަތުގެ ކުންފުނިތަކާއި މިނިސްޓްރީތަކަށް ވަދެފައިވާ މިންވަރު ހާމަވެއެވެ. ފެނަކައިގެ ޕްރޮކިއުމަންޓް މައްސަލަތަކުން ފެށިގެން އަގުބޮޑުކޮށް ހަވާލުކުރާ މަޝްރޫޢުތަކާ ހަމައަށް، ޢާންމު ވާޖިބާއި އަމިއްލަ ފައިދާ ހޯދުމާ ދެމެދުގައިވާ ރޮނގު ދަނީ ކޮންމެ އަހަރަކުވެސް ހަނިވަމުންނެވެ.މިލިއަނުން ޢަދަދުކުރާ ކޮންޓްރެކްޓްތައް ދެފުއްފެންނަ އުސޫލެއް ނެތި ދޫކުރާތަން، ޤާބިލުކަން ނެތް ސިޔާސީ މީހުން މަތީ މަޤާމުތަކުގައި ތިބޭތަން، އަދި ޖަވާބުދާރީވުމެއް ނެތި ރައްޔިތުންގެ ފައިސާ ގެއްލޭތަން ރައްޔިތުން ދަނީ ހިތްހަމަނުޖެހުމާއެކު ބަލަމުންނެވެ. އިންސާފާއި ހަމަހަމަކަމުގެ ވައުދުވި ޖުމްހޫރިއްޔާއިން މިއަދު ގިނަ ފަހަރަށް ފޯރުކޮށްދެނީ ވަކިބަޔަކަށް ފައިދާ ހޯދައިދިނުމާއި މަކަރެވެ.ފުރުޞަތު ނެތް ތަޢުލީމުޖުމްހޫރިއްޔާގެ ބާނީންގެ ޖީލު ދެކެވަޑައިގަތީ ތަޢުލީމަކީ އިންސާފުވެރި އަދި ތަރައްޤީވެފައިވާ ޖުމްހޫރިއްޔާއެއްގެ ބިންގާ ކަމުގައެވެ. އެބޭފުޅުން ސްކޫލްތައް ބިނާކުރައްވައި، ލިޔަންކިޔަން ދަތުމުގެ ފުރުޞަތު ފުޅާކުރައްވައި، އަދި ޒުވާނުންނަށް އެއްދުވަހަކުން ޤައުމު ހިންގުމަށްޓަކައި ކިޔެވުމަށް ބާރުއެޅުއްވިއެވެ.ނަމަވެސް މިއަދު، އެ ޒުވާނުންގެ ތެރެއިން ގިނަ ބަޔަކު މަތީ ތަޢުލީމު ޙާޞިލުކޮށްފައިވާ، ބައިނަލްއަޤްވާމީ ބަސްތަކަށް ފަރިތަ، އަދި ޓެކްނޮލޮޖީގައި ހުނަރުވެރިން ތިބީ ވަޒީފާ ނުލިބި ނުވަތަ ޤާބިލުކަމާ ނުގުޅޭ ވަޒީފާތަކުގައެވެ. ސިޔާސީ ގުޅުންތައް ހުރި ފަރާތްތައް ޤާބިލުކަމެއް ނެތި އަވަހަށް މަތީ މަޤާމުތަކަށް ދަނީ އަންނަމުންނެވެ.މިކަމުގެ ސަބަބުން އުއްމީދު ގެއްލުމުގެ އިޙްސާސް ދަނީ އިތުރުވަމުންނެވެ. މަޤާމުތައް ނިންމަނީ ހުނަރަށް ބަލައިގެންނެއް ނޫނެވެ. ގުޅުން އޮތީ ކާކާތޯ އާއި ތާއިދުކުރަނީ ކޮން ޕާޓީއަކަށްތޯ ބަލައިގެން ކަމަށްވާނަމަ، ބުރަކޮށް ކިޔެވުމުގެ ބޭނުމަކީ ކޮބައިތޯއެވެ؟ ޔުނިވަރސިޓީ ޑިގްރީއަށްވުރެ ސިޔާސީ ގުޅުމަށް ބަރުދަން ބޮޑުނަމަ، ހުޅުވާލެވިފައިވާ ވަޒީފާތަކަށް ކުރިމަތިލުމުގެ ބޭނުމަކީ ކޮބައިތޯއެވެ؟ޖުމްހޫރިއްޔާއަކުން ތަމްސީލުކުރަންޖެހޭ ގޮތަކީ މިއެއް ނޫނެވެ. ޖުމްހޫރިއްޔާގެ މަޤްޞަދަކީ ކޮންމެ ދިވެއްސަކަށްވެސް، އެމީހެއްގެ އަޞްލު ކޮންމެ ގޮތަކަށްވިޔަސް، މަސައްކަތާއި އަމާނާތްތެރިކަމުގެ ތެރެއިން ކާމިޔާބީއަށް ވާސިލުވުމުގެ ފުރުޞަތު ލިބުން ކަށަވަރުކުރުމެވެ.އިތުރުވަމުންދާ ދަރަނި އަދި ބިރުވެރި މުސްތަޤްބަލުއިޤްތިޞާދީ ގޮތުން ދިވެހިރާއްޖެ އޮތީ ނާޒުކު ހާލަތެއްގައެވެ. ޢާންމު ދަރަނި ވަނީ އެންމެ ދިހަ އަހަރު ކުރިންވެސް ހީވެސް ނުކުރާނެ މިންވަރަކަށް ބޮޑުވެފައެވެ. ސަރުކާރުން ދަރަނި ނަގަނީ ހަމައެކަނި ތަރައްޤީގެ މަޝްރޫޢުތަކަށް އިންވެސްޓްކުރުމަށް ނޫނެވެ. ގިނަ ފަހަރަށް ހިންގުމުގެ ޚަރަދުތައް ހަމަޖެއްސުމަށްވެސް ދަރަނި ނަގައެވެ. މިއީ އަންނަން އޮތް ޖީލުތަކަށް ބުރައެއް އުފުލާނެ ނުރައްކާތެރި ދައުރެކެވެ. އެކި ބައިނަލްއަޤްވާމީ ކްރެޑިޓް ރޭޓިންގ އެޖެންސީތައް ކަމަށްވާ މޫޑީސް އާއި ފިޗް ފަދަ އެޖެންސީތަކުން ވަނީ ތަކުރާރުކޮށް އިންޒާރު ދީފައެވެ.އިތުރަށް މިހާރު ނަގާފައިވާ ދަރަނިތައް ހަމަޖެހިފައިވާ އުސޫލެއްގެ ދަށުން ނުހުއްޓުވައިފިނަމަ، ދިވެހިރާއްޖެއަށް މާލީ ގޮތުން އަނދަވަޅަކަށް ވެއްޓުމުގެ ނުރައްކާ އެބައޮތެވެ. އެހެންނަމަވެސް، އަލަށް ދަރަނި ނެގުމާއި ބޮޑެތި މަޝްރޫޢުތައް ކުރިއަށްދާކަން ފެނެއެވެ. އޭގެތެރެއިން ގިނަ މަޝްރޫޢުތައް އިޢުލާނުކުރަނީ ސިޔާސީ ކުލަވަރެއްގައި ނަމަވެސް އެކަށީގެންވާ ރޭވުމެއް ނެތިއެވެ.ދައުލަތުގެ ކުންފުނިތައް، ރައްޔިތުންނަށް ޚިދުމަތް ދިނުމަށް އުފައްދާފައިވީ ނަމަވެސް، މިހާރު ވަނީ ސިޔާސީ ވަސީލަތްތަކަކަށް ބަދަލުވެފައެވެ. އެއީ ސިޔާސީ ތާއީދުކުރާ ފަރާތްތަކަށް ވަޒީފާ ދިނުމާއި، ބޮޑެތި ގެއްލުންތަކާއެކު މަސައްކަތްކުރާ ތަންތަނަށެވެ. މި ކުންފުނިތަކުގެ ތެރެއިން ގިނަ ކުންފުނިތައް ދެމިހުރެވޭނީ ހަމައެކަނި ސަރުކާރުގެ ބެއިލްއައުޓްތަކުގެ ސަބަބުންނެވެ. އެއީ ދިރިއުޅުމުގެ ދަތިކަމުގައި ތިބި ޓެކްސް ދައްކާ ރައްޔިތުންގެ ފައިސާއެވެ.ޖުމްހޫރިއްޔާގެ ތަރައްޤީގެ ހުވަފެން މިހާރު ވަނީ ދަރަނިވެރިކަމުގެ ދައުރަކަށް ބަދަލުވެފައެވެ. ކޮންމެ އައު ސަރުކާރަކުން ވެސް ކުރީ ސަރުކާރަށް އިނގިލި ދިއްކުރެއެވެ. ނަމަވެސް މި ބޭކާރުކަން ހުއްޓުވުމަށް އެއްވެސް ފަރާތަކުން ބޭނުންވާ ކަމަކަށް ނުފެނެއެވެ.ވިސްނުމެއް ނެތް ބާރުޙަޤީޤީ ޖުމްހޫރިއްޔާއެއް ބިނާވެފައި އޮންނަންވާނީ ވިސްނުމާއި ޙިކުމަތުގެ މައްޗަށެވެ. ނަމަވެސް، މިއަދު ޤައުމީ ސިޔާސަތުތައް ބައްޓަންވަމުންދަނީ އަވަސް އަރުވާލައިގެން، މަޝްވަރާއެއް ނުކޮށް އަދި ދުރު ރާސްތާގެ ވިސްނުމެއް ނެތި، ކަންކަމަށް ރައްދުދިނުމުގެ ގޮތުގައެވެ. ޕްރޮޖެކްޓްތައް ރޭއާއި ދުވާލުގެ ތެރޭގައި އިޢުލާނުކުރެވެއެވެ. އާ މިނިސްޓްރީތައް އުފައްދައި، ސިޔާސަތުތައް ކުއްލިއަކަށް ބަދަލުކުރެވެއެވެ. ޙުކުމްކުރުމަކީ ކުޅިވަރެއްގެ ގޮތުގައި ހީވާފަދައެވެ. މިފަދަ ސްޓްރެޓެޖިކް މިސްރާބެއް ނެތްކަން ފާޅުކަން ބޮޑުގޮތެއްގައި ކޮންމެ ދާއިރާއަކުންވެސް ފެނެއެވެ: ހައުސިންގ، ތިމާވެށި، ދަތުރުފަތުރު، ޞިއްޙަތު އަދި ތަޢުލީމެވެ.މިސާލަކަށް ހައުސިންގ ދާއިރާއަށް ބަލާލަމާ ހިނގާށެވެ. މިއީ ދިވެހި ޒުވާނުން އެންމެ ބޮޑަށް ކަންބޮޑުވާ އެއް ކަމެވެ. ބިލިއަނުން ޚަރަދުކޮށްފައިވީ ނަމަވެސް، ގިނަ ޢާއިލާތަކަށް އަދިވެސް ގެދޮރު ލިބޭނެ މަގެއް ނެތެވެ. ހަމަ އެފަދައިން، ރަށްރަށަށް ބާރުދިނުމުގެ ގޮތުގައި ވައުދުވެފައިވާ ލާމަރުކަޒީކުރުން، އަދިވެސް އޮތީ ނުނިމި އަދި އެއްގޮތް ނޫން ޙާލަތެއްގައެވެ.ލީޑަރުން ތަރައްޤީގެ ވާހަކަ ދައްކަވައެވެ، ނަމަވެސް ގިނަ ރައްޔިތުންނަށް އިޙްސާސްވަނީ ދިރިއުޅުމުގެ ޚަރަދު ބޮޑުވުމާއި އުންމީދު ކުޑަވުމުގެ ދެމެދުގައި ހައްޔަރުވެ، އެއްތަނެއްގައި ދުވަމުންދާ ކަމަށެވެ.ކޮރަޕްޝަން: ހިމޭން ރަސްގެފާނުމިއަދު ދިވެހިރާއްޖޭގައި ޙަޤީޤީ އެއް ވެރިއަކު ހުރިނަމަ، އެއީ ކޮރަޕްޝަނެވެ. އެއީ ނިންމުންތައް ކޮންޓްރޯލްކޮށް، އިންތިޚާބުތަކަށް ނުފޫޒު ފޯރުވައި، ކޯޓުތަކުން ކުރަންވީ ހުކުމް ކަނޑައަޅައި، ވަޒީފާތަކަށް މީހުން ހޮވައި، ޕްރޮޖެކްޓްތައް ދޭންވީ ކުންފުނިތައް ވެސް ކަނޑައަޅަނީ ކޮރަޕްޝަނެވެ. މިއަދު، އެއީ އެއްކޮށް އާދަޔާ ޚިލާފު ކަމެއް ނޫނެވެ. އެއީ މީހުން ކުށްވެރިކުރުމުގެ ބަދަލުގައި އުންމީދުކުރާ ކަމެކެވެ. ސަރުކާރުގެ ބިމުގެ މުޢާމަލާތްތަކުން ފެށިގެގެން ދައުލަތުގެ ކުންފުނިތަކުގެ ޕްރޮކިއުމަންޓްތަކާ ހަމައަށް، ކޮރަޕްޝަން ވަނީ ވެރިކަމުގެ ނާރުތަކުގެ ތެރެއަށް ވަދެފައެވެ. ހިޔާނާތްތައް ހާމަވިޔަސް، ޖަވާބުދާރީވުމެއް ނާދެއެވެ. ތަޙްޤީޤުތައް ލަސްކުރެވެއެވެ، ރިޕޯޓްތައް ވަންހަނާކުރެވެއެވެ، އަދި ޒިންމާދާރު ފަރާތްތަކަށް ގިނަ ފަހަރަށް އެހެން މަޤާމުތައް ދީގެން އިނާމު ދެވެއެވެ.ނަތީޖާއެއްގެ ގޮތުން، ރައްޔިތުން ވަނީ ނާއުންމީދުވެފައެވެ. އެމީހުންނަށް އިތުބާރެއް ނެތެވެ. ރައްޔިތުންނަށް އަޑުއުފުލުމުގެ ފުރުޞަތު ދިނުމަށް އުފެއްދި ޖުމްހޫރިއްޔާ މިހާރު ގިނަ ފަހަރަށް އެމީހުންގެ އަޑު ކަނޑުވާލަނީ ބިއުރޯކްރަސީއާއި ބާރުގެ ކުޅިގަނޑުތަކުންނެވެ.ޖުމްހޫރިއްޔާ ބިނާކުރި ރޫޙުހުރިހާ ކަމަކާ އެކުވެސް، ދިވެހި ޖުމްހޫރިއްޔާގެ ވާހަކައަކީ ނާކާމިޔާބީގެ ވާހަކައެއް ނޫނެވެ. އެއީ ނުނިމި ހުރި ޤާބިލުކަމުގެ ވާހަކައެކެވެ. އެ ޖުމްހޫރިއްޔާ ބިނާކުރި ޖީލު އެކަން ކުރީ މާ ބޮޑަށް ދަތި ޙާލަތްތަކެއްގެ ތެރޭގައެވެ. މަދު ވަސީލަތްތަކެއް، ކުޑަ ބަޖެޓްތަކެއް، އަދި ބޮޑު ނޭނގުމެއްގެ ތެރޭގައެވެ. ނަމަވެސް އެމީހުން ހިތްވަރުކުރީ ޢަދުލުވެރިކަމާއި ޢިލްމުގެ އަލީގައި ހިންގާ ޤައުމެއްގެ ތަޞައްވުރު ކުރާށެވެ. އެމީހުން އިތުބާރުކުރީ މަޤާމަށް ވުރެ ޚިދުމަތަށެވެ. އެމީހުން ލީޑަރޝިޕް ދެކެނީ އިނާމެއްގެ ގޮތުގައެއް ނޫނެވެ. ވާޖިބެއްގެ ގޮތުގައެވެ. ޖުމްހޫރިއްޔާގެ ވައުދު ފުއްދުމަށްޓަކައި އަލުން ދިރުވަންޖެހޭ ރޫޙަކީ އެއީއެވެ.ޙައްލުތަކަކީ ސިއްރުތަކެއް ނޫނެވެ.ޙަޤީޤީ ޖުމްހޫރިއްޔާއެއް ހިންގަންވާނީ ވިސްނުމާއި ޙިކުމަތްތެރިކަމާއެކުގައެވެ. ނަމަވެސް، މިއަދު ޤައުމީ ސިޔާސަތުތައް ބައްޓަންވަމުންދާ ގޮތް ހީވަނީ ރިއެކްޓިވްކޮށް އަވަސް އަރުވާލައިގެން، މަޝްވަރާއެއް ނެތި އަދި ދުރު ރާސްތާ ވިސްނުމެއް ނެތި ހަދާ ތަކެތިހެންނެވެ.ހަނގުރާމަކުރަން ޖެހޭ ވަޢުދެއްޖުމްހޫރިއްޔާ އުފަންވީ އުންމީދެއްގެ ތެރެއިންނެވެ. ކޮންމެ ދިވެއްސަކަށް ވެސް އިންޞާފުވެރި ފުރުޞަތެއް، ޢިއްޒަތްތެރި ދިރިއުޅުމެއް، އަދި ޤައުމުގެ މުސްތަޤްބަލު ބައްޓަންކުރުމުގައި އަޑުއިއްވުމުގެ ޙައްޤު ލިބިގެންވާ ކަމުގެ ޔަޤީންކަމެވެ. އެ ޔަޤީންކަން އަދިވެސް ގިނަ ބައެއްގެ ހިތްތަކުގައި ދިރި އެބައޮތެވެ.އެއީ މުސާރަ ކުޑަ ނަމަވެސް ކުދިންނަށް ތަޢުލީމު ދިނުމަށް ދެމިހުރި މުދައްރިސުގެ ހިތުގައެވެ؛ އުންމީދު ކަނޑާނުލާ ޒުވާން ގްރެޖުއޭޓުގެ ހިތުގައެވެ؛ އަދި އަދިވެސް ޢާންމު ޚިދުމަތަށް އިތުބާރުކުރާ އިޚްލާޞްތެރި ސިވިލް ސަރވަންޓުގެ ހިތުގައެވެ. ޤައުމެއްގެ ހުވަފެން ދެކޭ ކޮންމެ ރައްޔިތެއްގެ ހިތުގައި މި ވައުދު އެބައޮތެވެ. މި ޖުމްހޫރީ ދުވަހު، އަޅުގަނޑުމެން ހުރިހާ އެންމެން ވެސް ކުރަންޖެހޭ ސުވާލަކީ، ހަމައެކަނި ޖުމްހޫރިއްޔާ އޭގެ ވައުދު ފުއްދައިފިތޯ؟ މި ސުވާލެއް ނޫނެވެ. އެކަމަކު އެ ވައުދު ފުއްދުމަށްޓަކައި އަޅުގަނޑުމެންނަށް ކުރެވޭނީ ކޮން ކަމެއްތޯ؟ސަބަބަކީ ޖުމްހޫރިއްޔާއަކީ ހަނދާންކުރަންޖެހޭ ދުވަސްވީ ވާހަކައެއް ނޫނެވެ. އެއީ ފުރިހަމަކުރަންޖެހޭ ދިރޭ މަޝްރޫޢެކެވެ. އަދި އެ ދަތުރު ފެށެނީ ސަރުކާރުގެ އޮފީސްތަކުން ނޫނެވެ. ރައްޔިތުންގެ ހިތްތަކުންނެވެ.

ޖުމްހޫރިއްޔާ އޭގެ ވައުދު ފުއްދައިފި ހެއްޔެވެ؟

އެމެރިކާގެ ރައީސް ޑޮނަލްޑް ޓްރަމްޕް، ސީރިއާގެ ރައީސް އަޙްމަދު އަލް-ޝަރަޢާއާ ވައިޓް ހައުސްގައި ބައްދަލުކުރައްވައި މަޝްވަރާކުރައްވައިފިއެވެ. މި ބައްދަލުވުން އޮތީ ޚަޒާނާގެ ދާއިރާއިން ސީރިއާ އާއި ދެކޮޅަށް އަޅާފައިވާ ދަތިކުރުމުގެ ފިޔަވަޅުތައް އިތުރު ހަ މަސްދުވަހަށް ހުއްޓާލާނެކަން އެމެރިކާއިން އިއުލާނުކުރުމަށް ފަހުއެވެ. ހޯމަ ދުވަހު ބޭއްވި މި ބައްދަލުވުމަކީ އަލް-ޝަރަޢާއަށް މިދިޔަ އަހަރު ލިބުނު ހައިރާންކުރުވަނިވި ކާމިޔާބީތަކަށް އިތުރުވި ބޮޅެކެވެ. އުމުރުން 43 އަހަރުގެ އަލް-ޝަރަޢާއަކީ ކުރިން އަލް-ޤާއިދާގެ ކޮމާންޑަރެއްގެ ގޮތުގައި ހުރި ބޭފުޅެކެވެ. އޭނާ ވަނީ މިދިޔަ ޑިސެމްބަރު މަހު ސީރިއާގެ ގިނަ ދުވަސްވީ ހަރުކަށި ލީޑަރު ބައްޝާރު އަލް-އަސަދު ވެރިކަމުން ދުރުކޮށް ސީރިއާގެ ވެރިކަން ހޯދާފައެވެ. އަލް-ޝަރަޢާ ބޭނުންފުޅުވަނީ ހަނގުރާމައިގެ ސަބަބުން ހަލާކުވެފައިވާ އޭނާގެ ޤައުމު އެއްބައިވަންތަކޮށް، އެ ޤައުމު ބައިނަލްއަޤްވާމީ ގޮތުން އެކަހެރިވެފައިވާ ދިގު މުއްދަތު ނިމުމަކަށް ގެނައުމަށެވެ. އޭނާއަކީ 1946 ވަނަ އަހަރު ސީރިއާއަށް މިނިވަންކަން ލިބުނު ފަހުން ވައިޓް ހައުސްއަށް ޒިޔާރަތްކުރެއްވި ފުރަތަމަ ސީރިއާގެ ލީޑަރެވެ.ސީރިއާގެ ސަރުކާރުން ބުނި ގޮތުގައި އަލް-ޝަރަޢާ އާއި ޓްރަމްޕް ބޭއްވެވި މަޝްވަރާތަކުގައި "ސީރިއާ އާއި އެމެރިކާއާ ދެމެދުގައިވާ ދެޤައުމުގެ ގުޅުންތަކާއި، އެ ގުޅުންތައް އިތުރަށް ވަރުގަދަކޮށް ތަރައްޤީކުރުމުގެ ގޮތްތަކާއި، އަދި ދެޤައުމަށްވެސް ޢާންމު މަޞްލަޙަތު ހުރި ސަރަޙައްދީ އަދި ބައިނަލްއަޤްވާމީ މައްސަލަތަކާއި" ގުޅޭ ގޮތުން މަޝްވަރާ ކުރައްވާފައެވެ. ޓްރަމްޕް ވަނީ ބައްދަލުވުމަށްފަހު އަލް-ޝަރަޢާއަށް ވަރަށް ބޮޑަށް ތަޢުރީފުކުރައްވާފައެވެ.ސީރިއާގެ ރައީސާ ބެހޭގޮތުން ޓްރަމްޕް ވިދާޅުވީ، "އޭނާ އަންނަނީ ވަރަށް އުނދަގޫ ތަނަކުން، އަދި އޭނާއަކީ ވަރުގަދަ ބޭފުޅެއް. އަހަރެންނަށް އޭނާ ކަމުދޭ.""ސީރިއާ ކާމިޔާބުކުރުމަށްޓަކައި އަޅުގަނޑުމެންނަށް ކުރެވެން ހުރި ހުރިހާ ކަމެއް ކުރާނަން، ސަބަބަކީ އެއީ މެދުއިރުމަތީގެ ބައެއް. މިހާރު މެދުއިރުމަތީގައި އޮތީ ސުލްޙަ – މިކަން ހިނގާފައިވާކަމަށް އެއްވެސް މީހަކަށް ހަނދާންވާ ފުރަތަމަ ފަހަރު."ނަމަވެސް ޓްރަމްޕް ވަނީ އަލް-ޝަރަޢާގެ މާޒީގެ މައްސަލަތަކަށްވެސް އިޝާރާތްކުރައްވާފައެވެ. "އަޅުގަނޑުމެން ހުރިހާ އެންމެންގެވެސް އުނދަގޫ މާޒީއެއް އޮންނާނެ،" އޭނާ ވިދާޅުވިއެވެ.އަލް-ޝަރަޢާ ފަހުން ފޮކްސް ނިއުސްއަށް ދެއްވި ބަސްދީގަތުމެއްގައި ވިދާޅުވީ އަލް-ޤާއިދާއާ އޭނާ ގުޅިފައިވުމަކީ މާޒީގެ ކަމެއް ކަމަށާއި، ޓްރަމްޕާ ބައްދަލުކުރެއްވި ބައްދަލުވުމުގައި އެކަމާ މަޝްވަރާކޮށްފައި ނުވާކަމަށެވެ. ސީރިއާއަކީ މިހާރު އެމެރިކާގެ ޖިއޯޕޮލިޓިކަލް އެކުވެރިއެއް ކަމަށާއި އެއީ އެމެރިކާއަށް އޮތް ބިރެއް ނޫން ކަމަށްވެސް އޭނާ އިތުރަށް ވިދާޅުވިއެވެ.

ކުރީގެ ޓެރަރިސްޓަށް ޓްރަމްޕްގެ ހޫނު މަރުހަބާއެއް

ޗައިނާ މެޝިނަރީ އިންޖިނިއަރިންގ ގްރޫޕް ކޯރޕަރޭޝަން ލިމިޓެޑް (ސީ.އެމް.އީ.ސީ) ގެ ފަރާތުން ދިވެހި ސަރުކާރަށް ފެން ހިންދާ ޖުމުލަ ހަ ޕަމްޕް ހަވާލުކުރެއްވުމަށް ހުޅުމާލޭ ސެންޓަރަލް ޕާރކްގައި ބޭއްވި ރަސްމިއްޔާތުގައި ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ ޑޮކްޓަރ މުޙައްމަދު މުޢިއްޒު ބައިވެރިވެވަޑައިގެންފިއެވެ. މި ރަސްމިއްޔާތަށް ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ ވަޑައިގަތުމުން އެމަނިކުފާނަށް މަރުޙަބާ ދެންނެވީ މިނިސްޓަރ އޮފް ކޮންސްޓްރަކްޝަން، ހައުސިންގ އެންޑް އިންފްރާސްޓްރަކްޗަރ ޑޮކްޓަރ ޢަބްދުﷲ މުއްޠަލިބެވެ. ޗައިނާ މެޝިނަރީ އިންޖިނިއަރިންގ ގްރޫޕް ކޯރޕަރޭޝަން ލިމިޓެޑްގެ ފަރާތުން ފެންޕަންޕްތައް ހަވާލުކޮށްދެއްވީ، އެ ކުންފުނީގެ ޑެޕިއުޓީ ޖެނެރަލް މެނޭޖަރ ލިއު ޝިޔައޮޑާއެވެ. ދިވެހި ސަރުކާރުގެ ފަރާތުން މިތަކެއްޗާއި ރަސްމީކޮށް ހަވާލުވެވަޑައިގެންނެވީ މިނިސްޓަރ އޮފް ޑިފެންސް މުޙައްމަދު ޣައްސާން މައުމޫނެވެ.ސީ.އެމް.އީ.ސީގެ ފަރާތުން މިއަދު ދިވެހި ސަރުކާރަށް ހަދިޔާކުރެއްވި ޖުމުލަ ހަ ފެންހިންދާ ޕަމްޕް ބޭނުންކުރުމަށް ހަމަޖެހިފައިވަނީ ގްރޭޓަރ މާލޭ ސަރަހައްދުގައި ކަމަށް މިނިސްޓަރ އޮފް ކޮންސްޓްރަކްޝަން، ހައުސިންގ އެންޑް އިންފްރާސްޓްރަކްޗަރ އިން މައުލޫމާތުދެއްވައެވެ. މި ރަސްމިއްޔާތުގައި ރައީސް މުޢިއްޒުގެ އިތުރުން ދައުލަތުގެ ބައެއް ވަޒީރުންނާއި ޗައިނާ އިން ރާއްޖެއަށް ކަނޑައަޅުއްވާފައި ހުންނަވާ ސަފީރު އަދި ޗައިނާ މެޝިނަރީ އިންޖިނިއަރިންގ ގްރޫޕް ކޯރޕަރޭޝަން ލިމިޓެޑްގެ އިސްވެރިން ބައިވެރިވެވަޑައިގެންނެވިއެވެ.

ޗައިނާ ކުންފުންޏަކުން ހަދިޔާކުރި ފެންޕަންޕްތަކަކާއި ހަވާލުވާން ރައީސް ވަޑައިގެންފި

ފުވައްމުލަކުން ފެށި މަސްތުވާތަކެއްޗާ ދެކޮޅަށް ހިންގާ އޮޕަރޭޝަން މިހާރު މުޅި ދެކުނުގެ ސަރަހައްދަށް ފުޅާކުރެވިފައިވާ ކަމަށާއި، އެ ސަރަހައްދުން ޖުމްލަ 12 ޑްރަގް ނެޓްވޯކެއް ފާހަގަކުރެވިފައިވާ ކަމަށް، ސައުތު ޕޮލިސް ކޮމާންޑަރު، އެސިސްޓެންޓް ކޮމިޝަނަރު އޮފް ޕޮލިސް މުހައްމަދު ޝަމީމް އިއްޔެ ވިދާޅުވެއްޖެ އެވެ.ދެކުނުގެ ފުލުހުންގެ މަސައްކަތްތަކާ ބެހޭގޮތުން އޮންލައިންކޮށް ބޭއްވި ޕްރެސް ކޮންފަރެންސެއްގައި ޝަމީމް އިތުރަށް ވިދާޅުވީ، 2024 ވަނަ އަހަރުގެ ޖެނުއަރީ މަހުގެ 14 ވަނަ ދުވަހު "ވެށި ރައްކަލް"ގެ ނަމުގައި ފެށުނު މި އޮޕަރޭޝަން މިހާރު ގއ، ގދ، އަދި އައްޑޫ އަތޮޅު ވެސް ހިމެނޭ ގޮތަށް ފުޅާކުރެވިފައިވާ ކަމަށެވެ. އެ ސަރަހައްދުން ޑްރަގް ވިޔަފާރީގެ 12 ނެޓްވޯކެއް ދެނެގަނެވިފައިވާކަން އޭނާ ހާމަކުރެއްވި އެވެ.ފުވައްމުލަކުގައި ހިންގި މި އޮޕަރޭޝަނާ ގުޅިގެން 58 މީހަކު ހައްޔަރުކޮށް، 75 މައްސަލައެއް ތަހުގީގުކުރެވުނެވެ. އޭގެ ތެރެއިން 65 މައްސަލައިގެ ތަހުގީގު ނިންމައި ދައުވާކުރުމަށް އެދި ޕީޖީ އޮފީހަށް ފޮނުވާފައިވެ އެވެ. މި ހައްޔަރުކުރެވުނު މީހުންގެ ތެރޭގައި، ނެޓްވޯކްގެ އިސްކޮށް ތިބިކަމަށް ތުހުމަތުކުރެވޭ ފުވައްމުލަކު ދޫޑިގަން، ކަރަންކާވިލާ އަހުމަދު ނިއުޝާދު (34 އަހަރު) އާއި ދޫޑިގަން، ޒަމާނީވިލާ ހަސަން އާޒިމް (29 އަހަރު) ހިމެނެ އެވެ.ޕީޖީ އޮފީހުން ކުރިން ހާމަކުރައްވާފައިވާ ގޮތުގައި، މި މީހުން ވަނީ މަސްތުވާތަކެތި ވިއްކުމަށް "ޑީލަރުންނަށް" މުސާރަ ދީގެން ފައިސާ ހޯދާފައިވާ ކަމަށާއި، އަދި ކްރެޑިޓަށް ދޫކުރާ މަސްތުވާތަކެތީގެ ހިސާބުތައް ވަކި އިންތިޒާމެއްގެ ދަށުން ބަލަހައްޓާފައިވާކަން ތަހުގީގަށް އެނގިފައިވެ އެވެ.ފުވައްމުލަކު ސިޓީގެ ކޮމާންޑަރު، އިންސްޕެކްޓާ އޮފް ޕޮލިސް މޫސާ ލަތީފު ވިދާޅުވީ، އޮޕަރޭޝަން ރައްކަލްގެ ދެވަނަ ފިޔަވަހީގައި މަގުމަތީގައި ޑްރަގް ވިއްކާކަމުގެ ޝަކުވާއެއް މިހާރު ނުލިބޭ ކަމަށެވެ. ކައުންސިލްގެ ރިޕޯޓުތަކާއި މިފަދަ ކަންކަމަށް ބަލާއިރު، މި އޮޕަރޭޝަންގެ ނަތީޖާ ހީކުރި ވަރަށް ވުރެ ރަނގަޅުކަމަށް ބުނެވޭނެ ކަމަށް މޫސާ ފާހަގަކުރެއްވި އެވެ.މި އަހަރު އެ ސަރަހައްދުގެ ޕޮލިސް ސްޓޭޝަންތަކަށް 5،000 އާއި ގާތްކުރާ އަދަދެއްގެ މައްސަލަ ރިޕޯޓުކުރެވިފައިވާއިރު، ގިނަ މައްސަލަތަކުގެ ތަހުގީގު އަދިވެސް ދަނީ ކުރިއަށެވެ. ނޫސްވެރިއެއްގެ ސުވާލަކަށް ޖަވާބު ދެއްވަމުން ޝަމީމް ވިދާޅުވީ، ހުށަހެޅޭ ކޮންމެ މައްސަލައެއް ބަލާނެ ކަމަށާއި ނަމަވެސް ތަހުގީގަށް ރަށްރަށަށް ދަތުރުކުރުމުގައި ގޮންޖެހުންތައް ދިމާވާ ކަމަށެވެ.އެ މުއްދަތުގައި އައްޑޫ ސިޓީން އެކަނި ވެސް 2،701 މައްސަލަ ރިޕޯޓުކޮށްފައިވެ އެވެ. އައްޑޫ ސިޓީގެ ކޮމާންޑަރު، ސުޕްރިޓެންޑެންޓު އޮފް ޕޮލިސް މުހައްމަދު މަސްއޫދު ވިދާޅުވީ، އައްޑޫގައި ގިނައިން ރިޕޯޓުކުރެވެނީ ގެތަކަށް ވަދެ ވައްކަންކުރުމުގެ މައްސަލަތައް ކަމަށެވެ.މަސްއޫދު ފާހަގަކުރެއްވި ގޮތުގައި، މަސްތުވާތަކެތީގެ މައްސަލަތަކުގައި ވެސް ހަރަކާތްތެރިވަނީ އެއް ބައެއް ކަމަށާއި، އެ މީހުންނަށް ދައުވާކުރުމަށް ފަހު އަނބުރާ މުޖުތަމައުއަށް ނުކުމެ އަލުން އެފަދަ ކުށްތަކަށް އަރައިގަންނަ ކަމަށް ފާހަގަކުރެވޭ ކަމަށެވެ. އެހެންކަމުން، ގޯތި ގެދޮރުން ވައްކަންކުރުން ހުއްޓުވުމަށް، އާންމުން ހޭލުންތެރިކުރުވުން ވެސް ހިމެނޭ ގޮތަށް ގިނަ މަސައްކަތްތަކެއް ކުރަމުންދާ ކަމަށާއި، "ވެށިރައްކަލްގެ ނަތީޖާ ފެންނާނެ" ކަމަށް އޭނާ ވިދާޅުވި އެވެ.ޝަމީމް ވިދާޅުވީ، އެ ސަރަހައްދުގައި އަލަށް ވައްކަމަށް އަރައިގަންނަ މީހުންގެ އަދަދު ވަރަށް މަދު ނަމަވެސް، ތަކުރާރުކޮށް ކުށްކުރާ މީހުން ތިބުމުގެ ސަބަބުން، ވަރަށް ބޮޑަށް މަސައްކަތްކުރި ނަމަވެސް އެކަށީގެންވާ ދާއިމީ ހައްލެއް ނުހޯދޭ ކަމަށެވެ.

ދެކުނުގެ އަތޮޅުތަކުން ޑްރަގްގު 12 ނެޓްވޯކެއް ދެނެގެންފި

ހުޅުމާލެ 2 ގައި ރޭ ހިނގި ނުރައްކާތެރި އެކްސިޑެންޓެއްގައި ނިޔާވި ކ. ދިއްފުށި، ލައިޓް ގާޑަން، އިސްމާއިލް ރަޔާން ބިން ނާޒިމް، 19، ގެ ޖަނާޒާ މިއަދު މެންދުރު ބާއްވަން ނިންމައިފިއެވެ. އޭނާގެ މައްޗަށް ކުރެވޭ ކަށުނަމާދު އޮންނާނީ މިއަދު މެންދުރު ނަމާދަށްފަހު ހުޅުމާލޭ ސަހަރާ މިސްކިތުގައެވެ. ދެ ސައިކަލެއް ޖެހި ހިނގި އެކްސިޑެންޓުގައި ތިން މީހަކަށް އަނިޔާވި ކަމަށާއި ރަޔާން މަރުވީ ހޮސްޕިޓަލަށް ގެންގޮސް ފަރުވާދެމުން އަންނަނިކޮށް ކަމަށް ޑޮކްޓަރުންނާ ހަވާލާދީ، ފުލުހުން ބުންޏެވެ.ފުލުހުން ބުނީ އެކްސިޑެންޓު ހިނގީ ނިކަގަސް މަގުގެ "ވަންވޭ" އާ އިދިކޮޅަށް ބާރު ސްޕީޑުގައި ބާރަށް ދުއްވި ސައިކަލެއް، އެ މަގަށް އެޅި އެހެން ސައިކަލެއްގައި ޖެހިގެން ކަމަށެވެ.

އެކްސިޑެންޓްގައި ނިޔާވި ރަޔާންގެ ޖަނާޒާ މިއަދު މެންދުރު

ވެލާނާ އިންޓަނޭޝަނަލް އެއާޕޯޓުން ފޭރުނު ޑޮލަރުގެ މައްސަލައާ ގުޅިގެން، އިތުރު ތިން މީހަކު ފުލުހުންގެ ބެލުމުގެ ދަށަށް ގެނެސް، ހަތަރު މީހެއްގެ ޕާސްޕޯޓް ހިފަހައްޓައިފިއެވެ. ފުލުހުންގެ މީޑިއާ އޮފިޝަލަކު މިއަދު ދެއްވި މައުލޫމާތުގައިވާ ގޮތުން، މިދިޔަ މަހުގެ 27 ވަނަ ދުވަހުގެ ފަތިހު ހިނގި މި ފޭރުމުގެ އަމަލާ ގުޅިގެން ފަހުން ހައްޔަރުކުރި ތިން މީހުންނަކީ ގއ. ވިލިނގިލި، ބިނާ، 27 އަހަރުގެ އަބްދުލްއައްވަލް އިބްރާހިމް އަބޫބަކުރާއި، ތ. ވިލުފުށި، އެހީވާގެ، 44 އަހަރުގެ އަހުމަދު މާހިދާއި، ސ. ހިތަދޫ، ވަށަގުލިމާގެ، 21 އަހަރުގެ އަލީ އަފްޒަލްއެވެ. އަބްދުލްއައްވަލް ހައްޔަރުކުރެވުނީ މިދިޔަ ހަފުތާގެ އާދީއްތަ ދުވަހު ކަމަށާއި، މާހިދު ހައްޔަރުކުރީ އަންގާރަ ދުވަހު ކަމަށް ވެސް ފުލުހުން ބުނެއެވެ. އަދި އަފްޒަލް ހައްޔަރުކުރެވުނީ މިދިޔަ ބުދަ ދުވަހުއެވެ.މި ތިން މީހުންގެ ތެރެއިން އަބްދުލްއައްވަލްއާއި މާހިދު ކޯޓަށް ހާޒިރުކުރުމުން، ޝަރީއަތް ނިމެންދެން ބަންދުގައި ބެހެއްޓުމަށް ވަނީ އަމުރުކޮށްފައެވެ. އަފްޒަލް ފުރަތަމަ ތިން ދުވަހަށް ބަންދުކުރުމަށް ފަހު، މުއްދަތު ހަމަވުމުން އަލުން ކޯޓަށް ހާޒިރުކުރުމުން އޭނާ ވެސް ވަނީ ޝަރީއަތް ނިމެންދެން ބަންދުކޮށްފައެވެ.މި ހާދިސާ ހިނގި ދުވަހު ހައްޔަރުކުރި ހަތަރު މީހުންނާއެކު މި މައްސަލައިގައި މިހާރު ފުލުހުންގެ ބަންދުގައި ތިބީ ޖުމްލަ ހަތް މީހުންނެވެ. އެ ހަތަރު މީހުންނަކީ ލ. މާވަށް ރޭޝަމް، މާޒިން މޫސާ؛ މ. ކޯރަސް، އަހުމަދު ރައިހާން ނައީމް؛ ކ. ގުރައިދޫ އަޅިވިލާގެ، އިބްރާހިމް އަނޫފް؛ އަދި ހުސައިން ޝަހުދުއެވެ.މި ހަތް މީހުން ވެސް ތިބީ ޝަރީއަތް ނިމެންދެން ބަންދުގައި ބެހެއްޓުމަށް ކޯޓުން ކޮށްފައިވާ އަމުރެއްގެ ދަށުންނެވެ.ފޭރުނު 130,000 ޑޮލަރު (ދެ މިލިއަން ރުފިޔާއަށް ވުރެ ގިނަ) ހުރި ސޫޓްކޭސް އަތުލާފައިވަނީ، އެ ފައިސާ ހިފައިގެން ޓާމިނަލަށް ވަންނަން އުޅުނު ދެ މުވައްޒަފަށް ބިރުދައްކައިގެންނެވެ. ފުލުހުން އިތުރަށް ހާމަކުރެއްވި ގޮތުގައި، މި މައްސަލައާ ގުޅިގެން މިހާތަނަށް ހަތަރު މީހެއްގެ ދަތުރުފަތުރު މަނާކޮށްފައިވާއިރު، ތަހުގީގުގެ ތެރެއިން ފަސް އުޅަނދެއް ބަލައިފާސްކޮށް، މާލެއާއި އެހެނިހެން ރަށްތައް ހިމެނޭހެން ޖުމްލަ 20 ތަނެއް ވަނީ ބަލައިފާސްކޮށްފައެވެ.

އެއާޕޯޓުން ޑޮލަރު ފޭރުނު މައްސަލައިގައި އިތުރު ތިން މީހަކު ހައްޔަރުކޮށްފި

އަލަށް ކުރި ދިރާސާއަކުން ދައްކާ ގޮތުގައި (ކުޑަކޮށް) ދިގުކޮށް ހުއްޓުމެއްނެތި ހިނގުން މުހިންމެވެ. "ސްނެކްސް" މަޝްހޫރުވާ ސަބަބެއް އެބައޮތެވެ. ދުވާލުގެ ތެރޭގައި ތިބާ ހިމަނާލާ މި ކުދިކުދި ހަރަކާތްތަކަކީ، ވަގުތުގެ ތެރޭގައި ބޮޑެތި ފިޓްނަސްގެ ކުރިއެރުންތަކަކަށް ބަދަލުވެދާނެ ކަންކަމެވެ. ނަމަވެސް މާ ކުރުވުން ކަމަށް ވާނީ ކިހައި ކުރު ވެގެން ހެއްޔެވެ؟ 'އެނަލްސް އޮފް އިންޓަރނަލް މެޑިސިން' ގައި ޝާއިޢުކުރި އާ ދިރާސާއަކުން ދައްކާ ގޮތުގައި ހާއްސަކޮށް ހިތުގެ ސިއްހަތަށް ދުވާލަކު މަދުވެގެން 10 މިނެޓް ހުއްޓުމެއް ނެތި ހިނގަން ޖެހެއެވެ. ނަސީބަކުން، މި ވަގުތަކީ ދިގު ވަގުތެއް ނޫނެވެ، ނަމަވެސް މިއީ ކާޑިއޯވެސްކިއުލަރ މައްސަލަތަކުގެ ނުރައްކާ ދުރުކުރުމަށްޓަކައި ހީނުކުރާ ގޮތަކަށް ކޮންމެވެސް ވަރެއްގެ ފިޔަވަޅުތަކެއް އެޅުމުން ފުދޭނެ ކަމަށް ބުނާ ޚިޔާލަށް ގޮންޖަހާ ކަމެކެވެ. އެއީ ކީއްވެކަން މިވަނީއެވެ.މި ދިރާސާއަށްޓަކައި، ދިރާސާކުރާ ފަރާތްތަކުން ވަނީ 40 އަހަރާއި 79 އަހަރާ ދެމެދުގެ 33,560 މީހުންގެ މައުލޫމާތު ދިރާސާކޮށްފައެވެ. މި މީހުންނަކީ ދުވާލަކު 8,000 ފިޔަވަޅަށްވުރެ މަދުން ހިނގި މީހުންނެވެ. އެއީ ހިތުގެ ބަލި ނުވަތަ ކެންސަރުގެ ބަލި ނެތް މީހުންނެވެ.ބައިވެރިން ވަނީ އެއް ހަފްތާއަށް ފިޓްނަސް ޓްރެކަރުތައް އަޅައިގެން، އެމީހުންގެ ފިޔަވަޅުތަކުގެ އަދަދުތަކާއި އެ ފިޔަވަޅުތައް ދުވާލުގެ ތެރޭގައި ބެހިފައިވާ ގޮތް ބަލާފައެވެ. އެއަށްފަހު، ދިރާސާކުރާ ފަރާތްތަކުން ވަނީ ގާތްގަނޑަކަށް އަށް އަހަރު ވަންދެން ބައިވެރިންގެ ސިއްހަތު ބަލަމުން ގެންގޮސްފައެވެ.ދިރާސާކުރާ ފަރާތްތަކަށް ފާހަގަވީ، އެއްފަހަރާ 10 އާއި 15 މިނިޓާ ދެމެދުގެ ވަގުތެއް ހުއްޓުމެއްނެތި ހިނގި މީހުންނަށް ސްޓްރޯކެއް ފަދަ ކާޑިއޯވެސްކިއުލަރ ހާދިސާއެއް ދިމާވުމުގެ ނުރައްކާ ހުރީ ގާތްގަނޑަކަށް %4 ގައި ކަމަށެވެ. މިއާއި އަޅާބަލާއިރު، އެއްފަހަރާ އެންމެ ފަސް މިނިޓް ވަރު ހިނގި މީހުންގެ ނުރައްކާ ހުރީ %13 ގައެވެ.މި ފައިދާތައް އެންމެ ބޮޑަށް ފެނުނީ އެންމެ މަދުން ހަރަކާތްތެރިވާ މީހުންގެ ތެރެއިންނެވެ. (އެއީ ދުވާލަކު 5,000 ނުވަތަ އެއަށްވުރެ މަދުން ފިޔަވަޅު އަޅާ މީހުން) މި ގްރޫޕްގައި، ކާޑިއޯވެސްކިއުލަރ ބަލި ޖެހުމުގެ ނުރައްކާ ކުރުކޮށް ހިނގާ މީހުންނަށް %15 އިން، އެއްފަހަރާ 15 މިނިޓާ ހަމައަށް ހިނގާ މީހުންނަށް %7 އަށް ދަށްވިއެވެ.

ހިނގަންވީ ދުވާލަކު ކިތައް މިނެޓް؟

ކުރިން ފޮރިން ސެކްރެޓަރީގެ މަގާމު ފުރުއްވި ފާތުމަތު އިނާޔާ، އެ މަގާމަށް އަލުން އައްޔަންކުރައްވައިފިއެވެ.1996 ވަނަ އަހަރުން ފެށިގެން ހާރިޖީ ދާއިރާގައި ހިދުމަތް ކުރައްވަމުން ގެންދަވާ އިނާޔާ، ފޮރިން ސެކްރެޓަރީގެ މަގާމަށް ފުރަތަމަ ހަމަޖެއްސެވީ 2023 ވަނަ އަހަރުގެ ޑިސެމްބަރު މަހުގަ އެވެ. ނަމަވެސް، އެ މަގާމުގައި ގާތްގަނޑަކަށް ދޮޅު އަހަރު ހުންނެވުމަށް ފަހު، މިދިޔަ މެއި މަހު ކުއްލި ގޮތަކަށް އެ މަގާމުން ވަކިކުރެވުނެވެ.ފޮރިން ސެކްރެޓަރީގެ މަގާމުން ވަކިކުރެއްވުމަށް ފަހު، އިނާޔާ ވަނީ ސެކްރެޓަރީއެއްގެ މަގާމުގައި ހުންނަވައިގެން މަސައްކަތް ކުރައްވައިފަ އެވެ. ރައީސް ޑރ. މުހައްމަދު މުއިއްޒު، މިދިޔަ އަންގާރަ ދުވަހު އިނާޔާ އަލުން ފޮރިން ސެކްރެޓަރީގެ މަގާމަށް ހަމަޖެއްސެވުމާ ހަމައަށް، އެ މަގާމަށް އެހެން ބޭފުޅަކު އައްޔަންކުރައްވާފައި ނުވާތީ، ފޮރިން ސާވިސްގެ އެންމެ އިސް މަގާމު އޮތީ ހަ މަސް ދުވަހަށް ހުސްކޮށެވެ. ފޮރިން ސާވިސް ގާނޫނުގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ގޮތުން، ފޮރިން ސެކްރެޓަރީގެ މަގާމުގެ މުއްދަތަކީ ތިން އަހަރުގެ މުއްދަތެކެވެ. ކުރީގެ ރައީސް އަބްދުﷲ ޔާމީންގެ ވެރިކަމުގައި ވެސް އިނާޔާ ވަނީ ފޮރިން މިނިސްޓްރީގެ ޑެޕިއުޓީ މިނިސްޓަރުގެ މަގާމު ފުރުއްވައިފަ އެވެ. ހާރިޖީ ވުޒާރާއަށް އަލުން ވަޑައިގަތުމުގެ ކުރިން، އޭނާ މަސައްކަތް ކުރެއްވީ ޓްރާންސްޕޭރެންސީ މޯލްޑިވްސްގަ އެވެ.އިނާޔާ ވަނީ އޮސްޓްރޭލިއާގެ ސިޑްނީ ޔުނިވާސިޓީން އިންޓަނޭޝަނަލް ރިލޭޝަންސް އެންޑް އެފެއާޒްގެ ދާއިރާއިން މާސްޓާސް ޑިގްރީ ހާސިލްކުރައްވައިފަ އެވެ.

އަނެއްކާވެސް ފޮރިން ސެކްރެޓަރީއަކަށް އިނާޔާ

ރާއްޖޭގައި ފަށާފައިވާ ފަސް މިލިއަން ގަސް އިންދުމުގެ ބޮޑު މަޝްރޫޢުގެ ދަށުން، ލ.ގަމުގައި ގަސް އިންދުމަށް ޚާއްސަ ދެ ނާސަރީއެއް ތަރައްގީކުރުމަށް ފަތުރުވެރިކަމާއި ތިމާވެއްޓާއި ބެހޭ ވުޒާރާއާއި ހައުސިން ޑިވެލޮޕްމަންޓް ކޯޕަރޭޝަން (އެޗްޑީސީ) އާއެކު އެއްބަސްވުމެއްގައި ސޮއިކޮށްފިއެވެ.މި ނާސަރީތަކަކީ ގައުމީ ފެހިކަން އިތުރުކުރުމަށް ރައީސް ޑރ.މުހައްމަދު މުއިއްޒު އިޢުލާންކުރެއްވި ޕްރޮގްރާމްގެ މުހިންމު ބައެކެވެ.ތިމާވެއްޓާ ބެހޭ ވުޒާރާއިން ހާމަކުރެއްވި ގޮތުގައި، މި ޕްރޮގްރާމަކީ ރާއްޖެއިން ނެތެމުންދާ ގަސްތައް އަލުން އާލާކޮށް، ގައުމުގެ ފެހިކަން އިތުރުކޮށް، މާހައުލީ ނިޒާމު ދެމެހެއްޓުމަށްޓަކައި ހިންގާ ހަރަކާތެކެވެ. މި ޕްރޮގްރާމް ރަސްމީކޮށް ފެށިފައިވަނީ މިދިޔަ އަހަރުގެ ދުނިޔޭގެ ތިމާވެށީގެ ދުވަހާ ގުޅުވައިގެންނެވެ. ގަމުގައި ތަރައްގީކުރާ އެ ދެ ނާސަރީއަކީ، މި ޕްރޮގްރާމް ރާއްޖޭގެ އެކިކަންކޮޅުތަކުގައި ބާރު ސްޕީޑްގައި ކުރިއަށް ގެންދިއުމަށްޓަކައި އަޅާ މުހިންމު ފިޔަވަޅެކެވެ.ގަމުގައި ތަރައްގީކުރާ ނާސަރީތަކުގެ ތެރޭގައި 20,000 އަކަފޫޓުގެ ނާސަރީއަކާއި 100,000 އަކަފޫޓުގެ ނާސަރީއެއް ހިމެނެއެވެ. މި ޕްރޮގްރާމް ހިންގުމާ ހަވާލުވެ ހުންނެވި ޑެޕިއުޓީ މިނިސްޓަރު އަތީފް ވިދާޅުވި ގޮތުގައި، 20,000 އަކަފޫޓުގެ ނާސަރީ މި އަހަރު ނިމުމުގެ ކުރިން އޮޕަރޭޝަނަށް ގެނެވޭނެ ކަމަށް ލަފާކުރެވެއެވެ. އަދި 100,000 އަކަފޫޓުގެ ނާސަރީ އަންނަ 2026 ވަނަ އަހަރުގެ ޖުލައި މަހުގެ ކުރިން އޮޕަރޭޝަނަށް ގެނެވޭނެ ކަމަށް ވިދާޅުވިއެވެ.ޑެޕިއުޓީ މިނިސްޓަރު އާތިފް އިތުރަށް ވިދާޅުވިއެވެ. "މި ދެ ނާސަރީ ތަރައްގީކޮށް ބޭނުން ކުރެވެން ފެށުމުން ފަސް މިލިއަން ގަސް އިންދުމުގެ ޕްރޮގްރާމަށް ބޮޑު އިންގިލާބެއް އަންނާނެ. އަދި މި ވަގުތު މި ޕްރޮގްރާމަށް ދިމާވާ އެންމެ ބޮޑު ގޮންޖެހުމަކީ ރާއްޖެއިން ގަސް ހޯދުން ކަމަށާއި، މި ނާސަރީތަކުގެ ސަބަބުން އެކަމަށް ބޮޑު ލުޔެއް ލިބިގެންދާނެ."ގަމުގެ ނާސަރީތަކުގެ އިތުރުން، ޗައިނާ ސަރުކާރުގެ ހިލޭ އެހީގެ ދަށުން 55,000 އަކަފޫޓުގެ ނާސަރީއެއް ހުޅުމާލެ ދެވަނަ ފިޔަވަހީގައި އެޅުމަށް ވެސް ވަނީ އެއްބަސްވުމެއްގައި ސޮއިކުރެވިފައެވެ. މި ނާސަރީއަކީ އާންމުންނަށް ފަސޭހައިން ބަލާލެވޭނެ ގޮތަށް ހިތްގައިމުކޮށް ތަރައްޤީކުރެވޭނެ ތަނެކެވެ. މީގެ އިތުރުން، މުސްތަގްބަލުގައި ސުކޫލު ކުދިން ގެނެސްގެން ހޭލުންތެރިކުރުމުގެ ޕްރޮގްރާމްތައް ހިންގޭނެ ގޮތަށް މި ނާސަރީ ޑިޒައިން ކުރެވޭނެ ކަމަށް ވެސް ވުޒާރާއިން ވިދާޅުވިއެވެ.

ގަމުގައި ގަހަށް ޚާއްސަ ނާސަރީ ތަރައްޤީކުރަން އެޗްޑީސީއާއި ހަވާލުކޮށްފި

ކޮންޓްރެކްޓާ ފައިނޭންސްގެ އުސޫލުން 206 މަޝްރޫއެއް ހިންގުމަށް ސަރުކާރުން މިދިޔަ ހަފުތާގައި 53 ކުންފުންޏަކާ ހަވާލުކުރީ މާލިއްޔަތު ގަވާއިދާ ހިލާފަށް ކަމަށް ތުހުމަތުކޮށް، އެ މަޝްރޫއުތަކަށް ފައިސާ ދޫކުރުން ހުއްޓުވުމަށް ކޯޓަށް ދިއުމަށް އެމްޑީޕީގެ ގައުމީ މަޖިލިހުން ރޭ ފާސްކޮށްފި އެވެ.ބާސެލޯ ނަސަންދުރާގައި މިދިޔަ ބުރާސްފަތި ދުވަހު ބޭއްވި ބޮޑު ރަސްމިއްޔާތެއްގައި ސަރުކާރުން ސޮއިކުރި 206 މަޝްރޫއުގެ ޖުމްލަ އަގު 2.7 ބިލިއަން ރުފިޔާ އަށް އަރަ އެވެ.މި މަޝްރޫއުތައް ހަވާލުކުރީ މާލިއްޔަތު ގަވާއިދަށް ގެނައި އިސްލާހަކާ އެކު އެވެ. އެ އިސްލާހުގެ ދަށުން، ސިންގަލް ސޯސް ޕްރޮކިއުމަންޓް އުސޫލުން ހިންގާ ޕްރޮޖެކްޓުތައް ބީލަމަށް ނުލައި، އެކި ފަރާތްތަކާ ހަވާލުކުރެވޭނެ އެވެ.އެމްޑީޕީގެ ގައުމީ މަޖިލީހަށް ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ކުރީގެ މެންބަރު އަހުމަދު ސަލީމް (ހޯރަފުށި ދާއިރާ) ހުށަހެޅުއްވި ގަރާރުގައި، ސަރުކާރުން 200 އަށް ވުރެ ގިނަ މަޝްރޫއު އެކި ކުންފުނިތަކާ ހަވާލުކުރީ އެއްވެސް ހާމަކަމެއް އަދި ހަމަހަމަކަމެއް ނެތި ކަމަށް ބުނެ، އެކަން ކުށްވެރިކުރެއްވި އެވެ. އަދި ވާދަވެރި ބީލަމަކަށް ހުޅުވާނުލައި އެހާ ގިނަ މަޝްރޫއު ހަވާލުކުރީ މާލިއްޔަތު ގާނޫނާ ހިލާފަށް ކަމަށް ވެސް އޭނާ ތުހުމަތުކުރެއްވި އެވެ.ސަލީމް ވިދާޅުވީ، ބީލަމަށް ނުލައި މަޝްރޫއުތައް ހަވާލުކުރެވޭ ގޮތަށް މާލިއްޔަތު ގަވާއިދު ބަދަލުކުރީ މާލިއްޔަތު ގާނޫނާ ހިލާފަށް ކަމަށެވެ. މީގެ އިތުރުން، އެ ޕްރޮޖެކްޓްތައް ކުރިން އިއުލާނުކޮށްފައި ނުވުމަކީ ވެސް އެ މުއާމަލާތް ގާނޫނާ ހިލާފުވާނެ ކަމެއް ކަމަށް ގަރާރުގައި އޭނާ ފާހަގަކުރެއްވި އެވެ.ސަލީމް ހުށަހެޅުއްވި ގަރާރުގައި ތުހުމަތުކުރެއްވި ގޮތުގައި، ސަރުކާރާ ގުޅުން ހުރި ކުންފުނިތައް ފިޔަވައި އެހެން އެއްވެސް ފަރާތަކަށް ބީލަންތަކުގައި ބައިވެރިވެވޭ ގޮތެއް ހަމަޖެހިފައެއް ނުވެ އެވެ.ގަރާރުގައި ސަރުކާރަށް ގޮވާލާފައިވަނީ އެ އެއްބަސްވުންތައް ވަގުތުން ބާތިލުކުރުމަށެވެ. އަދި އެ މައްސަލަ ބެލުމަށް ކަމާބެހޭ އިދާރާތަކަށް ގޮވާލާފައިވާއިރު، އެ މައްސަލަ ނުބަލައިފި ނަމަ އެމްޑީޕީގެ ވެރިކަމެއްގައި އެ މުއައްސަސާތަކުގެ މެންބަރުން ވަކިކޮށް ފިޔަވަޅު އަޅާނެ ކަމަށް ވެސް ގަރާރުގައިވެ އެވެ. އަދި އެ ޕާޓީގެ ވެރިކަމެއްގައި އެ މައްސަލަތައް ބަލައި ގާނޫނީ ފިޔަވަޅު އަޅާނެ ކަމަށް ވެސް ގަރާރުގައި ހިމަނާފައިވެ އެވެ.އެމްޑީޕީގެ ގައުމީ މަޖިލީހުގެ ރޭގެ ޖަލްސާގައި ބައިވެރިވި މެންބަރުންގެ އިއްތިފާގުން މި ގަރާރު ފާސްކުރެއްވި އެވެ.ރެކޯޑު އަދަދެއްގެ މަޝްރޫއުތައް އެއް ދުވަހެއްގައި ދިވެހި ކުންފުނިތަކާ ހަވާލުކުރެއްވުމަށް ބޭއްވި ރަސްމިއްޔާތުގައި ރައީސް ޑރ. މުހައްމަދު މުއިއްޒު ވިދާޅުވީ، އެ މުއާމަލާތް ހިންގާފައިވަނީ މާލިއްޔަތު ގަވާއިދާ އެއްގޮތަށް ކަމަށެވެ. އެ މަނިކުފާނު އިތުރަށް ވިދާޅުވީ، 206 މަޝްރޫއު ހަވާލުކުރި ހުރިހާ ކުންފުންޏަކުން ވެސް ތިން އަހަރުގެ 'އޮޑިޓެޑް ފައިނޭންޝަލް ސްޓޭޓްމަންޓް' ހުށަހަޅާފައިވާ ކަމަށެވެ. "އަދި އޭގެ އިތުރަށް ވެސް މި ކަމަށްޓަކައި ބޭންކުން ބޭނުންވާ ހުރިހާ އިޖުރާތްތަކެއް ފުރިހަމަނުކޮށް މި ތަނުގައި ސޮޔަކާ ހަމައަށް ގެނެވިފައެއް ނުވޭ. އެހެންވީމާ ވަރަށް ރަނގަޅަށް ހިންގަމުން އައިސްފައިވާ ވަރަށް ރަނގަޅަށް ހިނގަމުންދާ ވަރަށް ނަތީޖާ ރަނގަޅު ވަރަށް ރަނގަޅު މެނޭޖުމަންޓު ޓީމެއް އޮތް، މެނޭޖު ކުރަމުންދާ ކުންފުނިތަކަކުން މަސައްކަތްތަކާ މި ހަވާލުވީ،" ރައީސް މުއިއްޒު ވިދާޅުވި އެވެ.

206 މަޝްރޫއަށް ފައިސާ ދިނުން ހުއްޓުވަން އެމްޑީޕީން ކޯޓަށް ދަނީ!

ރައްޔިތުންގެ ފައިސާ، ރައްޔިތުންގެ އިތުބާރު: ކޮރަޕްޝަނުން ރާއްޖެ ސަލާމަތް ކުރާނީ ކިހިނެއް؟

ކިމް ކާޑޭޝިއަންއަށް އަދި ވަކީލެއްގެ ގޮތުގައި މުހާތަބު ނުކުރާނެއެވެ. އެންމެ ހާލަތެއްގައި ފިޔަވައެވެ. އެއީ ތި ދައްކަނީ އޭނާގެ ކެރެކްޓަރ 'އޯލްސް ފެއަރ' ގެ ވާހަކަ ނަމަ އެންމެ ރަނގަޅެވެ. ކާޑޭޝިއަން ވަނީ ހޮނިހިރު ދުވަހު އޭނާގެ އިންސްޓަގްރާމް ސްޓޯރީޒްގައި، މިދިޔަ ސަމަރގައި އޭނާ ބާ އެގްޒާމް ހެދި ނަމަވެސް، ބާރ އެގްޒާމު ފާސްނުވިކަން ހިއްސާކޮށްފައެވެ."އާނ... އަހަރެންނަކީ އަދި ވަކީލެއް ނޫން، އަހަރެން ޓީވީގައި ވަރަށް ރީތިކޮށް ހެދުން އަޅާފައި ހުންނަ ވަކީލެއްގެ ރޯލު އަދާކުރަނީ،" އޭނާ ލިޔެފައިވެއެވެ. "މި ގާނޫނީ ދަތުރު ފެށިތާ ހަ އަހަރު ވެއްޖެ، އަދި އަހަރެން ބާރ އިމްތިޙާނުން ފާސްވަންދެން މިކަމުގައި ދެމިހުންނާނަން. ކުރު މަގެއް ނެތް، ދޫކޮށްލުމެއް ނެތް. އިތުރަށް ކިޔެވުމާއި، އިތުރު ހިތްވަރާއެކު ކުރިއަށް ދާނީ."އޭނާ ވަނީ މި މަސައްކަތުގައި އޭނާއަށް އެހީތެރިވި އެންމެނަށް ޝުކުރު އަދާކޮށްފައެވެ. އަދި އިތުރަށް ބުނެފައިވެއެވެ، "ވެއްޓުމަކީ ނާކާމިޔާބީއަކަށް ނުވާނެ. އެއީ ހިތްވަރެއް. އަހަރެން އިމްތިޙާނުން ފާސްވުމާ ވަރަށް ކައިރިވީ، އަދި އެކަމުން އަހަރެންގެ ހިތްވަރު އިތުރަށް ގަދަވޭ." މި ނަތީޖާ އައީ ކާޑޭޝިއަން މީގެ ކުރިން ތިން ފަހަރު ކެލިފޯނިއާ ބާރ އެގްޒާމުން ފެއިލްވުމަށް ފަހުގައެވެ. ނަމަވެސް، އޭނާ ވަނީ 2021 ވަނަ އަހަރު "ބޭބީ ބާރ" އެގްޒާމުން ފާސްވެފައެވެ.މި ރިއަލިޓީ ސްޓާރު ދަނީ ކެލިފޯނިއާގައި އެޕްރެންޓިސްޝިޕް ޕްރޮގްރާމެއްގެ ދަށުން ކިޔަވަމުންނެވެ. އޭނާ މި ދާއިރާ ހޮވީ ކްރިމިނަލް ޖަސްޓިސް އިސްލާހުކުރުމަށް ސަމާލުކަން ދީގެން ގާނޫނީ ދާއިރާގެ ކެރިއަރެއް ފެށުމުގެ ޝައުގުވެރިކަން އުފެދުމުންނެވެ.2022 ވަނަ އަހަރު، ކާޑޭޝިއަން ވަނީ ދަ ހޮލީވުޑް ރިޕޯޓަރަށް އޭނާގެ މުސްތަގުބަލުގެ ގާނޫނީ ކެރިއަރގައި ހާސިލުކުރަން ބޭނުންވާ ކަންތައްތަކާ ބެހޭގޮތުން ވާހަކަ ދައްކާފައެވެ. އޭނާ ބުނީ، "އަހަރެން ބޭނުން ގާނޫނީ ވަކީލުކަން ކިޔެވުން ނިންމާފައި، އަދި އަހަރެންގެ އެންމެ ބޮޑު އަމާޒަކީ ކުރިން ޖަލު ހުކުމް ތަންފީޒުކޮށްފައިވާ މީހުންނަށް ވަޒީފާ ދޭ ފާމެއް ހުޅުވުން."މި ބިއުޓީ މޮގަލް، މަޝްހޫރުވީ އޭނާ އާއި އޭނާގެ އާއިލާގެ މެންބަރުންގެ މައްޗަށް ބިނާކޮށްފައިވާ ހިޓް ޝޯ، 'ކީޕިންގ އަޕް ވިތް ދަ ކާޑޭޝިއަންސް' އިންނެވެ. ނަމަވެސް 2018 ވަނަ އަހަރުން ފެށިގެން، ސްކިމްސްގެ ފައުންޑަރ ދަނީ އޭނާގެ ހުރިހާ މަސައްކަތްތަކެއްގެ ތެރެއިން ގާނޫނީ ވަކީލުކަން ކިޔެވުން ކުރިއަށް ގެންދިއުމަށް މަސައްކަތް ކުރަމުންނެވެ. ގާނޫނީ ދާއިރާ އޭނާގެ އާއިލާގައި ވެސް ހިމެނެއެވެ. ކާޑޭޝިއަންގެ މަރުވެފައިވާ ބައްޕަ، ރޮބަރޓް، ވަކީލެއްގެ ގޮތުގައި މަސައްކަތް ކުރެއްވިއެވެ. އޭނާ މަޝްހޫރުވެފައިވަނީ މަރުވެފައިވާ އޯ.ޖޭ. ސިމްޕަސަންގެ ދިފާއީ ޓީމުގެ މެންބަރެއްގެ ގޮތުގައެވެ.

ކިމް ކާޑޭޝިއަން ބާ އެގްޒާމުން ފާހެއްނުވި

ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ސަލާމަތީ ހިދުމަތްތަކާ ބެހޭ ކޮމިޓީ (241 ކޮމިޓީ)ގެ އެދުމަކަށް، މަގާމުން ވަކިކުރި ކަސްޓަމްސްގެ ޑެޕިއުޓީ ކޮމިޝަނަރު މަހުމޫދު ރިޔާޒުގެ ވަޒީފާ ރައީސް ޑރ.މުހައްމަދު މުއިއްޒު ރޭ އިއާދަކޮށްދެއްވައިފި އެވެ. މަހުމޫދު ވަކިކުރެއްވީ ކޮމިޓީގެ ލަފައަކަށް މިދިޔަ ހަފްތާގެ ތެރޭގަ އެވެ.މަހުމޫދު ރިޔާޒު މަގާމުން ވަކިކުރަން ރައީސް މުއިއްޒު މިދިޔަ މަހު 29 ގައި ނިންމެވީ، ދަ ހޯކްސްގެ ބޯޓެއްގައި ގަވައިދާ ހިލާފަށް ސިނގިރޭޓު އެތެރެ ކުރުމާއި ބޮންޑެޑް ވެއާ ހައުސްއަކުން ގެއްލުނު ސިނގިރޭޓްތަކެއްގެ މައްސަލައާ ގުޅިގެން 241 ކޮމިޓީން ދިރާސާކޮށް އެކުލަވާލާ ރައީސްއަށް ފޮނުވި ރިޕޯޓަކާ ގުޅިގެންނެވެ. މިހާތަނަށް އާންމު ނުކުރާ އެ ރިޕޯޓުގައި މަގާމުން ވަކިކުރަން ލަފާ ދީފައިވާ މީހުންގެ ތެރޭގައި މަހުމޫދު ހިމެނެ އެވެ.ނަމަވެސް، ކޮމިޓީގެ އެ ނިންމުން ވަނީ އަނެއްކާ ބަދަލުކޮށްފަ އެވެ. މިދިޔަ ބުރާސްފަތި ދުވަހު އެ ކޮމިޓީން ބޭއްވި ސިއްރު ބައްދަލުވުމެއްގައި މަހުމޫދުގެ ވަޒީފާ އަލުން އިއާދަކޮށްދިނުމަށް އެދި ރައީސްއަށް ފޮނުވުމަށް ނިންމާފައިވާއިރު، އެ ނިންމުން ރޭ ބޭއްވި ކުއްލި ބައްދަލުވުމެއްގައި ވަނީ ހާމަކޮށްފަ އެވެ. އެއާ އެކު، ރައީސް އޮފީހުގެ ތަރުޖަމާނު ހީނާ ވަލީދު އެކްސްގައި ވިދާޅުވީ، ކޮމިޓީގެ އެންގުމާ އެއްގޮތަށް މަހުމޫދަށް ވަޒީފާ އަލުން ދޭން ރައީސް ނިންމަވާފައިވާ ކަމަށެވެ.މަހުމޫދު ވަކިކުރެއްވުމާ ގުޅިގެން އޭނާގެ ދިފާއުގައި ގިނަ ބަޔަކު ވާހަކަ ދައްކާފައިވާއިރު، 30 އަހަރަށް ވުރެ ދިގު މުއްދަތަކަށް ކަސްޓަމްސްއަށް ހިދުމަތް ކުރެއްވި މަހުމޫދު ވަނީ އޭނާއަށް ކުރި ތުހުމަތުތައް ދޮގު ކުރައްވާފަ އެވެ. މީގެ އިތުރުން، މަހުމޫދު ވަކިކުރުމާ ގުޅިގެން އޭނާގެ އެއްވެސް ނުރަނގަޅު ރިކޯޑެއް އޮތްތޯ ބެލުމަށް އެދި ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ގަލޮޅު އުތުރު ދާއިރާގެ މެންބަރު މުހައްމަދު އިބްރާހިމް (ކުޑޫ) ވެސް ވަނީ މަޖިލީހުގެ ރައީސް އަބްދުއްރަހީމް އަބްދުﷲއަށް ސިޓީއެއް ފޮނުއްވާފަ އެވެ.މަޖިލީހުގެ ކޮމިޓީއަކުން އެކުލަވާލާފައިވާ ރިޕޯޓެއްގެ މައްޗަށް ރައީސުލްޖުމްހޫރިއްޔާ އަމަލުކުރެއްވުމަށް ފަހު، އަނެއްކާ ވެސް އެ ކޮމިޓީގެ އެދުމަށް އެ ނިންމުން ބަދަލުކުރެއްވުމަކީ މީގެ ކުރިން ހިނގި ކަމެއް ނޫނެވެ.

ކޮމިޓީން އެދުމުން މަހުމޫދު ރިޔާޒުގެ ވަޒީފާ އިއާދަކޮށްފި

ހިލަރީ ޑަފް، މިއުޒިކުން ދިހަ އަހަރެއްހާ ދުވަހު ދުރުވެފައި ހުރުމަށްފަހު، ރަސްމީކޮށް އަލުން އެނބުރި އަތުވެއްޖެއެވެ. ޑިޒްނީ ޗެނަލްގެ ކުރީގެ ތަރިއާއި ލިޒީ މެކްގުއަޔަރގެ އައިކަން، 2000 ގެ އަހަރުތަކުގެ ކުރީކޮޅުގެ ޕޮޕް ޒަމާން "ކަމް ކްލީން" އަދި "ސޯ ޔެސްޓަޑޭ" ފަދަ ހިޓްތަކާއެކު ކަނޑައެޅި މި ފަންނާނު، އޭނާގެ އައު ސިންގަލް "މެޗުއަރ" އާއެކު އަލުން އަތުވެއްޖެއެވެ. އޭނާގެ ފިރިމީހާ މެތިއު ކޯމާ އާއި ލަވަކިޔުންތެރިޔާ މެޑިސަން ލަވްއާ ގުޅިގެން ލިޔެފައިވާ މި ލަވައަކީ ހިލަރީގެ ކެރިއަރުގައި އައު ޒަމާނެއް ފެށިގެން އަންނަ ކަމުގެ ނިޝާނެކެވެ.އެޓްލާންޓިކް ރެކޯޑްސްއާ މިހާރު ސޮއިކޮށްފައިވާ ހިލަރީ، 2015 ވަނަ އަހަރުގެ 'ބްރީތް އިން. ބްރީތް އައުޓް.' އަށްފަހު އޭނާގެ ފުރަތަމަ ފުލް-ލެންތް އެލްބަމްގެ މަސައްކަތް ސްޓޫޑިއޯގައި ކުރަމުންދެއެވެ. ރަސްމީކޮށް ރިލީޒް ކުރާނެ ތާރީޚެއް އަދި ނެތް ނަމަވެސް، 2025 ވަނަ އަހަރުގެ އޮކްޓޯބަރު މަހު ވެރައިޓީއަށް ދިން އިންޓަވިއުއެއްގައި އޭނާ ބުނީ ފޭނުންނަށް "އެހާ އަވަހަށް، ލޮލުގެ ކޮޅަކުން ފެންނަހާ އަވަހަށް އެއްޗެއް އިވޭނެ" ކަމަށެވެ. އޭނާގެ މި ކަމްބެކް، އޭނާގެ ކްރިއޭޓިވް މަސައްކަތާއި ހަތަރު ކުދިންގެ މަންމައެއްގެ ގޮތުގައި އުޅޭ ދިރިއުޅުން ދައްކުވައިދޭ ޑޮކިއުސީރީޒްއެއްގައި ވެސް ހިމެނޭނެއެވެ.މިއުޒިކަށް އަލުން އައުމާއެކު ހިލަރީ އޭނާގެ ކުރީގެ ކެރިއަރަށް ވިސްނާލައެވެ. 2025 ވަނަ އަހަރުގެ އޮގަސްޓް މަހު އޭނާގެ ފުރަތަމަ އެލްބަމް 'މެޓަމޯފޯސިސް' ގެ 22 ވަނަ އަހަރީ ދުވަސް ފާހަގަކުރުމަށް އިންސްޓަގްރާމްގައި ކުރި ޕޯސްޓެއްގައި، އޭނާ ފުރަތަމަ ތަރިއަކަށް ވީ ޒަމާނަށް ބަލާލިއެވެ. އޭނާ ފުރަތަމަ ސެން ހޯސޭގެ ސްކޭޓް ޕާކެއްގައި ޕާފޯމް ކުރަން ފެށުމަށްފަހު އެރީނާތަކަށް ބަދަލުވި ގޮތް ހަނދާންކުރިއެވެ. އަދި އޭނާގެ ޒުވާން އުމުރުގެ ލަވަތަކުގައި މިއަދު އޭނާ ބޭނުންވާ ފުން އިޙްސާސްތައް ނެތް ނަމަވެސް، އެ ލަވަތަކަކީ އޭނާގެ ޒުވާން އަމިއްލަ ނަފްސަށް ވަރަށް މުހިންމު އެއްޗެއް ކަމަށާއި، އެ ލަވަތައް އެންމެ ރަނގަޅު ވަގުތުގައި ފޭނުންނާ ގުޅިފައިވާ ކަމަށް އޭނާ ފާހަގަކުރިއެވެ.ހިލަރީ ޓުއަރެއްގެ ޕްލޭންތައް ކަށަވަރުކޮށްފައި ނުވިޔަސް، އޭނާގެ ކުރިއަށް އޮތް ރިލީޒްތަކަށް ބަލާއިރު ގިނަ ބަޔަކު ގަބޫލުކުރަނީ އެކަން އެގޮތަށް ވާނެ ކަމަށެވެ. އޭނާގެ އެންމެ ފަހުގެ ބޮޑު ޓުއަރަކީ 2007 އިން 2008 އަށް ކުރި 'ޑިގްނިޓީ ޓުއަރ' އެވެ. މިއީ 2003-2004 ގައި ކުރި 'މެޓަމޯފޯސިސް ޓުއަރ' އަށްފަހު ކުރި ޓުއަރެކެވެ.މިއަދު ހިލަރީ އޭނާގެ މިއުޒިކް ކެރިއަރާއި މާދަރީ ޒިންމާތައް އެއްހަމަ ކުރަމުންދެއެވެ. އޭނާގެ ކުރީގެ ފިރިމީހާ މައިކް ކޮމްރީއާއެކު ލިބުނު ފިރިހެން ދަރިފުޅު ލޫކާ އާއި، އޭނާގެ މިހާރުގެ ފިރިމީހާ މެތިއު ކޯމާއާއެކު ލިބުނު އަންހެން ދަރިން ބޭންކްސް އާއި މޭ، އަދި އެންމެ ހަގު ކުއްޖާ ޓައުންސް އާއެކު އޭނާ ދިރިއުޅެމުންދެއެވެ. އައު ރެކޯޑް ޑީލަކާއި، އައު މިއުޒިކާއި، އަލުން އާވެފައިވާ ކްރިއޭޓިވް ހަކަތައާއެކު، ހިލަރީ ޑަފްގެ 2025 ގެ ކަމްބެކްއަކީ މި ލޮބުވެތި ޕޮޕް ތަރިއަށް އާ އަދި ފޯރިގަދަ ބާބެއް ފެށިގެން އަންނަ ކަމުގެ ނިޝާނެކެވެ.

ހިލަރީ ޑަފް އެނބުރި އަތުވެއްޖެ

ކަށި މިޔަރުގެ މަސްވެރިކަމުގެ ހުއްދައަށް އެންމެ ފުރަތަމަ އެދޭ 40 އުޅަނދަށް އެ ލައިސަންސް ދިނުމަށް މަސްވެރިކަމާ ބެހޭ ވުޒާރާއިން ނިންމައިފިއެވެ. ސަރުކާރުން މި މަހުގެ 1 ވަނަ ދުވަހުން ފެށިގެން ކަށި މިޔަރުގެ މަސްވެރިކަން ކުރުމުގެ ހުއްދަ ދީފައިވާއިރު، މިކަމާ ގުޅޭ ގަވާއިދުތައް ވުޒާރާއިން ވަނީ އާންމުކޮށްފައެވެ. އެ ގޮތުން، މަސްވެރިކަން ކުރާ ފަރާތްތަކާއި، މަސް ޕްރޮސެސްކުރާ އަދި ސަޕްލައިކުރާ ފަރާތްތައް ވެސް ހިމެނޭ ގޮތަށް، ކަށި މިޔަރުގެ މަސްވެރިކަމުގައި ބައިވެރިވާ ހުރިހާ ފަރާތަކުން ވުޒާރާގެ ލައިސަންސެއްގެ ދަށުން މަސައްކަތްކުރުން ލާޒިމުވެއެވެ.ލައިސަންސް ދޫކުރަނީ އެއް އަހަރުގެ މުއްދަތަށެވެ. ނަމަވެސް، މަސްވެރިކަން ކުރެވޭނީ ކޮންމެ އަހަރެއްގެ ޑިސެމްބަރު މަހުގެ 1 އިން ފެށިގެން ޖޫން މަހުގެ ނިޔަލަށެވެ. އެންމެ ގިނަވެގެން 40 އުޅަނދަށް މި ލައިސަންސް ދެވޭނެއެވެ. މި އުޅަނދުތައް ކަނޑައަޅާނީ ކެޔޮޅު ޕޯޓަލް މެދުވެރިކޮށް އެންމެ އަވަހަށް މައުލޫމާތު ހުށަހަޅާ އުޅަނދުތަކުގެ ތެރެއިން ކަމަށް އެ ގަވާއިދުގައި ބަޔާންކޮށްފައިވެއެވެ.ބާނާ ކަށި މިޔަރު ކިރުމަށްޓަކައި ހާއްސަ 4 ބަނދަރު ވަނީ ކަނޑައަޅާފައެވެ. އެ ބަނދަރުތަކަކީ ހދ. ކުޅުދުއްފުށި، ށ. ފުނަދޫ، ރ. މަޑުއްވަރީ އަދި އއ. ހިމަންދޫ ބަނދަރެވެ. މި ބަނދަރުތަކުގައި ވުޒާރާގެ ރޭންޖަރުން ހަރަކާތްތެރިވާނެއެވެ. މީގެ އިތުރުން މަސްވެރިކަން ކުރާ އުޅަނދުފަހަރުގައި ޓްރެކިންގ ޑިވައިސް ހަރުކޮށް ބެލެހެއްޓުން ލާޒިމުކުރެއެވެ.ކަށި މިޔަރު ފިޔަވައި އެހެން ބާވަތެއްގެ މިޔަރަށް އަމާޒުކޮށް މަސްވެރިކަން ކުރުން މަނާކުރެއެވެ. އަދި ބަނދަރަށް ގެނައުމުގެ ކުރިން ބާނާފައިވާ ކަށިމިޔަރުގެ އެއްވެސް ބައެއް ވަކިކުރުން ނުވަތަ ޕްރޮސެސްކުރުން ވެސް މަނާކުރެއެވެ. ކަށިމިޔަރާއި އޭގެ އުފެއްދުންތައް ބޭރުކުރާ ފަރާތްތަކުން މަސް ގަންނަންވާނީ ހަމައެކަނި ލައިސަންސް ލިބިފައިވާ ފަރާތްތަކުންނެވެ. އަދި ބަންދުކުރާއިރު، މޯލްޑިވްސް ފުޑް އެންޑް ޑްރަގް އޮތޯރިޓީގެ މިންގަނޑުތަކާ އެއްގޮތަށް، އުފެއްދުމުގެ މައުލޫމާތު (ބާވަތް، އަދަދު، ބަރުދަން، އުފެއްދި ތާރީހު، އެކްސްޕޯޓަރުގެ މައުލޫމާތު) ސާފުކޮށް ލޭބަލް ކުރަންޖެހެއެވެ. މަސްވެރިކަމާ ބެހޭ ވުޒާރާއިން ބުނާ ގޮތުގައި، މި ގަވާއިދުގެ މައިގަނޑު މަޤްސަދަކީ މަސްވެރިކަން ރަނގަޅަށް ބަލަހައްޓައި، މަހުގެ އާބާދީ ދެމެހެއްޓެނިވި ގޮތެއްގައި ދެމެހެއްޓުމެވެ.

ފުރަތަމަ ހުށަހަޅާ 40 ދޯންޏަކަށް ކަށި މިޔަރު މަސްވެރިކަމުގެ ލައިސެންސް ދެނީ

ސްކްރޯލްކުރުމަކާއި، ސްވައިޕްކުރުމަކާއި، ޑިވައިސްއަށް ގިނަ އިރުތަކެއް ވަންދެން ބަލަން އިނުމުން އޭގެ އަސަރު ފެންނަމުން ދެއެވެ. އެވްރެޖްކޮށް ކޮންމެ މީހަކު ވެސް ދުވާލަކު ފަސް ގަޑިއިރަށްވުރެ ގިނައިރު ފޯނަށް ބަލައެވެ. ސްކްރީން ޓައިމްގެ ސަބަބުން އަހަރެމެންގެ ތެރެއިން ގިނަ ބަޔަކު މުސްކުޅިވުން އަވަސްވަމުންދާ ކަމަށް ތަޖުރިބާކާރުން އިންޒާރު ދެމުން އެބަދެއެވެ.ޑަރމަޓޮލޮޖިސްޓުން މިކަމަށް ކިޔަނީ "ޓެކް ނެކް" އެވެ. އަދި މިއީ ޒުވާން ބަލިމީހުންގެ މެދުގައި ވެސް އިތުރުވަމުން އަންނަ ކަމެކެވެ. މިކަމާ ބެހޭގޮތުން ތިބާއަށް އެނގެންޖެހޭ ހުރިހާ ކަމެއް މިކިޔައި ދެނީއެވެ. ޓެކް ނެކް އަކީ ކޮބާ؟މިއީ ފޯނު، ކޮމްޕިއުޓަރު އަދި އެހެނިހެން ޑިވައިސްތައް ބޭނުންކުރާއިރު ތަކުރާރުކޮށް ބޯ ކުރިއަށް ލެނބުމުގެ ސަބަބުން ކަރުގައި އަވަހަށް ރޫޖެހި، ހަންގަނޑު ދޫވެގެންދިއުމެވެ.މައުންޓް ސިނާއީ-ކްލިނިކް ހެލްތީ ސްކިން ޑަރމަޓޮލޮޖީ ސެންޓަރުގެ ކޯ-ޑިރެކްޓަރު ޑރ. ހެލެން ހީ ވިދާޅުވީ، "ކަރުގެ ހަންގަނޑަކީ ހަށިގަނޑުގެ ގިނަ ބައިތަކާ އަޅާބަލާއިރު ތުނި އަދި އިހުސާސް ބޮޑު ތަނެއް. އެހެންކަމުން އުމުރުން ދުވަސްވުމާއެކު، ކަރުގައި ރޫޖެހުމާއި ރޮނގުތައް އުފެދުމުގެ ފުރުސަތު ބޮޑު.""ކަރުގެ ހަންގަނޑު ދޫވުމާއި، ރޫޖެހުމާއި، ހުރަސް ރޮނގުތަކާއި، ކްރީސްތަކާ މެދު ކަންބޮޑުވާ ބަލިމީހުންގެ އަދަދު އިތުރުވަމުންދާކަން އަހަރެންނަށް ވަރަށް ސާފުކޮށް ފެނޭ،" އޭނާ އިތުރަށް ވިދާޅުވިއެވެ.މި މައްސަލަ އުމުރުން ދުވަސްވުމާއެކު އިތުރަށް ފާޅުވާން ފަށާއިރު، ޒުވާނުންގެ މެދުގައި ވެސް މިއީ "އިތުރުވަމުން އަންނަ ކަމެއް" ކަމަށް ހީ ވިދާޅުވިއެވެ.ފްލޮރިޑާގެ ވެސްޓް ޕާމް ބީޗްގައި ހުންނަ ބޯޑު ސެޓިފައިޑް ޑަރމަޓޮލޮޖިސްޓެއް ކަމަށްވާ ޑރ.ޖޭކޮބް ބީއާރ އަށް ވެސް މިފަދަ ޓްރެންޑެއް ފެންނަމުން އެބަދެއެވެ. އޭނާ ފާހަގަކުރެއްވި ގޮތުގައި ކަރުގެ ރީތިކަމާ ބެހޭ ކަންބޮޑުވުންތަކާއެކު ބަލިމީހުން އަންނައިރު، އުމުރާ ގުޅިގެން އެކި އަސަރުތައް ފެނިދާނެއެވެ."އާންމުކޮށް، މެދު އުމުރުގެ އަދި ޒުވާނުންގެ ކަރުގެ ކުރިމަތީގައި އަވިން ލިބޭ ގެއްލުމާ ގުޅިގެންނާއި، ޑިވައިސްތަކަށް ބެލުމަށްޓަކައި ކަރު ލެނބުމުގެ ސަބަބުން ރޮނގުތައް ފެނޭ." އޭނާ ވިދާޅުވިއެވެ.ޓެކް ނެކް (Tech Neck) ހުއްޓުވޭނެތޯ؟އުންމީދު ގެއްލިފައެއް ނުވެއެވެ. އޭނާ ލަފާދެނީ ހަށިގަނޑު ބަހައްޓާ ގޮތާމެދު ސަމާލުވުމަށެވެ. އެއީ ކަރު ތިރިކޮށް ބެލުމުގެ ބަދަލުގައި ސްކްރީން ލޮލުގެ ލެވެލަށް މައްޗަށް ގެނައުމެވެ. މިއީ ޓެކް ނެކް ރަނގަޅުކޮށް މަސްތަކުގެ ހީވާގިކަން (muscle tension) ކުޑަކޮށްދޭނެ ކަމެކެވެ. ހަމުގެ ފަރުވާ (Skincare) ވެސް ބޮޑު ތަފާތެއް ގެނެސްދެއެވެ."މަޑު ކްލެންޒާއެއް، ހައިޑްރޭޓިންގ މޮއިސްޗަރައިޒާއެއް އަދި ސަންސްކްރީނަކީ ކޮންމެހެން ބޭނުންވާ އެއްޗެކެވެ،" އޭނާ ބުންޏެވެ. "އެހެން ބޭނުންތެރި ޓޮޕިކަލް މާއްދާތަކުގެ ތެރޭގައި ރެޓިނޮއިޑްސް، ޕެޕްޓައިޑްސް، ހައިލިއުރޮނިކް އެސިޑް އަދި ވިޓަމިން ސީ އާއި އީ ފަދަ އެންޓިއޮކްސިޑެންޓްސް ހިމެނެއެވެ."ބީއަރ ވަނީ އަވަހަށް މުސްކުޅިވުން ހުއްޓުވުމަށް ކަރުގައި ސަންސްކްރީން ބޭނުންކުރުމުގެ މުހިންމުކަން ވެސް ފާހަގަކޮށްފައެވެ."އަޅުގަނޑުމެންނަށް އަބަދުވެސް ފެންނަނީ އެމީހުން އާންމުކޮށް ސަންސްކްރީން ހަނދާންކޮށްފައި މޫނުގައި އުނގުޅާ ތަންތަނާއި، އެމީހުންގެ ކަރުގެ ހަމުގެ ކުލަ ތަފާތުވާ ބަލިމީހުންނެވެ،" އޭނާ ބުންޏެވެ. އަދި އެސްޕީއެފް 30 ނުވަތަ އެއަށްވުރެ މަތީގެ ސަންސްކްރީން ބޭނުންކުރުމަށް ލަފާދިނެވެ.އަދި އެގްޒީމާ ފަދަ ހަމުގެ ހާލަތްތަކަށް ފަރުވާކުރާށެވެ، އެއީ ހަމުގެ ބެރިއަރަށް ގެއްލުންދީ އަދި ރޮނގުތައް އިތުރަށް ގޯސްކޮށްލާ ކަމެކެވެ.ޓެކް ނެކް އަށް ފަރުވާކުރެވޭނެތޯ؟ހަމުގެ ފަރުވާއާއި އިރުން ރައްކާތެރިވުމަކީ ހުއްޓުވުމާއި ފަރުވާގެ "އަސާސީ ތަނބުތައް" ކަމަށް ހީ ވިދާޅުވިއެވެ. ނަމަވެސް އޮފީހުގައި ކުރެވޭ ފަރުވާތައް ވެސް އެހީތެރިވެދެއެވެ."މީގެ ތެރޭގައި ހަންގަނޑު ހިމަކޮށް އަދި އާ ކޮލަޖަން އާއި އިލާސްޓިން އުފެއްދުމަށް ބާރުއެޅުމަށް އަލްޓްރާސައުންޑް ނުވަތަ ރޭޑިއޯފްރީކުއެންސީ ޓެކްނޮލޮޖީ ބޭނުންކުރާ ޑިވައިސްތައް ހިމެނޭ. އެއީ ކަރުގެ ހަންގަނޑު ދޫވެފައި ހުރުމާއި އަދި ހަންގަނޑު ރޫޖެހިފައި ހުރުމަށް ވަރަށް އަސަރުކުރާ ފަރުވާތަކެއް،" ހީ ވިދާޅުވިއެވެ.ބީއަރ އޭނާގެ ޕްރެކްޓިސްގައި ގިނައިން ލޭޒަރ ފަރުވާ ބޭނުންކުރެއެވެ. އޭގެ ތެރޭގައި އޭނާ އެންމެ ގަޔާވާ އެއް ފަރުވާއަކީ އެބްލޭޓިވް ކާބަން ޑައިއޮކްސައިޑް ލޭޒަރެވެ.އެހާ ބޮޑު ނުފޫޒެއް ނުފޯރާ ފަރުވާއެއް ބޭނުންވާ ފަރާތްތަކަށް، ބީއަރ ވިދާޅުވީ ސުޕަރފިޝަލް ކެމިކަލް ޕީލް އަކީ ވަގުތު ކުޑަކޮށް ނަގާނެ ނަމަވެސް އިތުރަށް މަޑުމަޑު ނަތީޖާއެއް ލިބޭނެ ފަރުވާއެއް ކަމަށެވެ. މަސްތަކުގެ ސަބަބުން ކަރުގައި ފާޅުކޮށް ރޮނގުތައް ހުންނަ ބަލިމީހުންނަށް، ހީ ބޭނުންކުރަނީ މަސްތައް ދޫކޮށްލުމަށް ބޮޓޮކްސް ފަދަ ނިއުރޯމޮޑިއުލޭޓަރުތަކެވެ.

ފޯނު ގިނައިން ބޭނުންކުރާނަމަ މުސްކުޅިވުން އަވަސްވަނީތަ؟

ފުލުހުންގެ މީޑިއާ އޮފިޝަލް ވިދާޅުވީ، މި އެކްސިޑެންޓް ހިނގާފައިވަނީ ހުޅުމާލޭ ފުރަތަމަ ފިޔަވަހީގެ ނިރޮޅުމަގުގައި ކަމަށެވެ.އެކްސިޑެންޓް ހިނގަން މެދުވެރިވީ އެ މަގުން ދުއްވާފައިދިޔަ ކާރެއް، ކުރިމަތިން އައި ކާރަކުން ނައްޓައި ދާން އުޅުމުގެ ތެރޭގައި ކޮންޓްރޯލު ނުވެ ސައިކެއްގަައި ޖެހި އެކްސިޑެންޓްވެ ފިހާރައެއްގައި ޖެހިގެން ކަމަށް އޮފިޝަލް ވިދާޅުވިއެވެ.މިއަދު ހެނދުނު މި އެކްސިޑެންޓުގެ ރިޕޯޓް ފުލުހުންނަށް ލިބިފައިވާއިރު، އެކްސިޑެންޓްގައި އެއްވެސް މީހަކަށް އަނިޔާވެފައި ނުވާ ކަމަށް ވެސް އޮފިޝަލް ވިދާޅުވިއެވެ.އޮފިޝަލް ވިދާޅުވީ، މި މައްސަލައާއި ގުޅިގެން ކާރުގައި ތިބި އުމުރުން 29 އަހަރާއި 26 އަހަރުގެ ދިވެހި ފިރިހެނަކު ފުލުހުންގެ ބެލުމުގެ ދަށަށް ގެނެސްފައިވާ ކަމަށެވެ.މި މައްސަލަ ފުލުހުން ގެންދަނީ ތަހުގީގު ކުރަމުންނެވެ.

ކާރެއް ކޮންޓްރޯލުނުވެ ފިހާރައެއްގެ ބިއްލޫރިގަނޑަށް އަރައިފި

އިސްރާއީލުގެ ބޮޑުވަޒީރު ބެންޖަމިން ނަތަންޔާހޫ އާއި އޭނާގެ ސަރުކާރުގެ އިސްވެރިން ނަސްލު ނައްތާލުމުގެ ކުށުގައި ހައްޔަރުކުރުމުގެ އަމުރެއް ތުރުކީން ނެރެފިއެވެ.ތުރުކީގެ ޕްރޮސެކިއުޓަރުގެ އޮފީހުން ނެރުނު ބަޔާނެއްގައި ބުނެފައިވާ ގޮތުގައި، ލިސްޓުގައި ހިމެނޭ 37 މީހުންގެ ތެރޭގައި އިސްރާއީލުގެ ދިފާޢީ ވަޒީރު އިސްރާއީލް ކާޓްޒް، ގައުމީ ސަލާމަތީ ވަޒީރު އިތަމާރު ބެން-ގްވީރު، އަދި ސިފައިންގެ ޗީފް ލެފްޓިނަންޓް ޖެނެރަލް އޭލް ޒަމީރު ހިމެނެއެވެ. ނަމަވެސް އެ އޮފީހުން މުޅި ލިސްޓު އާންމުކޮށްފައެއް ނުވެއެވެ.ތުރުކީން ވަނީ އިސްރާއީލުން ޣައްޒާގައި "ސިސްޓަމެޓިކްކޮށް ހިންގާފައިވާ" "ނަސްލު ނައްތާލުމާއި އިންސާނިއްޔަތާ ޚިލާފު ޖަރީމާތަކުގެ" ޒިންމާ އެއޮފިޝަލުން ނަގަން ޖެހޭނެ ކަމަށް ބުނެފައެވެ. އެ ބަޔާނުގައި ވަނީ ޣައްޒާގައި ތުރުކީން ބިނާކޮށް، މާރިޗު މަހު އިސްރާއީލުން ބޮން އަޅާފައިވާ "ތުރުކީ-ފަލަސްތީނުގެ އެކުވެރިކަމުގެ ހޮސްޕިޓަލް" ގެ ހަމަލާ ވެސް ފާހަގަކޮށްފައެވެ.އިސްރާއީލުން ވަނީ މި އަމުރަކީ "ޕީއާރު ސްޓަންޓެއް" ކަމަށް ބުނެ ކުށްވެރިކޮށްފައެވެ.ތުރުކީން ވަނީ މިދިޔަ އަހަރު، ނަސްލު ނައްތާލުމުގެ ކުށުގައި އިސްރާއީލާ ދެކޮޅަށް ދުނިޔޭގެ ޢަދުލުގެ ކޯޓުގައި ދެކުނު އެފްރިކާއިން ހުށަހެޅި މައްސަލައާ ގުޅިފައެވެ.ޑޮނަލްޑް ޓްރަމްޕްގެ ސަރަޙައްދީ ސުލްޙައިގެ ޕްލޭނުގެ ދަށުން، ޣައްޒާގައި އޮކްޓޯބަރު 10 ވަނަ ދުވަހުން ފެށިގެން ވަނީ ހަމަލާ ހުއްޓާލުމުގެ އެއްބަސްވުމެއް ގާއިމު ކޮށްފައެވެ. ނަމަވެސް އެ އެއްބަސްވުމަށްފަހު ވެސް އިސްރާއީލުން އަންނަނީ ޣައްޒާއަށް ހަމަލާތައް ދެމުންނެވެ.

ނަތަންޔާހޫ އާއި އިސްރާއީލްގެ ވެރިން ހައްޔަރުކުރަން ތުރުކީން އަމުރެއް ނެރެފި

ސައުދީ އަރަބިއްޔާގެ ސަރުކާރުން ރާއްޖޭގެ ދަރިވަރުންނަށް އަމާޒުކޮށް 300 އަށް ވުރެ ގިނަ ސްކޮލަޝިޕަށް ހުޅުވާލައިފި އެވެ. މި ސްކޮލަޝިޕްތަކަކީ ސައުދީގެ ޔުނިވާސިޓީތަކުން ފުރަތަމަ ޑިގްރީ ހާސިލުކުރުމަށް ހުޅުވާލާފައިވާ ޖުމްލަ 318 ފުރުސަތުތަކެކެވެ. ރާއްޖޭގައި ހުންނަ ސައުދީ އެމްބަސީގެ އޮފިޝަލަކު ވިދާޅުވީ، މި ފުރުސަތުތަކަށް ވެބްސައިޓު މެދުވެރިކޮށް ހުށަހެޅޭނެ ކަމަށެވެ.މި ސްކޮލަޝިޕްތަކުގައި ޖުމްލަ 11 ދާއިރާއަކުން ކިޔެވުމުގެ ފުރުސަތު ހިމެނެ އެވެ. މީގެ ތެރޭގައި ބިޒްނަސް މެނޭޖްމަންޓް، މީޑިއާއާ ގުޅުން ހުރި ދާއިރާތައް، ކޮމްޕިއުޓާ ސައިންސް ސްޓަޑީޒް، ލޯ ސައިންސް، އަދި އެޑިއުކޭޝަނަލް ސްޕެޝަލިޓީސް ހިމެނެ އެވެ. މީގެ އިތުރުން ސޯޝަލް ސައިންސަސް، ދަނޑުވެރިކަން، އިކޮނޮމިކް އަދި ޕޮލިޓިކަލް ސްޓަޑީޒް، އިންޖީނިއަރިން މޭޖާ، އިސްލާމިކް ފީލްޑް ސްޓަޑީޒް، އަދި އަރަބިކް ސްޓަޑީޒް ފަދަ މުހިންމު ދާއިރާތަކުން ވެސް ކިޔެވުމުގެ ފުރުސަތު ވަނީ ހުޅުވާލާފަ އެވެ.ސައުދީގައި ހުރެގެން ކިޔެވުމުގެ ފުރުސަތުގެ އިތުރުން، އެ ގައުމުން ވަނީ ރާއްޖޭގައި ހުންނަ އިމާމް ޔުނިވާސިޓީ ކެމްޕަހުގައި ވެސް ހިލޭ ޑިޕްލޮމާ ކިޔެވުމަށް ހުޅުވާލާފަ އެވެ. އެމްބަސީ އޮފިޝަލް ވިދާޅުވީ މި ފުރުސަތަކީ ހަމައެކަނި ފިރިހެނުންނަށް ހާއްސަކޮށްފައިވާ ފުރުސަތެއް ކަމަށާއި، މި ކޯހުގައި ކިޔަވައިދޭނީ އަރަބި ބަހަށް ތައްޔާރުވުން ކަމަށެވެ.ދެ އަހަރުގެ މުއްދަތަށް ގެންދާ މި ކޯހަށް އެދި ހުށަހެޅުމަށް ދެ ހަފުތާގެ މުއްދަތެއް ވަނީ ދީފަ އެވެ. ކޯހުގެ ކިޔެވުން ފެށުމަށް ހަމަޖެހިފައި ވަނީ އަންނަ ޑިސެމްބަރު މަހުގެ 28 ވަނަ ދުވަހު އެވެ. މިއީ ރާއްޖޭގެ ޒުވާނުންނަށް އިސްލާމީ އަދި އަރަބި ބަހުގެ ދާއިރާއިން ތައުލީމު ހާސިލުކުރުމަށް ލިބޭ ރަނގަޅު ފުރުސަތެކެވެ.

ސައުދީގައި ކިޔެވުމަށް 300 އަށް ވުރެ ގިނަ ސްކޮލަޝިޕަށް ހުޅުވާލައިފި

މެންޗެސްޓަރ ޔުނައިޓެޑަކީ މިވަގުތު ޕްރިމިއަރ ލީގުގެ އެންމެ ބޮޑު "އެންޓަޓެއިނަރ" އެވެ.މި ސީޒަންގައި އެޓީމު ކުޅުނު 10 މެޗުން ޖުމްލަ 33 ގޯލު ވަނީ ފެނިފައެވެ. މިއީ އެ ލީގުގެ އެހެން ކްލަބްތަކަށްވުރެ ގިނަ އަދަދެކެވެ. އެ 33 ގޯލުގެ ތެރެއިން 17 ގޯލު ޔުނައިޓެޑުން ޖަހާފައިވާއިރު، ކަންބޮޑުވާންޖެހޭ އަދަދެއް ކަމަށްވާ 16 ގޯލު ވަނީ އެޓީމުގެ ގޯލަށް ވަދެފައެވެ.އެޓީމު ކުޅުނު މެޗުތަކުގެ ތެރެއިން އެންމެ ތިން މެޗުގައި އެކަނި ނޫނީ ދެ ޓީމުން ވެސް ގޯލު ޖަހާފައިވެއެވެ. އަދި ޔުނައިޓެޑަށް ލިބިފައިވަނީ އެންމެ ކްލީން ޝީޓެކެވެ.ރޫބެން އަމޮރިމްގެ ޓީމުން ކުރިއަށް ދިއުމުގައި ކުރިމަތިވި މައްސަލަތައް ހައްލުކޮށްފައިވާކަން ކަށަވަރެވެ. މި ސީޒަންގައި އެޓީމު ޖެހި 17 ގޯލަށްވުރެ ގިނައިން ޖަހާފައިވަނީ އެންމެ ހަތަރު ކްލަބަކުންނެވެ. އޭގެ ތެރޭގައި އާސެނަލް، ޗެލްސީ އަދި ލިވަޕޫލް ހިމެނޭއިރު، އެ ޓީމުތަކުން ވެސް ޖަހާފައިވަނީ އިތުރަށް އެންމެ ގޯލެކެވެ. ލިވަޕޫލް (ޖުމްލަ 32 ގޯލު، 18 ޖެހި)، ބްރައިޓަން (ޖުމްލަ 32 ގޯލު، 17 ޖެހި) އަދި ބޯންމައުތު (ޖުމްލަ 31 ގޯލު، 17 ޖެހި) އަކީ ތާވަލުގެ ކުރީގައި ހިމެނޭ ޓީމްތަކެވެ. ނަމަވެސް ޔުނައިޓެޑްގެ އެޓޭކިން އިތުރުވުމުގެ ގެއްލުން ބޮޑުވެދާނެއެވެ. އެއީ ޕްރިމިއަރ ލީގުގެ ތާވަލްގެ ކުރީގައި ހިމެނޭ އެހެން ކްލަބްތަކަށްވުރެ ގިނަ ގޯލު އެޓީމުގެ ގޯލަށް ވަދެފައިވާތީއެވެ. ހަގީގަތުގައި އެޓީމުގެ 16 ގޯލަށްވުރެ ގިނައިން ގޯލު ވަދެފައިވަނީ ލީގުގެ އެންމެ ފުލުގައި އޮތް ފަސް ޓީމުގެ ގޯލަށެވެ.ޔުނައިޓެޑް ކުޅުނު 10 ލީގު މެޗުގެ ތެރެއިން ފަސް މެޗުގައި އެޓީމުގެ ގޯލަށް ވަނީ މަދުވެގެން ދެ ގޯލު ވަދެފައެވެ. އެ މެޗުތަކުން އެޓީމަށް ލިބިފައިވަނީ ހަތް ޕޮއިންޓެވެ.މި ސީޒަންގައި 3-4-2-1 ފޯމޭޝަނެއްގައި ތިން ސެންޓްރަލް ޑިފެންޑަރުންނާއެކު ކުޅެމުން އަންނަ ކޯޗު ރޫބެން އަމޮރިމް ބުނެފައިވަނީ އެޓީމުގެ ގޯލަށް ވަންނަ ގޯލުގެ އަދަދު ގިނަވުމަކީ މައްސަލައެއް ކަމަށެވެ.ފާއިތުވި ތިން ސީޒަންގައި، ލީގުގެ މަގުން ޔޫރަޕިއަން ފުޓްބޯޅައަށް ކޮލިފައިވި 20 ކްލަބުގެ ތެރެއިން އެންމެ ތިން ކްލަބުގެ ގޯލަށް 60 ގޯލު (އެވްރެޖްކޮށް މެޗަކަށް 1.58 ގޯލު) ވަދެފައިވެއެވެ. ޔުނައިޓެޑް މިހާރު މި އޮތީ އެ އަދަދަށްވުރެ ގިނަ ގޯލު ވަނުމުގެ މަގުމަތީގައެވެ.އެހެންކަމުން، ލީގުގެ އެންމެ ގިނައިން ގޯލު ޖަހާ ފަސް ޓީމުގެ ތެރޭގައި ހިމެނޭ އެޓީމުގެ ގޯލަށް ވަންނަ ގޯލުގެ އަދަދު މަދުކުރެވިދާނެތޯއެވެ؟ގޯލު ވަނުން އެއީ މައްސަލައެއް - އަމޯރިމްއަމޯރިމް ބުނީ އެކަން ކުރެވޭނެ ކަމަށާއި، ނަމަވެސް ހޮނިހިރު ދުވަހު ޓޮޓެންހަމްއާ ދެކޮޅަށް ކުޅުމުގެ ކުރިން ވާހަކަ ދައްކަމުން އޭނާ ބުނީ އޭނާގެ ޓީމު ކޮޅަށް ގޯލު ވަންނަ މިންވަރަކީ މައްސަލައެއް ކަމަށާއި، އަދި ނޮޓިންހަމް ފޮރެސްޓުން ނޮވެމްބަރު 1 ގައި ސިޓީ ގްރައުންޑްގައި އެމީހުންގެ ގޯލަށް ފޮނުވާލި ޝޮޓްތަކުގެ އަދަދު (17) ވެސް މައްސަލައެއް ކަމަށެވެ. "ލީގު ތާވަލަށް ބަލާލީމާ، މޮޅުވަމުންދާ ޓީމްތަކަށް ގޯލެއް ނުވަންނަކަން" އޭނާ ބުންޏެވެ."މިއީ ޓީމުގެ ކަމެއް، ސަބަބަކީ ހުރިހާ ކަމެއް ގުޅިފައިވާތީ އަދި ބައެއް ފަހަރު ހަމަލާ ދިނުން ރަނގަޅުވީމާ ދިފާޢުވުން ވެސް ރަނގަޅުވޭ. ނަމަވެސް އަޅުގަނޑުމެން ކޮޅަށް ގޯލު ވަންނަ މިންވަރަށް ގޯލު ވަދެގެން ނުވާނެ. އަޅުގަނޑުމެން އިތުރަށް އެގްރެސިވް ވާން ޖެހޭ. ފަހު މެޗުގައި އަޅުގަނޑުމެންނަށް އޭރިއާ ތެރޭގައި ދިފާޢުވުމުގައި ކޮންމެވެސް ވަރަކަށް ދަތިތަކެއް ކުރިމަތިވި، ސަބަބަކީ އޭރިއާ ބޭރުން އެއްވެސް ޕްރެޝަރެއް ނެތި ކްރޮސްތައް ދިނުމުގެ ފުރުސަތު ދިނުމުން. އަޅުގަނޑުމެން މި ހަފްތާގައި އެކަން ރަނގަޅު ކުރުމަށް މަސައްކަތްކޮށްފައިވާނެ."

ބައިކޮޅަށް ގޯލް ވަނުން ޔުނައިޓެޑަށް ހުއްޓުވިދާނެތަ؟

ރޭންޖާސް ޔޫރޮޕާ ލީގުގައި ޖެހިޖެހިގެން ހަތަރުވަނަ މެޗުން ބަލިވެ ތާވަލުގެ އެންމެ ފުލުގައި އޮތުމުން އިބްރޮކްސްއަށް އަނެއްކާވެސް ސަޕޯޓަރުންގެ ނުރުހުން އަމާޒުވެއްޖެއެވެ. ސެލްޓިކް އަތުން ލީގު ކަޕްގައި ބަލިވުމަށްފަހު އެ ޓީމަށް އަރައިގަނެވޭ ގޮތް ނުވުމާއެކު، ކްލަބުގެ ބޯޑާ ދެކޮޅަށް އިތުރު ބެނާތައް ރޭ ވެސް ސަޕޯޓަރުން ވަނީ ނަގާފައެވެ. ރޭގެ ކުރިން ޑެނީ ރޯލްގެ ޓީމަށްވުރެ އެންމެ ތިން ޕޮއިންޓް ކުރީގައި އޮތް ރޯމާ އިން ލީޑު ނެގީ، ބްރަޔަން ކްރިސްޓަންޓޭ ދިން ބޯޅައެއް މެޓިއާސް ސޫލޭ ފަސޭހަކަމާއެކު ގޯލަށް ވައްދާލައިގެންނެވެ. ފުރަތަމަ ހާފުގެ ކުރިން އެމީހުން ލީޑު ދެގުނަ ކުރިއެވެ. ރޭންޖާސްގެ ޑިފެންސްގެ ސަމާލުކަން ކެނޑިފައިވަނިކޮށް ލޮރެންޒޯ ޕެލެގްރީނީ ވަނީ ބޯޅަ ވައްދާލާފައެވެ.ރޭންޖާސް މިހާރު އޮތީ ޕޮއިންޓެއް ނުލިބި އޮތް ދެ ޓީމުގެ ތެރެއިން އެއް ޓީމުގެ ގޮތުގައެވެ. އަދި އެ ޓީމަށް ޖެހިފައި ވަނީ އެންމެ ގޯލެކެވެ. ނަމަވެސް ޖުމްލަ އަށް ގޯލު ވަނީ ބައިކޮޅަށް ވަދެފައެވެ.އާދިއްތަ ދުވަހު އޯލްޑް ފާމްގައި ބަލިވުމަކީ ރޯލްއަށް ލިބުނު ހީނަރުކަމެކެވެ. އޭނާ ވަނީ ބުރާސްފަތި ދުވަހު އޭނާގެ ޓީމަށް ބަދަލުތަކެއް ގެނެސްފައެވެ. ޑެރެކް ކޮނެލިއަސް، މުޙައްމަދު ޑިއޮމަންޑޭ، ޑެނިލޯ އަދި ތެލޯ އާސްގާޑް ބާކީކޮށް، މެކްސް އާރަންސް، މައިކީ މޫރ، ޑްޖެއިޑީ ގައްސާމާ އަދި ކޮނޯ ބެރަން ވަނީ ޓީމަށް ގެނެސްފައެވެ.ޔޫރޮޕާ ލީގުގައި އެންމެ ފަހުން ކުޅުނު ދެ މެޗުން ބަލިވެފައިވާ ރޯމާ ޓީމުގައި މުހިންމު ކުޅުންތެރިން ކަމަށްވާ އިވަން ފާގަސަން، ޕައުލޯ ޑައިބާލާ، އެންޖެލީނޯ އަދި ލިއޮން ބެއިލީ ނުހިމެނުނު ނަމަވެސް، އެކަމުގެ ނޭދެވޭ އަސަރެއް ޖިއާން ޕިއެރޯ ގަސްޕެރީނީގެ ޓީމަށް ކޮށްފައެއް ނުވެއެވެ.

ރޭންޖާސް ހަތަރު މެޗުން ބަލިވެ ފުލުގައި

ރާއްޖޭގައި ކޮޅުވެއްޓި އާއި ބާޖު އަދި ޓަގްތައް އޮޕަރޭޓް ކުރުމުގައި ހަރަކާތްތެރިވަނީ އެ މަސައްކަތުގެ ކެޕޭސިޓީ ނުވަތަ ޝަރުތު ހަމަނުވާ ކެޕްޓަނުން ކަން ފާހަގަކުރެވޭ ކަމަަށް ޓްރާންސްޕޯޓް މިނިސްޓްރީން މިއަދު ބުނެފި އެވެ. ދަގަނޑު ނުވަތަ މައުދަނުން ބަނދެފައިވާ އުޅަނދުފަހަރު ދުއްވާ އަދި އޮޕަރޭޓްކުރާ ދަގަނޑު ނުވަތަ މައުދަނުން ބަނދެފައިވާ ލޭންޑިންގ ކްރާފްޓާއި ޓަގް އަދި ބާޖު ފަހަރު އޮޕަރޭޓް ކުރުމުގައި ކަނޑައަޅާފައިވާ ގަވާއިދުތަކާ ޚިލާފަށް ޢަމަލުކުރުމުގެ ސަބަބުން، ނުރައްކާތެރި ގިނަ ހާދިސާތަކެއް ހިނގާފައިވާކަން ފާހަގަކުރައްވާ، ދަތުރުފަތުރާ މަދަނީ ޓްރާންސްޕޯޓް މިނިސްޓްރީން ބުނީ މިފަދަ އުޅަނދުތައް އޮޕަރޭޓް ކުރަމުން ގޮސްފައިވަނީ އެކަމުގެ ކެޕޭސިޓީ ނެތް ކެޕްޓަނުންކަން ފާހަގަކުރެވިފައިވާކަމަށެވެ. އެގޮތުން ދަގަނޑު ނުވަތަ މައުދަނުން ބަނދެފައިވާ އުޅަނދު ފަހަރުގައި ކެޕްޓަނުންގެ ގޮތުގައި މަސައްކަތް ކުރެވޭނީ، ކަނޑު ދަތުރުކުރާ އުޅަނދުފަހަރަށް މުދާ ބަރުކުރުމާއި މުދާ އުފުލުމާ ގުޅޭ ގަވާއިދުގައިވާގޮތުގެ މަތިންކަމަށް މިނިސްޓްރީން ބުންޏެވެ. ދަގަނޑު ނުވަތަ މައުދަނުން ބަނދެފައިވާ އުޅަނދުފަހަރުގެ ތެރެއިން، 100 ގްރޮސްޓަނުން ފެށިގެން ބޮޑެތި އުޅަނދު ފަހަރުގެ ކެޕްޓަނުންގެ ގޮތުގައި ތިބެވޭނީ ސެޓްފިކެޓް އޮފް ކޮމްޕީޓެންސީ 3000 ގްރޮސްޓަންގެ ކެޕްޓަނުންނަށެވެ. ދަގަނޑު ނުވަތަ މައުދަނުން ބަނދެފައިވާ 24 މީޓަރަށް ވުރެ ދިގު ނުވަތަ 100 ގްރޮސް ޓަނޭޖާ ހަމައަށް ހުންނަ އުޅަނދުފަހަރުގެ ކެޕްޓަނުންގެ ގޮތުގައި ތިބެވޭނީ ނިޔަމި ކަމުގެ ސަނަދު އޮތް އެ އުޅަނދެއްގެ ގްރޮސް ޓަނޭޖާއި އެކަށިގެންވާ ކެޕޭސިޓީގެ ޓަނޭޖު އެންޑޯޒްމަންޓް ލިބިފައިވާ ކެޕްޓަނުންނަށްކަން އެ ގަވާއިދުގައި ބަޔާންކޮށްފައިވެއެވެ. ވުމާއެކު، ރާއްޖޭގައި ދުއްވާ އަދި އޮޕަރޭޓު ކުރާ ދަގަނޑު ނުވަތަ މައުދަނުން ބަނދެފައިވާ އުޅަނދުފަހަރު ބަރުކުރުމުގައި ސްޓެބިލިޓީ ނުގެއްލޭނެގޮތަށް ބަރުކުރުމާއެކު މުދާ ރަނގަޅަށް ލޭޝް ކޮށްގެން ދަތުރަށް ފެށުމަށް ސަމާލުކަން ދިނުމަށް މިނިސްޓްރީން ވަނީ އިލްތިމާސްކުރައްވާފައެވެ.

އާޓިކަލް އަދި ޚަބަރުތައް